بسم اللَّه الرّحمن الرّحيم
يا مقلّب القلوب و الأبصار، يا مدبّر الليل و النّهار، يا محوّل الحول و الأحوال، حوّل حالنا الى احسن الحال.
اللّهم صلّ على على بن موسى الرّضا المرتضى الامام التّقى النّقى.
عيد نوروز و فرا رسيدن سال نوِ شمسى را به همه ى هم ميهنان عزيزمان تبريك عرض مى كنم؛ همچنين به همه ى ايرانيان در سراسر عالم و در هر جاى دنيا كه زندگى مى كنند؛ و نيز به همه ى ملتهايى كه نوروز را گرامى مى دارند. به طور خاص تبريك عرض مى كنم به خانواده هاى معظم شهيدان عزيزمان و به جانبازان و خانواده هاشان و به همه ى ايثارگران و فعالان عرصه ى حيات ملت ايران.
عيد نوروز، سرآغاز طراوت طبيعت و جوان شدن جهان و تازه شدن فضاى زندگى طبيعى انسان است. و چه نيكوست كه همراه با طراوت جهان، جان و دل انسان هم طراوت پيدا كند؛ طراوت جان و دل با ذكر خدا، با درخواست كمك از پروردگار، با روياندن نهال خيرخواهى و نيك خواهى براى همه ى برادران و خواهران و براى همه ى بشريت.
رسم نوروز در درون خود زيبايى هاى زيادى را دارد؛ علاوه بر اينكه در هر نقطه، ايرانيان اين لحظه ى تحويل را با نام خدا و با درخواست تحول اساسى در زندگى شان آغاز مى كنند. يكى از زيباترين رسمهاى موجود در عيد نوروز، رسم ديد و بازديد و صله ى ارحام و مستحكم كردن روابط و پيوندهاى عاطفى ميان افراد جامعه است. اين را اگر با بعضى از جشنهاى ملىِ ملتهاى ديگر - كه همراه با كارهاى غير اخلاقى و به دور از اين ارتباطات عاطفى است - مقايسه كنيم، آن وقت درمى يابيم كه جشن ملى و آغاز سال نوِ ما ايرانيان علاوه بر تقارن با بهار طبيعت كه يك امتيازى است، چه خصوصيات نجيبانه و مهربانانه اى در خود دارد. شادى دلها، لبخند و تبريك و خوش آمدگويى به يكديگر و پى گرفتن روابط انسانى و نو كردن محيط زندگى از رسوم بسيار خوب و مطلوبى است كه ايرانيان از گذشته تا امروز به آن پايبند بوده اند و اينها همه مورد تأييد آئين مقدس اسلام و شرع اسلامى است.
نگاهى به سال 85 داريم كه منقضى مى شود و نگاهى به سال 86، كه از اين لحظات آغاز مى شود: سال 85 متبرك بود به نام مبارك پيامبر اعظم (صلّى اللَّه عليه واله وسلّم) و از آغاز تا انجام آن، مشحون از ذكر آن بزرگوار و تلاش براى معرفت بيشتر نسبت به پيامبر گرامى و خصوصيات زندگى آن بزرگوار و حالات و درسها و آموزه هاى آن پيامبر عظيم الشأن بود. البته جا براى معرفت پيامبر باز هم بسيار گسترده است و همه ى سالهاى ما در واقع سال پيامبر اعظم است. سال 85 مثل همه ى سالهاى ديگر و مثل همه ى زندگى انسان از حوادث گوناگون، از تلخى ها و شيرينى ها، از شادى ها و غم ها آكنده بود. همه ى زندگى همين جور است. اما در يك نگاه جمع بندى شده، من مى توانم با اطمينان اين را به ملت عزيزمان عرض كنم كه در سال 85، موفقيتهاى ملت ايران بيش از تلخى ها و ناكامى ها بود؛ پيشرفتهاى ما بيش از توقفها و سكونهاى ما بود؛ شادى هاى حوادث بيش از تلخى ها بود. در عرصه ى داخلى تلاشهاى متراكم براى پيشرفت كشور، در همه جا ديده شد؛ تصميم هاى بجا و خوب از سوى مسئولان و تحرك عمومى در اين زمينه ها تحرك مطلوبى بود كه در سخنرانى(1) ان شاءاللَّه در اين زمينه توضيحات بيشترى را به ملت عزيزمان عرض خواهم كرد.
در عرصه ى بين المللى و سياسى جهانى هم پيشرفتهاى نظام جمهورى اسلامى ايران پيشرفتهاى چشمگيرى بود. ملت ما و كشور ما به بركت نظام جمهورى اسلامى در دنيا سرافراز شد؛ ابهت ملى ما و نگاه مهربانانه ى مردم ما نسبت به ملتهاى جهان و ملتهاى مسلمان در همه ى حوادث آشكار شد؛ عزم راسخ ملى ما در زمينه هاى علمى، در تحرك اقتصادى براى ديگران تا حدود بسيارى روشن شد. ما در مسائل داخلى و مسائل خارجى بحمداللَّه پيشرفتهاى زيادى داشتيم.
در سال 86 ادامه ى حركت ملىِ ما بايد يك ادامه ى متناسب با نيازهاى ملت ما باشد. اين يك حقيقتى است كه ملت ايران بر اثر تسلط قدرتهاى طاغوتى و قدرتهاى فاسد و دولتهاى وابسته يا بى كفايت در طول دهها سال - شايد نزديك به دويست سال - دچار عقب ماندگى هاى زيادى در عرصه هاى گوناگون بوده است. امروز كه ملت ايران به بركت اسلام و نظام جمهورى اسلامى به خودآگاهى و اعتماد به نفس دست يافته است، بايد ما اين فاصله هاى طولانى را با سرعت طى كنيم. ما فاصله هاى بسيار زيادى با آنچه كه شأن ايران سربلند و پُرافتخار است، داريم؛ اين فاصله ها جز با همت بلند، جز با اميد بى پايان، جز با تلاش همه جانبه ى ملى ميسر نخواهد شد.
ملت ما هدف روشنى دارد؛ هدف بزرگ ملى ما «استقلال ملى، عزت ملى و رفاه عمومى ملت» است. همه ى اينها به بركت اسلام و ايمان اسلامى تحقق يافتنى است. ما اين را تجربه كرديم و دريافتيم. ملت ما ظرفيت بسيار زيادى براى پيمودن راههاى دشوار به سوى آينده هاى محبوب و مطلوب دارد. ظرفيت ملى ما، اگر به طور كامل و همه جانبه مورد استفاده قرار بگيرد، بدون ترديد ملت ايران خواهد توانست به همه ى اميدها و آرزوهاى خود دست پيدا كند.
تحرك ملت ايران به بركت اسلام آغاز شد و اين بيدارى و اين اميد و اين اعتماد به نفس روزبه روز تا امروز بيشتر شد و ما هر سالى كه نو مى شود، بايد عزم خود را نو كنيم و پا را در ميدانهاى تازه ترى بگذاريم.
بديهى است كه يك ملت زنده، با چالشها مواجه است؛ چالشها، لازمه ى زنده بودن است. هر موجود زنده اى بايد هزينه ى زنده بودنِ خود را بپردازد تا بتواند به اهداف خود دست پيدا كند. زنده بودن همراه با چالشهاست؛ همراه با مانعهاست؛ از مانعها بايد عبور كرد. احياناً همراه با دشمنى هاست؛ براى دشمنى ها بايد تدبير و انديشه ى راسخ داشت. عزم قوى را بايد دستمايه ى اين حركت كرد. ملت ايران نيازمند اين عزم ملى است كه تا امروز هم اين عزم را نشان داده است و روزبه روز بايد پايه هاى اين عزم مستحكم تر بشود.
با نگاه به حوادث و مسائل جهانى بروشنى درمى يابيم كه دشمنان ملت ايران درصدد آنند كه دشمنى خود را از دو راه با ملت ايران به تحقق برسانند (آنچه كه امروز در دنيا محسوس است اين است). يكى، ايجاد تفرقه در ميان صفوف ملت؛ از بين بردن يكپارچگى ملت ايران؛ و از دست ملت ايران اين نيروى عظيم وحدت را ربودن و آنها را به اختلافات داخلى سرگرم كردن. و دومى، ايجاد مشكلات اقتصادى و تلاش براى توقف ملت ايران در زمينه هاى گوناگون سازندگى كشور و رفاه عمومى خود. اين دو، چيزى است كه در نقشه هاى كوتاه مدت و ميان مدت دشمنان ما به طور محسوس وجود دارد كه اگر خود آنها هم بر زبان نياورده بودند، قابل حدس بود؛ ولى دشمنان ما خودشان هم به هر دو نكته اعتراف كردند.
در سال 86 هم در زمينه ى تلاش اقتصادى بايد همه ى نيروهاى ملى، نيروهاى معتقد به آرمانهاى بلند ملت ايران، مسئولان كشور، جوانان پُرنشاط، دست به دست هم بدهند و تلاش كنند. ميدان براى تلاش اقتصادى گسترده است؛ بخصوص با ابلاغ سياستهاى اصل 44 قانون اساسى و آنچه كه به مسئولان توصيه و به آنها تأكيد شد و آنها هم عزم خودشان را نسبت به اين قضيه ابراز كردند، ميدان تلاش اقتصادى براى مردم گشوده است و راهها باز است. مسئولان بايد براى مردم تشريح كنند امكانهايى را كه در اختيار مردم وجود دارد و خودشان هم بايد تلاش كنند. كشور ما ظرفيت اقتصادى بسيار زيادى دارد و مى توان براى بناى يك جامعه ى برخوردار از رفاه، تلاش و كار كرد.
مسأله ى ديگر، مسأله ى اتحاد عمومى مردم است. دشمنان با تبليغات خود، با جنگ روانى خود، با تلاشهاى موذيانه ى گوناگون خود سعى مى كنند بين صفوف ملت ايران اختلاف بيندازند؛ به بهانه ى قوميت، به بهانه ى مذهب، به بهانه ى گرايشهاى صنفى، وحدت كلمه ى ملت را از بين ببرند؛ علاوه ى بر اين، در سطح دنياى اسلام هم يك تلاش وسيع عميقى از سوى دشمن محسوس است براى اينكه ميان ملت ايران و جوامع گوناگون مسلمان ديگر فاصله بيندازند؛ اختلاف مذهبى را بزرگ كنند؛ جنگ شيعه و سنى را در هر نقطه اى از دنيا كه ممكن باشد، به وجود بياورند و عظمت و ابهت ملت ايران را در ميان ملتهاى ديگر - كه روزبه روز بحمداللَّه تا امروز بيشتر شده - از بين ببرند.
ملت ما بايد هشيار باشد. تلاش براى سازندگى كشور و عمده تر و مهمتر از آن، تلاش براى اتحاد كلمه و يكپارچگى ملى و اتحاد امت اسلامى ادامه يابد. عاقلانه، هوشيارانه، خردمندانه و مدبرانه بايستى اين اتحاد را حفظ كرد و روزبه روز تقويت كرد. من به همين جهت به مسأله ى اتحاد كلمه ى ملتمان اهميت مى دهم. و به نظر من امسال، سالِ «اتحاد ملى و انسجام اسلامى» است؛ يعنى در درون ملت ما اتحاد كلمه ى همه ى آحاد ملت و قوميتهاى گوناگون و مذاهب گوناگون و اصناف گوناگون ملى؛ و در سطح بين المللى، انسجام ميان همه ى مسلمانان و روابط برادرانه ى ميان آحاد امت اسلامى از مذاهب گوناگون و وحدت كلمه ى آنها.
امروز عظمت اسلام هم وابسته به استقلال ملتها و عزم راسخ ملتهاست و ملت مسلمان ايران در اين راه تاكنون بحمداللَّه پرچمدار بوده است و پرچمدار هم خواهد بود.
از خداوند متعال براى روح ملكوتى امام بزرگوارمان كه اين راه را به روى ما گشود، طلب آمرزش و تعالى درجات مى كنيم و اميدوارم ملت ايران در اين راه موفق و مؤيد باشند.
والسّلام عليكم و رحمةاللَّه و بركاته
----------------------------------------------
1) سخنرانى در حرم مطهر امام رضا(عليه السّلام
يا مقلّب القلوب و الأبصار، يا مدبّر الليل و النّهار، يا محوّل الحول و الأحوال، حوّل حالنا الى احسن الحال.
اللّهم صلّ على على بن موسى الرّضا المرتضى الامام التّقى النّقى.
عيد نوروز و فرا رسيدن سال نوِ شمسى را به همه ى هم ميهنان عزيزمان تبريك عرض مى كنم؛ همچنين به همه ى ايرانيان در سراسر عالم و در هر جاى دنيا كه زندگى مى كنند؛ و نيز به همه ى ملتهايى كه نوروز را گرامى مى دارند. به طور خاص تبريك عرض مى كنم به خانواده هاى معظم شهيدان عزيزمان و به جانبازان و خانواده هاشان و به همه ى ايثارگران و فعالان عرصه ى حيات ملت ايران.
عيد نوروز، سرآغاز طراوت طبيعت و جوان شدن جهان و تازه شدن فضاى زندگى طبيعى انسان است. و چه نيكوست كه همراه با طراوت جهان، جان و دل انسان هم طراوت پيدا كند؛ طراوت جان و دل با ذكر خدا، با درخواست كمك از پروردگار، با روياندن نهال خيرخواهى و نيك خواهى براى همه ى برادران و خواهران و براى همه ى بشريت.
رسم نوروز در درون خود زيبايى هاى زيادى را دارد؛ علاوه بر اينكه در هر نقطه، ايرانيان اين لحظه ى تحويل را با نام خدا و با درخواست تحول اساسى در زندگى شان آغاز مى كنند. يكى از زيباترين رسمهاى موجود در عيد نوروز، رسم ديد و بازديد و صله ى ارحام و مستحكم كردن روابط و پيوندهاى عاطفى ميان افراد جامعه است. اين را اگر با بعضى از جشنهاى ملىِ ملتهاى ديگر - كه همراه با كارهاى غير اخلاقى و به دور از اين ارتباطات عاطفى است - مقايسه كنيم، آن وقت درمى يابيم كه جشن ملى و آغاز سال نوِ ما ايرانيان علاوه بر تقارن با بهار طبيعت كه يك امتيازى است، چه خصوصيات نجيبانه و مهربانانه اى در خود دارد. شادى دلها، لبخند و تبريك و خوش آمدگويى به يكديگر و پى گرفتن روابط انسانى و نو كردن محيط زندگى از رسوم بسيار خوب و مطلوبى است كه ايرانيان از گذشته تا امروز به آن پايبند بوده اند و اينها همه مورد تأييد آئين مقدس اسلام و شرع اسلامى است.
نگاهى به سال 85 داريم كه منقضى مى شود و نگاهى به سال 86، كه از اين لحظات آغاز مى شود: سال 85 متبرك بود به نام مبارك پيامبر اعظم (صلّى اللَّه عليه واله وسلّم) و از آغاز تا انجام آن، مشحون از ذكر آن بزرگوار و تلاش براى معرفت بيشتر نسبت به پيامبر گرامى و خصوصيات زندگى آن بزرگوار و حالات و درسها و آموزه هاى آن پيامبر عظيم الشأن بود. البته جا براى معرفت پيامبر باز هم بسيار گسترده است و همه ى سالهاى ما در واقع سال پيامبر اعظم است. سال 85 مثل همه ى سالهاى ديگر و مثل همه ى زندگى انسان از حوادث گوناگون، از تلخى ها و شيرينى ها، از شادى ها و غم ها آكنده بود. همه ى زندگى همين جور است. اما در يك نگاه جمع بندى شده، من مى توانم با اطمينان اين را به ملت عزيزمان عرض كنم كه در سال 85، موفقيتهاى ملت ايران بيش از تلخى ها و ناكامى ها بود؛ پيشرفتهاى ما بيش از توقفها و سكونهاى ما بود؛ شادى هاى حوادث بيش از تلخى ها بود. در عرصه ى داخلى تلاشهاى متراكم براى پيشرفت كشور، در همه جا ديده شد؛ تصميم هاى بجا و خوب از سوى مسئولان و تحرك عمومى در اين زمينه ها تحرك مطلوبى بود كه در سخنرانى(1) ان شاءاللَّه در اين زمينه توضيحات بيشترى را به ملت عزيزمان عرض خواهم كرد.
در عرصه ى بين المللى و سياسى جهانى هم پيشرفتهاى نظام جمهورى اسلامى ايران پيشرفتهاى چشمگيرى بود. ملت ما و كشور ما به بركت نظام جمهورى اسلامى در دنيا سرافراز شد؛ ابهت ملى ما و نگاه مهربانانه ى مردم ما نسبت به ملتهاى جهان و ملتهاى مسلمان در همه ى حوادث آشكار شد؛ عزم راسخ ملى ما در زمينه هاى علمى، در تحرك اقتصادى براى ديگران تا حدود بسيارى روشن شد. ما در مسائل داخلى و مسائل خارجى بحمداللَّه پيشرفتهاى زيادى داشتيم.
در سال 86 ادامه ى حركت ملىِ ما بايد يك ادامه ى متناسب با نيازهاى ملت ما باشد. اين يك حقيقتى است كه ملت ايران بر اثر تسلط قدرتهاى طاغوتى و قدرتهاى فاسد و دولتهاى وابسته يا بى كفايت در طول دهها سال - شايد نزديك به دويست سال - دچار عقب ماندگى هاى زيادى در عرصه هاى گوناگون بوده است. امروز كه ملت ايران به بركت اسلام و نظام جمهورى اسلامى به خودآگاهى و اعتماد به نفس دست يافته است، بايد ما اين فاصله هاى طولانى را با سرعت طى كنيم. ما فاصله هاى بسيار زيادى با آنچه كه شأن ايران سربلند و پُرافتخار است، داريم؛ اين فاصله ها جز با همت بلند، جز با اميد بى پايان، جز با تلاش همه جانبه ى ملى ميسر نخواهد شد.
ملت ما هدف روشنى دارد؛ هدف بزرگ ملى ما «استقلال ملى، عزت ملى و رفاه عمومى ملت» است. همه ى اينها به بركت اسلام و ايمان اسلامى تحقق يافتنى است. ما اين را تجربه كرديم و دريافتيم. ملت ما ظرفيت بسيار زيادى براى پيمودن راههاى دشوار به سوى آينده هاى محبوب و مطلوب دارد. ظرفيت ملى ما، اگر به طور كامل و همه جانبه مورد استفاده قرار بگيرد، بدون ترديد ملت ايران خواهد توانست به همه ى اميدها و آرزوهاى خود دست پيدا كند.
تحرك ملت ايران به بركت اسلام آغاز شد و اين بيدارى و اين اميد و اين اعتماد به نفس روزبه روز تا امروز بيشتر شد و ما هر سالى كه نو مى شود، بايد عزم خود را نو كنيم و پا را در ميدانهاى تازه ترى بگذاريم.
بديهى است كه يك ملت زنده، با چالشها مواجه است؛ چالشها، لازمه ى زنده بودن است. هر موجود زنده اى بايد هزينه ى زنده بودنِ خود را بپردازد تا بتواند به اهداف خود دست پيدا كند. زنده بودن همراه با چالشهاست؛ همراه با مانعهاست؛ از مانعها بايد عبور كرد. احياناً همراه با دشمنى هاست؛ براى دشمنى ها بايد تدبير و انديشه ى راسخ داشت. عزم قوى را بايد دستمايه ى اين حركت كرد. ملت ايران نيازمند اين عزم ملى است كه تا امروز هم اين عزم را نشان داده است و روزبه روز بايد پايه هاى اين عزم مستحكم تر بشود.
با نگاه به حوادث و مسائل جهانى بروشنى درمى يابيم كه دشمنان ملت ايران درصدد آنند كه دشمنى خود را از دو راه با ملت ايران به تحقق برسانند (آنچه كه امروز در دنيا محسوس است اين است). يكى، ايجاد تفرقه در ميان صفوف ملت؛ از بين بردن يكپارچگى ملت ايران؛ و از دست ملت ايران اين نيروى عظيم وحدت را ربودن و آنها را به اختلافات داخلى سرگرم كردن. و دومى، ايجاد مشكلات اقتصادى و تلاش براى توقف ملت ايران در زمينه هاى گوناگون سازندگى كشور و رفاه عمومى خود. اين دو، چيزى است كه در نقشه هاى كوتاه مدت و ميان مدت دشمنان ما به طور محسوس وجود دارد كه اگر خود آنها هم بر زبان نياورده بودند، قابل حدس بود؛ ولى دشمنان ما خودشان هم به هر دو نكته اعتراف كردند.
در سال 86 هم در زمينه ى تلاش اقتصادى بايد همه ى نيروهاى ملى، نيروهاى معتقد به آرمانهاى بلند ملت ايران، مسئولان كشور، جوانان پُرنشاط، دست به دست هم بدهند و تلاش كنند. ميدان براى تلاش اقتصادى گسترده است؛ بخصوص با ابلاغ سياستهاى اصل 44 قانون اساسى و آنچه كه به مسئولان توصيه و به آنها تأكيد شد و آنها هم عزم خودشان را نسبت به اين قضيه ابراز كردند، ميدان تلاش اقتصادى براى مردم گشوده است و راهها باز است. مسئولان بايد براى مردم تشريح كنند امكانهايى را كه در اختيار مردم وجود دارد و خودشان هم بايد تلاش كنند. كشور ما ظرفيت اقتصادى بسيار زيادى دارد و مى توان براى بناى يك جامعه ى برخوردار از رفاه، تلاش و كار كرد.
مسأله ى ديگر، مسأله ى اتحاد عمومى مردم است. دشمنان با تبليغات خود، با جنگ روانى خود، با تلاشهاى موذيانه ى گوناگون خود سعى مى كنند بين صفوف ملت ايران اختلاف بيندازند؛ به بهانه ى قوميت، به بهانه ى مذهب، به بهانه ى گرايشهاى صنفى، وحدت كلمه ى ملت را از بين ببرند؛ علاوه ى بر اين، در سطح دنياى اسلام هم يك تلاش وسيع عميقى از سوى دشمن محسوس است براى اينكه ميان ملت ايران و جوامع گوناگون مسلمان ديگر فاصله بيندازند؛ اختلاف مذهبى را بزرگ كنند؛ جنگ شيعه و سنى را در هر نقطه اى از دنيا كه ممكن باشد، به وجود بياورند و عظمت و ابهت ملت ايران را در ميان ملتهاى ديگر - كه روزبه روز بحمداللَّه تا امروز بيشتر شده - از بين ببرند.
ملت ما بايد هشيار باشد. تلاش براى سازندگى كشور و عمده تر و مهمتر از آن، تلاش براى اتحاد كلمه و يكپارچگى ملى و اتحاد امت اسلامى ادامه يابد. عاقلانه، هوشيارانه، خردمندانه و مدبرانه بايستى اين اتحاد را حفظ كرد و روزبه روز تقويت كرد. من به همين جهت به مسأله ى اتحاد كلمه ى ملتمان اهميت مى دهم. و به نظر من امسال، سالِ «اتحاد ملى و انسجام اسلامى» است؛ يعنى در درون ملت ما اتحاد كلمه ى همه ى آحاد ملت و قوميتهاى گوناگون و مذاهب گوناگون و اصناف گوناگون ملى؛ و در سطح بين المللى، انسجام ميان همه ى مسلمانان و روابط برادرانه ى ميان آحاد امت اسلامى از مذاهب گوناگون و وحدت كلمه ى آنها.
امروز عظمت اسلام هم وابسته به استقلال ملتها و عزم راسخ ملتهاست و ملت مسلمان ايران در اين راه تاكنون بحمداللَّه پرچمدار بوده است و پرچمدار هم خواهد بود.
از خداوند متعال براى روح ملكوتى امام بزرگوارمان كه اين راه را به روى ما گشود، طلب آمرزش و تعالى درجات مى كنيم و اميدوارم ملت ايران در اين راه موفق و مؤيد باشند.
والسّلام عليكم و رحمةاللَّه و بركاته
----------------------------------------------
1) سخنرانى در حرم مطهر امام رضا(عليه السّلام