Mersiyelerde Hal Dili

Soru 1: Matem ve mersiyelerde, Ehlibeyt (a.s) hakkında şiir ve nesirlerin hâl diliyle söylenmesi caiz midir?

Cevap: Eğer hal diliyle söylendiği bilinirse ve Ehlibeytin (a.s) şan ve saygınlığına uygun olursa, sakıncası yoktur.

Matem ve Kanun ve Kurallara Uyma

Soru 2: Matem deste ve stantlarının, bazen yayaların eziyet olmasına ve taşıtların yollarının kapanmasına neden olabilecek şekilde, umumi geçiş güzergahları üzerine kurulmasının sakıncası var mıdır?

Cevap: Şehitler efendisi İmam Hüseyin (a.s) ve onun ashabı için matem stant ve desteleri oluşturmak ve bu gibi merasimlere katılmak çokça beğenilen ve matlup bir iş olmasının yanı sıra insanı Allah’a yakınlaştıran en büyük amellerdendir. Ancak başkalarının eziyet ve rahatsız olmasına neden olan veya haddi zatında / özü itibarıyla şer’i olarak haram olan her türlü amelden kaçınılmalıdır.

Matemlerde Halile ve Davul

Soru 3: Matem merasimlerinde davul, halile ve borazan çalmanın hükmü nedir?

Cevap: Normal düzeyde ve matem merasimine uygun bir şekilde çalınırsa, bir sakıncası yoktur.

İdari Saatlerde Matem Merasimi

Soru 4: Tevessül ve Ziyareti Aşura duası merasimlerinin, yürütme idarelerinde idari saatlerde haftalık ya da Muharrem ayının ilk on günü ve Fatimiye günlerinde düzenlenmesinin hükmü nedir?

Cevap: Eğer müracaat edenlerin haklarının zayi olmasına sebep olmazsa, sakıncası yoktur ve bu alanda yasal bir düzenleme varsa kesinlikle uyulmalıdır.

Matem Merasiminde Üzerini Çıkartmak

Soru 5: Matem merasiminde sine vurma esnasında (namahremin olmadığı yerde), soyunmanın (üst elbiselerin çıkarılmasının) sakıncası var mıdır?

Cevap: Matem merasimlerinin geleneksel ve öncekilerin sünnetinde (kıyafetli ve üstü giyinik olarak) olduğu gibi düzenlenmesi daha uygundur.

Matemlerde Bedene Zarar Verme

Soru 6: Matemlerde bedene zarar vermek caiz midir?

Cevap: Eğer kayda değer bir zarar olursa ya da mezhebin veya Masumların (a.s) matem merasimlerinin itibarsızlaştırılmasına neden olursa, caiz değildir.

Matemde Hervele

Soru 7: Hervele (matem merasimi esnasında yürüme ve koşma arasında bir tonda hareket etmek) ve imamların isimlerini hızlı ve ardı sıra (tutku ve heyecanla) söylemek caiz midir?

Cevap: Eğer mezhebin ve Masumların (a.s) matem merasimlerinin itibarsızlaştırılmasına neden olacak düzeyde değilse, haddi zatınca / özü itibarıyla sakıncası yoktur.

Matem Merasimine Katılma Nedeniyle Namazın Kazaya Kalması

Soru 8: Matem merasimlerine katılma sebebiyle, sabah namazının kazaya kalması gibi bazı farzları yerine getiremeyen mükellefin; bu merasimlere katılmaması daha mı iyidir, yoksa bu merasimlere katılmaması onun Ehlibeyt'ten (a.s) uzaklaşmasına mı neden olur?

Cevap: Farz namazın, Ehlibeyt'in (a.s) matem merasimlerine katılmanın faziletinden öncelikli olduğu aşikârdır. Ehlibeyt'in (a.s) matem merasimlerine katılma bahanesiyle namazın terk edilmesi caiz değildir. Ancak namaza engel olmayacak şekilde matem merasimlerine katılmak müekket (tekit edilen) müstehaplardandır.

Matem Destelerinin Gece İlerleyişi

Soru 9: Muharrem ayında matem / azadari destelerinin gece yarılarına kadar davul ve ney eşliğinde ilerleyişlerini sürdürmelerinin hükmü nedir?

Cevap: Şehitler efendisi İmam Hüseyin (a.s) ve onun ashabı için matem stant ve desteleri oluşturmak ve bu gibi merasimlere katılmak çokça beğenilen matlup bir iş olmasının yanı sıra insanı Allah’a yakınlaştıran en büyük amellerdendir. Ancak başkalarının eziyet ve rahatsız olmasına neden olan veya haddi zatında / özü itibarıyla şer’i olarak haram olan her türlü amelden kaçınılmalıdır.

Matemlerde Bedene Zarar Verme

Soru 10: İnsanın Ehlibeyt İmamlarının (a.s) mukaddes türbelerine yere kapanarak yüzükoyun bir hâlde hareme girmesinin sakıncası var mıdır?

Cevap: Ehlibeyt İmamlarını (a.s) sevme ve geleneksel matem ve hüzün göstergesi sayılmayan bu amellerin şer’i açıdan bir itibarı yoktur. Hatta bedene kayda değer ölçüde bir zarar verirse veya mezhebin itibarsızlaştırılmasına neden olurlarsa, caiz değildir.

Matemlerde Zincir Vurma

Soru 11: Matem destelerinde zincir vurmanın hükmü nedir?

Cevap: Eğer normal düzeyde ve örfün nazarında matem merasimlerinde hüzün ve keder belirtilerinden sayılacak şekilde olursa, sakıncası yoktur.

Matem Merasimlerinde Jiletli Zincirler Kullanma

Soru 12: Bazı bölgelerde, Aşura günü jiletli zincirlerle zincir vuruyorlar ve çıplak ayaklarla kor ateşin üzerinden geçiyorlar. Zatı alinizin bu konudaki görüşü nedir?

Cevap: İnsan için kayda değer zararı olan veya din ve mezhebin itibarsızlaştırılmasına neden olan her iş haramdır ve müminlerin bundan kaçınması gerekir. Zikredilen bu davranışların çoğu Ehlibeyt (a.s) mektebinin kötülenmesi ve itibarsızlaştırılmasına neden olacaktır ve bu da en büyük zarar ve ziyanlardandır.

Namahrem Kadının Ağlama Sesini Duymak

Soru 13: Namahrem kadının ağlama sesini (özellikle de Ehlibeytin (a.s) matem merasimlerinde) duymanın hükmü nedir?

Cevap: Eğer mesfesedeye yol açmazsa, haddi zatınca bir sakıncası yoktur.