پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (اعتکاف)

ارتباط با پایگاه
1. اعتکاف مسافر در سفر معصیت که نماز تمام است، چه حکمی دارد؟
2. اگر توبه کند، آیا می‎تواند به اعتکاف خود ادامه دهد؟
ج1) اعتکاف صحیح است.
ج2) در صورتی که سفر را ادامه ندهد و در همان محلی که توبه کرده معتکف شود، اشکالی ندارد و می تواند معتکف شود.
آیا معتکف می‎تواند برای اداء دَین از مسجد خارج شود؟
اگر معتکف نمی‎تواند اداء دین را تأخیر بیندازد، خروج جایز است و بنا بر احتیاط باید از نزدیک‎ترین راه برود و در صورت امکان، نباید زیر سایه بنشیند و نباید بیش از مقدار ضرورت توقف کند و در هر صورت اگر به گونه‎ای باشد که صورت اعتکاف از بین برود، اعتکاف باطل می‎شود.
معتکف قبل از اذان صبح، نیّت روزۀ مستحبی می کند؛ آیا می تواند بعد از اذان صبح، نیّت خود را به روزۀ قضا تغییر دهد؟
در فرض سؤال اگر بر اثر جهل به مسأله، نیت روزۀ مستحبی کرده، می تواند تا قبل از ظهر نیت روزۀ قضا کند و اعتکاف او صحیح است؛ ولی اگر عمداً باشد اعتکاف باطل است.
اعتکاف برای نوجوانانی که چندان از اعتکاف، احکام و شرائط آن آگاهی کاملی ندارند، چه حکمی دارد؟
اعتکاف به خودی خود مستحب است ولی اگر مکلف اعتکاف را شروع کرد، باید احکام الزامی آن را مراعات کند و اگر با احکام آن آشنا نیست، باید با مراجعه به توضیح المسائل یا سؤال کردن از اشخاص مورد اعتماد، بیاموزد و عمل نماید.
1. آیا معتکف می‌تواند در زمان اعتکاف به وسیله پیامک تلفن همراه، شارژ و اعتبار، خریداری کند؟
2. اگر خرید پیامکی شارژ موجب بطلان اعتکاف می‌شود، آیا می‌شود به وسیله پیامک به خانواده خود خبر دهد که شارژ تلفن همراهش به پایان رسیده و آن‌ها برایش خرید کنند؟
ج1و2) اگر این خرید از ضروریات هنگام اعتکاف محسوب شود، و امکان وکیل گرفتن یا نقل و انتقال از غیر طریق خرید و فروش نباشد، اشکال ندارد؛ بنا بر این اگر دیگری این کار را به عنوان وکیل انجام دهد، مانعی ندارد.
آیا استعمال بوی خوش و نگاه به آینه برای معتکف کراهت دارد؟
بوییدن چیزهای خوشبو و عطریّات حتی گیاهان خوشبو، همراه با لذّت حرام است؛ ولی بر معتکف واجب نیست از نگاه در آینه پرهیز کند، هر چند احتیاط مستحب است.
آیا تعداد روزهای اعتکاف، الزاماً باید سه روز باشد؟ اگر کسی نذر کند چهار روز در مسجدی معتکف شود، آیا نذر منعقد می‌شود؟
در فرض سؤال، نذر منعقد می‌شود. البته باید توجه داشت که اعتکاف نباید کمتر از سه روز باشد و اعتکاف بیشتر از سه روز، نیز جایز و صحیح است؛ البته اگر پنج روز اعتکاف کند، واجب است روز ششم را کامل کند.
در روز اول اعتکاف قبل از اذان صبح، غسل حیض انجام دادم و قبل از اذان ظهر متوجه شدم که پاک نشده و از مسجد خارج شدم. آیا از روز دوم پس از غسل، ورود به اعتکاف و مسجد جایز است و آیا روز اوّل اعتکاف حساب می شود؟
کسی که دو روز در اعتکاف بماند، باید روز سوم را ادامه دهد، اگرچه اصل اعتکاف واجب نبوده باشد و در فرض سؤال چون اعتکاف شما یک روز دیرتر از دیگران شروع شده، بعد از اتمام اعتکاف دیگران باید یک روز دیگر در مسجد به عنوان معتکف بمانید.
این جانب دانشجوی ارشد هستم و امسال معتکف شدم؛ روز سوم اعتکاف، جلسه مهمی به مدت دو ساعت با استاد راهنما دارم و استاد حضور در این جلسه را الزامی دانسته است. اگر نروم، استاد اذیت می کند. تکلیف اعتکافم چه می‎ شود؟
به طور کلی معتکف می‌تواند برای امور ضروری شرعی و عرفی و عقلی از مسجد خارج شود و تشخیص ضرورت شرعی و عرفی و عقلی بودن، با خود مکلف است؛ ولی اگر به قدری طول دهید که صورت اعتکاف از بین برود، اعتکاف صحیح نیست.
آیا حرف زدن، پیامک و یا تماس تلفنی با نامحرم، سبب بطلان اعتکاف می‌شود؟
مجرّد موارد مذکور، مبطل اعتکاف نیست ولی اگر مستلزم مفسده باشد، جایز نیست.
اگر شخصی مدت‎ها بعد از انجام اعتکاف (رجبیه و مستحب) به یاد بیاورد که غسل بر او واجب بوده است، چه وظیفه‎ای دارد؟
اگر در اعتکاف، روزۀ مستحب گرفته باشد، اعتکاف و روزه صحیح است و تکلیفی ندارد. اما اگر روزۀ قضای ماه رمضان گرفته باشد، بنا بر احتیاط واجب روزه‎ها و اعتکاف باطل است؛ البته نسبت به اعتکاف مستحبی تکلیفی ندارد.
اگر معتکف جهت شرکت در امتحان مدرسه، از مسجد خارج شود و بعد از امتحان، به محل اعتکاف برگردد، چه حکمی دارد؟
اگر شرکت در امتحان، ضرورت ندارد، نباید خارج شود؛ ولی برای افرادی که شرکت در امتحان، ضرورت عرفی دارد، مانعی ندارد؛ البته خروج از مسجد، نباید به حدّی برسد که صورت اعتکاف به هم بخورد.
استفاده و استعمال لوازم و مواد آرایشی در حال اعتکاف، چه حکمی دارد؟
فی نفسه اشکال ندارد.
آشپزخانه‎ای که متصل به مسجد است، اما جزء مسجد نیست، آیا آشپز و دیگر عوامل آشپزخانه در حال اعتکاف می‎توانند در این محل انجام وظیفه کنند؟
جایز نیست.
اگر کسی در حال اعتکاف جنب شود، وظیفه‌اش چیست؟
در فرض سؤال، باید سریعاً جهت غسل از مسجد خارج شده و بلافاصله بعد از انجام غسل، به مسجد برگردد و اعتکافش صحیح است.