اگر بخشش بر اساس مصلحت فرزند بوده، صحیح است و ضمانی نیست و در غیر این صورت به کسی که دیه را به او بخشیده اید، اطلاع دهید که همچنان ضامن دیه است و آن بخشش شرعاً صحیح نبوده است؛ البته اگر بچه پس از بلوغ و رشد، با اختیار خودش دیه را ببخشد، از عهده شخص بدهکار ساقط می‌شود.

سقط جنین در فرض سؤال گناه بزرگی است و باید توبه و استغفار کنید و نسبت به دیه، اگر جنین توسط خود شما - مثل خوردن قرص - سقط شده باشد و پدر بچه، دیه را نبخشد، آن (دیه) را باید به پدر بچه بپردازید و با توجه به فرض سؤال اگر از پیدا شدن او مأیوس باشید، از طرف او دیه مذکور را به فقیر صدقه دهید؛ اما در مورد کفاره، چنانچه سقط جنین، قبل از دمیده شدن روح باشد کفاره ندارد؛ ولی بعد از دمیده شدن روح، کفاره دارد. اگر سقط جنین عمدی باشد، کفاره جمع دارد. (یعنی این که شخصی که اسقاط جنین کرده، باید هم دو ماه روزۀ پی‌ در پی بگیرد و هم شصت مسکین را اطعام کند.)

در موضحه و بیشتر از آن دیه بر عاقله طفل ضارب است و در کمتر از موضحه در صورت مطالبه ولیّ طفل مضروب، باید ولیّ طفل ضارب از اموال طفل، دیه را پرداخت کند، در صورتی که طفل ضارب مالی نداشته باشد یا ولیّ طفل مضروب مطالبه نکند، طفل ضارب پس از بلوغ و رشد باید دیه را به مضروب بپردازد یا حلالیت بطلبد.

به طور کلی اگر در جایی احقاق حق مؤمن، موقوف بر شهادت دادن باشد، بر شاهد واجب است در دادگاه حاضر شود و شهادت به حق دهد و تشخیص موضوع بر عهده شخص مکلف است.

چنانچه در زمانی مرتکب زنا شده که همسرش به خاطر مانعی تمکین نمی کرده است، حدّ زنای محصنه بر او جاری نمی شود.

آنچه قبلا خرج کرده است به عنوان دیه محسوب نمی شود، ولی مادر می‌تواند با توافق ولیّ بچه، از این به بعد به عنوان دیه، پول‌هایی را که در خانه خرج می کند، به ولیّ بچه تحویل دهد و پدر آن را خرج بچه نماید.

دیه جنین پس از دمیده شدن روح، حکم قتل نفس را دارد، که در ماه‌های حرام به مقدار ثلث، تغلیظ می‌شود.

سقط جنین شرعاً حرام است و دیه دارد. البته دیه را کسی که مباشرت در اسقاط داشته، باید پرداخت کند؛ پس اگر مادر مباشرت داشته، باید به پدرِ جنین، دیه پرداخت کند. و چنانچه پدر از گرفتن دیه صرف نظر کند، پرداخت دیه لازم نیست.

اگر رسیدن حق به صاحب حق متوقف بر این است که شما شهادت بدهید، واجب است به آنچه که حق است شهادت بدهید، هر چند به ضرر نزدیکانتان باشد.

ج 1-3) کسی که مباشرت در سقط داشته، بنا بر احتیاط واجب باید دیه را به ورثه جنین پرداخت کند؛ مگر اینکه دیه را ببخشند.

تحمل و اداء شهادت، واجب کفایی است.

اگر به صلاح بچه باشد، اشکال ندارد و دیه هم به آن تعلق نمی‌گیرد.

اولیای دم، در بحث قصاص و عفو کسانی هستند، که طبق طبقات ارث از میت ارث می‌برند. لذا در طبقه اول پدر و مادر و فرزندان میت اولیاء دم محسوب می شوند. البته زن و شوهر هر چند از دیه ارث می برند، اما در بحث قصاص جزء اولیای دم محسوب نمی شوند.

ج1) بله موجب دیه است.
ج2) مقدار آن یک دهم دیۀ کامل انسان زنده است و باید برای میت و در راه خیر خرج شود و به ورثه نمی‌رسد.
ج3) اگر قابل تعیین نباشد؛ باید مقدار حداقلی که مورد یقین است، پرداخت شود.

بدون حکم حاکم، جایز نیست.