پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (حج و عمره)

ارتباط با پایگاه
مقدار واجب لبّیک را اگر نتوانست یاد بگیرد و با تلقین هم نتواند بگوید، وظیفه اش چیست؟
باید به هر نحو که می تواند بگوید و بنابر احتیاط نایب هم بگیرد.
آیا پوشیدن احرام برای زنان لازم است؟
زنان در هر لباسی می توانند مُحرم شوند؛ مگر در حریر خالص.
کسی که مستطیع است آیا قبل از ماه های حجّ می تواند خود را از استطاعت بیندازد یا خیر و چنانچه در سال بعد راه برایش باز است چطور؟
پس از فرا رسیدن زمانی که صرف آن برای رسیدن به حجّ، لازم است، شخص مستطیع نمی تواند خود را از استطاعت بیندازد و پیش از فرا رسیدن این زمان نیز احتیاط واجب آن است که خود را از استطاعت خارج نسازد.
زنی از طرف پدر به او هدیه یا ارث می رسد، از طرف دیگر در حال خرید یا ساخت خانه هستند؛ آیا شوهر با این پول می تواند او را به این امر وادار کند که پول را برای تهیۀ خانه به شوهر دهد یا مستطیع برای حج شده است؟
در فرض سؤال زن مالک پول است و اگر سایر شرایط استطاعت را داراست، مستطیع می شود.
در چه صورتی دِین مانع از وجوب حج می شود؟
بدهی در صورتی که وقت ادای آن نرسیده یا وقت ادای آن رسیده، ولی طلبکار راضی به تأخیر آن است و در هر صورت مطمئن است که در هنگام اداء قادر به آن می باشد، مانع از وجوب حج نمی شود؛ ولی در غیر این صورت حجّ واجب نیست.
در صورت شک در استطاعت آیا تحقیق لازم است؟
کسی که می داند با وضع معمول حج و مخارج عادی آن، دارای استطاعت نیست ولی احتمال می دهد که اگر تحقیق کند راه هایی پیدا شده که با وضع فعلی خود بتواند حج را انجام دهد، لازم نیست فحص کند؛ ولی ملاحظه وضع مالی موجود خود برای کسی که نمی داند آیا استطاعت حج دارد یا نه و می خواهد بداند که آیا مستطیع هست یا نه، علی الظّاهر واجب است.
گران شدن هزینه حج در سال استطاعت در چه صورت مسقط وجوب حج می شود؟
اگر با وجود گرانی هزینه حج مکلف از استطاعت خارج نشده است، حج واجب است؛ مگر اینکه صرف چنین هزینه ای موجب حرج و مشقت در زندگی شود.
1. فردی وصیت کرده که برای او حج نیابتی انجام دهم و قرار است امسال با همسرم به حج مشرف شویم. اول باید حج خودم را انجام دهم یا حج نیابتی؟
2. آیا همسرم می تواند حج نیابتی انجام دهد؟
ج1) اگر برای حج ایشان اجیر شده اید و به واسطه اجرت حج، مستطیع شده اید (و مال دیگری برای استطاعت ندارید)، باید حج ایشان را انجام داده و در غیر این صورت باید امسال حج خودتان را انجام دهید.
ج2) اگر وصیت کرده باشد که شما خودتان حج را به نیابت از ایشان انجام دهید چنانچه وصیت برای انجام حج در همان سالی باشد که خودتان مستطیع هستید، وصیت صحیح نیست و اگر وصیت کننده زنده است خودش هر تصمیمی می تواند بگیرد، در غیر این صورت حج بر عهده او بوده که باید ورثه حج را به نیابت از او از اموالش بعد از فوت انجام بدهند و چنانچه ورثه، خانم شما را به عنوان نایب انتخاب کنند، به خودی خود مانعی ندارد.
آیا محرِم باید مواظب باشد که روی پایش در موقع خواب با حوله احرام یا ملحفه پوشیده نشود؟
در فرض سؤال مواظبت لازم نیست و قرار گرفتن حوله و غیره روی پا اشکال ندارد.
با توجه به اینکه درآمدهای حج، صرف موارد غیر شرعی می‌شود، تکلیف حج واجب و مستحب چیست؟
به طور کلی چنانچه شخص از جهت مالی و بدنی مستطیع بوده و راه برای رفتن به حج باز و امن باشد و فرصت کافی برای رسیدن به حج در ایام خاص را داشته باشد، حج ولو در فرض سؤال، واجب است و نسبت به حج مستحبی موارد مختلف است.
1. مستطیع در حج به چه کسی گفته می شود؟
2. اگر مستطیع باشم، آیا خرید فیش حج تمتع از بازار آزاد بر من واجب است؟
ج1) استطاعت مشتمل بر چند امر است:
الف ـ استطاعت مالی
ب ـ استطاعت بدنی و جسمی
ج ـ استطاعت طریقی (باز بودن و ایمن بودن راه‌)
د ـ استطاعت زمانی
ضمناً استطاعت مالی مرکّب از چند امر است:
1. داشتن هزینه رفت و برگشت.
2. داشتن هزینه‌ زندگی خانواده در زمان سفر.
3. داشتن ضروریات زندگی و آنچه در زندگی بدان نیاز دارد.
4. بهره‌مندی از زندگی متعارف پس از بازگشت.
ج2) اگر برای خرید فیش حج به صورت آزاد و قانونی و بدون عسر و حرج، توانایی داشته باشید و شرایط دیگر استطاعت را نیز داشته باشید، مستطیع محسوب می‌شوید و حج بر شما واجب است و نباید منتظر ثبت نام به صورت عادی بمانید بلکه باید در اولین فرصت به حج مشرف شوید.
آیا حج بر خانمی که از همسرش مهریه طلب دارد و مهریه او برای مخارج حج واجب کفایت می‌کند، واجب است؟
در صورتی که شوهر در فرض سؤال، توانایی پرداخت آن را نداشته باشد، نمی‌تواند آن را از او مطالبه کند و مستطیع نیست ولی اگر شوهر او تمکّن دارد و مطالبه مهر نیز برای زن مفسده‌ای ندارد، واجب است مهریه را مطالبه کرده و به حج برود و اگر مطالبه آن برای او مفسده داشته باشد مثل این که منجر به نزاع و طلاق شود، مطالبه مهریه واجب نبوده و مستطیع نیست.
شخص مستطیع التفاتی به استقرار حج واجب نداشته و بعد از مدتی نیز از استطاعت مالی خارج شده است، تکلیف چیست؟
اگر با وجود شرایط استطاعت، حتی در فرض مذکور حج بجا نیاورد، حج بر او مستقر شده و باید بعداً به هر نحو می تواند به حج برود.
شخصی در عمره تمتع اوایل طواف، وضویش باطل شده و چون لباس احرامش نجس شده است طواف را رها کرده و چون می‌دانسته سعی و تقصیر نیازی به وضو و طهارت ندارد سعی و تقصیر را انجام داده هرچند شک داشته این کارش درست است یا نه ولی بعد از تقصیر و خروج از احرام با مراجعه به مناسک حج به اشتباه خیال کرده که اگر طواف و نماز به جا آورد عمره اش درست است و بعد از به جا آوردن طواف و نماز با طهارت و وضو خیالش راحت شده که کل اعمالش صحیح است و بعد بقیه اعمال حج تمتع را بجا آورده است آیا حج وی صحیح است؟ آیا شخص هنوز در احرام است؟ در صورت محرم بودن چنانچه الآن پول ندارد به حج برود چگونه باید از احرام بیرون بیاید؟
احتیاط واجب آن است که عمره مفرده به جا آورد و اگر حج او حج واجب بوده، باید در سال بعد عمره و حج تمتع را اعاده کند.
خانمی از لحاظ مالی برای حج مستطیع است، اما ترس فوق العاده و غیر قابل تصور از سوار شدن هواپیما را دارد، به نحوی که این کار به نظر وی، غیر قابل تصور و اصلاً امکان‌پذیر نیست. آیا در این صورت، مستطیع حساب می‌شود یا نه؟
اگر حج بر وی مستقر نبوده و پیمودن راه با هواپیما برای ایشان حرجی است و راه دیگری برای تشرف به حج ندارد، مستطیع نیست.