پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (خمس)

ارتباط با پایگاه
آیا یک بار پرداخت خمس ابزار آلات کسب ‌و کار، کفایت می‌کند یا باید هر سال خمس ارزش افزوده آن را پرداخت کنیم؟
پس از پرداخت خمس آن، تا زمانی که فروخته نشده است، خمس ندارد و پس از فروش، ارزش افزوده آن (پس از کسر تورم) جزء درآمد سال فروش است و اگر تا چند روز بعد سال خمسی در امور زندگی مصرف نشود، خمس دارد.
آیا شخص می‌تواند علاوه بر سال خمسی ثابتی که برای خود تعیین کرده است، یکی از منافع کسب خود را در روز حساب خمس استثنا کرده و برای آن منفعت، سال خمسی جداگانه تعیین کند؟
در صورتی که حساب دخل و خرج هر یک از درآمدها جدا و مستقل باشد، می‌تواند برای هر یک، سال جدا قرار دهد.
زمین ارثی را پس از بیست سال فروختم؛ آیا به ارزش افزودۀ آن خمس تعلق می گیرد؟
خمس ندارد، مگر آن که زمین را با قصد سود و رشد قیمت نگه داشته باشید، که در اینصورت، پس از فروش، بنا بر احتیاط واجب، ارزش افزودة آن پس از کسر مقدار تورم از درآمد سال، حساب می‌شود که در صورت موجود بودن آن در پایان سال خمسی، خمس آن باید داده شود.
تعدادی لباس برای فصل زمستان فرزندانم خریده‌ام که در شأنمان هست ولی هنوز اندازه‌شان نشده که از آنها استفاده کنند؛ آیا باید خمس این لباس‌ها را پرداخت کنم؟
در فرض سؤل باید خمس آنها را پرداخت کنید.
آیا اموال، از جمله سهام به ارث رسیده از پدرم در صورتی که ندانم با پول مشمول خمس خریداری شده یا نه، خمس دارد؟
خمس ندارد.
بنده در دوران عقد هستم و طبق رسم ما، مرد برای شروع زندگی باید یک سری وسایل مثل تلویزیون، مبل و ... را تهیه کند، آیا در زمان سر رسید سال خمسی باید خمس این وسایل را که با درآمدم تهیه کرده ام بدهم؟
اگر تهیه این وسائل، عرفاً جزو هزینه های جاری مورد نیاز شما محسوب می شود، خمس ندارد؛ هرچند تا سر سال خمسی استفاده نشده باشد.
به وسایلی که قبل از سال خمسی با درآمد بین سال، برای جهیزیه دختر دم بخت تهیه می شود، خمس تعلق می گیرد؟
اگر تهیه جهیزیه (اثاث و لوازم زندگی) برای آینده، عرفاً جزو مؤونه محسوب شود، خمس ندارد؛ هر چند تا سر سال خمسی، استفاده نشده باشد.
چند روز قبل از سر رسید سال خمسی، وام گرفته ام؛ آیا به این وام، خمس تعلق می گیرد؟
وام خمس ندارد؛ مگر مقداری از وام که اقساط آن از درآمد بین سال پرداخت شده و در سر رسید سال خمسی، موجود یا تبدیل به سرمایه شده باشد.
آیا مبالغی که تحت عنوان صندوق پس انداز، قانون تسری، صندوق تامین آتیه و... از حقوق و مزایا، کسر و در پایان مدت خدمت، هنگام بازنشستگی، یکجا پرداخت می شود، متعلق خمس است؟
اگر این مبالغ بدون اختیار از حقوق کسر می شود، جزء درآمد سال وصول است که اگر تا سر سال خمسی در مؤونه مصرف نشود، خمس دارد؛ اما اگر با توافق شما کسر می شود و قابل دریافت است، باید در پایان هر سالِ خمسی، خمس آن پرداخت شود و اگر قابل دریافت نیست، پس از دریافت، باید بلافاصله خمس مقداری که قبلاً سال بر آن گذشته، پرداخت گردد و مقداری که مربوط به سال اخیر است (و هنوز سال خمسی بر آن نگذشته است)، جزء درآمد سال وصول است.
آیا به مبلغی که برای شرکت در قرعه کشی های خانگی پرداخت می‌شود و تا سر سال خمسی دریافت نمی‌شود، خمس تعلق می‌گیرد؟
در صورتی که از درآمد و حقوق باشد، خمس دارد؛ البته در صورتی که مبلغ را به دیگری وام داده باشید و سر سال خمسی قابل دریافت نباشد، می‌توانید خمس آن را بلافاصله پس از دریافت، پرداخت کنید.
آیا حق سنوات خمس دارد؟ در صورت تعلق خمس در صورتی که از مخارج سال زیاد بیاید سر سال خمسی باید پرداخت گردد یا خمس آن به محض وصول لازم است؟
حق سنوات که بر اساس قرارداد یا قانون کار از طرف کارفرما، در قبال کار کردن به کارگر داده می شود، درآمد محسوب شده و چنانچه پس از دریافت تا چند روز بعد از سال خمسی صرف در مؤونه نشود، متعلق خمس است.
شخصی که درآمدهایی از قبل از بلوغ داشته است، شروع و مبدأ سال خمسی او هنگام اولین درآمد این شخص است یا درآمدهای قبل از بلوغ ملاک نمی باشد؟
مبدأ سال خمسی، اولین درآمد هر چند قبل از بلوغ است.
آیا پرداخت خمس قیمت لباس و امثال آن که در حد شأن است، اما تا پایان سال خمسی پوشیده نشده، واجب است؟
اگر لباس، هنگام خرید، مورد نیاز بوده است، خمس ندارد، حتی در صورتی که تا پایان سال خمسی استفاده نشده باشد.
اگر شخصی قبل از سال خمسی، مبلغی از درآمد کسب خود را به همسرش هدیه بدهد، مبلغ هدیه داده شده، خمس دارد؟
در فرض سؤال اگر بخشش صوری نبوده و در حدّ شأن او باشد و به همسرش تحویل دهد، خمس آن واجب نیست؛ در غیر اینصورت سر سال خمسی باید خمس آن را بپردازد.
آیا مکلف می تواند برای تأمین نیازهای زندگی، تا چند روز پس از سررسید سال خمسی تا قبل از پرداخت خمس، از درآمد سال استفاده کند؟
پس انداز درآمدِ سال برای صَرف در مؤونه در سال بعد، اگر در آستانه صرف در مؤونه تا چند روز آینده باشد، پرداخت خمس آن واجب نیست.