Erbain Ziyaretinin Hükmü
Soru 1: Günümüz koşulları dikkate alındığında, bu zamanda Erbain ziyaretine gitmek farz mıdır?
Cevap: Erbain ziyareti müstehaptır.
Kanunlara Uymak
Erbain Ziyareti İçin Pasaport
Soru 2: Erbain ziyareti için vize almanın hükmü nedir?
Cevap: Her durumda kanun ve yasalara uymak gerekir.
Başkasının Pasaportunu Kullanmak
Soru 3: Erbain ziyareti günleri yaklaşıyor ve pasaport çıkarmak için yeterli süre bulunmamaktadır. Acaba ben kardeşimin rızasıyla onun pasaportunu kullanarak Erbain ziyaretine gidebilir miyim? Acaba ziyarete bu şekilde gitmenin şer’i bir sakıncası var mıdır?
Cevap: Her hâlükârda kanun ve yasalara uymak gereklidir ve kanun ve yasalara aykırı davranmak caiz değildir.
Eğitim Zamanı Erbain Ziyaretine Gitmek
Soru 4: Eğitim - öğretim zamanı Erbain ziyaretine gitmenin öğrenciler için bir sakıncası var mıdır?
Cevap: İlgili kanun ve yasalara tabidir.
Hastalığın Artabileceği Varsayımıyla Yolculuk
Soru 5:
1) İmamların (a.s) Erbain ziyaretini tavsiye etmeleri ve sevabı dikkate alınarak, yaşlı annem Erbain ziyaretine gitmek istemektedir. Ancak son zamanlarda hasta olmasından dolayı doktorlar cismi zayıflığı, hastalığının yeniden nüksetmesi ve bu nüksetmeden dolayı da hastalığının artabileceği ihtimali nedeniyle onun bu yolculuğa çıkmasını yasakladılar. Erbain ziyaretine gitmesinin hükmü nedir?
2) Aynı şekilde büyük annem de gitmek istemektedir, ancak diz ağrısı bulunmaktadır. Acaba ağrılarının artma olasılığı durumunda bu yolculuğa çıkması caiz midir?
Cevap: 1) ve 2) Eğer onlar için önemsenecek oranda bir zararı olursa, caiz değildir.
Babanın İzni Olmadan Yolculuğa Çıkmak
Soru 6: Üniversitede son dönem öğrencisiyim. Erbain ziyareti için Kerbela’ya gitmek istiyorum; ancak Erbain ziyareti döneminde kalabalık olması ve başka nedenlerden dolayı babamın gitmeme izin vermeyeceğine eminim. Acaba ailemin bilgisi olmadan yolculuğa çıkıp ve yolculukta onları bilgilendirsem olur mu?
Cevap: Eğer haber vermeden yolculuğa çıkmanız ebeveynlerinizin eziyet ve rahatsız olmasına neden olursa, caiz değildir. Eğer babanız babalık şefkatiyle yolculuğa çıkmanızı nehiy ediyorsa (istemiyorsa), (babanızın sözüne) itaat ediniz.
Borçlunun Yolculuğu
Soru 7: Akraba ve dostlarına borçlu olan kimse Erbain ziyaretine gidebilir mi?
Cevap: Eğer borcunu ödeme zamanı gelmemişse veya borç veren kimse borçluya borcunu ödemesi için mühlet verirse, sakıncası yoktur. Ancak borcunu ödeme zamanı gelmişse ve borcu ödeyecek durumdaysa ve borç verenin de borcu talep etmesi durumunda, ilk önce borcunu ödemelidir. Eğer mükellef ödenme vakti gelen borcu ödememek gibi bir farzı terk etme kastıyla yolculuğa çıkarsa, namazı tam kılmalıdır. Ancak bu kastı (bir farzı terk etme) taşımaksızın yolculuğa çıkmışsa, her ne kadar bir farzın terk edilmesini gerektirse de, namazı yolcu namazı gibi kılmalıdır.
Erbainle İlgili Nezirler
Erbainde Yemek Pişirme Nezri ve Erbain Ziyareti
Soru 8: Her yıl Erbain gününde yemek pişirme nezri olan bir bayan, bu yıl Erbain yürüyüşüne katılmayı amaçlamakta ve Erbain günü Irak’ta olacaktır. Görevi ve nezrini eda etme yöntemi nasıl olmalıdır?
Cevap: Eğer şer’i nezir akdi okumamışsa, nezre amel etmesi farz değildir; ancak nezir akdini şer’i şartlarına uygun olarak okumuşsa, nezir ettiği şekilde amel etmelidir; onu ihlal etmek (aksine davranmak) caiz değildir.
Nezrin Zamanını Değiştirmek
Soru 9: Erbain günü nezri olan kimse, nezrini Erbainden bir gün önce yerine getirebilir mi?
Cevap: Nezre mahsus olan akdi –tam ilmihallerde zikredildiği gibi- okumamışsa, ona amel etmek gerekmez ve değiştirebilir. Ancak nezir akdi nezre has lafızlarla okunmuşsa ve belirli günlere aitse, nezrine göre amel etmelidir.
Halkın Nezirlerinden Geriye Kalanlar ve Yatırım
Soru 10: Ben ve bazı arkadaşlarım Erbain için biraz para topladık ve o paranın bir kısmı arttı ve gelecek seneki Erbaine kadar da kullanılmayacak ve (bu parada) sadece Erbainde kullanılması şartıyla toplanmıştır;
1) Bu parayı bankaya yatırabilir miyiz ve ondan elde edilecek karı da gelecek Erbainde kullanabilir miyiz?
2) Şimdilik Karzu’l Hasen hesabındadır, bankanın Karzu’l Hasenesinin bir sakıncası var mıdır?
Cevap:
1) Eğer para sahiplerinin rızasıyla olursa ve kar, İslami akitlerden birinin adı altında alınırsa sakıncası yoktur.
2) Karzu’l Hasene (faizsiz mevduat hesapları) sakıncasızdır.
Erbain Nezirlerinden Geriye Kalanları Erbain Dışında Kullanmak
Soru 11: Erbain merasiminin düzenlenmesinde bardak, çay, şeker vb… şeyler için halkın hediye ettiği paradan bir miktar arttı. Bu kalan miktarı sene içerisinde İmam Hüseyin (a.s) için düzenlenen merasimlerde kullanabilir miyiz? Ya da onları gelecek seneki Erbain merasiminde kullanmak için bekletmeli miyiz?
Cevap: Hediye edenlerin rızasına tabidir.
İçmek İçin Nezredilen Hazır Suyla Abdest Almak
Soru 12: Ziyaretçilerin içmesi için nezir edilen ve içmek için mi ya da başka bir iş için mi olduğu belirtilmeyen hazır suyla (pet şişelerdeki içme suyu gibi) abdest almanın bir sakıncası var mıdır?
Cevap: Varsayılan durumda caiz değildir. Ancak suyun sahibinin rızası olduğunu bilirse sakıncasızdır.
Hizmet Çadırlarında Çalışanlarının Giderleri
Soru 13: Erbainde Necef, Kerbela ve ziyaretçilerin hareket güzergâhında kurulan hizmet çadırlarında, bazı ziyaretçiler hizmetli olarak sabit bir şekilde bu çadırlarda hizmet vermek için görev yapmakta ve ayrıca kendileri de Erbain ziyaretçisi sayılmaktadır. Hizmet çadırlarını kuranların sorusu şudur; acaba hizmet edecek kimseleri gönderirken bunların vize, gidiş ve geliş masraflarını halkın İmam Hüseyin’in (a.s) Erbaini için hediye ettikleri nezirlerden karşılayabilir miyiz?
Cevap: Hediye edenlerin niyetine tabidir; eğer niyetleri mutlak olursa sakıncası yoktur.
Erbain Günü Kerbela’da Olmak
Soru 14: Erbain ziyareti hakkında acaba Erbain günü Kerbela’da olmamız mı gerekir; yoksa bir gün öncesinde ve sonrasında orada bulunmakla da Erbain gününün sevabı alınır mı?
Cevap: Şehitler efendisi İmam Hüseyin’in (a.s) ziyareti her zamanda müstehap ve büyük bir sevabı vardır. Ancak özel ziyaret zamanının sevabı, ziyaretin o özel zamanda yapılmasına özgüdür. Elbette o zamandan önce ya da sonra o özel sevabı ümit ederek yapmanın bir sakıncası yoktur.
İzdiham ve Erbain Öncesi Ziyaret
Soru 15: Erbain yürüyüşü kervanının müdürüyüm. Necef’ten Kerbela’ya yaya olarak gidiyoruz ve Erbain’den önce Kerbela’ya varıyoruz. Acaba Erbain ziyareti için Erbain günü Kerbela’da kalmamız gerekli mi, yoksa Kerbela’daki kalabalık ve izdihamdan dolayı Erbainden önce ziyaret yapıp ülkemize (örneğin İran’a) dönebilir miyiz?
Cevap: Kervan sorumluları ve kervandakiler arasında Erbain günü Kerbela’da bulunma anlaşması yapılmamışsa, şer’i bir sakıncası yoktur.
Harem Etrafından Ziyaret
Soru 16: Erbain günlerinde izdiham ve aşırı kalabalıktan dolayı İmam Hüseyin’in (a.s) haremine ve bazen Beynu’l Haremeyn’e (İmam Hüseyin (a.s) ile Hz. Ebulfazl’ın haremi arası) girmek çok zor ve bazıları içinse imkansızdır ve bazen de başkalarının rahatsız olmalarına yol açmaktadır. Bu şartlarda ziyaret duasını haremin etrafından okumak yeterli midir?
Cevap: Zikredilen varsayımda yeterlidir.
Adet Döneminde Bayanların Ziyareti
Soru 17: Bayanların adet dönemlerinde mukaddes mekanlara müşerref olmalarının hükmü nedir?
Cevap: Farz ihtiyat gereği, adet (hayız) olan bayanların Masumların (a.s) haremlerinde durmaları –yani kümbetin altında ve pak ve mutahhar zarihin bulunduğu revakta- bulunmaları caiz değildir. Ancak mescit (cami) olmamaları şartıyla hareme bağlı revak (avlu) ve bölümlerde durmanın ve bulunmanın sakıncası yoktur.
Erbaine Kadar Siyah Giyinmek
Soru18: İmam Hüseyin’in (a.s) Erbainine kadar siyah giymenin bir sakıncası (keraheti) var mıdır?
Cevap: İsmet ve taharet hanedanının (a.s) matem günlerinde, ilahi şiarları yüceltme ve hüzün ve keder göstergesi kastıyla siyah elbise giymek ilahi sevabın verilmesine sebep olur.
Erbain Gününde Çalışmak
Soru 19: Erbain gününde çalışmak sakıncalı mıdır?
Cevap: Haddi zatında sakıncası yoktur.
