سایر امور غریبه شبیه سحر

  آیا اعمال غریبه‌ای‌‌که شبیه به سحر است، مثل طلسم، تسخیر، احضار ارواح یا آنچه به آن نیرنجیات یا نیرنجات گفته می‌شود که آن هم از انواع همین تصرّفات است، حرام است یا نه؟ (مکاسب محرمه، ج227، ص2)
  این امور غریبه سحر نیست. لذا از این جهت حرام نیست، مگر اینکه عنوان دیگری بر آن منطبق شود که به‌‌خاطر آن، حرام شود؛ مثل اضرار، که این حرمت به خاطر اضرار به غیر است و هر عملی‌‌که موجب اضرار به غیر شود، حرام است و به طلسم هم اختصاص ندارد. یا موجب اضلال دیگران و انحراف در عقیده و ایمان مردم شود. یا از آن به عنوان وسیله‌ای برای مقابله با دعوت انبیا و توحید استفاده شود؛ چنان‌‌که در حال حاضر عده‌‌ای وجود دارند که برای مقابله با دعوت حق، از چنین ابزارهایی استفاده می‌‌کنند.     (مکاسب محرمه، ج228، ص3)

مراد از شعبده همان چیزی است که ما به آن تردستی می‌گوییم. تردستی یک حرکت طبیعی است، نه غیرطبیعی. ولی با مهارت و سرعت انجام می‌شود. شعبده‌باز با تجربه و تمرینی که کرده، چنان این حرکت طبیعی و معمولی را با مهارت و سرعت انجام می‌دهد که انسان به اشتباه می‌‌افتد؛ مثل کسی‌‌که در حال معانقه، کیف پول دیگری را برمی‌‌دارد. این را شعبده یا همان چشم‌بندی می‌گویند. بنابراین کاری‌‌که او می‌کند، خارق‌العاده نیست و ماهیت آن با سحر متفاوت است.
  در سحر حواس ظاهری انسان خطا می‌کند و دچار توهم می‌شود؛ به گونه‌‌ای که مثلاً در بیابان، دریا می‌‌بیند یا در جایی که کوه نیست، کوه می‌‌بیند یا مثلاً شیئی را به صورت حیوان می‌‌بیند. یا حرکت ریسمان را حرکت مار می‌بیند. اینها همان چیزهایی است که به آن سحر گفته می‌شود. پس با شعبده متفاوت است.
  البته ممکن است برخی تردستی‌‌ها واقعاً سحر باشد؛ مثل اینکه می‌بینید کسی از دیواری عبور می‌‌کند. این تردستی نیست؛ چرا که هرگز نمی‌شود از دیوار عبور کرد.
  شعبده - آن عملی که ناشی از سرعت، خفّت، مخاریق و تمرین است- حرام نیست. (مکاسب محرمه، ج231، ص2)