متولی‌‌ای که از جانب واقف تعیین شده، متولی فروش وقف در صور فوق است و در نبود او، حاکم شرع یا کسی که منصوب از جانب اوست، متولی این امر است.

به مثال‌‌های زیر توجه کنید:

 مثال1: شخصی مقداری آب و زمین زراعی را وقف پسران خود نموده، ولی به علت کثرت اولاد و سنگینی کارهای کشاورزی و کمی محصول، کسی تمایل به زراعت در زمین ندارد و به همین دلیل وقف در آینده نزدیک خراب، و از قابلیت انتفاع خارج خواهد شد. ← تا زمانی که قابلیت انتفاع و استفاده در جهت وقف وجود دارد - اگرچه با اجاره دادن و مصرف اجاره در جهت وقف یا با تغییر کاربری آن و استفاده از زمین در مصرف غیر زراعی- حق فروش موقوفه وجود ندارد؛ مگر بهره‌‌برداری‌‌های مذکور در بالا هم مقدور نباشد، لذا فروخته می‌شود. اما در صورت امکان حتماً ملک دیگری خریداری شود، تا منافع آن در جهت وقف مصرف شود. (2093)

 مثال2: شخصی کتابخانه‌‌اش را بر اولاد ذکورش وقف کرده، ولی هیچ‌‌یک از اولاد و نوه‌‌های او موفق به تحصیل و استفاده از آن نشده‌‌اند و مقداری از کتاب‌‌ها به مرور از بین رفته و بقیه در معرض تلف شدن است. ← کتابخانه باید در معرض کسانی‌‌که استفاده می‌کنند قرار گیرد و به هر حال حق فروش وجود ندارد. (2098)

1. اگر وقف منفعت باشد⁽²⁾ ← اجاره آن جایز است؛ چه وقف خاص باشد و چه عام. همچنین چه بر عناوین عامه وقف شده باشد و چه جهات عامه؛ به دلیل اینکه مقصود، تحصیل منفعت از موقوفه و دادن آن به موقوف علیهم است؛ مانند مزرعه‌‌ای که واقف برای اولاد یا فقرای سید وقف کرده است.

2. اگر وقف انتفاع باشد⁽³⁾ ← اجاره آن جایز نیست. (2052)

تغییر وقف، حتی توسط واقف هم جایز نیست؛ برای مثال، نمی‌‌توان مکانی را که به عنوان حسینیه وقف شده است، به مسجد تبدیل کرد. البته اگر وقف منفعت باشد، در صورتی‌‌که با این عنوان فعلی‌‌اش منفعتی ندارد یا منفعت آن بسیار اندک بوده، جایز است به عنوان دیگری که دارای منفعت است، تبدیل شود.

1. آیا می‌‌توان فرشی را که وقف مسجد است، فروخت؟

2. سه مورد از موارد استثنای حرمت بیع بر عناوین عامه و وقف خاص را بیان کنید.

3. در صورتی‌‌که موقوفه نیاز به تعمیر دارد، هزینه تعمیر آن چگونه تأمین می‌‌شود؟

4. در چه صورتی تغییر وقف جایز است؟