بسم‌اللَّه‌الرّحمن‌الرّحيم
اين عيد سعيد و بزرگ اسلامى را به شما برادران و خواهران عزيز، به همه‌ى ملت ايران،
به همه‌ى شيعيان در هر نقطه‌ى عالم و به همه‌ى طرفداران حق و عدالت از هر دين و
مذهب، تبريك عرض مى‌كنم.
اگرچه ارتباط قلبى ما شيعيان با واقعه‌ى غدير، ارتباط مستحكم و برجسته‌اى در دنياى
اسلام است، ولى حقيقت اين است كه مسأله‌ى غدير در محتوا و روح حقيقى خود فقط متعلق
به شيعيان نيست بلكه به همه‌ى دنياى اسلام تعلق دارد. چون حادثه‌ى غدير برخاسته از
روح و مضمون حقيقى اسلام است. اين‌كه خداى متعال به پيغمبر اكرم - با آن همه
مجاهدتها - حدود هفتاد روز قبل از وفاتش بفرمايد كه «يا ايّها الرسول بلّغ ما انزل
اليك من ربّك و ان لم تفعل فما بلغت رسالته»(72)، آنچه را كه به تو دستور داديم، به
مردم برسان و اگر نرسانى، رسالت خود را انجام نداده‌اى، نشاندهنده‌ى اين است كه روح
و مضمون حقيقى اسلام در واقعه‌ى غدير وجود دارد.
دو مطلب در غدير هست: يكى تعيين اميرالمؤمنين على‌بن‌ابى‌طالب عليه‌الصّلاةوالسّلام
است و ديگرى آن معيارهايى است كه نبى اكرم صلّى‌اللَّه‌عليه‌واله‌وسلّم در بيان علت
و فلسفه‌ى تعيين اميرالمؤمنين در خطبه‌ى غدير بيان مى‌فرمايد. اين حركت بزرگ و
تاريخ‌ساز، يعنى نصب اميرالمؤمنين عليه‌الصّلاةوالسّلام متكى به ملاكهايى است و اين
كار، مفهومى دارد. اگرچه ولايت يك امر سياسى است، اما همه‌ى مضمون ولايت در سياست
خلاصه نمى‌شود. اين ولايت، پرتوى از ولايت ذات مقدّس پروردگار است. اين ولايت، ناشى
از حضور ولايت الهى در وجود اميرالمؤمنين است، همچنان‌كه در وجود پيامبر مكرّم
اسلام بود. اين ولايت، فرعى از آن اصل و ميوه‌اى از آن ريشه است. لذا از آن به
«ولايت» تعبير شده است. ولايت در حقيقت به معناى پيوند، ارتباط و اتصال است. آن كسى
كه منصوب به اين مقام است، برخلاف حكام و فرمانروايان عالم، فقط يك فرمانروا يا يك
سلطان و يك حاكم نيست بلكه يك ولى است، به مردم نزديك است، به آنها پيوسته است و
مورد اتكاى دل و جان مردم است. اين معنا در اميرالمؤمنين و در ائمه‌ى معصومين
عليهم‌السّلام وجود دارد. بعد از دوران حضور ائمه هم اگر پرتوهاى ضعيفى از اين
حقيقت در جايى پيدا شود، ولايت در آن‌جا شكل مى‌گيرد. حقيقت و معناى واقعىِ امر اين
است. لذا نبى‌اكرم در بيان صفات اميرالمؤمنين مى‌فرمايد: «اعدلكم فى الرعية»(73)،
او عادل‌ترين شما در بين مردم است. هم عدالت درونى و معنوى و فردى اميرالمؤمنين
مراد است و هم عدالت رفتارى و عدالت اجتماعى او. اينها چيزهايى است كه در زبان به
آسانى مى‌شود بيان كرد، اما در تحقق و تبلور در عمل است كه انسان به عظمت اين حقيقت
و كسانى كه تجسم اين حقيقت بوده‌اند، پى مى‌برد. عدالت به معناى واقعى كلمه در وجود
اميرالمؤمنين، در رفتار او، در تقواى او و در توجه او حضور دارد. در رفتار بيرونى
او هم عدالت تجسم پيدا مى‌كند. امروز بعد از گذشت قرنها، اگر بخواهيم عدالت را
تعريف كنيم و آن را در ضمن مثال و نمونه بيان كنيم، هيچ مثالى رساتر و گوياتر از
رفتار اميرالمؤمنين عليه‌السّلام نمى‌توانيم پيدا كنيم. اين است كه نبى‌اكرم او را
به امر پروردگار و با نصب الهى به مردم معرفى و به مقام ولايت منصوب مى‌كند. اين يك
حقيقت اسلامى است. اين كجا و اين‌كه كسى معتقد باشد كه هر ظالمى با هر شيوه و رفتار
بازيگرانه‌اى توانست زمام قدرت را در دست بگيرد، مردم بايد از او اطاعت كنند، كجا؟!
اين اسلام است يا آن؟!
لذا مسأله‌ى غدير با اين مضمون والا متعلق به همه‌ى مسلمانهاست، چون به معناى
حاكميت عدل، حاكميت فضيلت و حاكميت ولايت‌اللَّه است. اگر ما هم بخواهيم حقيقتاً از
متمسكين به ولايت اميرالمؤمنين باشيم، بايد خودمان و محيط زندگيمان را به عدل نزديك
كنيم. بزرگ‌ترين نمونه اين است كه هرچه بتوانيم، استقرار عدل كنيم. چون دامنه‌ى
عدالت نامحدود است. هرچه بتوانيم عدل را در جامعه بيشتر مستقر كنيم، شباهت ما به
اميرالمؤمنين و تمسك ما به ولايت آن بزرگوار بيشتر خواهد شد.
امروز مردم دنيا تشنه‌ى عدالت‌اند. اين پيام به گوش مردم دنيا هم مى‌رسد. امروز شما
در اوضاع دنيا نگاه كنيد. با همه‌ى پيشرفت علم و با اين همه تحقيقات علمى كه
دانشمندان و علما در مسائل كون و حيات انجام داده‌اند و با اين همه اكتشافات و
اختراعات و ترقى در علم كه محيّرالعقول است، در ناحيه‌ى اخلاق، افتخار قدرتهاى برتر
امروز دنيا به زورگويى، تجاوز، ظلم و بى‌اعتنايى به آراى انسانهاست. حتى امروز
وقاحت به قدرى در ميان اين قدرتمداران زياد است كه اعتراف هم مى‌كنند و مى‌گويند
افكار عمومى مردم دنيا مانعِ حمله‌ى ما به عراق نيست، اين يعنى يك حركت صددرصد
حيوانى. كسى كه در عمل و حركت خود اخلاق، عدالت، فضيلت و حقوق مردم را درنظر
نمى‌گيرد، حيوان است. وگرنه روح انسانى اين معيارها و ارزشها را رعايت مى‌كند و
زندگى انسانى قائم به اين ارزشهاست. عالم و آسمان و زمين قائم به عدالت است؛
«بالعدل قامت السّموات والارض».(74) آن وقت عدالت را اين‌طور زير پا بگذارند! البته
قدرتمندان در بلندگوها مى‌گويند و فرياد مى‌زنند و تُنِ صداى آنها فضاى دنيا را پُر
مى‌كند، اما حقايق عالم از بين نمى‌رود. حقيقت عالم اين است كه ظلم نمى‌تواند
استقرار پيدا كند و پايدار بماند و پايدار نخواهد ماند. ملتها، انسانها، اراده‌ها،
خواستها و قدرت معنويت و فضيلت كار خود را خواهد كرد. اميدواريم خداوند متعال روزى
را به بشرِ زمان ما نشان بدهد كه رشحه‌اى از عدالت علوى و معنا و مفهوم حقيقى غدير
در دنياى اسلام و در همه‌ى بشريت پرتوافكن باشد و مردم را بهره‌مند كند. اميدواريم
كه خداوند متعال اين عيد را بر شما و بر همه‌ى ملت ايران مبارك فرمايد و روح مطهّر
امام بزرگوار ما و شهداى عزيز راه انقلاب و راه سربلندى اين ملت را با اوليايش
محشور كند و سلام همه‌ى ما را به حضور حضرت بقيةاللَّه ارواحنافداه برساند.
والسّلام عليكم و رحمةاللَّه و بركاته
72) مائده: 67
73) امالى طوسى، ص 251
74) عوالى اللئالى، ج 4، ص 102
