2. شرایط لباس نمازگزار
1. پاک باشد.
2. غصبی نباشد (مباح باشد).
شرایط لباس نمازگزار 3. از اجزای مردار نباشد.
4. از حیوان حرام گوشت نباشد.
5. لباس مرد از طلا بافت نباشد.
6. لباس مرد از ابریشم خالص نباشد.
توجه
شرط پنجم و ششم اختصاص به لباس مردان دارد.
پاک باشد
1. لباس نمازگزار باید پاک باشد.
2. کسی که نمیداند نماز با بدن و لباس نجس، باطل است اگر با بدن یا لباس نجس نماز بخواند نمازش باطل میباشد، مگر اینکه غافل یا جاهل قاصر[1] باشد؛ یعنی حتی احتمال باطل بودن نماز با لباس نجس را ندهد.
[1] . کسی که یا اصلاً متوجه جهل خود نیست و یا اگر متوجه است راهی برای برطرف کردن جهل خود ندارد.
3. اگر نداند که بدن یا لباسش نجس است و بعد از نماز بفهمد نجس بوده است، نماز او صحیح است، ولی اگر قبلاً نجاست آن را میدانسته و فراموش کرده و با آن نماز خوانده، نمازش باطل است.
4. اگر بین نماز متوجه نجاست بدن یا لباسش شود و بداند که نجاست از پیش بوده، چنانچه در وسعت وقت است، نمازش باطل است و باید بعد از تطهیر، نماز را اعاده کند و در تنگی وقت، اگر آب کشیدن بدن یا لباس یا عوض کردن لباس یا بیرون آوردن آن، حالت نماز را به هم نمیزند، باید در حال نماز اینگونه عمل کند و پس از آن نماز را ادامه دهد و درصورتیکه با انجام این کارها حالت نماز بههم میخورد، باید با همان حال نماز را ادامه دهد و نمازش صحیح است.
5. اگر لباس نجس را آب بکشد و یقین کند که پاک شده است و با آن نماز بخواند، و بعد از نماز بفهمد پاک نشده، نمازش صحیح است، ولی برای نمازهای بعدی باید لباس را تطهیر کند.
6. اگر مکلف شک دارد لباسش نجس شده یا نه، بنا میگذارد که لباسش پاک است و نماز خواندن با آن صحیح است، بنابراین نماز در لباسهای معطر به عطرهایی که حاوی الکل است و نمیدانیم آن عطرها نجس است اشکال ندارد. همچنین شخصی که به علت اضطرار، مجبور به تطهیر مخرج بول با سنگ یا چوب و یا هر چیز دیگری میشود و هنگامی که به منزل مراجعت میکند آن را با آب تطهیر مینماید، اگر نداند لباسش با رطوبت بول نجس شده است لازم نیست موقع نماز آن را عوض کرده یا تطهیر نماید.
مواردی که لازم نیست بدن یا لباس نمازگزار پاک باشد
1. آن که به واسطهی زخم یا جراحت یا دمل، لباس یا بدن به خون آلوده شده باشد.
2. آن که خـون موجـود در لباس یا بدن کمتر از درهم (بنـــد انگشـت اشاره) باشد.
3. آن که لباسهـای کـوچک نمازگزار، ماننـد جوراب که با آنها نمیتوان عورت را پوشاند نجس باشد.
4. آن که ناچار است با بدن یا لباس نجس نماز بخواند.
1. آن که به واسطه زخم یا جراحت یا دمل، لباس یا بدن به خون آلوده شده باشد
1. اگر در بدن یا لباس نمازگزار، خون یا جراحت یا دمل باشد، چنانچه طوری است که آب کشیدن بدن یا لباس یا عوض کردن لباس معمولاً یا برای این شخص، سخت است، تا وقتی که زخم یا جراحت یا دمل خوب نشده است میتواند با آن خون نماز بخواند. همینطور است چرکی که با خون بیرون میآید یا دوایی که روی زخم میگذارند و نجس میشود.
2. خون بریدگیها و زخمهایی که به زودی خوب میشود و شستن آنها آسان است، این حکم را ندارد (یعنی اگر در بدن یا لباس نمازگزار باشد، نماز او باطل است).
2. آن که خون موجود در لباس یا بدن کمتر از درهم (بند انگشت اشاره) باشد
1.اگر بدن یا لباس نمازگزار به خونی غیر از آنچه در صورت قبل[1] ذکر شد آلوده باشد، درصورتی که مقدار آن کمتر از یک بند انگشت اشاره باشد، (با شرایطی که گفته میشود) نماز با آن اشکال ندارد، ولی اگر به اندازۀ بند انگشت اشاره یا بیشتر از آن باشد نماز با آن باطل است.
2. شرایط خون کمتر از درهم:
1. خون حیض نباشد که اگر اندکی هم از آن بر بدن یا لباس نمازگزار باشد نمازش باطل است، و بنا بر احتیاط واجب خون نفاس و استحاضه نیز همین حکم را دارد.
2. خون حیوانهای نجس العین (سگ و خوک) و حرام گوشت و مردار و انسان کافر نباشد.
3. رطوبتی از خارج به آن نرسیده باشد مگر در صورتی که رطوبت با خون مخلوط و در آن مستهلک شود و مجموع آنها هم بیش از اندازهی مُجاز نشود که در این صورت، نماز با آن صحیح است و در غیر این صورت نماز با آن بنا بر احتیاط واجب اشکال دارد.
3. اگر بدن یا لباس خونی نشود، ولی به واسطه رسیدن به خون، نجس شود، نمیشود با آن نماز خواند.
3. آن که لباس های کوچک نمازگزار، مانند جوراب که با آنها نمیتوان عورت را پوشاند نجس باشد
1. اگر لباسهای کوچک نمازگزار، مانند جوراب و دستکش و عرقچین که با آنها نمیتوان عورت را پوشانید، و نیز انگشتر و دستبند و امثال آن با نجاستی تماس پیدا کند و نجس شود نماز خواندن با آن اشکال ندارد.
2. اشیایی از قبیل دستمال و کلید و کیف و چاقو که همراه انسان است اگر نجس باشد، نماز اشکال ندارد.
4. آن که ناچار است با بدن یا لباس نجس نماز بخواند
کسی که به خاطر سرما یا نداشتن آب و امثال اینها ناچار شود که با بدن یا لباس نجس نماز بخواند، نماز او صحیح است.
2. غصبی نباشد
1. لباس نمازگزار باید مباح باشد (غصبی نباشد).
2. اگر نداند یا فراموش کند که لباس او غصبی است و با آن نماز بخواند، نمازش صحیح است، همچنین اگر نداند پوشیدن لباس غصبی حرام است. اما اگر بداند حرام است هرچند نداند نماز را باطل میکند، چنانچه عمداً با لباس غصبی نماز بخواند، باید آن نماز را با لباس غیر غصبی اعاده کند.
3. از اجزای مردار نباشد
1. لباس نمازگزار باید از اجزای حیوان مردهیی که دارای خون جهنده است نباشد، و احتیاط واجب آن است که از اجزای مرداری که دارای خون جهنده نیست نیز نباشد.
2. هرگاه قسمتی از مردار همراه نمازگزار باشد، بنا بر احتیاط نمازش باطل است، ولی در صورتی که از چیزهایی که دارای روح نیست، مانند مو و پشم و شاخ و استخوان باشد و حیوان هم در اصل حلال گوشت باشد، نماز باطل نیست.
3.پوست و چرم حیوان حلال گوشتی که از کشورهای غیر مسلمان تهیه شده و تذکیة[1] آن مشکوک است، از نظر طهارت و نجاست حکم مردار را ندارد و پاک است، ولی نمیتوان در آن نماز خواند. البته اگر بهخاطر جهل به حکم با چنین لباسی قبلا نماز خوانده، نمازش صحیح است. و اگر وارد کننده آن مسلمان باشد و احتمال بررسی و تفحص در مورد تذکیة آن توسط او داده شود، نماز با آن اشکال ندارد.
4. از حیوان حرامگوشت نباشد
1. لباس نمازگزار باید از حیوان حرامگوشت نباشد، و اگر مویی از آن هم به لباس یا بدن نمازگزار چسبیده باشد نماز او باطل است.
2. اگر آب دهان یا بینی یا رطوبت دیگری از حیوان حرام گوشت، مانند گربه بر بدن یا لباس نمازگزار باشد، نماز باطل است، مگر این که خشک شده و عین آن بر طرف شده باشد، بنابراین اگر فضله پرندگان حرام گوشت بر روی بدن یا لباس باشد، نماز با آن باطل است، ولی اگر خشک شده و از لباس یا بدن زدوده شده باشد نماز صحیح است.
3. مو و عرق و آب دهان انسان و موم عسل و مروارید و صدف اگر بر لباس و بدن نمازگزار باشد، نمازش اشکال ندارد.
4. اگر شک داشته باشد که لباسی از حیوان حلالگوشت است یا حرامگوشت، نماز خواندن با آن بی اشکال است.
[1] . تذکیه به شرایطی گفته می شود که برای پاک یا حلال کردن گوشت حیوانات در اسلام قرار داده شده است. تذکیه در حیوان حلال گوشت عبارت است از پاک گردانیدن اجزای حیوان و حلال کردن خوردن گوشت آن و در حیوان حرام گوشت، پاک گردانیدن اجزای آن می باشد. گونههای تذکیه عبارت است از: ذبح در غیر شتر، نحر در شتر و شکار در حیوانات وحشی.
تمرین
1. زنان چه مقدار از بدن خود را باید هنگام نماز بپوشانند؟ آیا پوشیدن لباس های آستین کوتاه و نپوشیدن جوراب اشکال دارد؟
2. آیا زنی که در اثنای نماز متوجه میشود مقداری از موهایش پیداست و فوراً آن را میپوشاند، باید نماز خود را دوباره بخواند؟
3. شرایط لباس نمازگزار کدامند؟
4. مواردی که لازم نیست بدن یا لباس نمازگزار پاک باشد را بیان کنید؟
5. اگر نمازگزار دستمال و امثال آن را که با خون نجس شده، حمل کند و یا در جیب خود بگذارد، آیا نماز او باطل است؟
[1] . یعنی غیر از خون زخم و جراحت و دمل که تطهیر آن مشقت دارد.