پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری
دریافت:

رساله آموزشی

  • جلد اول (عبادات)
  • جلد دوم (معاملات)
    • بخش اول: معاملات حرام (درس 34-7)
    • بخش دوم: معاملات جایز (درس 82-35)
      • فصل اول: خريد و فروش (درس 44-35)
      • فصل دوم: صلح (درس 44)
      • فصل سوم: اجاره (درس 48-46)
      • فصل چهارم: شرکت (درس 50-49)
      • فصل پنجم: رهن (درس 55-51)
      • فصل ششم: وکالت (درس 56)
      • فصل هفتم: وقف (درس 60-57)
      • فصل هشتم: صدقه (درس 61)
      • فصل نهم: وصيت (درس65-62)
        • درس62: فصل نهم وصيت
        • درس63: گفتار سوم: شرایط وصیّت
        • درس64: گفتار چهارم: نحوه عمل به وصيت
          • عمل به وصیت
          • ملاك محاسبه ثلث اموال
            چاپ  ;  PDF

            ابتدا هزینه تجهیز میت و دیون میت؛ مثل مهریه زن، از اموال کسر می‌شود و به طلبکاران پرداخت می‌شود. سپس آنچه باقی می‌‌ماند، ثلث آن محاسبه می‌شود.

            نکته

            1. منظور از هزینه‌‌های تجهیز میت، هزینه غسل و کفن و دفن در حد شأن میت است؛ نه هزینه‌‌های شام و مجلس ختم و... . همچنین دیون میت، اعم است از بدهکاری به مردم، مهریه همسر، حج واجب، حج نذری که بجا آورده نشده است و قدرت بر انجام آن در زمان حیات بوده و استطاعت و شرایط آن وجود داشته است، همچنین خمس، زکات، کفارات و مظالم.

            2. ملاک اموال، هنگام فوت است.

            3. دیة میت به عنوان ترکه محسوب می‌‌شود.

            4. جایز است مالی به عنوان ثلث ترکه کنار گذاشته شود، به شرط اینکه بعد از وفات، دو برابر آن برای ورثه باقی بماند. (1838)

            مثال1: شخصی به پسرش وصیت کرده قطعه‌‌ای از زمین‌‌هایش را فروخته، و با پول آن از طرف او حج بجا آورده شود. ولی پسر نتوانسته به موقع این کار را انجام دهد و مجبور است برای پدر نائب بگیرد. از طرفی پول زمین اکنون کافی نیست. ← اگر در زمان حیــاتش حج بر او واجب بوده و انجام نداده[1] و اکنون حتی حج میقاتی[2] هم با پول زمین ممکن نیست، باید کسری آن از سایر اموال میّت (اصل ماترک) جبران شود و این جبران کسری، قبل از تقسیم شدن اموال است. (1867)

            مثال2: میتی دارای یک زمین، منزل مسکونی، اتومبیل سواری و مقداری پول نقد در بانک است و وصیت کرده 200 میلیون از اموال او صرف ساختن مسجد شود. بدهی این میت تنها 100 میلیون، بابت مهریه همسرش است و ارزش کل اموال وی نیز 600 میلیون است. ← ابتدا دیون میت کسر می‌شود (یعنی: 500 = 100 – 600)، ثلث 500 میلیون، حدوداً برابر است با 167 میلیون تومان. ورثه باید به همین میزان از اموال میت را صرف ساختن مسجد کنند و بیش از آن باید با اجازه ورثه باشد. البته هر یک از ورثه حق دارد از سهم الارث خود این کار را انجام دهد. اما دیگران را نمی‌‌تواند مجبور کند.

            مثال3: در مثال 2 فرض کنید میت فقط وصیت کرده است که 250 میلیون از ثلث مال او صرف بدهی‌‌های او شود (فرض مسئله این است که در مجموع هم میت بابت مهریه و سایر بدهی‌‌ها فقط 250 میلیون بدهکار است.) ←چون ثلث مال او 200 میلیون است و مقدار وصیت بیش از آن است، کسری فوق را از اصل ماترک باید جبران کرد؛ زیرا مورد وصیت از دیون میت است.

            ------------------------------------------------------
            [1]. یعنی می‌توانسته ثبت‌‌نام کند و اگر ثبت‌‌نام می‌کرد، قبل از آنکه بمیرد می‌توانست حج برود.
            [2]. مراد از حج میقاتی در مثال فوق آن است که از همان نزدیک میقات کسی اجیر شود، نه از شهر خود میت یا سایر شهرها؛ تا هزینه اجیر گرفتن به این صورت کمتر باشد.

          • عمل کردن بر خلاف وصیت
          • ابهام در وصیت
          • تمرین
        • درس65: گفتار پنجم: نحوه عمل به وصایای متعدد در یک وصیت‌‌نامه
      • فصل دهم: نذر، قسم و عهد (درس66)
      • فصل يازدهم: مضاربه (درس 68-67)
      • فصل دوازدهم: قرض (درس69)
      • فصل سيزدهم: دين (درس 71-70)
      • فصل چهاردهم: وديعه (درس 73-72)
      • فصل پانزدهم: عاريه (درس 82-74)
      • درس75: پوشش
      • درس76: احكام نگاه كردن
      • درس77: مسائل پزشکی 1
      • درس78: مسايل پزشكی 2
      • درس79: آموزش پزشکی
      • درس80: تعليم و تعلّم
      • درس81: حقوق چاپ، تأليف وكارهای هنری
      • درس82: احيای مناسبت‌‌ های مذهبی و ملّی
کاربر گرامی؛ لطفا قبل از تکمیل فرم، موارد زیر را مطالعه کنید:
  • جهت مکاتبه با دفتر، از قسمت ارسال نامه استفاده نمایید.
  • به منظور استفتاء یا ارسال سوال شرعی، از قسمت ارسال سوال شرعی استفاده نمایید.
  • جهت ارایه انتقاد و پیشنهاد به سایت دفتر، از قسمت ارتباط با پایگاه استفاده نمایید.
  • از فرم زیر فقط برای ارایه نظرات در مورد محتوای همین صفحه استفاده نمایید.
  • مسوولیت ارسال اشتباه بر عهده ارسال کننده آن است.
700 /