HAC AMELLERİ RİSALESİ
- GİRİŞ
- BİRİNCİ BÖLÜM: HACCETÜ'L-İSLAM VE NİYABET HACCI
- İKİNCİ BÖLÜM UMRE AMELLERİ
- İHRAM MİKATLARI
- İHRAM
- TAVAF VE TAVAF NAMAZI
- TAVAF
- Tavaf Namazı
Tavaf Namazı
Mesele 334- Umrenin farzlarının üçüncüsü tavaf namazıdır.
Mesele 335- Tavaftan sonra iki rekât namaz kılınması farzdır. Tavaf namazı yüksek sesle de kılınabilir (cehri) veya sessiz de (ihfa) kılınabilir. Tavafta olduğu gibi tavaf namazında da namazın türünü bildirmek gereklidir ve Allah'a yakınlaşmak kastıyla kılınmalıdır.
Mesele 336- Tavaf ile tavaf namazı arası açılmamalıdır ve ikisinin arasındaki zamansal sürenin ölçüsü örftür.
Mesele 337- Tavaf namazı sabah namazı gibidir ve bu namazda, Hamd suresinden sonra Kurân surelerinden birisi (secde ayetinin olduğu dört sure hariç) okunur ve birinci rekâtında Hamd suresinden sonra İhlâs suresi ve ikinci rekâtında Kafirun suresi okunması müstehaptır.
Mesele 338- Tavaf namazının Makam-ı İbrahim'in arkasında kılınması farzdır ve izdihamdan dolayı başkalarının zahmete düşürülmesi suretinde Makam-ı İbrahim'in yakınlarında kılınmalı ve bu da mümkün değilse Mescidü'l-Haram'da Makamın arkasında kılınmalıdır.
Mesele 339- Mükellef tavaf namazını kasten terk ederde yerine getirme vakti geçerse haccı batıldır. Ancak unutursa ve Mekke'den çıkmadan önce hatırlarsa, Mescidü'l-Haram'a dönmesi zah-metli olmaması durumunda (tavaf namazını kılmak için) Mescidü'l-Haram'a dönemlidir, ancak Mekke'den çıktıktan sonra hatırlarsa, tavaf namazını kılmadığı nerede aklına gelirse orada kılmalıdır.
Mesele 340- Önceki konuda bu meseleyi bilmeyen kimsenin hükmü, ister bilme imkânı olsun -mu-kassır- isterse öğrenme imkânı olmasın kasır- unutan kimsenin hükmü gibidir.
Mesele 141- Sa'y esnasında Safa ve Merve arasında tavaf namazını unuttuğunu hatırlarsa, sa'yi kesmeli ve namazı kılınması gereken yerde kıldıktan sonra sa'yi nerede kesmişse oradan devam etmelidir.
Mesele 342- Kadın ve erkek birbirlerinin yanında veya kadın önde tavaf namazı kılarlarsa namazları sahihtir.
Mesele 343- Tavaf namazının cemaatle kılınmasının sahih olduğu belli değildir.
Mesele 344- Mükellef her şahsın özellikle hacca gitmek isteyen kimsenin teklifini dosdoğru yerine getirmesi için doğru şekilde namazı öğrenmesi gerekir.
-
- SAFA VE MERVE ARASINDA SA'Y YAPMAK
- TAKSİR
TAKSİR[1]
Mesele 362- Umrenin farzlarının beşincisi taksirdir.
Mesele 363- Sa'yden sonra taksir yapılması farzdır yani mükellef saç, sakal veya bıyığının az bir miktarını kesmeli veya el ve ayak tırnaklarını kısaltmalıdır.
Mesele 364- Tıpkı umrenin diğer amellerde olduğu gibi, taksir de ibadetlerdendir ve ihram konusunda açıklandığı gibi taksirin de türünü belirleyerek niyet edilmesi gerekir.
Mesele 365- Temettu umresinden çıkmak için halk yapılması (başın tıraş edilmesi) yeterli değildir ve temettu umresinden çıkmak için kesinlikle taksir yapılması gerekir. Daha ötesi taksirden önce kasten ve bilerek halk yapılması, ihramdan çıkılması için yeterli olmayacağı gibi kefaret olarak da bir koyun verilmelidir. Ancak müfrede umresi için ihram giyilmişse, halk ve taksir arasında birisi seçilebilir.
Mesele 366- Temettu ihramından çıkmak için saçın koparılması yeterli olmaz, bilakis taksir yaptı denilecek şekilde taksir yapılması gerekir. Taksir yerine kasten ve bilerek saçın koparılması taksir için yeterli olmadığı gibi saçın koparılmasının kefareti de verilmelidir.
Mesele 367- Meseleyi bilmeyen biri, taksir yerine saçını kopardıktan sonra haccederse, umresi batıl olur ve yaptığı haccı ise ifrad haccı olacaktır. Bu durumda söz konusu kimsenin üzerinde farz haccı varsa, farz ihtiyat gereği hac amellerini yaptıktan sonra, müfrede umresini yapmalı ve bir sonraki yıl temettu umresini ve haccını iade etmelidir.
Konunun bilinmemesinden ötürü taksir yerine halk yaparak hacceden kimsenin hükmü de aynı şekildedir.
Mesele 368- Sa'yden hemen sonra taksir yapılması gerekmez.
Mesele 369- Kasten veya konunun bilinmemesinden ötürü taksir yapmayan ve taksir yapmaksızın hac için ihram giyen kimsenin güçlü görüş esasına göre umresi batıldır. Söz konusu bu şahsın haccı, ifrad haccına dönüşür ve farz ihtiyat gereği hacdan sonra müfrede umresi yapması ve haccı farz haccıysa, sonraki yıl umre ve haccını yerine getirmesi gerekir.
Mesele 370- Unutarak taksir yapmadan hac için ihrama giren kimsenin ihramı sahih olduğu gibi umre ve haccı da sahih olacak ve kefaret vermesi farz olmayacaktır. Bununla birlikte bir koyun kefaret vermesi müstehaptır, hatta güçlü görüş gereğince kefaret verilmesi terk edilmemelidir.
Mesele 371- Taksir yaparak temettu umresinin ihramından çıktıktan sonra ihramlıya haram olan her şey, hatta eşi bile helal olur.
Mesele 372- Her ne kadar güçlü görüş gereğince nisa (kadın) tavafı ve nisa namazı sevap ümidiyle taksirden öce yerine getirilmesi gerekse de temettu umresinde nisa tavafı ve nisa namazı farz değildir. Ancak müfrede umresi için niyet edilmişse taksir veya halktan sonra nisa tavafı ve nisa namazı yerine getirildikten sonra eşi kendisine helal olur. Nisa tavafı ve nisa namazının hükümleri ve yapılış şekli daha önce açıklanan umre tavafı gibidir.
Mesele 373- Zahiri hüküm gereğince her müfrede umresi ve haccı için ayrı ayrı nisa tavafı yapılması gerekir. Örneğin iki müfrede umresi veya bir hac ve bir müfrede umresi yapan kimsenin eşinin helal olması için her ne kadar bir nisa tavafı yeterli olsa da, amellerin tamamlanması için iki umrenin her birisi veya bir umre ve bir hac için nisa tavafı yapılmalıdır.
-
- ÜÇÜNCÜ BÖLÜM HAC AMELLERİ
- İSTİFTAAT HAC VE UMRE HAKKINDA FIKHÎ SORULAR VE CEVAPLARI