بسماللهالرّحمنالرّحیم
و الحمدلله ربّ العالمین و صلّى الله على محمّد و آله الطّاهرین
تبریک عرض میکنم به شما برادران و خواهران عزیز که در این جلسهى صمیمى حضور یافتید، و به میهمانانمان و سفراى کشورهاى اسلامى که تشریف دارند؛ انشاءالله عید بر شما مبارک باشد. و تبریک عرض میکنم به ملّت بزرگ ایران و به همهى مسلمانان جهان و ملّتهاى مؤمن و آزادهى سراسر عالم.
عید فطر آنطورى که از مجموع آثار و بیانات صادرهى از بزرگان دین استفاده میشود، یکى از مهمترین خصوصیّاتش این است که عید امّت واحده است: اَلَّذى جَعَلتَهُ لِلمُسلِمینَ عیدا؛(۱) عید همهى مسلمانان است. معناى این، نگاه امّتسازِ دین مقدّس اسلام و تعالیم پیامبر بزرگوار است. بسیارى از تعالیم اسلامى را که انسان مشاهده میکند، نشانههاى تلاش براى ایجاد امّت واحده در آنها محسوس است. امروز امّت اسلامى متفرّق است، نه بهمعناى تفرّق نحلههاى(۲) مسلمان - که این یک امر طبیعى است، منافاتى هم با تشکیل امّت واحده ندارد - و عقاید مختلف؛ نظرات گوناگون در زمینهى مسائل اصولى و فروعى میتواند باشد، درعینحال امّت واحده هم باشد.
آنچه امروز آحاد مسلمانان را از یکدیگر جدا کرده است، سیاستها است، انگیزههاى سیاسى است، انگیزههاى قدرتطلبانه است؛ کشورهاى مسلمان میتوانند از این انگیزهها عبور کنند. این برعهدهى نخبگان سیاسى و قدرتمندان و دارندگان مناصب حکومتى در کشورهاى اسلامى است. اگر این بشود، بهمعناى حقیقى کلمه یک قدرتى بهوجود خواهد آمد که از همهى قدرتهاى متجاوز و مستکبر، برتر و فراتر خواهد بود؛ اگر این بشود، کسى نخواهد توانست به یک کشور اسلامى زور بگوید؛ هیچ قدرتى نخواهد توانست از کشورهاى اسلامى و از دولتهاى مسلمان باج بطلبد؛ اگر با هم باشیم، اگر موارد مشترکمان را مورد توجّه قرار بدهیم و روى آن متمرکز بشویم، اگر قدرتطلبىها، خودخواهىها، وابستگىها، فسادها ما را از هم جدا نکند، قدرتى متشکّل خواهد شد که خواهد توانست از حقوق و حوائج آحاد یک و نیم میلیارد مسلمان دفاع کند و حمایت کند؛ که امروز متأسّفانه چنین چیزى نیست.
آنچه امروز در مقابل چشم ما قرار دارد، قضایاى غزّه و فلسطین است. چرا متجاوزان صهیونیست به صِرف اینکه دستشان به سلاح مخرّب، به هواپیما، به موشک، به بمب و به آتش و باروت میرسد، به خودشان حق میدهند به مجموعهى یک کشور اسلامى، یک کشور مسلمان، اینجور تعرّض و تجاوز کنند که دل هر بینندهاى را در دنیا میسوزاند. دیدید تظاهرات را در کشورهاى غربى؛ البتّه این به آن اندازهاى است که سانسورهاى پنهان تبلیغات عمومى اجازه میدهد که مردم مطّلع بشوند. سانسورهاى پنهان نمیگذارند [ مردم] حقایق را بفهمند. حقیقت بسیار تلختر و دلخراشتر است از آنچه رسانههاى دنیاى غرب از قضایاى غزّه منعکس میکنند؛ درعینحال شما ببینید همین[ قدر]، چطور دلهاى مردمى را در کشورهایى که از اسلام هیچ بهرهاى هم ندارند تکان میدهد؛ حادثه اینقدر تلخ است، اینقدر دلخراش است.
امّا دنیاى اسلام، امروز این توان را ندارد که در مقابل این تجاوز، در مقابل این سبعیّت،(۳) این خونآشامى، که از صهیونیستها سر میزند، از خود عکسالعمل نشان بدهد و آن را متوقّف کند! لذا مردم غزّه تنها میمانند. قدرتهاى مستکبر هم که از حضور صهیونیسم در قلب خاورمیانه راضىاند و مقاصد قدرتطلبانهاى را از این راه دنبال میکنند، نه فقط حمایت از مظلوم نمیکنند، بلکه با کمال وقاحت از ظالم حمایت میکنند. اینجا وظیفهى دنیاى اسلام است که یک کارى بکند.
پیام ما به دنیاى اسلام، به دولتهاى اسلامى این است که از توان خودتان، از توانایىهاى عمومى و ملّى و دولتىِ خودتان استفاده کنید، از مظلوم حمایت کنید؛ بفهمانید به دشمنان که دنیاى اسلام در مقابل سبعیّت و تجاوز آرام نمىنشیند؛ پیام ما به دولتهاى اسلامى این است. ما با همهى اختلافنظرهایى که ممکن است با برخى از دولتهاى اسلامى در زمینههاى گوناگون سیاسى و غیر سیاسى داشته باشیم، امّا همه باید در این امر از همهى آن اختلافنظرها صرفنظر کنند. بخشى از امّت اسلامى در قالب یک ملّت مظلوم در چنگال یک گرگ خونخوار و خونریزى دستوپا میزند؛ همه باید به کمک او بشتابند؛ این حرف ما است. امروز مسئلهى غزّه، مسئلهى اوّل دنیاى اسلام است. این [ است] که پیغمبر فرمود: مَن اَصبَحَ وَ لَم یَهتَمَّ بِاُمورِ المُسلِمین فَلَیسَ بِمُسلِم؛(۴) اهتمام به این امر، در صدر اهتمامات همهى دنیاى اسلام باید قرار بگیرد. آحاد مردم، ملّتها، دولتها بالخصوص، مسئولان کشورها، مسئولان دولتها بایستى همه به فکر بیفتند. دو کار باید انجام بگیرد: یک کار کمک به مظلوم است؛ که این کمک به مظلوم به معناى فراهم کردن امکانات حیاتى آنها است. امروز آنها به غذا احتیاج دارند، به دارو احتیاج دارند، به بیمارستان احتیاج دارند، به آب احتیاج دارند، به برق احتیاج دارند، به بازسازى منازلشان و شهرشان و مسکنشان احتیاج دارند، دنیاى اسلام موظّف است اینها را فراهم کند. اینها به سلاح هم احتیاج دارند؛ دشمن میخواهد دست اینها را از سلاح خالى کند، تا هروقت اراده کرد و میلش کشید - سرِ یک بهانهاى یا بىبهانه - به اینها حمله کند؛ اینها هم هیچ نتوانند از خودشان عکسالعمل نشان بدهند؛ دشمن این را میخواهد. باید در مقابل این خواست ناحقّ دشمن، عزم دنیاى اسلام خودش را نشان بدهد. این کار اوّلى است که بایستى انجام بگیرد که کمک به مظلوم است؛ وَ لِلمَظلومِ عَونا؛(۵) عون مظلوم باشید، کمک مظلوم باشید. این کمک، کمکى است که به عهدهى همهى دنیاى اسلام است. ما به دولتهاى مسلمان از همینجا - سفراى دولتهاى مسلمان اینجا حضور دارند - میگوییم: بیایید بر سرِ کمکرسانى به مردم غزّه و غلبهى بر موانعى که رژیم صهیونیستى در سرِ این راه بهوجود آورده است، باهم همدست بشویم، باهم کار کنیم و انواع و اقسام کمکهارا به اینها برسانیم.
وظیفهى دوّمى که وجود دارد، مقابله و معارضهى با کسانى است که این ظلم، این ستم بزرگ تاریخى، این نسلکشى، این بىحیایى و بىشرمى در جنایت و آدمکشى، از آنها دارد سر میزند؛ که انسان واقعاً حیرت میکند از بىشرمىِ اینها، که براى کشتن مردم غیر نظامى توجیه و استدلال و منطق ارائه میدهند؛ اینقدر بىشرمند! براى کشتن بچّههاى کوچک، کودکان معصوم و مظلوم استدلال مطرح میکنند؛ اینقدر اینها وقیحند! اینهایى که این جنایت را دارند میکنند، جانىاند، مباشرین جنایتند، امّا فقط اینها تنها نیستند، امروز هرکسى از صهیونیستها حمایت میکند، اعمّ از مسئولین کشورهاى مستکبر مثل آمریکا و انگلیس و غیرهم، یا مجامع عمومى مثل سازمان ملل و امثال اینها، که به نحوى یا با سکوت خود، یا با اظهارات خود و بیانات خود و حرفهاى غیر منصفانهى خود، از اینها حمایت میکند، در این قضیّه شریک جرم است. همهى دنیاى اسلام، همهى دولتهاى اسلامى، همهى آحاد ملّتهاى مسلمان موظّفند با اینها معارضه کنند، مقابله کنند، ابراز برائت کنند، از اینها ابراز نفرت بکنند، آنها را به خاطر این موضعگیرىها ملامت کنند، این وظیفهى عمومى است؛ باید آنها را منزوى کنند، و اگر میتوانند برخورد اقتصادى بکنند، برخورد سیاسى بکنند؛ این وظیفهى امّت اسلامى است.
ملّت ایران بحمدالله نشان داده است که در این میدانها با عزم راسخ مىایستد؛ این را نشان دادیم. ملّت ایران در قبال این تجاوز، در قبال این خباثت و دشمنى دچار رودربایستى با کسى نمیشود؛ دچار ملاحظهى این قدرت و آن قدرت و این شخصیّت و آن شخصیّت نمیشود؛ حرف خود را صریح میزند. دیدید روز جمعهى آخر ماه مبارک رمضان، ملّت ایران در آن هواى داغ، با زبان روزه، مرد و زن در سرتاسر کشور به عرصهى جامعه و خیابانها آمدند و صداى بلند خود را به گوش دنیا رساندند. این یک کار لازم و واجبى بود که ملّت ایران از عهدهاش برآمد؛ هر کار دیگرى هم لازم باشد، این ملّت ملّتِ مستحکم و ایستادهاى است. و انشاءالله اهداف و آرمانهاى این ملّت و اهداف و آرمانهاى والاى امّت اسلامى به توفیق الهى و به کورى چشم دشمنان محقّق خواهد شد.
پروردگارا ! به محمّد و آل محمّد ما را با وظایفمان آشنا و بر انجام آن ما را موفّق بفرما.
والسّلام علیکم و رحمةالله و برکاته
۱) من لایحضره الفقیه، ج۱، ص۵۱۲، باب صلاة العیدین، بخشى از دعاى قنوت نماز عید فطر
۲) مذهبها، گروهها
۳) درندگى
۴) عللالشرائع، ص ۱۳۱؛ «هرکه صبح کند و اهتمامى به امور مسلمانان ندارد، پس مسلمان نیست.»
۵) نهجالبلاغه، نامهى ۴۷
و الحمدلله ربّ العالمین و صلّى الله على محمّد و آله الطّاهرین
تبریک عرض میکنم به شما برادران و خواهران عزیز که در این جلسهى صمیمى حضور یافتید، و به میهمانانمان و سفراى کشورهاى اسلامى که تشریف دارند؛ انشاءالله عید بر شما مبارک باشد. و تبریک عرض میکنم به ملّت بزرگ ایران و به همهى مسلمانان جهان و ملّتهاى مؤمن و آزادهى سراسر عالم.
عید فطر آنطورى که از مجموع آثار و بیانات صادرهى از بزرگان دین استفاده میشود، یکى از مهمترین خصوصیّاتش این است که عید امّت واحده است: اَلَّذى جَعَلتَهُ لِلمُسلِمینَ عیدا؛(۱) عید همهى مسلمانان است. معناى این، نگاه امّتسازِ دین مقدّس اسلام و تعالیم پیامبر بزرگوار است. بسیارى از تعالیم اسلامى را که انسان مشاهده میکند، نشانههاى تلاش براى ایجاد امّت واحده در آنها محسوس است. امروز امّت اسلامى متفرّق است، نه بهمعناى تفرّق نحلههاى(۲) مسلمان - که این یک امر طبیعى است، منافاتى هم با تشکیل امّت واحده ندارد - و عقاید مختلف؛ نظرات گوناگون در زمینهى مسائل اصولى و فروعى میتواند باشد، درعینحال امّت واحده هم باشد.
آنچه امروز آحاد مسلمانان را از یکدیگر جدا کرده است، سیاستها است، انگیزههاى سیاسى است، انگیزههاى قدرتطلبانه است؛ کشورهاى مسلمان میتوانند از این انگیزهها عبور کنند. این برعهدهى نخبگان سیاسى و قدرتمندان و دارندگان مناصب حکومتى در کشورهاى اسلامى است. اگر این بشود، بهمعناى حقیقى کلمه یک قدرتى بهوجود خواهد آمد که از همهى قدرتهاى متجاوز و مستکبر، برتر و فراتر خواهد بود؛ اگر این بشود، کسى نخواهد توانست به یک کشور اسلامى زور بگوید؛ هیچ قدرتى نخواهد توانست از کشورهاى اسلامى و از دولتهاى مسلمان باج بطلبد؛ اگر با هم باشیم، اگر موارد مشترکمان را مورد توجّه قرار بدهیم و روى آن متمرکز بشویم، اگر قدرتطلبىها، خودخواهىها، وابستگىها، فسادها ما را از هم جدا نکند، قدرتى متشکّل خواهد شد که خواهد توانست از حقوق و حوائج آحاد یک و نیم میلیارد مسلمان دفاع کند و حمایت کند؛ که امروز متأسّفانه چنین چیزى نیست.
آنچه امروز در مقابل چشم ما قرار دارد، قضایاى غزّه و فلسطین است. چرا متجاوزان صهیونیست به صِرف اینکه دستشان به سلاح مخرّب، به هواپیما، به موشک، به بمب و به آتش و باروت میرسد، به خودشان حق میدهند به مجموعهى یک کشور اسلامى، یک کشور مسلمان، اینجور تعرّض و تجاوز کنند که دل هر بینندهاى را در دنیا میسوزاند. دیدید تظاهرات را در کشورهاى غربى؛ البتّه این به آن اندازهاى است که سانسورهاى پنهان تبلیغات عمومى اجازه میدهد که مردم مطّلع بشوند. سانسورهاى پنهان نمیگذارند [ مردم] حقایق را بفهمند. حقیقت بسیار تلختر و دلخراشتر است از آنچه رسانههاى دنیاى غرب از قضایاى غزّه منعکس میکنند؛ درعینحال شما ببینید همین[ قدر]، چطور دلهاى مردمى را در کشورهایى که از اسلام هیچ بهرهاى هم ندارند تکان میدهد؛ حادثه اینقدر تلخ است، اینقدر دلخراش است.
امّا دنیاى اسلام، امروز این توان را ندارد که در مقابل این تجاوز، در مقابل این سبعیّت،(۳) این خونآشامى، که از صهیونیستها سر میزند، از خود عکسالعمل نشان بدهد و آن را متوقّف کند! لذا مردم غزّه تنها میمانند. قدرتهاى مستکبر هم که از حضور صهیونیسم در قلب خاورمیانه راضىاند و مقاصد قدرتطلبانهاى را از این راه دنبال میکنند، نه فقط حمایت از مظلوم نمیکنند، بلکه با کمال وقاحت از ظالم حمایت میکنند. اینجا وظیفهى دنیاى اسلام است که یک کارى بکند.
پیام ما به دنیاى اسلام، به دولتهاى اسلامى این است که از توان خودتان، از توانایىهاى عمومى و ملّى و دولتىِ خودتان استفاده کنید، از مظلوم حمایت کنید؛ بفهمانید به دشمنان که دنیاى اسلام در مقابل سبعیّت و تجاوز آرام نمىنشیند؛ پیام ما به دولتهاى اسلامى این است. ما با همهى اختلافنظرهایى که ممکن است با برخى از دولتهاى اسلامى در زمینههاى گوناگون سیاسى و غیر سیاسى داشته باشیم، امّا همه باید در این امر از همهى آن اختلافنظرها صرفنظر کنند. بخشى از امّت اسلامى در قالب یک ملّت مظلوم در چنگال یک گرگ خونخوار و خونریزى دستوپا میزند؛ همه باید به کمک او بشتابند؛ این حرف ما است. امروز مسئلهى غزّه، مسئلهى اوّل دنیاى اسلام است. این [ است] که پیغمبر فرمود: مَن اَصبَحَ وَ لَم یَهتَمَّ بِاُمورِ المُسلِمین فَلَیسَ بِمُسلِم؛(۴) اهتمام به این امر، در صدر اهتمامات همهى دنیاى اسلام باید قرار بگیرد. آحاد مردم، ملّتها، دولتها بالخصوص، مسئولان کشورها، مسئولان دولتها بایستى همه به فکر بیفتند. دو کار باید انجام بگیرد: یک کار کمک به مظلوم است؛ که این کمک به مظلوم به معناى فراهم کردن امکانات حیاتى آنها است. امروز آنها به غذا احتیاج دارند، به دارو احتیاج دارند، به بیمارستان احتیاج دارند، به آب احتیاج دارند، به برق احتیاج دارند، به بازسازى منازلشان و شهرشان و مسکنشان احتیاج دارند، دنیاى اسلام موظّف است اینها را فراهم کند. اینها به سلاح هم احتیاج دارند؛ دشمن میخواهد دست اینها را از سلاح خالى کند، تا هروقت اراده کرد و میلش کشید - سرِ یک بهانهاى یا بىبهانه - به اینها حمله کند؛ اینها هم هیچ نتوانند از خودشان عکسالعمل نشان بدهند؛ دشمن این را میخواهد. باید در مقابل این خواست ناحقّ دشمن، عزم دنیاى اسلام خودش را نشان بدهد. این کار اوّلى است که بایستى انجام بگیرد که کمک به مظلوم است؛ وَ لِلمَظلومِ عَونا؛(۵) عون مظلوم باشید، کمک مظلوم باشید. این کمک، کمکى است که به عهدهى همهى دنیاى اسلام است. ما به دولتهاى مسلمان از همینجا - سفراى دولتهاى مسلمان اینجا حضور دارند - میگوییم: بیایید بر سرِ کمکرسانى به مردم غزّه و غلبهى بر موانعى که رژیم صهیونیستى در سرِ این راه بهوجود آورده است، باهم همدست بشویم، باهم کار کنیم و انواع و اقسام کمکهارا به اینها برسانیم.
وظیفهى دوّمى که وجود دارد، مقابله و معارضهى با کسانى است که این ظلم، این ستم بزرگ تاریخى، این نسلکشى، این بىحیایى و بىشرمى در جنایت و آدمکشى، از آنها دارد سر میزند؛ که انسان واقعاً حیرت میکند از بىشرمىِ اینها، که براى کشتن مردم غیر نظامى توجیه و استدلال و منطق ارائه میدهند؛ اینقدر بىشرمند! براى کشتن بچّههاى کوچک، کودکان معصوم و مظلوم استدلال مطرح میکنند؛ اینقدر اینها وقیحند! اینهایى که این جنایت را دارند میکنند، جانىاند، مباشرین جنایتند، امّا فقط اینها تنها نیستند، امروز هرکسى از صهیونیستها حمایت میکند، اعمّ از مسئولین کشورهاى مستکبر مثل آمریکا و انگلیس و غیرهم، یا مجامع عمومى مثل سازمان ملل و امثال اینها، که به نحوى یا با سکوت خود، یا با اظهارات خود و بیانات خود و حرفهاى غیر منصفانهى خود، از اینها حمایت میکند، در این قضیّه شریک جرم است. همهى دنیاى اسلام، همهى دولتهاى اسلامى، همهى آحاد ملّتهاى مسلمان موظّفند با اینها معارضه کنند، مقابله کنند، ابراز برائت کنند، از اینها ابراز نفرت بکنند، آنها را به خاطر این موضعگیرىها ملامت کنند، این وظیفهى عمومى است؛ باید آنها را منزوى کنند، و اگر میتوانند برخورد اقتصادى بکنند، برخورد سیاسى بکنند؛ این وظیفهى امّت اسلامى است.
ملّت ایران بحمدالله نشان داده است که در این میدانها با عزم راسخ مىایستد؛ این را نشان دادیم. ملّت ایران در قبال این تجاوز، در قبال این خباثت و دشمنى دچار رودربایستى با کسى نمیشود؛ دچار ملاحظهى این قدرت و آن قدرت و این شخصیّت و آن شخصیّت نمیشود؛ حرف خود را صریح میزند. دیدید روز جمعهى آخر ماه مبارک رمضان، ملّت ایران در آن هواى داغ، با زبان روزه، مرد و زن در سرتاسر کشور به عرصهى جامعه و خیابانها آمدند و صداى بلند خود را به گوش دنیا رساندند. این یک کار لازم و واجبى بود که ملّت ایران از عهدهاش برآمد؛ هر کار دیگرى هم لازم باشد، این ملّت ملّتِ مستحکم و ایستادهاى است. و انشاءالله اهداف و آرمانهاى این ملّت و اهداف و آرمانهاى والاى امّت اسلامى به توفیق الهى و به کورى چشم دشمنان محقّق خواهد شد.
پروردگارا ! به محمّد و آل محمّد ما را با وظایفمان آشنا و بر انجام آن ما را موفّق بفرما.
والسّلام علیکم و رحمةالله و برکاته
۱) من لایحضره الفقیه، ج۱، ص۵۱۲، باب صلاة العیدین، بخشى از دعاى قنوت نماز عید فطر
۲) مذهبها، گروهها
۳) درندگى
۴) عللالشرائع، ص ۱۳۱؛ «هرکه صبح کند و اهتمامى به امور مسلمانان ندارد، پس مسلمان نیست.»
۵) نهجالبلاغه، نامهى ۴۷