پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (اعتکاف)

ارتباط با پایگاه
آیا معتکف پس از قضای حاجت، می‌تواند وضوی مستحبی بگیرد یا باید فوراً به مسجد برگردد؟
در فرض سؤال، وضو گرفتن برای این که با وضو باشد، اشکال ندارد؛ ولی نباید طول دهد. البته اگر در مسجد آب وجود داشته باشد، نمی‌تواند خارج شود.
ورود به محل اعتکاف به قصد اعتکاف، در وسط اذان صبح عمداً و سهواً (چون فجر صادق چند دقیقه بعد از اذان صبح است) آیا صحیح است؟
از آنجا که شروع اعتکاف از طلوع فجر روز اوّل است، نیّت هم باید از آن لحظه به تأخیر نیفتد؛ ولی جایز است اعتکاف را از ابتدای شب اوّل یا اثنای آن شروع و از همان زمان نیّت کند و تا مغرب روز سوم ادامه دهد. ضمناً تشخیص طلوع فجر به افق مکلف، بر عهده خود اوست.
آیا قضای اعتکاف، واجب فوری است؟
قضای اعتکاف، لازم نیست فوراً بجا آورده شود، گرچه احتیاط مستحب است.
آیا مسافر می تواند به اعتکاف برود؟
شرط صحت اعتکاف روزه گرفتن است و مسافر نمی تواند روزه بگیرد مگر در مواردی که استثناء شده است مثل اینکه نذر کند که در سفر روزه بگیرد که در این صورت اگر نذر 3 روز روزه کند می تواند در سفر روزه بگیرد و معتکف هم بشود و احتیاط واجب آن است که نذر قبل از شروع سفر باشد.
مادر با فرزند چهار ساله اش در مسجد معتکف شده است، اگر برای کارهای ضروری فرزند از مسجد خارج شود، آیا اعتکاف صحیح است؟
اگر همراه بودن کودک با مادر در مسجد، ضرورت عرفی محسوب شود، به مقدار نیاز اشکال ندارد.
آیا اعتکاف روز دوم و سوم از «ایام البیض» صحیح است؟
حداقل زمان اعتکاف، سه روز است؛ اما لازم نیست که این سه روز حتماً در ایام البیض باشد.
به دلیل بیماری، قادر به گرفتن روزه نیستم؛ آیا اعتکاف بدون روزه اشکال دارد؟
اعتکاف بدون روزه صحیح نیست؛ اما حضور در مسجد و شرکت در مراسم اعتکاف، فی نفسه اشکال ندارد.
آیا مطالعه، جهت آمادگی کنکور، در تمام ساعات سه روز اعتکاف، مضرّ به صحت اعتکاف نیست؟
مطالعه کتب درسی در حال اعتکاف، اشکال ندارد.
اگر در محل اعتکاف، دو دستشویی باشد: یکی دورتر و خلوت‌تر و یکی نزدیک‌تر و شلوغ‌تر؛ فرد باید کدام را انتخاب کند؟ به عبارت دیگر این که می‌گویند فرد در اعتکاف، وقتی می‌خواهد به بیرون از مسجد برود، باید نزدیک‌ترین راه را انتخاب کند، آیا منظور، از نظر زمانی است یا مکانی؟
مهم این است که بیش از مقدار ضرورت و نیاز، بیرون از مسجد نماند؛ بنا بر این در فرض سؤال اگر مکانی که دورتر و خلوت‌تر است، موجب شود کمتر خارج از مسجد بماند، باید آن را انتخاب کند.
آیا اعتکاف کسانی که بدون هماهنگی با مسئولین مساجد و ستاد اعتکاف، معتکف می‌شوند، جایز است؟
اعتکاف آنها صحیح است، اما حق استفاده از وسائل و غذاهایی که مسئولین در اختیار معتکفین قرار می‌دهند و یا مکانی که به شخصی اختصاص داده شده است را ندارند، مگر این که مسئول مربوطه اجازه دهد.
مستحاضه (کثیره یا متوسطه) بعد از خروج ضروری از مسجد، آیا برای ورود به مسجد لازم است غسل انجام دهد؟
مجرد ورود مستحاضه به مسجد، نیاز به غسل ندارد.
آیا معتکف می‌تواند از اعتکاف منصرف شود؟
تا قبل از اتمام روز دوّم، می‎تواند اعتکاف را ترک کند، مگر آن که به جهتی همچون نذر معین، اعتکاف در آن روزها بر او واجب باشد.
بحث و جدل برای گرفتن جا در محل اعتکاف، چه حکمی دارد؟
در حال اعتکاف، مجادله و نزاع در امور دینی و دنیوی (در صورتی که برای چیره شدن برطرف مقابل و اظهار دانش و برتری باشد)، جایز نیست؛ اما اگر مجادله برای اظهار حق و برگرداندن طرف مقابل از اشتباه باشد، اشکال ندارد.
آیا قرض دادن و قرض گرفتن معتکف، جایز است؟
جایز است.
آیا معتکف می‎تواند روز اول و دوم، به نیّت روزه قضا یا روزه استیجاری، برای متوفّی روزه بگیرد؟
می‎تواند هر سه روز یا بعضی از روزها را، روزه قضا یا استیجاری برای میّت بگیرد.