4. برخی از مستحبات سجده

1. پیش ‌از سجده‌ و پس از آن در حالی که بدن آرام گرفته است، تکبیر بگوید.
2. میان دو سجده در حالی که بدنش آرام است، بگوید: «اَسْتَغْفِرُ اللهَ رَبِّی وَ اَتُوبُ اِلَیْهِ».    
3. سجده را طولانی کند و در آن ذکر و دعا برای حاجت‌های دنیا و آخرت بخواند و صلوات بفرستد.
4. بعد از سجده بر ران چپ بنشیند و روی پای راست را بر کف پای چپ بگذارد.

مسائل متفرقه
     قرآن خواندن در حال سجده مکروه است (یعنی ثواب کمتری دارد).

دو نکته در ارتباط با سجده

• سجده کردن برای غیر خداوند متعال حرام است، و بعضی از مردم که در آستانه‌ی درِ حرم امامان (علیهم الصلاه و السلام) پیشانی بر زمین می‌گذارند، اگر به قصد سجده‌‌ی شکر خدای متعال باشد، اشکال ندارد و گرنه حرام است.    

• در هر یک از چهار سوره‌ی الم تنزیل (سوره‌ی سجده)، حم سجده (سوره‌ی فصلت)، النجم، اقرء (سوره‌ی علق)، یک آیه‌ی سجده هست که اگر انسان بخواند یا به آن گوش دهد، باید پس از پایان آیه فوراً سجده کند، و اگر فراموش کرد هر وقت یادش آمد باید سجده نماید.

توجه
  آیات سجــده 
   1. آیه‌ی 15 از سوره‌ی 32 (سجده).
   2. آیه‌ی 37 از سوره‌ی 41 (فصلت).
   3. آیه‌ی 62 از سوره‌ی 53 (النجم).
   4. آیه‌ی 19 از سوره‌ی 96 (علق).    

• اگر به آیه‌ی سجده‌یی که از رادیو یا تلویزیون یا ضبط صوت و امثال آن پخش می‌شود، گوش دهد سجده واجب است.    

• در سجده‌ی واجب قرآن باید بر چیزهایی سجده کند که در نماز می‌تواند بر آنها سجده کند، ولی دیگر شرایط سجده‌ی نماز، مانند رو به قبله بودن، با وضو بودن و امثال آن در این سجده لازم نیست.    

• در سجده‌ی واجب قرآن، گذاشتن پیشانی بر زمین کافی است و لازم نیست در آن ذکر گفته شود، ولی گفتن ذکر در آن مستحب است، و بهتر است این ذکر را بگوید: «لاَ اِلَهَ اِلاَّ اللهُ حَقّاً حَقّاً، لاَ اِلَهَ اِلاَّ اللهُ اِیمَاناً وَ تَصْدِیقاً، لاَ اِلَهَ اِلاَّ اللهُ عُبُودِیَّةً وَ رِقّاً، سَجَدْتُ لَکَ یَا رَبِّ تَعَبُّداً وَ رِقّاً، لاَ مُسْتَنْکِفاً وَ لاَ مُسْتَکْبِـــراً، بَلْ اَنَا عَبْدٌ ذَلِیــلٌ ضَعِیفٌ خَائِفٌ مُسْتَجِیـــرٌ».

تمرین

1. چیزهایی که سجده بر آنها صحیح است کدامند؟ و چه شرایطی باید داشته باشند؟
2. سجده بر کاغذ چه حکمی دارد؟
3. اگر در بین نماز چیزی که بر آن سجده می‌کند گم شود و چیزی که سجده بر آن صحیح است در دسترس نداشته باشد وظیفه‌اش چیست؟
4. نیکوترین سجده، کدام سجده است؟
5. بعضی از مردم، در آستانه‌ی درِ حرم امامان (علیهم الصلاه و السلام) پیشانی بر زمین می‌گذارند، آیا این کار صحیح است؟
6. آیا اگر شخصی آیه‌ی سجده را از نوار یا رادیو گوش کند بایستی فوراً سجده کند؟