پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری
دریافت:

اجوبة‌الاستفتائات

  • احكام تقليد
  • احکام طهارت
  • احكام نماز
  • احكام روزه
  • احكام خمس
    • هبه، هديه، جايزه بانكى، مهر و ارث‏
    • قرض، حقوق ماهيانه، بيمه، و بازنشستگى‏
    • فروش خانه، وسائل نقليه و زمين‏
    • گنج، معدن و مال حلال مخلوط به حرام‏
    • مؤونه‏
    • مصالحه و مخلوط شدن خمس با غير آن‏
    • سرمايه‏
      چاپ  ;  PDF
      سرمایه
      س 942. شرکتی از برادران فرهنگی به نام شرکت تعاونی فرهنگیان چندین سال است که تأسیس گردیده و سرمایه آن از همان ابتدا از سهم تعدادی از فرهنگیان تشکیل شده بود که هریک صد تومان پرداختند، در ابتدا سرمایه شرکت کم بود، ولی در حال حاضر با افزایش تعداد اعضا، سرمایه آن بالغ بر هجده میلیون تومان به اضافه ماشینهای شرکت است. سود آن بین سهام داران به نسبت سهمشان تقسیم می شود، و هریک از آنان براحتی می تواند سهم خود را دریافت نموده و با شرکت تسویه حساب نماید. تا کنون خمس سرمایه و سود آن پرداخت نشده است، آیا با توجه به موقعیت من به عنوان رئیس هیأت اداری شرکت، جایز است که اگر خمسی به حساب شرکت تعلّق بگیرد، اقدام به پرداخت آن کنم؟ آیا رضایت سهام داران در این باره شرط است؟
      ج. پرداخت خمس سرمایه شرکت و سود حاصل از آن، تکلیف هریک از اعضا نسبت به سهم خود از مجموع دارایی شرکت است، و انجام این کار توسط مسئول هیأت اداری آن، متوقف بر کسب اجازه و وکالت از سهام داران شرکت است.
      س 943. تعدادی از افراد تصمیم به ایجاد صندوق قرض الحسنه بین خود گرفته اند تا هنگام نیاز به یکدیگر قرض الحسنه بدهند. هر عضو علاوه بر مبلغی که در ابتدای تشکیل پرداخته، بایستی هر ماه برای افزایش موجودی صندوق مبلغی را بپردازد، امیدواریم لطف فرموده چگونگی پرداخت خمس هر عضو را بیان فرمایید و در صورتی که سرمایه صندوق به طور دائمی به عنوان قرض در دست اعضا باشد، ادای خمس آن چگونه خواهد بود؟
      ج. اگر هر ‌یک از افراد، سهم خود را از منفعت کسبی که سال خمسی بر آن گذشته پرداخته باشد، واجب است خمس آن را بپردازد. ولی اگر سهم را در بین سال داده است، در صورتی که دریافت آن برای او در پایان سال خمسی وی ممکن باشد، باید خمس آن را در پایان سال بدهد، و در غیر این صورت تا آن را از صندوق دریافت نکرده، پرداخت خمس آن بر او واجب نیست ولی پس از امکان دریافت باید بلافاصله خمس آن را پرداخت کند.
      س 944. آیا صندوق قرض الحسنه شخصیت حقوقی مستقلی دارد؟ اگر داشته باشد، آیا به سود حاصل، خمس تعلّق می گیرد؟ اگر شخصیت حقوقی مستقلی نداشته باشد، کیفیت پرداخت خمس آن چگونه است؟
      ج. اگر سرمایه صندوق ملک شخصی اشخاص به نحو اشتراک باشد، سود حاصل از آن، نسبت به سهم هریک از اعضا ملک شخصی او خواهد بود و باید خمس آن را در زائد برمؤونه سالش بپردازد. ولی اگر سرمایه صندوق ملک شخص یا اشخاص نباشد مثل این که از مال وقف عام و مانند آن باشد، سود حاصل از آن، خمس ندارد.
      س 945. تعداد دوازده نفر از مؤمنین توافق کرده اند که هریک از آنان هرماه مثلاً بیست دینار در صندوقی بریزند، و در هر ماه یک نفر آن مبلغ را برداشته و به مصرف هزینه های شخصی خود برساند، که بعد از دوازده ماه نوبت به آخرین نفر خواهد رسید، بدین معنی که او آن چه را در این مدت پرداخته که مقدار آن دویست و چهل دینار می شود، برمی دارد، آیا خمس بر او واجب است یا این که جزء مؤونه وی محسوب می شود؟ اگر این فرد سال خمسی معیّنی داشته باشد و مقداری از پولی که دریافت شده، پس از پایان سال نزد او بماند، آیا جایز است برای این قسمت از آن مبلغ، سال خمسی معیّنی قرار دهد تا از لزوم پرداخت خمس آن رهایی یابد؟
      ج. پولی که شخص از صندوق دریافت می کند به سه بخش قابل تقسیم است، قسمتی که معادل مبلغ پرداختی از درآمد سال گذشته است و قسمتی که معادل مبلغ پرداختی از درآمد سال جاری است وقسمت سوم که ما به ازای آن در سال بعد پرداخت می‌شود. قسمت اول به محض دریافت مشمول خمس است، قسمت دوم در صورتی که قبل از رسیدن سال خمسی در مؤونه مصرف شود، خمس ندارد و اگر تا سر سال خمسی باقی بماند باید خمس آن را بدهد ونمی تواند برای آن سال مجزایی قرار دهد، و قسمت سوم قرض محسوب می‌شود و فعلاٌ مشمول خمس نیست. 
      س 946. خانه ای را با پرداخت مبلغی به عنوان رهن اجاره کرده ام، آیا پس از گذشت یک سال به آن مبلغ خمس تعلّق می گیرد؟
      ج. مبلغی را که به موجر قرض داده اید، اگر از منفعت کسب باشد، خمس دارد، مگر آنکه در صورت پرداخت خمس آن توان اجارۀ منزل مناسب را نداشته باشید.
      س 947. ما برای انجام کارهای عمرانی احتیاج به هزینه زیادی داریم که پرداخت یکباره آن برای ما مشکل است، لذا اقدام به تأسیس صندوقی برای عمران کرده ایم، و هر ماه مبلغی را در آن به ودیعه می گذاریم و بعد از آن که مقداری جمع شد، آن را صرف کارهای عمرانی می کنیم، آیا به این مال پس انداز شده خمس تعلّق می گیرد؟
      ج. اگر مبالغ پرداخت شده از طرف هر شخص از درآمد سال او باشد و تا زمان مصرف آن در کارهای عمرانی تحت مالکیت او باقی بماند واجب است که خمس آن را بپردازد.
      س 948. چند سال قبل اقدام به محاسبه اموالم و تعیین سال خمسی برای خودم نمودم، در آن زمان نود و هشت رأس گوسفند که خمس آن ها داده شده بود و همچنین مقداری پول نقد و یک موتورسیکلت داشتم. چند سال است که گوسفندان من براثر فروش تدریجی آن ها کم شده، ولی پول نقدم زیاد شده است. در حال حاضر شصت رأس گوسفند و مقداری پول نقد دارم، آیا پرداخت خمس این پول بر من واجب است یا این که فقط باید خمس مقدار زیادی آن را بدهم؟
      ج. اگر مجموع قیمت گوسفندهای موجود با اموال نقدی که دارید، بیشتر از مجموع قیمت نود و هشت رأس گوسفند با پول نقدی باشد (البته با احتساب تورم) که قبلاً خمس آن را پرداخت کرده اید، مقدار زائد خمس دارد.
      س 949. فردی ملکی (خانه یا زمین) دارد که خمس به آن تعلّق گرفته است، آیا می تواند خمس آن را از درآمد سال بپردازد؟ یا این که واجب است اول خمس سود را بدهد و سپس خمس ملک را از سود مخمّس پرداخت کند؟
      ج. اگر بخواهد خمس آن را از درآمد سال بپردازد، واجب است که خمس مبلغ پرداختی بابت خمس را نیز بپردازد.
      س 950. اموالی را از محل پولی که بنیاد شهید ماهیانه به فرزندان صغیر شهدای عزیز می پردازد یا از محل سود کارخانه یا زمین زراعی که ملک بعضی از شهدای عزیز جهت امرار معاش شان بوده، برای فرزندان شهدا پس انداز کرده ایم و گاهی مقداری از این اموال پس انداز شده برای تأمین نیازهای ضروری آنان مصرف می شود. خواهشمندیم بیان فرمایید که آیا این سودها و حقوق پس انداز شده خمس دارد یا این که تا زمانی که بزرگ نشده اند، خمس ندارد؟
      ج. آنچه به فرزندان عزیز شهدا از پدران آنان به ارث میرسد و یا توسّط بنیاد شهید به آنان پرداخت می شود، خمس ندارد، ولی به سود حاصل از ارث یا هدیه ای که به آنان می دهند، خمس تعلق می گیرد.
      س 951. آیا به مالی که انسان برای تحصیل درآمد و انجام معاملات تجاری مصرف می کند، خمس تعلّق می گیرد یا خیر؟
      ج. آن چه را که از درآمد سال برای به دست آوردن درآمد از کارهای تجاری و غیر آن مصرف می کند از قبیل هزینه های انبارداری، حمل و نقل، وزن کردن، واسطه معامله و مانند آن، از درآمد همان سال استثنا می شود و خمس ندارد.
      س 952. آیا اصل سرمایه و سود آن خمس دارد؟
      ج. اگر به مقداری باشد که با پرداخت خمس آن، درآمد کسب با بقیه وافی به هزینه ی زندگی او نیست و یا این که کسب با بقیه، مناسب با شأن عرفی او نباشد خمس ندارد.
      س 953. اگر کسی طلای مسکوک داشته باشد و به حد نصاب هم برسد، آیا علاوه بر زکات، پرداخت خمس آن هم واجب است؟
      ج. اگر جزء منفعت کسب محسوب شود، حکم سایر درآمدهای کسب را در وجوب خمس دارد.
      س 954. من و همسرم از کارمندان وزارت آموزش و پرورش هستیم، همسرم همیشه حقوق خود را به من هدیه می کند، و با مقداری پول در شرکت کشاورزی کارمندان آموزش و پرورش که عضو آن هستم، سهیم شده ام، ولی نمی دانم که آن مبلغ از حقوق خودم بوده یا همسرم، با توجه به این که پولی که از حقوق ماهیانه همسرم تا پایان سال خمسی ام پس انداز شده کمتر از پولی است که او در طول سال می گیرد، آیا به مبلغ مذکور خمس تعلّق می گیرد؟
      ج. آنچه از اموال پس انداز شده و از پولی که بابت خرید سهام شرکت پرداخته اید و مربوط به حقوق خودتان است، خمس دارد، و آن قسمت که توسط همسرتان هدیه شده، اگر هدیه صوری و ساختگی نباشد و در حدّ شأن باشد خمس ندارد، و آنچه را هم که شک دارید از حقوق خودتان است یا همسرتان، پرداخت خمس آن واجب نیست، اگر چه احوط پرداخت خمس و یا مصالحه آن است.
      س 955. آیا به پولی که به مدت دو سال به صورت قرض الحسنه در بانک بوده، خمس تعلّق می گیرد؟
      ج. هر مقداری که از منفعت کسب پس انداز می شود، یک بار به آن خمس تعلّق می گیرد و پس انداز آن در بانک به صورت قرض الحسنه موجب سقوط خمس آن نمی شود. بله، قرضی که نمی تواند آن را تا سر سال خمسی از قرض گیرنده پس بگیرد، تا آن را پس نگرفته، پرداخت خمس آن واجب نیست.
      س 956. شخصی که برخود یا خانواده تحت تکفّل خود سخت می گیرد تا بتواند مقداری پس انداز نماید و یا مقداری قرض می کند تا بتواند مشکلات زندگی اش را حلّ کند، اگر مال پس انداز شده و یا مالی که قرض گرفته، تا سر سال باقی بماند، آیا خمس به آن تعلّق می گیرد؟
      ج. پس انداز درآمدِ سال برای صَرف در مؤونه در سال بعد، اگر در آستانه صرف در مؤونه تا چند روز آینده باشد، پرداخت خمس آن واجب نیست و خمس پولی که قرض کرده است، بر عهده قرض گیرنده نیست، ولی اگر از درآمد سال خود قسط های آن را بپردازد و مالی که قرض گرفته هنگام رسیدن سال خمسی نزد او باقی باشد، واجب است که خمس آن را به میزان اقساطی که پرداخت نموده، بپردازد.
      س 957. دو سال است قطعه زمینی را برای ساخت خانه خریده ام، اگر از مخارج روزمرّه پولی را برای ساختن خانه در آن پس انداز کنم، زیرا در حال حاضر مستأجر هستم، آیا در پایان سال به آن خمس تعلّق می گیرد؟
      ج. اگر از درآمد سال را قبل از رسیدن سال خمسی به مصالح ساختمانی مورد نیاز تبدیل کنید، و یا آنکه در آستانه‌ی صرف آن در ساختمان مسکن خود باشید، خمس ندارد.
      س 958. من تصمیم به ازدواج گرفته ام، و برای کسب درآمد، قسمتی از سرمایه خود را به دانشگاه سپرده ام، آیا مصالحه در رابطه با خمس آن امکان دارد؟
      ج. اگر مال مذکور از منفعت کسب شما باشد، با گذشت سال خمسی، پرداخت خمس آن واجب است و خمسِ قطعی قابل مصالحه نیست.
       
      س 959. سازمان حج در سال گذشته اقدام به خرید همه اثاثیه و لوازم مورد نیاز کاروان حج که ملک اینجانب بود، کرد، من پول لوازم فروخته شده ام را که دویست و چهارده هزار تومان بود، در تابستان امسال دریافت کردم، علاوه بر آن، مبلغ هشتاد هزار تومان در سال گذشته گرفته ام، با توجه به این که سال خمسی برای خود تعیین کرده ام و هر سال خمس زائد بر مؤونه را می پردازم، و با توجه به این که اثاثیه و لوازم مذکور مورد نیاز من در ایام عهده داری مدیریت کاروان حج جهت اداره حجّاج بوده است، و در وقت فروش آن ترقی قیمت نسبت به قیمت خرید آن داشته است، آیا پرداخت خمس پول فروش آن یا خمس تفاوت قیمت آن در حال حاضر واجب است؟
      ج. اگر لوازم را با مال مخمّس خریده باشید، پول فروش آن خمس ندارد، در غیر این صورت، پرداخت خمس آن واجب است و در هر دو صورت تفاوت قیمت خرید و فروش (ترقی قیمت) پس از کسر مقدار تورم، جزء درآمد سال فروش محسوب می شود.
       
      س 960. من صاحب مغازه ای هستم که هر سال پول نقد و جنس های خود را محاسبه می کنم و چون بعضی از کالاها تا آخر سال خمسی فروخته نمی شود، آیا پرداخت خمس آن در آخر سال و قبل از فروش واجب است یا این که باید بعد از فروش، خمس آن ها پرداخت شود؟ اگر خمس کالا را بدهم و سپس آن را بفروشم، چگونه باید در سال آینده محاسبه کنم؟ و اگر آن را به فروش نرسانم و قیمت آن تغییر کند، چه حکمی دارد؟
      ج. کالایی که تا سر سال فروخته نشده و مشتری برای خرید آن پیدا نشده است، در حال حاضر پرداخت خمس افزایش قیمت آن واجب نیست بلکه سود حاصل از فروش آن در آینده از سود سال فروش محسوب می شود، ولی کالایی که افزایش قیمت پیدا کرده و کسی هست که در طول سال آن را بخرد، ولی شما برای اینکه سود بیشتری ببرید، آن را تا پایان سال نفروخته اید، باید با رسیدن سال خمسی، خمس افزایش قیمت آن را بپردازید، و در این صورت آن کالا به قیمتی که در سر سال خمسی ارزیابی شده و خمس افزایش قیمت آن پرداخت شده، در سال آینده استثناء می شود.
      س 961. سه برادر، خانه سه طبقه ای خریداری نموده و در یک طبقه ساکن شده و دو طبقه دیگر را اجاره، داده اند. آیا به دو طبقه مورد اجاره خمس تعلّق می گیرد یا خیر؟ و آیا جزء مؤونه آنها محسوب می شود؟
      ج. اگر خانه را از محل درآمد سالانه شان برای سکونت تهیه نموده اند و فعلاً به خاطر نیاز به مخارج زندگی اجاره داده اند، به آن خمس تعلّق نمی گیرد، ولی اگر بعضی طبقات آن را از درآمد سالانه به قصد اجاره دادن تهیه کرده اند تا اجاره آن را صرف هزینه های زندگی کنند، آن مقدار از خانه حکم سرمایه را دارد و خمس دارد.
      س 962. شخصی مالک مقداری گندم بوده که خمس آن را پرداخت نموده و هنگام برداشت محصول جدید، همان گندم مخمّس را مصرف می کرده و به جای آن گندم جدید می گذاشته و چندین سال به همین ترتیب عمل نموده است، آیا به گندمی که به جای گندم مصرف شده می گذاشته، خمس تعلّق می گیرد؟ و در صورت تعلّق خمس، آیا همه آن خمس دارد؟
      ج. در فرض سوال که هنگام برداشت گندم جدید، گندم مخمس هم وجود داشته، می تواند جایگزین کند.
      س 963. من به توفیق خداوند هر سال خمس اموالم را می پردازم، ولی در طی سال هایی که اقدام به محاسبه خمس اموالم کرده ام، همیشه در حساب آن ها شک داشته ام، این شک چه حکمی دارد؟ آیا واجب است امسال همه اموال نقد خود را حساب کنم یا این که به شک در این مسأله اعتنا نمی شود؟
      ج. اگر در صحّت حساب خمس منفعت کسب سال های گذشته شک داشته باشید، به آن اعتنا نمی شود و پرداخت مجدد خمس بر شما واجب نیست. ولی اگر در منفعت کسب شک داشته باشید که آیا جزء منفعت کسب سال های قبل است که خمس آن پرداخت شده، یا جزء منفعت کسب امسال است که خمس آن داده نشده، بر شما واجب است که احتیاطاً خمس آن را بپردازید، مگر این که احراز کنید که خمس آن را قبلاً پرداخته اید.
       
      س 964. اگر مثلاً فرشی را با مال مخمّس به قیمت ده هزار تومان بخرم و بعد از مدتی آن را به پانزده هزار تومان بفروشم، آیا پنج هزار تومان اضافه بر مال مخمّس، جزء منفعت کسب محسوب می شود و خمس به آن تعلّق می گیرد؟
      ج. مقداری که بیشتر از قیمت خرید است، (پس از کسر مقدار تورم) جزو منفعت کسب محسوب می شود و در زائد بر مؤونه سال، خمس واجب است.
      س 965. آیا کسی که برای هر یک از درآمدهای خود سال خمس جداگانه ای قرارداده، جایز است خمس سودی را که سر سال خمسی آن رسیده، از سودهای دیگری که سال بر آن ها نگذشته است، بپردازد؟ در صورتی که بداند این درآمدها به طور کامل تا پایان سال باقی می مانند و چیزی از آن ها صرف مؤونه نمی شود، چه حکمی دارد؟
      ج. هرگاه بخواهد خمس منفعت یک کسب را از درآمد کسب دیگر بپردازد، باید خمس مبلغ پرداختی را نیز بپردازد و درآمدهایی که چیزی از آن به مصرف هزینه های زندگی نمی رسد، مخیر است بین این که خمس آن را هنگام حصول آن بپردازد یا تا رسیدن سال خمسی، صبر کند.
       
      س 966. شخصی مالک ساختمان دو طبقه ای است، و خودش در طبقه بالا سکونت دارد و طبقه پایین را به شخص دیگری داده است و به علت بدهکاری مبلغی از او قرض گرفته بدون این که اجاره ای بگیرد، آیا به این مبلغ خمس تعلّق می گیرد؟
      ج. واگذاری استفاده مجانی از خانه به کسی به خاطر این که مالی از او قرض گرفته است، وجه شرعی ندارد، و به هر حال مالی که قرض گرفته است، خمس ندارد.
       
      س 967: مکانی را برای معاینه پزشکی بیماران از اداره اوقاف و متولی وقف به مبلغ معیّنی در هر ماه اجاره کرده ام و مبلغی پول هم به عنوان پذیره از من گرفته اند، با توجه به این که در حال حاضر این پول از ملک من خارج شده و هیچ گاه مالک آن نخواهم شد، آیا خمس به آن تعلّق می گیرد؟
      ج. اگر پرداخت این مبلغ در حکم قیمت انتقال سرقفلی باشد و از منفعت کسب باشد، واجب است که خمس آن پرداخت شود.
       
      س 968. اگر کسی خانه کلنگی خود که مؤونه او بوده را به سازنده‌ای بدهد که در آن چند واحد آپارتمان احداث کند و در عوض چند واحد از واحدهای مزبور را به مالک اولیه بدهد، حکم خمس واحدهای اضافی چیست ؟
      ج.مساله چند صورت دارد:
      1. اگر این کار را به قصد تجارت (فروش واحدهای اضافی و سود کردن) انجام داده باشد، چنانچه مشتری برای خرید وجود داشته، مقدار ترقی قیمت با کسر تورم متعلق خمس است.
      2. چنانچه واحدهای دریافتی مورد نیاز و مطابق با شأن او باشد خمس ندارد.
      3. قصد تجارت نداشته و بلکه به جهت اجاره دادن و سود بردن از اجاره بوده، تا نفروخته خمس ندارد و پس از فروش افزایش قیمت آن پس از کسر اصل و مقدار تورم مابقی جزو درآمد سال فروش می شود.
      س 969. شخصی حساب سال برای خمس نداشته و اکنون تصمیم گرفته است که حساب سال داشته باشد، وی که از ابتدای ازدواج تا به حال بدهکار بوده است، خمس خود را چگونه محاسبه کند؟
      ج. اگر از گذشته تا به حال درآمدی بیشتر از مخارج زندگی نداشته، نسبت به گذشته چیزی بر عهده او نیست.
       
      س 970. منافع و محصولات زمین و اموال موقوفه، از جهت خمس و زکات چه حکمی دارد؟
      ج. اعیان موقوفه مطلقاً خمس ندارد، حتی اگر وقف خاص[1]  باشد، ثمره و نماء[2]  آن هم خمس ندارد، مگر اینکه به نحو اکتساب باشد و به نماء وقف عام قبل از قبض توسط موقوف علیه[3] زکات تعلّق نمی گیرد، ولی بعد از قبض، پرداخت زکات آنچه از نماء وقف که قبض شده، در صورتی که واجد شرایط وجوب زکات باشد، واجب است، و در نماء وقف خاص هم اگر سهم هر یک از موقوف علیه به حد نصاب برسد، زکات واجب است
      [1]. اگر حقّ بهره‌برداری از مکان یا چیزی برای استفاده افراد خاصّی مثل فرزندان خود باشد به آن وقف خاص و اگر برای عموم مردم باشد به آن وقف عام گویند.
      [2]. رشد و افزایش. نماء دو قسم دارد: نماء متّصل مثل چاق شدن گوسفند و نماء منفصل مثل برّه‌هایی که از گوسفندی به دنیا آمده باشد.
      [3]. کسانی که یک چیزی برای استفاده آنها وقف شده باشد. موقوفٌ‌علیه در وقف خاص، افرادی خاص و در وقف عام، همه مردم هستند.
      س 971. آیا سهم سادات (کثّرهم الله تعالی) و سهم امام (ع) به منفعت کسب کودکان تعلّق می گیرد؟
      ج. کودکان نیز مثل سایر افراد اگر منافع کسبی داشته باشند و در بین سال در مؤونه آنان مصرف نشود، خمس به آن تعلق می‌گیرد.
      س 972. آیا به ابزاری که در کار و کسب استفاده می شود، خمس تعلّق می گیرد؟
      ج. ابزار و آلات کسب، حکم سرمایه را دارد که اگر از درآمد کسب تهیه شود، خمس دارد.
       
      س 973. اخیراً طی توافقی که سازمان حج و زیارت با بانک ملی ایران بعمل آورده، متقاضیانِ حج تمتع با مراجعه به بانک، مبلغ یک میلیون تومان به صورت قرارداد مضاربه ای به نام خود به حسابی در بانک ملی واریز نموده، فیش آن را دریافت می دارند، این پول تا هنگام تشرف به نام واریز کننده و در حساب شخصی او باقی می ماند و طبق قرارداد مکتوب مبلغی در حدود 17٪ به دارنده حساب در پایان هر سال منفعت مضاربه تعلّق می گیرد. سازمان حج و زیارت فقط برای کسانی که زودتر ثبت نام کرده اند اولویت قائل شده و پس از حدود سه سال نوبت اشخاص را اعلام و در صورت تمایل آن ها را به حج اعزام می دارد. زمان اعزام که فرا رسید واریز کننده، پولی را که در حساب مضاربه ای خود دارد از بانک اخذ و همراه با مانده هزینه ها به حساب حج و زیات واریز می نماید و سپس به حج مشرف می شود. حال خواهشمند است با عنایت به این که قرارداد مذکور به صورت کتبی بوده و شفاهاً گفتگویی بین صاحب پول و بانک رد و بدل نمی شود. بفرمایید مبلغ درصدی که صاحب مال به عنوان منفعت مضاربه دریافت می کند چه صورتی دارد؟
      ج. عملیات بانکی به صورت قرارداد کتبی به نحو فوق الاشاره بی اشکال است و سود حاصله از معامله ی مضاربه ای برای سپرده گذار حلال است، و اصل سپرده اگر از درآمد کسب غیر مخمّس بوده خمس دارد، و سود حاصله اگر پیش از سال عزیمت به سفر حج قابل وصول نبوده، جزو درآمد سال وصول محسوب است، که اگر در همان سال هزینه سفر حج شود خمس ندارد.
       
      س 974. کارمندانی که سر سال خمسی آن ها در پایان ماه اسفند است و حقوق خود را پنج روز زودتر از سر سال خمسی می گیرند تا در ماه اول سال جدید مصرف کنند، آیا پرداخت خمس آن واجب است؟
      ج. اگر حقوقی را که قبل از پایان سال دریافت می کنند تا آخر سال خمسی در مؤونه مصرف نکنند، پرداخت خمس آن واجب است البته اگر داشتن مبلغی پس انداز جزو مؤونه او محسوب شود خمس ندارد.
       
      س 975. بسیاری از دانشجویان برای حل مشکلات غیرقابل پیش بینی خود در هزینه های زندگی صرفه جویی می کنند و در نتیجه مبلغ قابل توجهی از کمک هزینه تحصیلی که به آن ها پرداخت می گردد، جمع می شود، سؤال این است که با توجه به این که این مبلغ از طریق صرفه جویی در پولی که وزارت آموزش عالی به آن ها می پردازد، جمع می شود، آیا به آن خمس تعلّق می گیرد؟
      ج. کمک هزینه تحصیلی خمس ندارد.
    • نحوه محاسبه خمس‏
    • تعيين سال مالى‏
    • ولىّ امر خمس‏
    • سهم سادات و انتساب به آنان‏
    • موارد مصرف خمس، كسب اجازه، هديه و شهريه حوزوى
    • مسائل متفرقه خمس‏
    • انفال‏
  • جهاد
  • امر به معروف و نهي از منكر
  • كسبهاى حرام
  • شطرنج و آلات قمار
  • موسيقى و غنا
  • رقص
  • دست زدن‏
  • فيلم و عکس نامحرم
  • آنتن‌هاى ماهواره ‏اى
  • تئاتر و سينما
  • نقاشى و مجسمه سازى
  • سحر و شعبده و احضار ارواح و جنّ
  • هيپنوتيزم
  • بخت آزمايى‏
  • رشوه
  • مسائل پزشكي
  • تعليم و تعلّم و آداب آن
  • حقوق چاپ، تأليف و كارهای هنری
  • تجارت با غير مسلمان
  • كار كردن در دولت ظالم
  • لباس شهرت و احكام پوشش
  • تقليد از فرهنگ غربى
  • تجسّس ، خبرچيني و افشاء اسرار
  • مصرف دخانيات و مواد مخدّر
  • تراشيدن ريش
  • حضور در مجلس معصيت
  • دعا نويسي و استخاره
  • احياء مناسبتهاى ديني
  • احتكار و اسراف
  • احكام خريد و فروش
  • احكام ربا
  • حق شفعه
  • اجاره
  • ضمان
  • رهن
  • شركت
  • هبه
  • دين و قرض
  • صلح
  • وكالت و حواله
  • صدقه
  • عاريه و وديعه
  • وصيت
  • غصب
  • حجر و نشانه‌هاى بلوغ
  • مضاربه
  • احكام بانكها
  • بيمه
  • قوانين و مقررات دولتي
  • وقف
  • احكام قبرستان
کاربر گرامی؛ لطفا قبل از تکمیل فرم، موارد زیر را مطالعه کنید:
  • جهت مکاتبه با دفتر، از قسمت ارسال نامه استفاده نمایید.
  • به منظور استفتاء یا ارسال سوال شرعی، از قسمت ارسال سوال شرعی استفاده نمایید.
  • جهت ارایه انتقاد و پیشنهاد به سایت دفتر، از قسمت ارتباط با پایگاه استفاده نمایید.
  • از فرم زیر فقط برای ارایه نظرات در مورد محتوای همین صفحه استفاده نمایید.
  • مسوولیت ارسال اشتباه بر عهده ارسال کننده آن است.
700 /

آرشیو