2. ذکر:

1.ذکر واجب در رکوع عبارت است از یک‌بار گفتن «سُبْحَانَ رَبِّیَ الْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ» یا سه بار گفتن «سُبْحَانَ اللهِ» و اگر به جای آن، ذکر دیگری از قبیل «اَلْحَمْدُ لِلّهِ» و «اَللهُ اَکْبَرُ» و مانند آن (غیر از ذکر مخصوص سجده) را به همان مقدار بگوید نیز کافی است.

2.اگر ذکرهای رکوع و سجده را به­جای یکدیگر بگوید، درصورتی­ که سهوی باشد اشکال ندارد، همچنین است اگر عمدی باشد و به قصد مطلق ذکر خداوند «عزوجل» بگوید، ولی ذکر مخصوص آن را نیز باید بگوید.

3. آرامش بدن در حال گفتن ذکر رکوع:

  1. در رکوع هنگامی که ذکر واجب را می‌گوید، باید بدن آرام باشد، بلکه حتی در هنگامی که اذکاری را به قصد استحباب آن در رکوع می‌گوید، ‌مانند تکرار «سُبْحَانَ رَبِّیَ الْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ» و امثال آن، احتیاط واجب آن است که بدن را آرام نگهدارد.
  2. اگر در حالی که ذکر واجب رکوع را می‌گوید، بدن او بی اختیار حرکت کند و حال طمأنینه‌ی واجب را بر هم بزند، باید پس از آرام گرفتن بدن، ذکر واجب را دوباره بگوید.

3. کسی که می‌دانــد طمانینه در حال ذکر رکوع واجب است:
     الف. اگر پیش از رسیدن به حد رکوع و آرام گرفتن بدن، ذکر رکوع را شــروع کند
         -عمداً باشد: نمازش باطل است.
         -سهـــواً باشد: باید پس از رسیدن به حد رکوع و آرام گرفتن بدن، ذکر واجب را دوباره بگوید.

    ب. اگر پیش از تمام شـدن ذکر واجب سر از رکوع بردارد 
          1. عمداً باشد: نمازش باطل است.
          2. سهواً باشد:
            -اگـر پیش از خارج شدن از حد رکــوع متوجه شود که ذکـر را تمام نکرده: باید در همــان حال آرام بگیـرد و ذکر رکوع را بگوید.
             -اگـر پس از خارج شدن از حد رکوع متوجه شود که ذکر را تمام نکرده: نمازش صحیح است.                   
            
  4. کسی که به خاطر بیماری و امثال آن نمی‌تواند به اندازه‌ی گفتن سه «سُبْحَانَ اللهِ» در حال رکوع بماند، کافی است که یک مرتبه «سُبْحَانَ اللهِ» بگوید، و اگر فقط یک لحظه می‌تواند در حال رکوع باشد احتیاط واجب آن است که ذکر را در همان لحظه شروع کند و در حال سر برداشتن تمام کند.

برخی از مستحبات رکوع

1. پیش از رفتن به رکوع در حالی که ایستاده است تکبیر بگوید.

2. اگر نمازگزار مرد است زانوها را به عقب بدهد و اگر زن است زانوها را به عقب ندهد.

3. سر را پایین نیندازد و مساوی پشت خود نگهدارد.

4. کف دست را به زانوها تکیه دهد.

5. نگاه خود را به میان قدمهای خود بدوزد.

6. پیش از ذکر رکوع یا بعد از آن صلوات بفرستد.

7. پس از آن که از رکوع سر برداشت و ایستاد در حال آرامش بدن بگوید: «سَمِعَ اللهُ لِمَنْ حَمِدَهُ».

8. اگر نمازگزار زن است، دست را از زانوها بالاتر بگذارد.

9. ذکر رکوع را تکرار کند و به عدد فرد ختم کند.

تمرین

1. واجبات رکوع کدامند؟

2. آیا در حال رکوع، گذاشتن دستها بر زانو واجب است؟

3. کسی که در حال نشسته رکوع می‌کند چه مقدار باید خم شود؟

4. اگر در حالی که ذکر واجب رکوع را می‌گوید، بدن او بی اختیار حرکت کند و حال طمأنینه‌ی واجب را برهم بزند چه وظیفه‌یی دارد؟

5. کسی که رکوع را فراموش کرده اگر پیش از رسیدن به سجده‌ی دوم یادش بیاید وظیفه‌اش چیست؟

6. پنج مورد از مستحبات رکوع را نام ببرید؟