پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (تکلیف و تقلید)

ارتباط با پایگاه
کسی طبق فتوای مجتهدی عمل نموده که سن بلوغ دختر را 13 سال می‌دانسته است. حال از مجتهدی تقلید می‌کند که سن تکلیف دختر را 9 سال قائل است. حکم نماز و روزه‌های قبلی که با استناد به فتوای مجتهد سابق نخوانده چیست؟
باید قضاء کند.
آیا جواب استفتاءات به خط مبارک حضرت آقاست یا نه؟ اگر نیست آیا جواب ها به تایید ایشان می رسد؟
در هر صورت برای شما حجّت است و می توانید به آن عمل نمایید.
کسی که مرجع تقلیدش حضرت امام خمینی (ره) است و مراجع فعلی را در علم مساوی بداند، آیا می تواند در مسأله بقای بر میت، مقلد مقام معظم رهبری (دام ظله) و در مسأله سفر برای تحصیل، مقلد یکی دیگر از مراجع عظام باشد؟
اشکال ندارد.
کسی که از ابتدای رسیدن به سن تکلیف مقلّد مقام معظم رهبری شده است، آیا می تواند در مسأله مسافر به یکی دیگر از مراجع عظام رجوع نماید؟
چون عدم جواز عدول از مجتهد حی به مجتهد حی دیگر مبنی بر احتیاط است می تواند این احتیاط را به مجتهد جامع الشرایط دیگری مراجعه و عدول نماید. والله العالم
آیا در مسائلی که مکلف تاکنون عمل ننموده است، بقای به مرجع تقلید فوت شده جایز است؟
جایز است.
کسی که مقلد حضرت امام (ره) و یا یکی دیگر از مراجع اعلم گذشته بوده، آیا می تواند چند مرجع زنده در مسائل متفاوت داشته باشد؟
تبعیض در تقلید جایز است.
برادر کوچک بنده چند روز دیگر به سن تکلیف می رسد. آیا می تواند از حضرت امام رضوان الله تعالی علیه تقلید کند؟
اگر در اوان نزدیک به بلوغ (و در زمان حیات امام ره) اعمال خود را منطبق با فتوای امام عزیز قدس سره الشریف انجام می داده و از آن معظم له تقلید می کرده است می تواند بعد از بلوغ شرعی هم بر آن تقلید باقی بماند و به فتاوی امام راحل عزیز طاب ثراه عمل نماید.
افراد عقب مانده ذهنی علی رغم سن های بالا از نظر درک و عقل، گاه در حد کودکان 12 ساله و یا پایین تر می باشند. آیا تکلیف شرعی از گردن آنها ساقط می شود؟
اگر دیوانه نباشند پس از سن بلوغ حکم سایر مکلفین را دارند.
1) ملاک تعیین سن بلوغ، سال هجری شمسی است یا سال قمری؟
2) کودکان ناشنوا به دلیل تأخیر در رشد اجتماعی (به واسطه کمبود گنجینه لغات) آیا دیرتر از افراد سالم به سن تکلیف می رسند یا خیر؟
1) سال قمری است. 2) مورد مزبور موجب تأخیر در سن بلوغ نیست.
آیا تقلید به معنای التزام است یا عمل؟
تقلید، عمل نمودن به فتوای مرجع تقلید است.
در مورد مسائلی که حضرتعالی فتوا نداده اید و احتیاط واجب داده اید با ترتیب الاعلم فالاعلم به مرجع دوم مراجعه کرده و مدتی عمل کردم.
الف) آیا اکنون می توانیم پس از اینکه مدتی عمل کردیم در همان مسئله به مرجع سومی رجوع کنیم که او هم دقیقاً از نظر ما مساوی با مرجع دوم بوده است؟
ب) این کار یعنی تغییر دادن مرجعی که به او در احتیاط واجب های شما رجوع کرده ایم با فرض مساوی بودن مراجعی که به آنها رجوع می کنیم، تا چند بار در یک عمل واحد خاص جایز است؟
بنا بر احتیاط واجب جائز نیست.
اگر مشخص شود که یک مرجع از دیگر مراجع اعلم باشد، آیا بر مقلدین دیگر مراجع واجب است که به آن مرجع اعلم عدول کنند؟
اگر اعلمیت مرجعی ثابت شود، در مسائلی که فتوای اعلم با فتوای غیر اعلم اختلاف دارد، احتیاط آن است که از اعلم تقلید کند.
آیا داشتن مرجع تقلید بر هر فرد مسلمان واجب است یا یک فرد می‌تواند مرجع نداشته باشد؟
مکلف اگر در احکام دین مجتهد نباشد، باید از کسی که مجتهد است تقلید کند یا به احتیاط رفتار نماید؛ البته از آن جایی که عمل به احتیاط مستلزم شناسایی موارد و چگونگی احتیاط و صرف وقت بیشتر است، بهتر آن است که مکلف در احکام دین از مجتهد جامع الشرائط تقلید کند. بنا بر این تقلید بر کسی واجب است که واجد سه شرط باشد:
1. مکلف باشد.
2. مجتهد نباشد.
3. نخواهد به احتیاط عمل کند.
اگر بعد از تحقیق به تساوی بین دو مرجع برسیم اما خودمان احتمال بیشتر به اعلمیت مرجع دیگر بدهیم، آیا واجب است به آن مرجعی که احتمال اعلمیتش را می‌دهیم رجوع کنیم؟
اگر احتمال بیشتری به اعلمیت فرد معینی از آن دو می دهید، بنابر احتیاط واجب باید از او تقلید کنید.
بنده چند سال پیش از کسی که به وی اطمینان داشتم، شنیدم که قسم خوردن در عصبانیت باطل است. عین همین مطلب را در جمعی از افراد به یک نفر از ایشان که در عصبانیت قسم خورد، گفتم. چند وقتی است متوجه شده ام که چنین قسمی، درصورتی باطل است که بدون قصد باشد. آیا باید به شخصی که این حکم اشتباه را گفته‌ام، حکم صحیح را بگویم یا چیزی بر گردنم نیست؟ از آنجا که روی سخن من فقط شخص خاصی از آن جمع بوده ولی تقریباً همه آن جمع، حرف مرا شنیده اند، آیا باید به همه آنها اطلاع بدهم که سخنم اشتباه بوده؟ اگر به همه آنها دسترسی نداشته باشم چه کار کنم؟
اگر در شدت عصبانیتی که قصد جدی را از انسان سلب می کند، قسم بخورد، قسم او اعتباری ندارد و باطل است. بنا بر این اگر فتوا را اشتباه نقل کرده‌اید، در صورت امکان باید به همه کسانی که حکم اشتباه را از شما یاد گرفته‌اند، اشتباه خود را اعلام کرده و حکم صحیح را بگویید.