پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (زکات)

ارتباط با پایگاه
آیا جایز است زکات فطره را در امور فرهنگی و مذهبی که باعث نشر معارف دین می شود صرف کرد؟
بنا بر احتیاط باید به فقرای شیعه داده شود.
پرداخت فطره به بی‌حجاب و بی‌نماز چه حکمی دارد؟
در فقیری که زکات دریافت می‌کند، عدالت شرط نیست.
فرموده‌ اید فطریه مهمان یک شبه بر عهده خودش است، اگر شب بماند آیا بر عهده خودش است؟ معیار نانخور چیست؟
بر مهمان یکی دو روزه، ولو شب در منزل میزبان بماند، نانخور صدق نمی‌کند.
شب آخر ماه مبارک رمضان جهت فاتحۀ مؤمنین افراد زیادی برای صرف شام به منزل فردی (از همسایگان یا دوستان) می آیند و افطار می کنند در برخی موارد همان شب، شب عید اعلام می گردد، لطفاً بفرمایید فطریّۀ این میهمانان بر عهدۀ چه کسی است؟
فطریۀ میهمان یک شبه بر میزبان نیست. در وجوب فطریۀ میهمانی که پیش از غروب آفتاب بر میزبان وارد می شود شرط است که جزو افراد نانخور و تحت عنوان عائلۀ میزبان محسوب شود مانند خدمتکار یا بعض افراد فامیلی که هر از چند گاه چند روزی در منزل شخص به سر می برند.
زکات فطره را در چه جهتی می توان مصرف نمود؟
بنابر احتیاط باید به فقرای شیعه داده شود.
آیا هزینه های احیاء و جمع آوری و مصرف فریضه زکات را می توان از محل درآمد آن پرداخت؟ تا چه میزان مجاز می باشد؟
هزینه های جمع آوری را می توان از درآمد زکوات پرداخت کرد.
خواهشمند است نظر مبارک در خصوص وقت تعلق زکات به کشمش را بفرمایید.
زکات کشمش هنگامی واجب می شود که به آن انگور گفته شود و پیش از آن زکات تعلق نمی گیرد.
آیا می توان زکات اموال و زکات فطره خود را برای کمک به خانواده های بی‌سرپرست معلولین، ایتام و... در اختیار سازمان بهزیستی قرار داد؟
میزان در حصول برائت ذمه، تسلیم زکات به فقیر شرعی است. بنا بر این اگر معلولین و ایتام فقیر باشند اشکال ندارد و الّا جایز نیست.
بنده امسال کشمش نداشتم و انگور باغ رو فروختم و شما فرمودید زکات داره. من 5 تن انگور داشتم، زکاتش چقدر می‌شود؟ در شهرستان ما هر 4 کیلو و نیم انگور، یک کیلو کشمش می دهد. زکات 5 تن ما چقدر می‌شود؟
اگر وزن محصول به فرض اینکه بماند و تبدیل به کشمش شود، در حالت کشمش، به میزان نصاب برسد، باید زکات انگور را بدهید و نصاب آن ٢٠٧/ ٨٤٧ کیلوگرم است؛ که بعد از کسر مخارجی که برای محصول شده چنانچه در آبیاری از «آب باران یا نهر یا قنات» استفاده شود، زکات آن «یک دهم» (10­ درصد) است. ولی اگر با «آب چاه» به وسیلۀ پمپ آب آبیاری شود یا به وسیله، «تلمبه» و مانند آن از چاه یا رودخانه آب بکشند و زراعت یا محصول زکوی را آبیاری نمایند، زکات آن، «یک بیستم» (5­ درصد) می‌باشد.
یکی از فامیلهامون واقعا فقیره، ولی اهل گناهه و علنی هم گناه کبیره می کنه. می خواستم ببینم بهش فطریه میرسه؟
چون در یکی از کانال ها خوندم طبق فتوای جدید رهبری، پرداخت فطریه به کسی که علنی گناه کنه هم فی نفسه اشکال ندارد.
به طور کلی، احتیاط واجب آن است که زکات فطره به فقیر شیعه داده شود. و احتیاط واجب آن است که به شراب‌خوار و کسی که آشکارا گناه کبیره انجام می دهد، فطریه داده نشود.
یک مسئول خیریه در چند سال اخیر فطریه هایی را دریافت می کرده اما در تقسیم بین فقرا، وعده های فطریه (یک صاع) شکسته می شده. مثلاً فطریه ای که 60 هزار تومان بوده است، ایشان به فقرا سهمیه های 200 هزار تومانی می داده و یک وعده فطریه بین چند نفر تقسیم شده است. با توجه به اینکه از مسأله آگاه نبوده آیا ضامن است؟
شکسته شدن یک صاع در فرض سؤال اشکال ندارد؛ مهم این است که به یک فقیر کمتر از سه کیلو داده نشود. لذا در فرض سؤال تکلیفی ندارید.
همسر من برای انجام امور طلاق حدود چند ماهی (حدود ۴ ماه) است به منزل پدر خود رفته و تقاضای طلاق هم داده است و فاقد شرایط دریافت نفقه است؛ پرداخت فطریه ایشان آیا بر ذمه بنده است؟
زنی که شوهرش مخارج او را نمی دهد، چنانچه شب عید و چند روز قبل یا بعد آن نانخور پدرش باشد، فطره اش بر عهده او است و بر شوهر واجب نیست.
از کسی ۵ میلیون قرض کردیم و به فقرا دادیم؛ آیا عید فطر اگر از صاحب وجه (فطریه) اجازه بگیریم، می توانیم با فطریه ها بدهی مان را بپردازیم؟ آیا نیاز به اجازه صاحب وجه هست؟
اگر مقروض فقیر باشید، با اجازۀ او می توانید فطریه را بابت بدهی او به قرض دهنده بپردازید.
بنده 8 هکتار زمین کشاورزی دارم و گندم کاشته ام. با توجه به بارش خوب باران، آبیاری ما به شیوه باران و با موتور آب از نهر انجام شد (تقریباً نصف آب باران و نصف آبیاری با موتور آب از نهر)؛
1. می خواستم ببینم با توجه به شیوه آبیاری مذکور تکلیف زکات ما به چه شکل می شود؟ و چطور زکات رو حساب کنیم؟ (نکته: ما نیاز به دوبار آبیاری داریم که یکبار با موتور انجام دادیم و یکبار بارون خوبی زد و ما رو از آبیاری بی نیاز کرد. هر چند بارانهای متوالی و خوب، کیفیت و کمیت گندم را بیشتر و بهتر می کند.) آیا این افزایش کیفیت و کمیت به دلیل بارانهای زیاد هم اثری در بحث زکات دارد؟
2. آیا همه خرجهایی که انجام شده مثل قیمت بذر و کود شیمیایی و آبیاری و کارگر و... از بحث زکات کسر می شود؟
3. آیا به جای گندم می شود معادل ریالی آن را پرداخت کنیم؟
4. زکات رو به چه کسانی باید بدیم؟
ج1) اگر هر دو مساوی باشد به طوری که آبیاری محصول به هر دو آبیاری نسبت داده شود، زکات نصف محصول یک دهم و نصف دیگر نصف یک دهم (یک بیستم) است.
ج2) هزینه هایی که بابت محصول پرداخت کرده اید، از محصول کسر می شود.
ج3) اشکالی ندارد.
4) زکات در هفت مورد مصرف می شود: اول: فقیر، و آن کسی که مخارج سال خود و عیالاتش را ندارد و کسی که صنعت یا ملک یا سرمایه ای دارد که می تواند مخارج سال خود را بگذراند فقیر نیست. دوم: مسکین، و آن کسی است که از فقیر سخت تر می گذراند. سوم: کسی که از طرف امام علیه السلام یا نایب امام مأمور است که زکات را جمع و نگهداری نماید و به حساب آن رسیدگی کند و آن را به امام علیه السلام یا نایب امام یا فقرا برساند. چهارم: کافرهایی که اگر زکات به آنان بدهند به دین اسلام مایل می شوند یا در جنگ به مسلمانان کمک می کنند. پنجم: بدهکاری که نمی تواند قرض خود را بدهد. ششم: فی سبیل الله یعنی کاری که مانند ساختن مسجد منفعت عمومی دینی دارد، یا مثل ساختن پل و اصلاح راه که نفعش به عموم مسلمانان می رسد و آنچه برای اسلام نفع داشته باشد به هر نحو که باشد. هفتم: ابن السبیل، یعنی مسافری که در سفر درمانده شده.
اگر زکات فطره کسی را، شخصی دیگر پرداخت کند (در صورتی که میهمان، نانخور صاحب خانه نباشد) آیا فطریه از عهده ی میهمان ساقط می شود؟
اگر با اجازه و وکالت از ایشان باشد، کفایت می کند.