پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (نذر، قسم و عهد)

ارتباط با پایگاه
آیا می توان کفاره قسم رو یک جا و به یک خانواده یتیم پرداخت کرد؟ مثلاً خانواده ای پنج نفر هستند، اما کفاره ده نفر رو به همین خانواده بدهیم؟
در فرض سؤال، دادن کفاره قسم به خانواده مذکور صحیح نیست، بلکه باید به ده نفر مختلف کفاره داده شود.
بنده نذر کرده بودم که در صورت وقوع امری، در عید قربان، یک گوسفند قربانی کنم. اما حالا که عید شده، وجه کافی برای یک گوسفند ندارم. تکلیف بنده چیست؟ آیا باید تا عید سال بعد صبر کنم؟
اگر نذر صحیح شرعی همراه با شرایط آن از جمله صیغه مخصوص نذر، محقق نشده باشد و یا در ضمن تحقق نذر شرعی، قربانی را منحصر به عید قربان امسال کرده باشید، ولی قدرت بر انجام آن ندارید، چیزی بر شما واجب نیست.
من مدتی پیش عهدی با خداوند بستم ولی بعد از مدتی آنرا شکستم و اکنون توبه کردم و از خدای مهربان خواستم مرا ببخشد، حال آیا کفاره عهدی که بر عهده من است را باید فورا پرداخت کنم یا اینکه میتوانم نیت کنم سال بعد آن را پرداخت کنم؟ آیا نماز و روزه های واجبی که قبل از پرداخت این کفاره بجا می آورم درست است یا اینکه ابتدا باید کفاره را پرداخت کنم؟
اگر عهد را شکسته اید کفاره آن کفاره افطار عمدی روزه ماه رمضان است؛ لذا یا 60 فقیر را اطعام کنید یا 60 روز روزه بگیرید که 31 روز اول آن پی در پی باشد. البته ادای کفاره فوریت ندارد و می توانید نماز و روزه های دیگر را انجام دهید ولی در ادای آن نباید سهل انگاری شود.
اگر کسی برای محقق شدن حاجت بنده و البته بدون اطلاع بنده نذری کرده باشد و پس از تحقق آن حاجت ، بنده را از نحوه نذر خود مطلع نماید و بگوید حال که حاجتت براورده شده باید مثلاً وجهی به فلان مسجد پرداخت نمایی ، اولاً آیا اینگونه نذر صحیح است؟ و ثانیاً آیا بنده حتماً باید آنرا ادا نمایم؟
نذر مذکور صحیح نیست و شما وظیفه ای ندارید.
1. من نذر کردم از تاریخ معینی تا ده روز، روزی ۱۰۰ صلوات برای سلامتی پدرم بفرستم و چون به ایشان قول داده بودم، بعد از ده روز هم ریا کردم و به قصد ریا به ایشان گفتم که خیلی صلوات فرستادم؛ آیا نذر باطل است؟
2. آیا باید دوباره صلوات بفرستم؟
هر چند ریا جایز نیست، ولی نذر مذکور، صحیح است.
برای قبولی در یکی از مراحل مصاحبه، نذری کردم و گفتم اگر قبول شدم به نذر عمل می کنم. بعد از اعلام نتایج، قبول نشدم ولی گفتند قابل اعتراض است. اگر در فرض پذیرش اعتراض، قبول شدم باید نذر را ادا کنم؟
در فرض سؤال اگر نذر معلّق بر اصل قبول شدن در مصاحبه بوده است، در صورتی که صیغه مخصوص نذر را خوانده باشید، بعد از قبول شدن ـ اگرچه با اعتراض باشدـ باید به نذر عمل کنید.
شخصی نذر کرده گوسفندی که به دنیا بیاید، نذر حضرت ابوالفضل (ع) باشد؛ گوسفند مزبور بدنیا آمده و بعد از یک سال دوباره همان گوسفند نذری زائیده است.
1- آیا شخص می تواند گوسفند را عوض کند مثلا یک گوسفند نر به جای آن بکشد؟
2- آیا این بچه ای که از این گوسفند به دنیا آمده هم باید بعنوان نذری بدهد یا خیر؟
ج1) اگر صیغه شرعی نذر خوانده شده است، نمی تواند گوسفند را تغییر بدهد.
ج2) بچه گوسفند نذری هم باید در مورد همان نذر مصرف شود.
آیا می توان کفاره نذر را در هر امر خیری پرداخت کرد؟
کفاره اطعام یا پوشاندن، فقط مخصوص فقیر است و مصرف پول آن در راههای دیگر کفایت از کفاره نمی کند.
اذن شوهر در نذر برای زن ابتدائاً لازم است یا استمراراً نیز باید مخالفتی از ناحیه همسر برای عملی کردن نذر وجود نداشته باشد؟ مثلاً دختری که در منزل پدر نذر کرده تا آخر عمر، عید غدیر روزه بگیرد، بعد از ازدواج چنانچه با مخالفت شوهر مواجه شود، چه حکمی دارد؟
اذن شوهر در صورتی که زن همراه اوست بنا بر احتیاط، لازم است. البته اگر زن قبل از ازدواج نذر کند عمل زن به نذر در غیر نذر روزه لازم است و در مورد نذر روزه، محل اشکال است.
من نذر کردم که برای سلامتی پدرم چادری شوم؛ ولی الآن که فقط یک هفته از نذرم می گذرد، خیلی سختم شده است. احتمال می دهم که برای ادای نذر زمانی مشخص نکرده ام، ولی الآن شک دارم. آیا می توانم دیگر چادر سرم نکنم؟ یا می توانم نذرم را عوض کنم؟
در فرض سؤال اگر نذر شرعی کرده و صیغه نذر شرعی خوانده باشید و عمل به نذر مقدور شما باشد، چنانچه یقین به تعیین مدت برای نذر ندارید، مطلق محسوب می شود و باید طبق نذر تا پایان مدت عمر عمل نمایید و صِرف سختی انجام آن، منجر به انحلال نذر نمی شود. بله، اگر از عمل به نذر عاجز شوید، نذر منحل می شود.
حکم شکستن قسم به خدا در راستای جلوگیری از نشر گناه و آلوده شدن دیگران چیست؟ یعنی اگر کسی قسم بخورد که ماجرایی را به کسی نگوید و بعداً متوجه شود که ممکن است دیگران بابت این ماجرا به گناه بیفتند و تنها راه جلوگیری از آن، شکستن قسم و گفتن آن مطلب است، حکم این شکستن قسم چیست؟
در فرض مذکور که متعلق یمین مرجوح شده است، حنث آن اشکال ندارد.
اگر برای کسی (برای مثال برای سلامتی مادرم) نذر کرده باشم، روزی ۱۰۰ صلوات تا ۱۰ روز بفرستم، اما او راضی نباشد، آیا نذر باطل است؟
نذر مذکور ولو در فرض سؤال، باطل نیست و اگر صیغه مخصوص نذر را خوانده‌اید، عمل به آن واجب است و تخلف از آن کفاره دارد.
اگر کسی عهد ببندد که نمازش را اول وقت بخواند، اما در شرایطی مثل کلاس درس یا ماشین قرار بگیرد، یا بخواهد برای نماز جماعت صبر کند که نتواند اول وقت بخواند؛ آیا نقض عهد کرده است؟
اگر عهد با صیغۀ شرعی منعقد شده باشد، تأخیر عمدی نماز موجب نقض عهد می شود؛ مگر در صورت اضطرار یا حرج یا فراموشی.
کسی که عمدا به سوگند خود وفا نکند، جهت ادای کفاره و در مورد پوشانیدن ۱۰ فقیر، منظور از لباس دادن چیست و آیا فصل در میزان آن لباس اهمیت دارد؟
در کفاره پوشاندن، معتبر است که عرفاً لباس شمرده شود؛ بنابراین به کلاه و کمربند و کفش و جوراب اکتفا نمی شود. احتیاط مستحب آن است که به یک لباس مخصوصاً مانند شلوار یا پیراهن کوتاه، اکتفا نشود، هرچند اکتفا به پیراهن یا شلوار جایز است؛ و فرقی بین لباس فصل های مختلف نیست.
نذر زجر چیست؟
نذر زجر عبارت است از اینکه نذر معلق شود بر فعل حرام یا مکروه جهت منع کردن نفس از ارتکاب آن ها، مثل اینکه بگوید: «اگر عمداً دروغ گفتم، برای خدا بر من است چنین کنم» یا نذر معلق شود بر ترک واجب یا مستحب جهت منع کردن نفس از ترک آن ها.