پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (طلاق و عده)

ارتباط با پایگاه
اگر بعد از طلاق خلع، زن و شوهر به یکدیگر رجوع کنند و زن مهریه را مطالبه نکرده و ببخشد، آیا همانند رجوع در طلاق رجعی در عده، رابطه و زوجیت باقی است؟
اگر طلاق خلع با شرایط معتبر شرعی از جمله کراهت زن از مرد، واقع شده باشد، برای امکان رجوع مرد در طلاق، لازم است که زن در آنچه بذل کرده و بخشیده، به صراحت رجوع کند.
۱. اگر وکیل هنگام خواندن صیغه طلاق، صیغه را احتیاطاً چند بار تکرار کند تا یقین پیدا کند که صیغه درست خوانده شده و طلاق هم به درستی محقق شده، آیا این کار جایز است؟
۲. آیا اگر وکیل خودش عادل باشد، او هم می‌تواند به عنوان یک گواه در طلاق محسوب شود؟
ج1) اشکالی ندارد.
ج2) خیر نمی‌تواند.
شوهر سنی، زن خود را طلاق داد (سه طلاق در یک مجلس) و زن عده نگه داشت؛ اگر بعد از عده، هر دو شیعه شدند و بخواهند با هم ازدواج کنند، آیا نیاز به محلل است؟
در فرض سؤال ازدواج مجدد مانعی ندارد و نیاز به محلل نیست.
اگر مردی زنش را طلاق دهد، سپس رجوع کند، ولی مقاربت نکند و مجدداً طلاق دهد، آیا طلاق دوم رجعی است یا زن غیرمدخول بها محسوب می شود و عده ندارد و طلاق بائن می شود؟
در فرض سؤال، اگر طلاق از نوع خلع و مبارات نباشد، طلاق دوم رجعی محسوب می شود و فقط برای طلاق دوم باید عده نگه دارد.
1. «به طور کلی واگذاری حق طلاق به زوجه، صحیح نیست اما اگر زن در عقد دائم، آن را شرط کرده باشد، با رعایت سایر شرایط، طلاق شرعی صحیح است و اگر قانونی در این زمینه باشد، باید رعایت شود.»
در مورد جمله فوق، منظور از «در عقد دائم» آیا بعد از خواندن عقد نکاح است؟
2. آیا صدور وکالت بر طلاق، سه روز قبل از جاری شدن عقد نکاح، از لحاظ شرعی صحیح است؟
ج1) یعنی اگر زن ضمن عقد ازدواج یا عقد لازم دیگر، شرط کند که از طرف شوهر، وکیل در طلاق باشد و با رعایت کلیه شرایط شرعی و به خاطر وکالت یاد شده، اقدام به طلاق نماید، طلاق، صحیح است و اگر قانونی در این زمینه وجود داشته باشد، باید مراعات شود.
ج2) باطل است مگر این که اول وکالت به عقد نکاح بدهد، سپس وکالت در طلاق آن عقد را بدهد.
برای محرم شدن خانواده ها، دختر بالغی را به عقد موقت پسر نابالغی درآورده‌اند؛ (عقد صحیح و با رعایت موازین شرعی منعقد شده است.) آیا ولیّ زوج، می‌تواند مدت را به زوجه ببخشد؟ آیا این بخشش مدت، باید دارای مصلحت برای زوج صغیر باشد؟
ولیّ پسر، چنانچه صلاح بچه باشد، در عقد موقت می‌تواند مدّت را به زوجه ببخشد؛ ولی زن دائمیِ او را نمی‌تواند طلاق دهد‌.
اگر با زنی که حامله نیست و در عده طلاق است، توسط مرد اجنبی، وطی به شبهه انجام شود، در اینصورت آیا عده طلاق و عده وطی به شبهه با یکدیگر تداخل می‌کنند یا باید برای هر کدام، جداگانه عده سپری شود؟
بنا بر احتیاط واجب باید برای هر یک از طلاق و وطی به شبهه عده جداگانه قرار دهد.
اگر شخصی با زنی که در طهر سوم عده طلاق است وطی به شبهه در اثر ازدواج موقت انجام دهد، آیا حیض بعدی (حیض متصل به طهر سوم) به عنوان اولین حیض در عده وطی به شبهه محاسبه می‌گردد؟
بنابر احتیاط واجب باید حیض اخیر را برای عدّه طلاق قرار بدهد و برای عدّه وطی به شبهه، سه حیض دیگر ببیند، تا عده وطی به شبهه تمام شود.
مطلقه‌ به طلاق بائن در ایام عدّه به عقد موقت همان شوهر درآمده و دخول هم واقع شده است، بعد از پایان عقد موقت چه مقدار از عدّه بر او واجب است؟ آیا به لحاظ این که عدّه طلاق تمام نشده بود، باید عدّه طلاق نگه دارد یا عدّه عقد موقت؟
در فرض مذکور پس از مدت عقد موقت اگر دخول شده باشد، باید عدّه عقد موقت نگه‌دارد.
خانمی از شوهرش طلاق گرفته است و می‌خواهد به عقد موقت مرد دیگری در بیاید، باید چند روز عدّه نگهدارد؟
میزان عدّه طلاق عقد دائم، سه پاکی است؛ یعنی زنی که نه سالش تمام شده و یائسه نیست، اگر شوهر با او نزدیکی کرده و با شرایط شرعی در پاکی، او را طلاق داده باشد، بعد از اجرای صیغه طلاق بلافاصله عدّه او شروع می‌شود که باید به قدری صبر کند که دو بار حیض ببیند و پاک شود و همین که حیض سوم را دید عدّه او تمام می شود (اگر چه سه ماه نشود و لازم نیست حیض سوّم او نیز تمام شود)، امّا اگر حیض نمی‌بیند، ولی در سن زنهایی باشد که حیض می‎بینند یا حیض می‌بیند ولی پاکی او بیش از سه ماه است، چنانچه شوهرش بعد از نزدیکی، او را در پاکی طلاق دهد و پاکی همچنان تا سه ماه ادامه داشته باشد، باید تا سه ماه قمری، عدّه نگه دارد. همچنین در صورتی که مرد پیش از نزدیکی کردن با همسرش او را طلاق دهد یا زن یائسه باشد، عدّه ندارد، یعنی زن می‎تواند بعد از طلاق فوراً ازدواج کند.
در ایام عده طلاق، آیا زن می تواند در خانه زوج بماند؟ اگر بماند چه احکامی بر آن مترتب است؟
در طلاق رجعی - در صورتی که زن ناشزه نباشد - حق مسکن و نفقه دارد و می تواند در خانه زوج بماند و احکام زوجه را دارد، اما در طلاق بائن حق مسکن ندارد، مگر این که از شوهرش باردار باشد که در این صورت تا زمان وضع حمل، حق مسکن و نفقه دارد.
زن و شوهری در پاکستان از مذھب اھل سنت بودند. زن از شوھر قھر کردہ و به خانه پدر رفته است و یک سال است که نزد شوھرش نرفته؛ آن زن در ھمین دوران از دادگاہ پاکستان، طلاق خلع گرفته و اکنون می‌خواهد با یک شیعه دوازدہ امامی ازدواج کند.
1. با توجه به اینکه آن زن از یک سال پیش در منزل پدرش است، برای عدہ باید چه کار کند؟
2. آیا طلاق خلع که از دادگاہ گرفته است، کفایت می‌کند؟
ج1) اگر دخولی در زمان ازدواج محقق شده باشد، باید بعد از اجرای طلاق شرعی، عده نگه دارد و بعد از تمام شدن عده می‌تواند ازدواج کند.
ج2) اگر بر اساس مذهب خودشان طلاق با تمام شرائط شرعی آن محقق شده باشد، اشکال ندارد.
آیا برای اجرای صیغه طلاق، که فقط صیغۀ آن خوانده شده و ثبت محضری نشده است، حضور فیزیکی دو شاهد عادل، الزامی است؟
اگر دو شاهد عادل، انشاء صیغه طلاق را به طور مستقیم و هم زمان بشنوند، کفایت می‌کند؛ اگرچه احتیاط مستحب، حضور در مجلس طلاق است.
اگر بعد از ازدواج موقت، دخول فقط از طریق مقعد صورت بگیرد، آیا در این صورت نیز نگه داشتن عده برای زن لازم است؟
در فرض مذکور، زن باید عدّه نگه دارد، مگر آنکه یائسه باشد.
آیا در ایام عده طلاق رجعی و بائن، به زن، نفقه تعلق می گیرد؟
در ایام عده رجعی به زن، نفقه تعلق می گیرد ولی در عده بائن، زن نفقه ندارد مگر اینکه حامله باشد که تا زمان وضع حمل، مستحق نفقه است.