Böyük Dini Rəhbərin həyat və fəaliyyəti
- BÖYÜK DİNİ RƏHBƏRİN HƏYAT VƏ FƏALİYYƏTİ
- Ön sözHəsən Sədri MazandaraniBÖYÜK DİNİ RƏHBƏRİN HƏYAT VƏ FƏALİYYƏTİHəzrət Zəhranın (s) sülaləsinə mənsub olan
Ayətullah Xameneyinin
tərcümeyi-halıBakı – 2008
Tərcümə edən: Seyid Əliəsgər Behbudlu
Ön sözHüseyn (ə) iftixar və izzət ilidir. Hazırda bu qiyamın bayraqdarı olan Seyid Əli Hüseyni Xameneyi Hüseynin qüdrət bayrağını öz əlində tutub. Onun qəlbində Hüseyn eşqi, əməllərində daim İmam Hüseyn (ə) məramı, dilində “Hüseyn” sözü əzbərdir. O, eşqinin sübutunu göstərən yaralı əlləri ilə inqilab bayrağını İmam Hüseynin (ə) qanının qisasçısı olan Mehdi Sahibəzzamana (ə) təhvil verməyə doğru gedir.
Əzizlərim, dövrün Seyid Əli Hüseynisini yaxşıca öyrənməsək, bu ilahi şəxsiyyəti onun layiq olduğu şəkildə müdafiə edə bilmərik. Çünki eşq dərk etmək, tanımaq tələb edir, əlbəttə ki, məşuqu dərk etmək və tanımaq çox çətindir.
Buna görə də biz çalışdıq ki, böyük dini rəhbərin həyatı ilə bağlı xatirələri toplayaq və öz həyatımızı bu əziz insanın xoş xatirələri ilə daha da gözəlləşdirək. Ola bilsin ki, Allahın müqəddəs vücudunun razılığı ilə qarşılansın, o böyük müəllim və qüdrətli filosof İmam Xomeyninin (r) əziz ruhunu şad etsin. Bizim İslam cəmiyyəti inqilabın banisinin müdrik rəhbərliyi və müəyyən etdiyi normalar əsasında bərqərar olmuşdur. Bu cəmiyyət böyük dini rəhbərin rəhbərliyi ilə çox sürətli inkişaf yolu keçmişdir. İmam (r) da onu çox yaxşı tanıyırdı və onu yüksəklərə qaldırmışdı. Həzrət (r) həmçinin onu çox müdrik, sağlam mütəfəkkir və ağıllı bir şəxs kimi qəbul edirdi.
Həqiqətən də böyük və yaddan çıxarılması mümkün olmayan günləri artıq arxada qoymuşuq və çox hörmətli rəhbərimiz İmamın (r) rəhmətə getməsindən sonra həmin təhlükəli və ağır zamanlarda öz ağlı, gücü, dərin dünyagörüşü sayəsində İslam inqilabının sükanı arxasına keçərək onu nicat yoluna tərəf istiqamətləndirmişdir. Məhz o, Həzrət İmamın (r) dünya müsəlmanlarının, xüsusilə böyük İran İslam Respublikasının millətinin qəlbində alovlandırdığı ümid qığılcımını daha da qüvvətləndirdi.
“Həzrət Zəhranın (s) sülaləsinə mənsub olan Ayətullah Xameneyinin tərcümeyi-halı” adı altında sizlərə təqdim olunan bu kitabı da məhz böyük dini rəhbər, müdrik və ağıllı şəxsiyyət olan Həzrət Ayətullah Xameneyinin bütün özünəməxsus keyfiyyətlərinin öyrənilməsində əsas mənbə hesab etmək olar.
Həzrət İmam (r) bu ilahi insanı çox gözəl vəsf etmişdir: “İslam, din və siyasət aləmində yorulmaz mübariz, islama və ölkəsinə xidmət edən, cəbhədə və müharibədə fədakar əsgər, mehrabda öyrədici müəllim, cəmiyyətdə və camaat arasında bacarıqlı natiq və İslam inqilabı meydanlarında özünü fəda edən rəhbər”.
Mən də öz imkanım daxilində istədim ki, həzrəti lazımi səviyyədə tanımayan bugünkü nəslin nümayəndələrinə onun xatirələrindən, hekayətlərindən söz açım. “İkinci Xomeyninin”, İslam inqilabının böyük rəhbərinin əsl simasının təsvir edilməsində öz gücsüzlüyümü qəbul etsəm də, əziz oxucularımızın diqqətinə aşağıdakı məqamları çatdırmağı özümə borc bilirəm:
1. “Həzrət Zəhranın (s) sülaləsinə mənsub olan Ayətullah Xameneyinin tərcümeyi-halı” adlı bu kitab altı fəsildən ibarətdir.
Birinci fəsil: “Günəşin doğması” – Burada həzrətin anadan olduğu vaxtdan 1357-ci hicri şəmsi ilinədək davam edən siyasi mübarizəsindən bəhs edilir.
İkinci fəsil: “İdrakın açarı” – Burada həzrətin mənəvi və ictimai keyfiyyətlərindən söz açılır.
Üçüncü fəsil: “Günəş cəbhədədir” – Bu fəsildə böyük dini rəhbərin dilindən müharibə haqqında deyilməmiş fikirlər oxuculara təqdim edilir.
Dördüncü fəsil: “Dost sözü” – Həzrət İmamın (r) böyük dini rəhbər haqqında söylədiyi fikirlər açıqlanır.
Beşinci fəsil: “Ustadın hüzurunda” – Burada böyük dini rəhbərin Həzrət İmam (r) haqqında dediklərindən bəhs edilir.
Altıncı fəsil: “Şəriət elmində yüksək səviyyəyə çatma” – Bu fəsildə böyük dini rəhbərin fəaliyyəti və şəriət elmi sahəsində məqamı Həzrət İmamın (r) silahdaşlarının dilindən açıqlanır.
2. Bu kitabda qeyd olunan bütün məsələlər etibarlı sənədlərə əsaslanır və onlar şərh və qeydlərdə öz əksini tapmışdır.
3. Məsələlərin açıqlanması zamanı heç bir müdaxilələrə yol verilməmiş və hər şey olduğu kimi çatdırılmışdır.
4. Kitabın yazılmasında yol verilə biləcək səhvlərin çox cüzi olacağına baxmayaraq, sizdən üzr istəyir və deyirik ki, əgər hər hansı bir yanlışlıqla qarşılaşsanız, naşirin ünvanına göndərin. İnşaallah, kitabın yeni çaplarında həmin səhvləri aradan qaldırarıq.Həsən Sədri Mazandarani,
Qum şəhəri, 1381-ci hicri şəmsi ilinin baharı - BİRİNCİ FƏSİL – GÜNƏŞİN DOĞMASI
- İKİNCİ FƏSİL – İDRAKIN AÇARI
- ÜÇÜNCÜ FƏSİL – DOST SÖZÜ
- DÖRDÜNCÜ FƏSİL – USTADIN HÜZURUNDA
- BEŞİNCİ FƏSİL – ŞƏRİƏT ELMİNDƏ YÜKSƏK SƏVİYYƏYƏ ÇATMA
- İmamın (r) silahdaşlarının böyük Dini Rəhbərin fəaliyyəti və şəriət elmi sahəsində məqamı haqda mülahizələriİmamın (r) silahdaşlarının böyük Dini Rəhbərin fəaliyyəti və şəriət elmi sahəsində məqamı haqda mülahizələri
Bu fəsildə Həzrət İmamın (r) və onun silahdaşlarının Həzrət Ayətullah Xameneyi haqda söylədiklərini yığcam şəkildə bəyan edəcək və bununla da onun şəxsiyyətinin bəzi tərəflərini araşdırmağa çalışacağıq. Qoy, bu fikirlər Allah-Təala tərəfindən qəbul olunsun. İnşallah.Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Əli Meşkini:Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim!
– Aydındır ki, çox hörmətli Həzrət Ayətullah Hacı Seyid Əli Xameneyi şəriət qanunvericiliyi məqamına cavab verdiyindən və şəriət ehkamlarından nəticə çıxarmaq qüdrətinə malik olduğundan böyük dini rəhbər məqamına layiqdir. Həzrət xalqa, müsəlman cəmiyyətinə rəhbərlik etmək qabiliyyətinə malik olduğundan, habelə böyük rəhbərimiz mərhum İmam Xomeyninin müxtəlif vaxtlradakı çıxışlarından və sübutlarından istifadə edərək Dini İşlər üzrə Ali Mütəxəssislər Məclisi bu əmri təsdiq edir. Ona görə də dünyanın bütün müsəlmanlarına – istər sünnilərə, istər şiələrə, istərsə də möhtərəm ruhanilərə və böyük din alimlərinə, eləcə də İran İslam inqilabının davamında maraqlı olan bütün şəxslərə və İslamın dünyada daha da geniş yayılmasını istəyənlərə bildiririk ki, Həzrət Xameneyini şəriətdə və rəhbərlikdə müsəlmanların hakimi kimi tanısınlar və qəbul etsinlər. Qurani-Məcidin bütün davamçılarına Allah-Təaladan daha böyük uğurlar diləyirəm.Əli Meşkini
15/5-1369; 14/1-1411Həzrət Ayətullah Fazil Lənkərani:Mən də Dini İşlər üzrə Ali Mütəxəssislər Məclisinin üzvü olduğumdan və Ayətullah Xameneyini tanıdığımdan bildirmək istəyirəm ki, o, fikir və ictihad əhlidir.
İyirmi il bundan əvvəl, Məşhəddə Gövhərşad məscidində onu görmüşdüm. Həmin vaxt o, Məşhədin möhtərəm müəllimlərindən idi. Ondan soruşdum ki, nəyi tədris edirsiniz? Buyurdu: Məkaseb ən mühüm və ən çətin elmi kitablardandır. Mənim fikrimcə, o, fiqh alimi və müctəhiddir. Əlbəttə ki, uzun illər boyu siyasət dünyasında millətin İmamı kimi bir müəllimi olan və özü də böyük istedada malik olan belə bir insan böyük vəzifələrə layiqdir. Onun səkkizillik prezidentliyi bunun şahididir. Onun xarici ölkələrə etdiyi səfərlər isə Həzrəti dünya siyasət meydanında böyük siyasətçi kimi tanıtmışdır.
Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Məhəmməd Fazil Lənkərani:Allahın adı ilə!
– Böyük dini rəhbər Həzrət Ayətullah Xameneyi (Allah iltifatını artıq eləsin!) haqda bildirirəm ki, həzrətin elmi, ictihad və fiqhi barədə heç bir tərəddüd yeri yoxdur. Mən onunla keçmiş tanışlığımı nəzərə alaraq, habelə onun ictihada yetişməsindən xəbərdar olduğumu, bundan əlavə, böyük imamımızın dəfələrlə onun rəhbərliyə layiq olduğunu açıqlayan fikirlərini həzrətin ictihad məqamı üçün başlıca dəlil hesab edirəm.Qum Elmi Mərkəzi, Məhəmməd Fazil,
7 məhərrəm 1411 h.qHəzrət Ayətullah Hacı Şeyx Abdulla Cavadi Amili:Allahın adı ilə!
– Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Əli Xameneyinin (Allah iltifatını artıq eləsin!) ictihad və ədaləti təsdiq olunur. Odur ki, İslam ümməti Həzrətin rəhbərliyinin daha da möhkəmləndirilməsi üçün heç bir şeyi əsirgəməməlidir.Cavadi Amili,
30 zilhiccə 1410 h.qHəzrət Ayətullah Hacı Şeyx Yusif Saneyi:Allahın adı ilə!
– Həzrət Ayətullah Xameneyinin ictihadı sübut olunduğundan bu barədə heç bir fikir söyləməyə ehtiyac yoxdur. O, nəinki müsəlmanların müctəhididir, eyni zamanda bütün şərtlərə cavab verən və itaəti vacib olan bir din alimi olduğundan ümid edirik ki, onun müsəlmanların başı üzərindəki kölgəsi daimi olacaqdır.Yusif Saneyi,
4 səfər 1411 h.qHəzrət Ayətullah Hacı Şeyx Məhəmməd Mömin:Allahın adı ilə!
– Dini İşlər üzrə Ali Mütəxəssislər Məclisində Həzrət Ayətullah Xameneyinin (Allah iltifatını artıq eləsin!) rəhbərliyi üçün səs verilərkən, həzrətin ictihadi şəri yolla sübut olunan ictihadı mənim yanımda öz təsdiqini tapmışdı. Ancaq sonradan fiqh məsələləri ilə bağlı müzakirələr aparılan iclaslarda iştirak edərək şəxsən onun ictihadı mənə bəlli oldu və indi təsdiq edirəm ki, həzrət ədalətli və bütün şərtlərə cavab verən bir müctəhiddir.Məhəmməd Mömin,
12 məhərrəm 1411 h.qHəzrət Ayətullah Hacı Şeyx Məhəmməd Yəzdi:Allahın adı ilə!
– İnqilabın və İran İslam Respublikasının rəhbəri Həzrət Ayətullah Hacı Seyid Əli Xameneyi yüksək vəzifə tutan şəriət bilicisi və ali rütbəli bir müctəhiddir. O, həqiqi elmlərə yaxşı bələd idi, çox yüksək səviyyədə dil və ədəbiyyatı, üsul və hədisləri, təfsiri, hətta fətvanın möhkəmləndirilməsində misilsiz rolu olan rical və dirayədə müəllim və alim idi. Nəticə çıxarmaqda və fətva verməkdə möhkəm əsaslara malik idi, İslam cəmiyyətinin ehtiyac duyduğu yeni baş məsələləər sahəsində geniş məlumatlarla və dəqiq fikirlərlə çox maraqlı fətvaları vardır. Onun bu üstünlükləri və başqa elmi və mənəvi keyfiyyətləri Dini İşlər üzrə Ali Mütəxəssislər Məclisinin möhtərəm üzvləri olan görkəmli müctəhidlər və tanınmış fiqh alimləri tərəfindən seçilməsində başlıca meyar olmuşdur.
Ey Allah, səh şahidsən ki, əgər o, hazırda boynuna götürdüyü həmin ağır məsuliyyət və vəzifə istiqamətində olmasaydı, mən adi bir tələbə kimi, özümün məhdud biliyimlə onu təsdiq edərdim.Məhəmməd Yəzdi,
27/3-1369Həzrət Ayətullah Misbah Yəzdi:– Mən əgər istəsəm ki, onun haqqında, Allah-Təala tərəfindən ona bəxş olunmuş keyfiyyətlər və üstün cəhətlər barədə söz açım, həqiqəti çatdıra bilməyəcəyəm. Amma bir neçə yığcam cümlə ilə fikirlərimi bildirmək istərdim ki, o, fiqhi dindarlıqla; zirəkliyi və fərasətliyi təmkinliliklə; rəhbərlik etməyi möminliklə və İslam prinsiplərinə əsaslanmaqla; aydın, parlaq fikirləri uzaqgörənliklə və İslam ümmətinin uzunmüddətli mənafelərini müəyyən etməklə; qətiliyi və ehtiyatlılığı şücaət və cəsarətlə; müxtəlif İslam elmlərindən bəhrələnməyi həqiqi incəsənət cərəyanları və zövqü ilə; nəfsə etimadı Allah-Təalaya təvəkkül etməklə; çalışqanlığı, ciddiyyəti və proqramlaşdırmanı Vəliyye-əsrlə və müqəddəs imamlarla təvəssüllə, bir sözlə, ibadət, mütilik və sadiqlik ruhu ilə rəhbərlik etmək üçün bütün üstünlükləri və keyfiyyətləri özündə cəmləşdirir.Həzrət Ayətullah İbrahim Əmini:– Həzrət Ayətullah Xameneyi fiqh və ictihadda elə bir səviyyədədir ki, rəhbərlik üçün bütün imkanlara malikdir.Həzrət Ayətullah İmami Kaşani:– Ayətullah Xameneyi siyasət və rəhbərlik etməyin bütün sirlərinə bələd olan, mömin, sevimli, səmimi, alim və fiqhi köklərə malik olan bir şəxsdir.Həzrət Ayətullah Xəzəli:– Kifayət qədər təcrübəli, ağıllı, siyasətcil və işgüzar bir şəxs olan Ayətullah Xameneyinin İslam respublikasının rəhbərliyinə seçilməsi xaricdə düşmənləri susdurdu, ölkənin daxilində isə əmin-amanlığı bərqərar etdi.Həzrət Ayətullahul-uzma Əraki (r):– Həzrət Ayətullahul-uzma Əraki (r) Dini işlər üzrə Ali Mütəxəssislər Məclisində böyük dini rəhbərin bu vəzifəyə seçilməsi zamanı demişdir:
– Möhtərəm cənabınızın İran İslam Respublikasının rəhbəri vəzifəsinə seçilməsi İranın qəhrəman millətinin ümid və əminlik mənbəyidir.Höccətülislam vəl-Müslimin Hacı Seyid Əhməd Xomeyni (r):– Həzrət İmam (r) dəfələrlə cənabınız haqqında danışarkən sizi həqiqi bir müctəhid və rəhbərliyə layiq ən yaxşı şəxs adlandırmışdır. Sizin Allahın bəyəndiyi bir şəxs olaraq ləyaqətlə seçilməyiniz bütün dünyada İslamın və İslam inqilabının dostlarının sevincinə səbəb oldu. Cənabınız İran İslam inqilabının ən parlaq simalarından biridir və həmişə bizim əzizimiz olaraq sizə ehtiram və sayqı göstərilib.Həzrət Ayətullah Hayeri Şirazi:– Ayətullah Xameneyi rəhbərlik üçün ən ləyaqətli bir şəxsdir. Ayətullah Xameneyi bütün özünəməxsus xüsusiyyətləri ilə yanaşı, islami məsələlərə bələd olan bir alim və siyasətdə xüsusi bəsirətə malik olan bir şəxsdir.Həzrət Ayətullahul-uzma Bəhaəddini:– Həmin vaxtdan etibarən Ayətullah Xameneyinin rəhbərlik etmək qabiliyyətini görürdüm. Ona görə ki, o, İmamdan sonrakı dövr üçün ilahi bir ehtiyat idi. Ona məqsədlərinə çatmaqda kömək olmalıyıq. Rəhbərilyə qarşı müxalifətdə olmağın sadə bir iş olmamasına diqqət yetirməliyik.Həzrət Ayətullah Haşimi Rəfsəncani:– Ayətullah Xameneyinin İslam respublikası rəhbərliyinə seçilməsi bizim böyük uğurumuzdur və bu seçim Həzrət İmamın (r) buyurduqları əsasında həyata keçirilmişdir. O, Dini işlər üzrə Ali Mütəxəssislər Məclisinin iclasında böyük əksəriyyətin səsini qazanmışdır.
İnsafən yerində verilmiş səslər idi. Burada bir məsələ hər birimiz üçün böyük əhəmiyyət kəsb edirdi və bu da onun ölkənin daxili məsələləri ilə tanışlığı idi. Onun mübarizliyini, alimliyini, ədalətli olmasını və s. məsələləri bir kənara qoyaq, on-on iki il müddətində ölkənin bütün daxili məsələlərində iştirak edən bir şəxs indi əlbəttə ki, məmləkətin ən xırda işlərini belə biləcəkdir. Onun üçün hazırda hər bir məsələ göz qabağındadır. Rəhbərlik də əslində elə odur ki, öz əvvəlki məlumatlarınla fikir söyləyə biləsən, istədiyin siyasəti müəyyən edəsən. Mən tamamilə razıyam, yəni öz vicdanıma müraciət edəndə görürəm ki, bizim artıq gedilən bir yoldan daha yaxşı bir yolumuz yox idi. İstənilən digər bir fərz, məsələn, bir şura yaradılsaydı, bir sıra başqa problemlər ortaya çıxacaqdı. Əgər Ayətullah Xameneyi yox, başqa bir şəxs gəlsəydi, çətinliklərlə üzbəüz olardıq... Allah-Təala bizə doğru yolu göstərdi.Həzrət Ayətullah Məhdəvi Kəni:– Bu, ilahinin ilhamlarından biri idi ki, Həzrət İmamın (r) ruhunun mənəvi hidayəti sayəsində indi də bizim millətimizi tənha qoymamışdır və bu, Allah-Təala tərəfindən göndərilən bir mərhəmət idi ki, həmin kədərli hadisələrin davam etdiyi bir dövrdə İmamın sədaqətli və etibarlı tərəfdaşlarından birini – müctəhid və ədalətli şəxs olan Ayətullah Xameneyini İran İslam Respublikasına rəhbər təyin etməklə ölkədə əmin-amanlığı, etibar və etimadı bərqərar etdi.
Höccətülislam vəl-Müslimin Vaizzadə Xorasani:– Onun fiqh və dinin prinsipləri üzrə məlumatlarına, ilahi ehkamları başa düşməklə üslubuna, habelə çağdaş əsrimizdə baş verən hadisələrdən çıxardığı nəticələrə əsasən, o, ən görkəmli şəriət bilicisidir və öz müasirlərinin böyük əksəriyyətindən üstündür.
O, yazıçılıq üslubu ilə, aparılan təhqiqatlarla və gündəlik nəşrlərlə tam tanış və kifayət qədər mütaliə ilə məşğuldur. Çox bəlağətli və ölçülüb-biçilmlş formada danışır və yazır. O, danışdığı və yazdığı zaman mübaliğəli fikirlərdən və kənara çıxmalardan çox uzaqdır. Bu günədək bir neçə məqaləsi, kitabı və çoxsaylı çıxışları vardır.
O, öncədən müxtəlif təhqiqat xarakterli layihələri – Fiqh Ensiklopediyasını, Kəlam fiqhi haqqında Təhqiqatlar Mərkəzini, Beynəlxalq Yaxınlaşma Cəmiyyətini, Neologizm məsələləri üzrə Fiqh Komitəsini, Kompüter müəssisəsini, habelə digər təhqiqat mərkəzlərini təsis etmiş və onları idarə etmişdir. Bütün bunlar onun fəaliyyət metodlarını sübut etmək üçün kifayətdir.
O, bəzi ziyalılardan fərqli olaraq islami birliyə və İslam dünyasına diqqət yetirmək, bütün dünya müsəlmanlarının qayğısına qalmaq və İslam məzhəblərinin Beynəlxalq Yaxınlaşma Cəmiyyətinin yaradılması ilə yanaşı, Əhli-beytə (ə), onların ismətinə, təmizliyinə, onların qəbirlərinin ziyarət edilməsinə, onların maarifçiliyinin və elminin inkişaf etməsinə daha çox maraq göstərir, Əhli-beytin (ə) rəhbərliyinin və onların məhəbbətinin dünya müsəlmanları arasında daha geniş yayılmasına çalışır.1
1 “Kövsər nəslindən müdrik bir rəhbər”, səh.88-94 - “Onun dini rəhbərlik üçün ictihadı yetərlidir”“Onun dini rəhbərlik üçün ictihadı yetərlidir”– Həzrət İmamın (r) qızı Zəhra xanım Mostəfəvi İmamdan (r) sonra İslam inqilabına rəhbərlik barədə deyir:
– Mən rəhbərin canişininin vəzifədən kənarlaşdırılmasından uzun müddət öncə İmamın yanında olarkən rəhbərlik barədə ondan soruşanda, o, Ayətullah Xameneyinin adını çəkdi. Bir dəfə soruşdum ki, məgər rəhbər seçilməyin mərcəiyyət və elmi tələbi yoxdur? O, bunu rədd etdi. Həzrət Xameneyinin elminin səviyyəsi barədə soruşduqda, birmənalı şəkildə buyurdu: “Onun dini rəhbərlik üçün ictihadı yetərlidir”.1
1 “Comhuriye İslami”qəzeti, 20/3-1368 - “Seyid Əli Xameneyi bizim fikrimizcə ən layiqli şəxsdir”“Seyid Əli Xameneyi bizim fikrimizcə ən layiqli şəxsdir”Həzrət Ayətullah Bəhaəddini (r) İmamın (r) hələ həyatda olduğu zaman böyük dini rəhbər barədə buyurur:
– Əlbəttə, heç kim Hacıağa Ruhulla ola bilməz, ancaq cənab Xameneyi İmama hamıdan daha çox yaxındır. Bizim ümidvar olduğumuz şəxs cənab Xameneyidir. Siz bizim sözümüzü qəbul etmir və təəccüblənirsiniz. Ancaq bu, bizim fikrimizdir. Seyid Əli Xameneyi bizim aramızda ən dəqiq adamdır.1
1 “Bəsirətin əlaməti”, səh.147 - İlahinin İmamdan (r) sonrakı ehtiyatıİlahinin İmamdan (r) sonrakı ehtiyatıHəzrət Ayətullah Bəhaəddini (r) rəhbərin bu ağır və məsuliyyətli vəzifəyə seçilməsindən öncə buyurur:
– Həmin vaxtdan etibarən rəhbərliyin cənab Xameneyiyə məxsus olduğunu gördüm, ona görə ki, o, İmamdan (r) sonra ilahinin bizim üçün ehtiyatı idi. Ona öz hədəflərinə çatmaqda kömək etməliyik. Ona da diqqət yetirməliyik ki, rəhbərliyə qarşı müxalifətdə olmaq o qədər də asan iş deyildir. Böyük Mirzə Şirazi İngiltərə hökumətinə qarşı mübarizəyə başlayanda tənbəkiyə yasaq qoyulması ilə başladı. Bir ruhani həmin vaxt ona qarşı çıxdı. Mirzə həmin ruhaninin ona qarşı çıxdığını eşidib qarğış etdi. Bu qarğışdan sonra həmin kişinin nəsli ruhanilik kateqoriyasından məhrum olundu. Sonra onun cavan oğlu vəfat etdi və o, alim övlad üzünə həsrət qaldı.1Dini İşlər üzrə Ali Mütəxəssislər Məclisinin üzvü Ayətullah Hacı Şeyx Hüseyn Rasti Kaşani:Allahın adı ilə!
– Həmd və salavatdan sonra əsrin Böyük İmamına (Canımız ona fəda olsun!) və böyük dini rəhbərə öz başsağlığımı çatdırır və qeyd olunan sualın cavabında bildirirəm: müsəlmanların külli ixtiyar sahibi olan rəhbəri Həzrət Ayətullah Xameneyiyə İslamın ictimai ehkamlarında itaət etmək və onun ardınca getməyin zəruriliyi heç bir kəs üçün sirr deyildir. Şəxsi və fərdi hökmlərə gəldikdə isə (baxmayaraq ki, o cənab özü başsağlığı bəyanatında Qum Elmi Mərkəzində təqlid şərtlərinə malik olan müctəhidlərin varlığını bildirmişdir) indiki şəraitdə daha layiqli müctəhidi müəyyənləşdirməyin, hətta ehtimal səviyyəsində də çox çətin olduğunu nəzərə alaraq bildirirəm ki, İslam və müsəlmanların yeganə qoruyucusu və hamisi, habelə nəyin daha məsləhətli olub-olmamasını bilən Həzrət Ayətullah Xameneyini təqlid etmək nəinki kafi, İslam düşmənlərinin hiylələrini və onların müsəlmanları parçalamağa yönəlik ayrı-seçkilik salmaq niyyətlərini nəzərə alaraq hətta ən yaxşı seçimdir. Dünya müsəlmanları Allah-Təalanın bizə bəxş etdiyi bu hədiyyəni birliyi qorumalı və Tanrının aşağıdakı iki müqəddəs ayəsində:
“Hamılıqla Allahın ipinə əl atın. Parçalanmayın və Allahın sizə olan nemətini də yada salın” (“Ali-İmran” surəsi, ayə 103);
“Bir-birinizlə çəkişməyin, yoxsa zəifləyib gücdən düşərsiniz” (“Ənfal” surəsi, ayə 46) buyurulan ifadələrin məzmununu həmişə əsas götürüb, öz əməlləriylə müsəlmanların və İslamın böyüklüyünü, əzəmətini və müstəqilliyini bütün sahələrdə təmin etməlidirlər.Hüseyn Rasti Kaşani,
10/9-1373; 27 cəmadiolsani 1415Həzrət İmam Xomeyni (r) və Ayətullah Ərakinin (r) Məsləhətləşmələr Şurasının və Müəllimlər Cəmiyyətinin üzvü Ayətullah Hacı Seyid Cəfər Kərimi:Allahın adı ilə!
Əsrin böyük İmamına (Canımız ona fəda olsun!) salamlarımı çatdırdıqdan sonra, onun mübarək hüzurunda və böyük dini rəhbər Həzrət Ayətulla Xameneyinin hüzurunda Şeyxülfiqəha Ayətullah Şeyx Məhəmməd Əli Ərakinin vəfatı münasibətilə başsağlığı verirəm. Sonra isə bildirirəm ki, İmami-Zamanın qaib olduğu dövrdə o həzrətin fiqhi, dini, ictimai və siyasi işlər üzrə İslam ümməti arasında naibliyi üçün lazım olan şərtləri nəzərə alaraq İslam ümmətinin fəqihi və İslam inqilabının böyük rəhbəri Həzrət Ayətullah Xameneyinin təqlidi maneəsiz və kafidir. Allahın saleh bəndələrinə salam olsun.Cəfər Kərimi,
26 cəmadiolsani 1415; 9/9-1373Dini İşlər üzrə Ali Mütəxəssislər Məclisinin üzvü, Qum Elmi Mərkəzinin müəllimi Ayətullah Hacı Şeyx Mortəza Bəni Fəzl:Allahın adı ilə!
Böyük İmamın hüzuruna görkəmli ruhani alim Həzrət Ayətullah Qolpayeqaninin vəfatının ildönümü və böyük ruhani alim Həzrət Ayətullah Ərakinin vəfatı münasibətilə başsağlığı verirəm.Həzrət İmamın (r) rəhmətə getdiyi gün İranın hər bir yerindən, xüsusilə Qum Elmi Mərkəzindən 70 nəfərdən çox böyük və tanınmış din alimi gəlmişdilər. Böyük əksəriyyəti sədaqətli və ədalətli olan bu müctəhidlər İslam inqilabının böyük rəhbəri Həzrət Ayətullah Xameneyini fiqhin müxtəlif sahələri üzrə şəriət hökmünü çıxara bilmək səlahiyyətlərinə malik bir şəxs kimi irəli sürmüş və onu bütün dünyaya tanıtmışlar. Ona görə də bu şəxsi təqlid etmək caizdir və onun təqlidi İslam respublikası sisteminin möhkəmlənməsinə, düşmənlərin isə ümidsizliyinə səbəb olacaqdır. Allah-Təala İslama və müsəlmanlara xidmət edən bütün alimlərə kömək olsun.Mortəza Bəni Fəzl,
26 cəmadiolsani 1415Nəzarətçilər Şurasının və Qum Elmi Mərkəzinin Müəllimlər Cəmiyyətinin üzvü Ayətullah Hacı Şeyx Məhəmməd Yəzdi:Allahın adı ilə!
Heç bir tərəddüd etmədən təqlid üçün bütün şərtlərə uyğun olan, çoxsaylı üstünlükləri ilə seçilən böyük dini rəhbər Həzrət Ayətullah Xameneyini bütün məsələlərdə təqlid etmək olar. İnşallah, Allah-Təala İslam cəmiyyətinə rəhbərlik etməkdə və bu sistemi qoruyub saxlamaqda ona uzun ömür, böyüklük və əzəmət bəxş edəcəkdir.Məhəmməd Yəzdi
Dini İşlər üzrə Ali Mütəxəssislər Məclisi və Nəzarətçilər Şurasının Müəllimlər Cəmiyyətinin üzvü Ayətullah Hacı Şeyx Əhməd Cənnəti:
Böyük dini rəhbəri təqlid etməkdə heç bir problem yoxdur və bu, İslamın, habelə inqilabın daha da qüvvətlənməsinə səbəb olacaq və düşmənlərin ümidlərini puç edəcəkdir. Onlar istəyirdilər ki, bu həyati məsələlərə müdaxilə etməklə İslam respublikası sistemini zəiflətsinlər.
Sizə uğurlar arzulayıram.Əhməd Cənnəti,
15/9-1373Qum Elmi Mərkəzinin müəllimi Ayətullah Hacı Şeyx Məhəmməd İbrahim Cənnati:Allahın adı ilə!
Bu gün İslam cəmiyyətində təqlid ediləcək ruhani şəxsin malik olduğu xüsusiyyətləri nəzərə alsaq, mən Həzrət Ayətullah Xameneyini bu məqama layiq bilirəm.Məhəmməd İbrahim Cənnati,
9/9-1373Dini İşlər üzrə Ali Mütəxəssislər Məclisinin üzvü və Qum Elmi Mərkəzinin müəllimi Ayətullah Hacı Şeyx Əbulfəzl Xunsari:Allahın adı ilə!
Mənim əvvəldən də fikrim belə olub ki, Həzrət Ayətullah Xameneyi Elmi Mərkəzin idarəçiliyini öz əlində saxlayıb risalə yazsın. Əgər məsləhət bilsəydi hər həftə üç dəfə Quma gəlib dərs deməyə başlayardı ki, tələbələr onun fikirlərindən bəhrələnsinlər.Əbulfəzl Xunsari,
30 cəmadiolsani 1415İraq İslam inqilabı Ali Məclisinin sözçüsü, Qum Elmi Mərkəzinin müəllimi Ayətullah Hacı Seyid Mahmud Haşimi:Böyük mərcələrdən və yer üzündəki ilahi nişanələrdən biri olan Ayətullahul-uzma Ərakinin matəmində.
Allahın adı ilə!
Allah-Təala bizə və sizə əcr versin. Həqiqətən, o, ləyaqətli elm və əməldə möminliyin nümunəsi, əvvəlki ruhanilərin və alimlərin keçdikləri yolu davam edənlər üçün meyar idi. Allah-Təaladan istəyirik ki, onların hər birinə öz mərhəmətini göstərsin və onları müqəddəs peyğəmbərlər və imamlar ilə məhşur etsin. Bu çətin yolu keşməkdə və onların ləyaqətli yolunu Allah, Onun peyğəmbəri və möminlər istəyən tərzdə davam etdirməkdə bizim hamımıza kömək etsin.
Ancaq sizin bizim böyük rəhbərimiz Ayətullah Seyid Əli Xameneyinin mərcəiyyəti ilə əlaqədar sorğunuza gəldikdə isə, qeyd edim ki, böyük ruhani mərcə Ayətullah Qolpayeqani rəhmətə gedərkən həzrətə göndərdiyim teleqrafda bu məsələyə toxunmuşam və bu işin İslam dünyası və müsəlmanlar üçün zəruri olduğunu qeyd etmişəm. Çünki həm söz birliyi, həm haqq bayrağımızın ucalığı, həm rəhbərlik və həm də düşmənlərin və kafirlərin məğlubiyyəti onunla bağlıdır. Allah-Təaladan istəyirik ki, həzrətin şərəfli ömrünü artırsın və İmam Zamanın (Canımız ona fəda olsun!) zühur etməsinədək onun bu İslam ümmətinə rəhbərliyini səmərəli etsin. Sizlərə və bütün mömin qardaşlarımıza Allah-Təalanın salam və mərhəmətini diləyirəm.Mahmud Haşimi,
27 cəmadioləvvəl 1415Qum Elmi Mərkəzi Müəllimlər Cəmiyyətinin üzvü Ayətullah Hacı Şeyx Rza Ostadi:Allahın adı ilə!
İslam və təşəyyü sisteminin dünyada qorunub saxlanılmasını və İslam aləminin məsləhətini nəzərə alaraq bildirirəm ki, Ayətullah Hacı Seyid Əli Xameneyini (Allah iltifatını artıq eləsin!) bütün şərtlərə cavab verən müctəhidliyini qəbul edirəm.Rza Ostadi,
1415- ci ilin cəmadiolsani ayıDini İşlər üzrə Ali Mütəxəssislər Məclisinin nümayəndəsi və Qum Elmi Mərkəzi Müəllimlər Cəmiyyətinin üzvü Ayətullah Hacı Şeyx Abbas Nəhfuzi:Allahın adı ilə!
Şəraiti nəzərə alaraq bildirirəm ki, Həzrət Ayətullah Xameneyi təqlid olunmağa layiqdir.Abbas MəhfuziDini İşlər üzrə Ali Mütəxəssislər Məclisinin üzvü və Babulun İmam cüməsi Ayətulla Hacı Şeyx Hadi Ruhani:Allahın adı ilə!
Cümə namazında bildirdiyim kimi, indiki zamanda, yəni dünyada İslam respublikasının müqəddəs inqilabı və sistemi düşmənlərin hücumuna məruz qaldığı bir vaxtda (onlar çalışırlar ki, rəhbərliklə mərcəiyyət arasında ayrı-seçkilik salsınlar) vəzifəmiz bunu tələb edir ki, mərcəiyyət və rəhbərlik eyni yerdə cəmləşsin. Əgər biz ilahiyyatçı alim axtarıb tapmaq və mərcəiyyət dedikdə bütün tərəfləri – həm fiqhi, həm siyasəti, həm cəmiyyəti, həm də rəhbərliyi nəzərdə tutmaq istəyiriksə, yəni İmamın dili ilə desək: məkana və zamana hakim bir mərcəyi tanımaq istəyiriksə, bu şəxs “Həzrət Ayətullah Xameeyidir. Biz başqa birisini tapa bilməyəcəyik ki, belə universal olsun. Həzrət Ayətullah Xameneyi öz rəhbərlik etmək qabiliyətini bütün müsəlmanlara sübut edə bilmişdir. Bu baxımdan bütün müsəlmanların, şiələrin Həzrət Ayətuah Xameneyiyə təqlid etmələri gərəkdir. Allah-Təala hamınızı hifz etsin. İnşallah.Şeyx Hadi Ruhani,
Mazandaran vilayətində dini rəhbərliyin nümayəndəsiDini İşlər üzrə Ali Mütəxəssislər Məclisinin üzü, Qəzinin İmam cüməsi Ayətullah Hacı Şeyx Hadi Barikbin:Allahın adı ilə!
Bir çox mərcə və fəqihlərin rəyini nəzərə alaraq bildiririk ki, Həzrət Ayətullah Xameneyinin rəhbərlik etdiyi ötən müddət ərzində onda müşahidə etdiyimiz xüsusi keyfiyyətlərə əsasən həzrət təqlid olunmağa daha layiqdir.Hadi BarikbinƏhli-beyt (ə) Beynəlxalq Cəmiyyətinin baş katibi Həzrət Ayətulla Şeyx Məhəmməd Əli Təsxiri:Allahın adı ilə!
Əziz qardaşlarım! Salam, sizə bildirməliyəm ki, müctəhid İslamın bütün sistemi haqda mükəmməl məlumata malik olmaqdan əlavə, bütün ictimai, siyasi prosesləri, həyatın bütün sahələrinə aid taleyüklü məsələlərə də bələd olmalı, həmçinin zaman və məkanın tələblərini dərk etməli, onların ehkamların dəyişilməsində qoyduğu təsiri anlamalıdır.
Mən mərcəiyyətin bütün bu sadalanan cəhətləri nəzərə almasına, həmçinin təqlid ediləcək ruhani bir şəxsin İslam ümmətinin və Əhli-beyt (ə) ardıcıllarının ən yüksək mənafeləri istiqamətində daha böyük səylə, daha dəqiq və hərtərəfli çalışmalı olduğuna diqqət yetirərək, Həzrət Ayətullah Xameneyinin barəsində şahidlik edirəm ki, mərcəiyyət məhz bu böyük və bacarıqlı şəxsdə öz təsdiqini tapmışdır.Məhəmməd Əli Təsxiri,
29 cəmadiolsani; 12/9-1373Dini İşlər üzrə Ali Mütəxəssislər Məclisinin üzvü, Xorasan vilayətində dini rəhbərliyin nümayəndəsi Ayətullah Hacı Şeyx Abbas Təbəssi:Allahın adı ilə!
Mənim fikrimcə, İslam cəmiyyəti və müsəlman ümmətinin mənafelərinin təmin olunmasına münasibətdə mərcəiyyətin təyinedici roluna və onun özünəməxsus yerinə diqqət yetirərkən, habelə hökmran dövlətlərin siyasi, iqtisadi və təbliğat xarakterli sərmayə yatırımlarını, onların zərərli görüşlərini nəzərə alarkən, eləcə də bütün meyarları, elmi və texniki metodları gözdən keçirərkən Həzrət Ayətullah Xameneyini təqlid etməyin zəzuriliyini söyləməyi özümə mənəvi borc bilirəm. Bu təqlid həmçinin İslam hökuməti və sisteminin qüvvətləndirilməsinə imkan verəcəkdir.Abbas Vaiz Təbəssi,
29 cəmadiolsani 1415; 12/9-1373Dini İşlər üzrə Ali Mütəxəssislər Məclisinin nümayəndəsi, Qum Elmi Mərkəzinin müəllimi, Mərkəzin İslami Təbliğat Dəftərxanasının İdarə Heyətinin müdiri Höccətülislam vəl-Müslimin Hacı Şeyx Muhyiddin Fazil Hərəndi:Allahın adı ilə!
Görkəmli mərcə Ayətullah Ərakinin vəfatı münasibətilə başsağlığı verdikdən sonra Həzrət Ayətullah Xameneyinin elmi səviyyəsindən xəbərdar olduğumdan ona təqlid olunmasının kafi olduğunu bildirməyi özümə mənəvi borc bilirəm.Muhyiddin Fazil HərəndiBöyük dini rəhbərin mərcəiyyətinin və onun şəxsiyyətinin elmi və əməli tərəfləri barədə fikir söyləyən Həzrət İmamın (r) tərəfdaşlarının, köməkçilərinin, Dini İşlər üzrə Ali Mütəxəssislər Məclisi rəhbərlərinin və s. şəxslərin adlarını aşağıda təqdim edirik:
1. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Əli Meşkini – 15/5-1369
2. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Məhəmməd Fazil Lənkərani – 7 məhərrəm 1411 h.q
3. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Abdulla Cavadi Amili – 30 zihəccə 1410 h.q
4. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Məhəmməd Mömin –12 məhərrəm 1411 h.q
5. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Yusif Saneyi – 4 səfər 1411
6. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Məhəmməd Yəzdi – 27/3-1369
7. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Hüseyn Rasti Kaşani –10/9–1373
8. Həzrət Ayətullah Hacı Seyid Cəfər Kərimi – 9/9-1373
9. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Mortəza Bəni Fəzl – 26 cəmadiolcani 1415 h.q
10. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Məhəmməd Yəzdi
11. Həzrət Ayətullah Hacı Seyid Abbas Xatəm Yəzdi –27/6-1415 h.q
12. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Əhməd Cənnəti – 15/9-1373
13. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Məhəmməd Cənnati – 9/9-1373
14. Həzrət Ayətullah Şeyx Əbulfəzl Xunsari – 30 cəmadiolsani 1415
15. Həzrət Ayətullah Hacı Seyid Mahmud Haşimi – 27 cəmadiolsani 1415
16. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Rza Ostadi – 1415-ci ilin cəmadiolsani ayı
17. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Əhməd Sabiri Həmədani – 10/9-1373
18. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Abbas Məhfuzi
19. Həzrət Ayətullah Şeyx Əliəsğər Məsumi – 11/9-1373
20. Həzrət Ayətullah Cəlaləddin Tahiri 29 cəmadiolsani 1415
21. Həzrət Ayətullah Musəvi Həmədani – 12/9-1373
22. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Hadi Ruhani
23. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Məhəmməd Hüseyn Zərəndi – 13/9-1373
24. Həzrət Ayətullah Seyid Məhəmməd Bağır Həkim – 27 cəmadiolsani 1415 h.q
25. Həzrət Ayətullah Hacı Seyid İsmayıl Musəvi Zəncani – 12/9-1373
26. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Əbdülhüseyn Qərəvi – 26 cəmadiolsani 1415 h.q
27. Həzrət Ayətullah Hacı Mirzə Cəfər Əşraqi – 26 cəmadiolsani 1415 h.q
28. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Mirzə Əli Ğəzəlcəyi – 26 cəmadiolsani 1415 h.q
29. Həzrət Ayətullah Hacı Seyid Əliəkbər Qüreyşi – 10/9-1373
30. Həzrət Ayətullah Hacı Seyid Əli Şəfii – 12/9-1373
31. Həzrət Ayətullah Hacı Seyid İsmayıl Haşimi – 12/9-1373
32. Həzrət Höccətülislam Hacı Şeyx Məhəmməd Vaizzadə – 30 cəmadiolsani 1415 h.q
33. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Hadi Barikbin
34. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Məhəmməd Əli Təsxiri – 1415 h.q
35. Höccətülislam Hacı Şeyx Əhməd Möhseni Qorqani – 10/9-1373
36. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Abbas Vaiz Təbəssi – 29 cəmadiolsani 1415 h.q
37. Həzrət Ayətullah Hacı Seyid Kamal 29 cəmadiolsani 1415 h.q
38. Höccətülislam vəl-Müslimin Hacı Şeyx Məhyəddin Fazil Hərəndi.
39. Həzrət Ayətullah Qərəvian – 13/9-1373
40. Höccətülislam Seyid Yəhya Cəfəri
41. Həzrət Ayətullah Hacı Şeyx Məhəmməd Hüseyn
42. Həzrət Ayətullah Malik Hüseyni – 15/9-1373
43. Həzrət Ayətullah Hacı Seyid Məhəmməd Əli Cəzayeri
Siz adları çəkilən bu şəxslərin böyük dini rəhbərlə əlaqədar yazdıqları məlumatların əslini “Həzrət Ayətullah Xameneyinin mərcəiyyəti haqda fəqihlərin və görkəmli şəxslərin fikirləri” kitabından (Tərtib edənlər: Qum Elmi Mərkəzinin ruhani alimləri. Naşir: Qum Elmi Mərkəzinin İslami Təbliğat Şöbəsi. Çap tarixi – 13 rəcəb 1415 h.q; 26 azər 1373.) əldə edə bilərsiniz.
1 “Bəsirətin əlaməti”, səh.131 - Böyük dini rəhbərin həyat tarixçəsinə qısa bir baxışBöyük dini rəhbərin həyat tarixçəsinə qısa bir baxış:Doğulduğu tarix – 28 səfər 1318 h.ş.
1330-cu ildə Elmi mərkəzdə V sinfə daxil olub və 1336-cı ildə Səth dərslərini başa vuraraq, Xaric dərslərə başlayıb.
1336-cı ildən iki il müddətində Nəcəfdə elmi mərkəzdə dərs alaraq, 1337-ci ilin axırlarından 1343-cü ilədək 6 il müddətində Qumda yaşayıb.
1341-ci ildən mübarizə meydanına daxil olub və 1342-ci ildə Taşura günündə ilk dəfə şah rejimi tərəfindən həbs edilib.
1342-ci ilin ramazan ayının 16-da qızğın bir nitq söylədikdən sonra Zahidan cümə məscidində Savak tərəfindən həbs olunaraq, iki ay həbsxanada qalır.
1343-cü ildə “On nəfər ruhani” təşkilatına daxil olmaq üçün Tehranda Həzrət Ayətullah Haşimi ilə bir il müddətində bir evdə qalırlar.
1343-cü ildə həzrət 25 yaşında ikən Məşhədə qayıdır.
1343-1349-cu illərdə bir neçə dəfə Savak tərəfindən tutularaq həbsxanaya salınır.
1346-cı ilin fərvərdin ayının 14-də Məşhəddə bir neçə dəfə həbs olunaraq həbsxanaya salınır və bu dörd davam edir.
1346-cı ildə iki dəfə Qumda həbs olunur, ancaq elə həmin gün azadlığa buraxılır.
1349-cu ildə Ayətullah Həkim vəfat etdikdən sonra, İmamın kursunu və mərcəiyyətini təbliğ etməkdən ötrü həbs olunur və dörd ay həbsxanada saxlanılır.
1350-ci ildə şahlıq hakimiyyətinin 2500 illiyi təntənəli şəkildə qeyd olunarkən elektrik qüllələrinin partladılması əməliy-yatından sonra həzrət həbs olunur və iki ay azadlıqdan məhrum edilir.
1350-ci ildə beşinci dəfə həbs olunub həbsxanaya salınır və bir müddətdən sonra azad edilir.
1350-1353-cü illərdə Məşhədin üç məscidində – Kəramət, İmam Hüseyn və Mirzə Cəfər məscidlərində təfsirdən və ideologiyadan dərs deyir. 32 yaşında o, artıq möhtərəm bir şəxs idi.
1353-cü ildə yenidən həbs olunur və Savakın məxfi kamerasında saxlanılır. Bu, onun artıq altıncı dəfə tutulması idi və iki ay davam edir.
1356-cı ildə həzrət təşkilati işlə əlaqədar dostlarından bir qrupu ilə yola düşəndə həbs olunurlar və bir neçə gün həbsxanada saxlanıldıqdan sonra İranşəhrə sürgün edilirlər. Sürgün 1357-ci ilədək davam edir.
1357-1358-ci illərdə inqilabın yüksək səviyyəyə çatdığı illərdə yaranmış zərurətlə əlaqədar olaraq İslam Respublikası Partiyası yaradılır.
1358-ci ilin fərvərdin ayında İmam tərəfindən Sistan və Bəlucistan vilayətlərindəki vəziyyətlə tanış olmaq və adamların tələblərini öyrənmək tapşırığı alır. Həzrət Kirman təyyarə meydanında olarkən İslam respublikası ilə bağlı keçirilən referendumla əlaqədar olaraq bülleteni qutuya atır.
1358-ci ildə Müdafiə nazirliyində İslam İnqilab Şurasının nümayəndəsi olur.
1358-ci il mordad ayının 27-də müdafiə nazirinin müavini vəzifəsinin məsuliyyəti də onun öhdəsinə qoyulur.
1358-ci il azər ayının 10-da Həzrət İmam (r) tərəfindən İslam inqilabının mühafizəçilər korpusuna rəhbər təyin olunur.
1359-cu ilin xordad ayında İslam Şurası Məclisinə birinci çağırış seçkilərində iştirak edir və Tehranın bir milyon dörd yüz min nəfəri ona səs verir.
1359-cu ildə Həzrət İmam (r) tərəfindən Ali Müdafiə Şurasına üzv təyin edilir.
1359-cu ilin dey ayının 24-də İmamın fərmanı ilə Tehran Cümə məscidinə imam təyin olunur.
1360-cı ilin şəhrivər ayının 10-da İslam Respublikası Partiyasının üçüncü baş katibi seçilir.
1360-cı ilin tir ayının 6-da Abuzər məscidində həzrətə qarşı terror həyata keçirilir və o, 42 gün müddətində xəstəxanada yatır. Həmin vaxt o, sağ əlindən yara alır və İslam inqilabının fədaisi olur.
1360-cı ilin mehr ayının 13-də 16.846996 nəfər səslə İran İslam Respublikasının prezidenti seçilir.
1360-cı ilin mehr ayının 17-də Fitir bayramı ərəfəsində həzrətin respublika prezidenti seçilməsi barədə fərman Həzrət İmam (r) tərəfindən təsdiq edilir.
1364-cü ilin mordad ayında həzrət ikinci dəfə 12.203870 nəfər səslə (85,67%) İran İslam Respublikasının prezidenti seçilir.
1368-ci ilin xordad ayında həzrət prezidentliyinin sonuna bir neçə ay qalmış Dini İşlər üzrə Ali Mütəxəssislər Məclisi tərəfindən Həzrət İmamın (r) rəhmətə getməsi ilə əlaqədar olaraq İslam respublikasının dini rəhbəri seçilir.
1368-ci ildən bu günədək, İnşallah, Həzrət Mehdi (ə.c) zühur edənədək və İslam bayrağını onun əsl sahibinə (ə.c) təqdim edənədək ölkənin rəhbəri olaraq qalacaqdır. İnşallah.
-
- İstifadə olunan ədəbiyyatİstifadə olunan ədəbiyyat1. Müsahibələr (cildlər) – Həzrət Ayətullah Xameneyinin İİR-in prezidenti olduğu illərdə verdiyi müsahibələr. Tərtib edən: İslam inqilabının Mədəniyyət Sənədləri Təşkilatının nəşriyyatı, 1370-ci il
2. “Həzrət Ayətullah Xameneyinin mərcəiyyəti haqda fəqihlərin və görkəmli şəxslərin fikirləri” kitabı. Tərtib edənlər: Qun Elmi Mərkəzinin ruhani alimləri. Naşir: Qum Elmi Mərkəzinin İslami Təbliğat Şöbəsi. Çap tarixi –13 rəcəb 1415 h. q
3. “Hədise vilayət”. Həzrətin İran İslam İnqilabının müdrik rəhbəri seçilməsindən sonra göstərişlərinin toplusu (cildlər)
4. “Rəhbərin siması”, Böyük dini rəhbər Həzrət Ayətullah Xameneyinin həyatından xatirələr. Savadsızlığın aradan qaldırılması hərəkatı. Tədqiqatlar şöbəsi. Təhsil vasitələrinin planlaşdırılması və istehsalı – 1377
5. “Ba nəvaye karevan”. Yeniyetmələr və uşaqlar üçün. Müqəddəs müdafiə həftəsinin keçirilməsi münasibətilə, “Canbaz”aylıq jurnalının əlavəsi. 1377-ci ilin şəhrivər ayı
6. “Comhuriye İslami” qəzeti
7. “Keyhan” qəzeti
8. “Resalət” qəzeti
9. Xatirələr və hekayətlər (cildlər). Naşir: “Ğədre vilayət” Mədəniyyət Müəssisəsi
10. “Cəbhə məktəbində”, üçüncü cild
11. “Pəyame enqelab” jurnalı. İslam inqilabı mühafizəçilər korpusunun orqanı.
12. “Həmaseye moqavemət”, ikinci cild
13. “Pasdare İslam”, 153-cü nömrə
14. “Səhifeye nur”, Həzrət İmamın (r) müraciətləri və çıxışlarının toplusu
15. “Ettelaat” qəzeti
16. “Celvehaye nur”
17. “Rəhbərin cavablarında faydalı dürrlər” – Ayətullah Xameneyi
18. “Bəsirətin əlaməti”. Həzrət Ayətullah Bəhaəddinin tərcümeyi-halı
19. “Böyük dini rəhbərin həyat və fəaliyyəti”. “Ğədre vilayət”Mədəniyyət Müəssisəsi
20. “Houzə və ruhaniyyət”. Tərtib edən: Böyük dini rəhbərin bürosu. I və II cildlər
21. “Kövsər nəslindən müdrik rəhbər”. İslami Təhqiqatlar Mərkəzi
22. “Əxlaq dərsi” haqda kitabça. 1371-ci ilin xordad ayı
23. “Aşna” jurnalı. İslam inqilabı mühafizəçilər korpusunun orqanı
24. “Tarix yaradan insanlar və anlar”. I cild
25. “Canbaz” jurnalı. № 22-23. 1379-cu il
26. “Günəşin kölgəsində”. Həzrət İmamın (r) haqqında qeydlər və xatirələr. Höccətülislam vəl-Müslimin Rəhimian. Cəbhə gündəliyi. Nəşrin birinci nömrəsi
-