پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

احکام وقف

    • فصل اول : احکام انشاء ، قبول و قبض وقف
    • فصل دوم: احکام عین موقوفه
    • فصل سوم: احکام واقف
    • فصل چهارم: احکام موقوف علیه
    • فصل پنجم: احکام تولیت و نظارت
    • فصل ششم: احکام عواید و منافع موقوفه
    • فصل هفتم: احکام اثبات وقف
    • فصل هشتم: احکام اجاره موقوفه
      • 1- اجاره وقف منفعت
      • 2- اجاره وقف انتفاع
      • 3- حق تملک اعیان(پذیره)
      • 4- سرقفلی
      • 5- حق کسب و پیشه و حق دسترنج
        چاپ  ;  PDF
         
        5- حق کسب و پیشه  و حق دسترنج   

         

        دریافت حق کسب و پیشه و یا سرقفلی مغازه از متولی وقف
        341. از سالیان قبل مغازه های وقفی بدون دریافت هیچگونه سرقفلی به صورت اجاره توسط متولیان قبل به افراد واگذار گردیده اینک که مدت اجاره مقتضی گردیده و اوقاف قصد بازسازی مجدد املاک موصوف را دارد مستأجرین مزبور حاضر به تخلیه و تحویل مغازه به موقوفه نشده و مدعی دریافت حق کسب و پیشه و یا سرقفلی مغازه از متولی وقف می باشند.
        1. مستدعی است اعلام فرمایند شرعاً پرداخت و دریافت وجه مورد درخواست در فرض مذکور برای طرفین چه حکمی دارد؟
        2. فرضاً چنانچه وجهی به مستأجرین قبلی به عنوان سرقفلی پرداخته باشند آیا موقوفه هنگام تخلیه ملک خود مدیون به پرداخت آن به مستأجر فعلی می باشد یا خیر؟
        جواب: حق کسب و پیشه حق ثابت در شرع نیست بلی اگر در این باره در جمهوری اسلامی مقرراتی باشد مراعات قانون آن لازم است و نیز اگر مستأجر سرقفلی نداده باشد حق سرقفلی ندارد.
        اگر مستأجر سرقفلی داده به کسی که حق گرفتن سرقفلی نداشته حق سرقفلی پیدا نمی کند.
         
        342. مزرعه موقوفه یا قطعه زمین موقوفه کشاورزی که آب قنات آن مزرعه خشک شده باشد و زمین های موقوفه به صورت مسلوب المنفعه درآمده باشند، چنانچه اداره اوقاف یا متولی بخواهند آنها را درآمد زا نمایند آیا مستأجرین قبلی که بعضاً سالیان درازی روی زمین های موقوفه زحمت کشیده اند حقی به نام دسترنج دارند یا خیر؟
        جواب: چنین حقی در شرع ثابت نیست، ولی اگر دولت اسلامی در این باره مقرراتی داشته باشد باید مراعات شود.
         
        343. برخی از مستأجرین موقوفات در اراضی زراعی و باغی که زمین و اشجار آن موقوفه می باشد، بعد از انقضاء مدت اجاره حاضر نیستند ملک موقوفه را جهت بهره وری بهینه به متولی شرعی موقوفه تحویل دهند، و مدعی می باشند که چون سال ها متصرف و مستأجر ملک موقوفه بوده اند و مال الاجاره پرداخت کرده اند، پس متولی موقوفه یا اداره اوقاف می بایست قسمتی از عین ملک موقوفه یا پول آن را بابت حق ریشه و کسب و پیشه به مستأجر پرداخت نماید، مستدعی است راهنمائی فرمائید که:
        اولاً: آیا شرعاً متولی و یا اداره اوقاف مجاز هستند که از عین یا عواید موقوفه به این درخواست مستأجر پاسخ مثبت دهد؟
        ثانیاً: فرضاً که متولی موقوفه مبادرت به انجام این درخواست بکند، مستأجر شرعاً مجاز به تصرف می باشد؟
        ثالثاً: صرف سابقه استیجار و تصرف هر چند طولانی باشد، شرعاً حقی برای مستاجر و متصرف ایجاد می کند؟
        جواب:  1-2- تملیک عین موقوفه و همچنین صرف عواید آن در غیر جهت وقف جائز نیست.
        3-در فرض سؤال برای مستأجر فی نفسه حقی ایجاد نمی شود.
         
        فروش و نقل و انتقال حق کسب و پیشه مال موقوفه
        344. آیا شخصی که روی زمین موقوفه به کشت و زرع مشغول می باشد می تواند آن را بفروشد و یا بعد از فوت می توانند وراث بین خود تقسیم نمایند؟
        جواب: فروش و تقسیم موقوفه جایز نیست ولی نقل و انتقال حق کسب و پیشه بر روی زمین تابع مقررات اداره اوقاف و به مصلحت وقف باید صورت پذیرد.
      • 6- احکام مرتبط با اجاره
    • فصل نهم: احکام فروش موقوفه
    • فصل دهم: احکام تغییر و تبدیل
    • فصل یازدهم: احکام مساجد
    • فصل دوازدهم: احکام قبرستان(آرامستان)
    • فصل سیزد هم: مفاد برخی از الفاظ مربوط به وقف
    • فصل چهاردهم: احکام اخوات وقف(حبس، وصیت، نذر)
    • فصل پانزدهم: استفتائات جدید احکام وقف
کاربر گرامی؛ لطفا قبل از تکمیل فرم، موارد زیر را مطالعه کنید:
  • جهت مکاتبه با دفتر، از قسمت ارسال نامه استفاده نمایید.
  • به منظور استفتاء یا ارسال سوال شرعی، از قسمت ارسال سوال شرعی استفاده نمایید.
  • جهت ارایه انتقاد و پیشنهاد به سایت دفتر، از قسمت ارتباط با پایگاه استفاده نمایید.
  • از فرم زیر فقط برای ارایه نظرات در مورد محتوای همین صفحه استفاده نمایید.
  • مسوولیت ارسال اشتباه بر عهده ارسال کننده آن است.
700 /