يعنی ريگ انداختن به جمره، كه نام محلی است در منی .
  [996] م ـ شرط است در سنگی كه می خواهد بيندازد به آن، «حصی» يعنی ريگ گفته شود، پس اگر آن‌قدر ريز باشد كه ريگ به آن گفته نشود مثل «شن» كافی نيست و اگر خيلی بزرگ باشد نيز كافی نيست، چنانچه به غير ريگ مثل كلوخ و خزف و اقسام جواهرات نيز جايز نيست و اما اقسام سنگ‌ها حتی سنگ مرمر مانع ندارد.

  [997] م ـ شرط است كه سنگ‌ها از حرم باشد و سنگ خارج حرم كافی نيست و در حرم از هر موضعی كه مباح باشد می تواند بردارد مگر مسجدالحرام و مسجد خِيف بلكه ساير مساجد بنابر احوط و مستحب است از مشعر بردارد.

  [998] م ـ شرط است كه سنگ‌ها بكر باشند؛ يعنی آنها را خودش يا كس ديگری به وجه صحيح نينداخته باشد، اگر چه در سال‌ های قبل.

  [999] م ـ شرط است كه مباح باشد، پس با سنگ غصبی يا آنچه كه ديگری برای خودش حيازت كرده كافی نيست.

  [1000] م ـ وقت انداختن سنگ از طلوع آفتاب روز عيد است تا غروب آن و اگر فراموش كرد، تا روز سيزدهم می تواند به جا آورد و اگر تا آن وقت متذكر نشد احتياطاً411 در سال ديگر خودش يا نايبش بيندازد.

  [1001] م ـ واجب است در انداختن سنگ‌ها چند امر:
  اول ـ نيت، با قصد خالص، بدون ريا و نمايش دادنِ عمل به غير، كه موجب بطلان می شود.
  دوم ـ آن‌كه آنها را بيندازد، پس اگر برود نزديك و با دست بگذارد به جمره، كافی نيست.
  سوم ـ آن‌كه به انداختن، به جمره برسد. پس اگر سنگ را انداخت و سنگ ديگران به آن خورد و به ‌واسطه آن يا كمك آن به جمره رسيد كافی نيست، لكن اگر سنگ به جايی بخورد و كمانه كند و به جمره برسد كافی است ظاهراً.412
  چهارم ـ عدد سنگ ريزه ها بايد هفت باشد.
  پنجم ـ بايد به تدريج يكی يكی عقب هم بيندازد و در اين صورت، اگر با هم به جمره بخورد مانع ندارد ولی اگر همه را يا چند عدد را با هم بيندازد كافی نيست اگر چه با هم به جمره نرسد و دنبال هم برسد.

  [1002] م ـ اگر شك كند كه سنگ را ديگری استعمال كرده يا نه جايز است به آن بيندازد.

  [1003] م ـ اگر سنگی را كه در حرم است احتمال بدهد از خارج آورده اند، اعتنا نكند.

  [1004] م ـ اگر شك كند به سنگی كه می خواهد بيندازد «حصی»؛ يعنی ريگ گفته می شود، بايد به آن اكتفا نكند.

  [1005] م ـ اگر شك كند در عدد انداختن، در وقتی كه مشغول عمل است، بايد چندان بيندازد تا علم به عدد پيدا كند و همچنين اگر شك كند كه سنگی كه انداخت خورد به جمره يا نه، بايد بيندازد تا علم به رسيدن پيدا كند.

  [1006] م ـ اگر سنگی را كه انداخت به جمره نرسيد، بايد دو مرتبه بيندازد، اگر چه در وقت رَمْی گمانش آن بود كه رسيده است. پس اگر پهلوی جمره چيزهای ديگری نصب شده و اشتباهاً به آنها رَمْی كرده، كافی نيست و بايد اعاده كند، اگر چه در سال ديگر به وسيله نايبش.

  [1007] م ـ اگر چند سنگ را با هم بيندازد مانع ندارد لكن يكی حساب می شود؛ چه يكی از آنها به محل بخورد يا همه.
  [1008] م ـ جايز است سواره و پياده سنگ بيندازد.

□ [1009] م ـ بايد سنگ را با دست بيندازد، اگر با پا يا دهان بيندازد كافی نيست، ولی بعيد نيست با «فلاخن» كافی باشد.

  [1010] م ـ اگر بعد از آن‌كه سنگ را انداخت و از محل منصرف شد، شك كند در عدد سنگ‌ها، اگر شك در نقيصه كند، احتياط آن است كه برگردد و نقيصه را تمام كند و درشك در زياده اعتنا نكند.

  [1011] م ـ اگر بعد از ذبح يا سر تراشيدن شك كند در انداختن سنگ يا در عدد آن، اعتنانكند.

□ [1012] م ـ اگر بعد از فارغ‌شدن شك كند در اينكه درست انداخته يا نه، بنابر صحت بگذارد، بلی اگر در رسيدن سنگ آخری به محل شك كند بايد اعاده كند، ولی اگر رسيدن را دانست و احتمال داد كه با پا انداخته باشد يا سنگ مستعمل انداخته باشد، اعتنا نكند.

  [1013] م ـ ظن به رسيدن سنگ و عدد آن اعتبار ندارد.

  [1014] م ـ در انداختن سنگ‌ها شرط نيست طهارت از حدث يا خبث و در خود سنگ‌ها نيز طهارت شرط نيست.

  [1015] م ـ از بچه ها و مريض‌ها و كسانی كه نمی توانند به ‌واسطه عذری ـ مثل اغما ـ خودشان رَمْی كنند، كسی ديگر نيابت كند.413

  [1016] م ـ مستحب است بلكه موافق احتياط است كه اگر بشود مريض را حمل كنند و ببرند نزد جمره و در حضور او سنگ بيندازند.

  [1017] م ـ اگر مريض خوب شد و بيهوش به هوش آمد، بعد از آن‌كه نايب سنگ‌ها را انداخت، لازم نيست خودش اعاده كند و اگر در بين سنگ انداختن خوب شد يا به هوش آمد، بايد خودش از سر، سنگ بيندازد و كفايت كردن به مقداری كه نايب عمل كرده مشكل است. 414

  [1018] م ـ كسانی كه عذر دارند از اينكه روز رَمْی كنند، می توانند شب عمل كنند هر وقت شب كه باشد.415

---

411. اگر از مكّه بيرون نرفته احتياط واجب آن است كه به منی رفته رَمْی نمايد و در سال ديگر نيز خودش يا نايبش قضا كند و اگر از مكّه خارج شده احتياط واجب آن است كه در سال بعد خود يا نايبش رَمْی كند. (مناسک حج، م447)
412. چهارم آن كه ريگ‌ها به جمره برخورد كند، بنا بر اين اگر برخورد نكند يا گمان كند كه اصابت كرده، كافی نيست و بايد ريگ ديگری را به جای آن بزند، و رسيدن ريگ‌ها به دايره‌ی پيرامون جمره، بدون برخورد با آن، كافی نيست. (مناسک حج، م394)
.413  کساني که از انجام رَمی حتی در شب معذورند (مانند بيماران) می توانند نايب بگيرند. (مناسک حج، م 443)
414. كسی كه از انجام رَمْی معذور است، اگر نايب بگيرد و نايب او رَمْی را انجام دهد و سپس پيش از گذشتن وقت رمی، عذرش برطرف شود، اگر در زمان گرفتن نايب نسبت به برطرف شدن عذرش اميد نداشته و نايب به جای او رَمْی كرده، همان رَمْی كفايت می‌كند و نيازی نيست كه خودش آن را تكرار كند، اما اگر نسبت به برطرف شدن عذر نااميد نبوده، هرچند گرفتن نايب در هنگام پديد آمدن عذر جايز بوده است، ولی بايد پس از برطرف شدن عذر، خودش رَمْی را تكرار كند. (مناسک حج، م444)
415. غير از زنان که رمي شب عيد وظيفه‌ي اختياري آنان است، كساني كه از انجام رمي در روز عيد معذورند، مي‌توانند در شب عيد يا شب پس از آن رمي كنند، همچنين كساني كه از انجام رمي در روز يازدهم يا دوازدهم ذي‌حجه معذورند، مي‌توانند شب ‌قبل ‌يا شب ‌بعد از آن رمي كنند. (مناسک حج، م399)