پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (نماز)

ارتباط با پایگاه
اگر نمازگزار در اثنای نماز بداند در اجزای قبلی نماز مثلاً بین رکعت دوّم و سوّم شک نموده، در حالی که فعلاً مشغول خواندن رکعت بعد یا انجام عمل دیگر است، چنانچه مردّد شود که شکّ مذکور قبل از وارد شدن به سجدۀ دوّم بوده که از شک های باطل محسوب می شود یا بعد از وارد شدن به سجدۀ دوّم بوده که از شک های صحیح محسوب می ­گردد، باید بنا را بر کدامیک بگذارد؟ در صورتی که تردید مذکور بعد از اتمام نماز پیش آید حکم نماز چیست؟
احتیاط واجب آن است که بنا بر این بگذارد که از نوع شک های صحیح بوده و به وظیفه خود عمل کند و بعد از اتمام نماز دوباره نمازش را اعاده نماید.
من ده یازده ساله که بودم وقتی از مدرسه آمده و نماز ظهر و عصرم را می‌خواندم، به سرعت می‌خواندم و برای سریع‌تر شدن، به جای دو سجده، دو بار پیشانی خودم را به مهر می‌زدم. آیا نمازهای من باطل هستند؟
اگر جاهل قاصر *بوده و با اعتقاد به صحّت، به صورت مذکور می‌خوانده اید، نماز صحیح است ولی چنانچه جاهل مقصّر بوده اید، بنا بر احتیاط واجب نماز باطل است.
----------------
*جاهل قاصر کسی است که اصلاً متوجه جهل خود نیست و یا توجه به جهلش دارد، ولی راهی برای برطرف کردن جهل خود ندارد و جاهل مقصر به کسی گفته می شود که متوجه جهل خود بوده و راه های رفع جهالت خود را هم می داند، ولی در آموختن احکام کوتاهی می کند.
اگر فرد بین سه و چهار شک کند و موقعی که یک رکعت نماز احتیاط ایستاده را می‌خواند، یادش بیاید نماز را سه رکعت خوانده، وظیفه او چیست؟
نماز احتیاط را ادامه می‌دهد و صحیح است، هر چند احتیاط مستحب است که نمازش را اعاده کند.
قَهْقَهه زدن در نماز که مقدماتش بدون اختیار بوده، در وسعت وقت نماز و تنگی وقت چه حکمی دارد؟
در فرض سوال، نماز را باطل می‌کند، و فرقی بین وسعت وقت و تنگی آن نیست.
1- برای کسی که محل کارش بیشتر از مسافت شرعی است و هر روز رفت و آمد می کند (‌یعنی کثیرالسفر است)‌، در صورتی که یک روز قبل از اینکه به محل کار برود به سفر دیگر (سفر غیر کاری) بیش از مسافت شرعی رفته و در بین راه به همان محل کار برگردد، نماز و روزه اش چه حکمی دارد؟ آیا باید به وطن برگردد تا نماز و روزه اش درست باشد؟
2- درصورتی که کمتر از مسافت شرعی برود، نمازش در بازگشت به محل کار چه حکمی دارد؟
در هر دو صورت از زمانی که به طرف محل شغل حرکت می کند، نماز تمام است و لازم نیست به وطن برگردد.
اگر فرد بعد از گذشتن وقت نماز ظهر و عصر بداند چهار رکعت نماز خوانده، ولی نداند به نیّت ظهر خوانده یا به نیّت عصر، وظیفه او چیست؟
یک نماز چهار رکعتی به قصد مافی الذمه بخواند و کافی است.
اگر انسان متوجّه نباشد که باید با طریق شرعی معتبر مثل یقین یا اطمینان به داخل شدن وقت، مشغول نماز شود و در حال غفلت نماز بخواند:
الف) اگر بعد از نماز بفهمد که تمام نماز را در وقت خوانده است نمازش چه حکمی دارد؟
ب) اگر بعد از نماز بفهمد که در بین نماز وقت فرا رسیده، در این صورت، نمازش چه حکمی دارد؟
ج1و2) در فرض سؤال، چنانچه بعد از نماز بفهمد که تمام نماز را در وقت خوانده، نماز او صحیح است. و اگر بفهمد تمام نماز را پیش از وقت خوانده یا بفهمد که در بین نماز وقت داخل شده است، نمازش باطل است.
کسی که بی‌‌ اختیار خوابش برده و نمی‌داند که در بین نماز خوابش برده یا بعد از آن، آیا لازم است نمازش را دوباره بخواند؟
در فرض مذکور، بنابر احتیاط واجب باید نمازش را دوباره بخواند؛ ولی اگر تمام شدن نماز را بداند و شک کند که خواب در بین نماز بوده یا بعد، نمازش صحیح است.
اگر فرد بعد از خواندن نماز احتیاط بفهمد کسری نماز کمتر از نماز احتیاط بوده، مثلاً چنانچه نمازگزار در شک بین دو و چهار، بنا را بر چهار گذاشته باشد و دو رکعت نماز احتیاط خوانده باشد، بعد بفهمد نماز را سه رکعت خوانده، وظیفه او چیست؟
اگر قبل از انجام دادن کاری که نماز را باطل می کند، متوجه شود، باید یک رکعت دیگر متصل به نماز بخواند و بنا بر احتیاط واجب، نماز را هم اعاده کند.
اگر نمازگزار عمداً در نماز سخنی گفته و آن سخن یک حرفی باشد‌ که آن حرف در لغت معنایی دارد، مثل «قِ» که در زبان عربی به معنای «نگهداری کن» است، نمازش چه حکمی دارد؟
در فرض سؤال اگر نمازگزار معنای حرف مزبور را بداند و آن را قصد نماید، نمازش باطل می شود، بلکه اگر قصد معنای آن را نکند، ولی ملتفت معنای آن باشد، احتیاط واجب آن است که نماز را دوباره بخواند.
نماز عید فطر چگونه است؟ و آیا باید به جماعت بخوانیم؟
نماز عید فطر دو رکعت است، در رکعت اول بعد از حمد و سوره باید پنج تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر یک قنوت بخواند و بعد از قنوت پنجم تکبیر دیگری بگوید و به رکوع رود و بعد از دو سجده برخیزد و در رکعت دوم بعد از حمد و سوره، چهار تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر قنوت بخواند و تکبیر پنجم را بگوید و به رکوع رود و نماز را ادامه دهد و تمام کند. ضمناً به جماعت خواندن نماز عید فطر واجب نیست، اگر چه مستحب است.
حکم دست کشیدن بر صورت پس از اتمام قنوت چیست؟
کشیدن دستها بر صورت بعد از قنوت اشکالی ندارد؛ هر چند انجام این کار در نماز واجب، مکروه است.
شخصی در گذشته نماز خود را در سفر به صورت شکسته می‌خوانده است؛ بعداً چون در آیه قرآن دیده بود و اینگونه از قرآن برداشت کرده بود که لازم نیست حتماًشکسته خوانده شود، چند روز آن را کامل خوانده است. البته الآن که به اشتباه خود پی برده است، نماز خود را شکسته می‌خواند. سؤال این هست که آیا قضای آن چند روز که نماز خود را در سفر کامل خوانده، لازم است؟ یا اینکه جاهل قاصر محسوب می‌شود و لازم نیست قضا کند؟
اگر با اعتقاد و اطمینان به این که نماز قصر بر مسافر الزامی نیست، نمازش را کامل خوانده است، قضای نمازها بر او واجب نیست؛ اما اگر نسبت به حکم این مسأله تردید داشته است، باید قضای نمازهایی را که خلاف وظیفه خوانده است بخواند.
اگر در حال قرائت نماز، بر خلاف اهل سنت، دست چپ را روی دست راست قرار دهیم، آیا صدق تکتّف می‌کند و مبطل است؟
فرقی نمی کند؛ به طور کلی اگر عمل مذکور به نیت اینکه جزء نماز است انجام شود، نماز باطل است؛ و احتیاط واجب آن است بدون این قصد هم انجام نشود.
فردی که به خطبه‌های نماز جمعه نرسد و فقط به خود نماز جمعه برسد، آیا باید نماز ظهر را هم به جا آورد؟
اگر مأموم به خطبه های نماز جمعه نرسد، بلکه فقط هنگام نماز حاضر شود و به امام جمعه اقتدا کند، نماز او صحیح و مُجزی از نماز ظهر است.