پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (نذر، قسم و عهد)

ارتباط با پایگاه
آیا زن برای نذر غیر مالی نیز باید از شوهر اجازه بگیرد؟
نذر زن در صورت حضور شوهر بنابر احتیاط واجب باید با اجازه شوهر باشد و فرقی بین نذر مالی و غیر آن نیست.
اگر به واسطه نذر، سفر زیارتی واجب شود، از طرفی پدر و مادر رضایت نداشته باشند، تکلیف چیست؟
مجرّد عدم رضایت آن‌ها، مجوز ترک عمل به نذر نمی شود؛ ولی اگر سفر باعث ایذاء قابل توجه آن‌ها شود، عمل به نذر، جایز نیست.
اگر نذری دارای مدت باشد، مثلاً تا یک سال هر جمعه دعای ندبه شرکت کند. اگر در این مدت انسان هر بار نذر را بشکند، آیا کفاره بر او واجب می‌شود؟ یعنی اگر ۳ جمعه به عمد به مراسم دعای ندبه نرود، ۳ کفاره بر او واجب می‌شود؟
اگر نذر، شرعی و همراه صیغه باشد در صورتی که هنگام نذر، منظورش تمام جمعه‌ها به عنوان مجموعه واحد بوده است، به این معنا که اگر حتی یک جمعه هم شرکت نکند، مطلوب تأمین نشده است، در این صورت به خاطر یک بار تخلف، نذر منحل شده و کفاره بر او واجب می‌شود و هفته‌های بعد، دیگر واجب نیست. اما اگر هر جمعه جداگانه مد نظر است، در این صورت در ازای هر جمعه یک کفاره، واجب است.
شوهرم در دادگاه دست روی قرآن گذاشت؛ و قسم جلاله خورد که تا آخر عمر با من زندگی کند. چون مهریه را به او بخشیدم، قسم خورد. ولی بعد از پنج ماه درخواست طلاق داد؛ آیا بعد از طلاق، این قسم عواقبی برای او دارد؟
اگر کسی به اسماء الهی قسم بخورد،- با وجود شرایط قسمِ شرعی، مخالفتِ با آن حرام است و کفاره دارد.
من چهار سال پیش، بدون مشخص کردن محدوده زمانی و با خواندن صیغه نذر، نذر کردم که یک بار قرآن را ختم کنم. متأسفانه هنوز نذر به طور کامل أدا نشده است. آیا بر من کفاره واجب است؟ و اگر هست، چه مقدار و چگونه؟
در فرض سؤال که نذر، مطلق است و معلق به زمان خاصی نیست، مادامی که گمان به وفات و مرگ، حاصل نشده باشد، می توانید طبق نذر عمل نمایید و کفاره واجب نیست.
اگر عهد شکسته شود، آیا ادامه دادن آن واجب است؟ مثلاً عهد کند استمنا نکند، ولی عهدش را بشکند، آیا باز باید به عهد خود عمل کند؟ آیا یک کفاره لازم است یا بابت هر بار شکستن عهد، باید کفاره بدهد؟
اگر صیغه مخصوص عهد را که در رساله آمده، نخوانده است، تخلّف از آن کفاره ندارد. ولی اگر صیغه عهد را بخواند، در صورت ارتکاب معصیت کرده و یک کفاره لازم می شود و عهد منحل شده و با ارتکابهای بعدی، کفاره تکرار نمی شود؛ در هر حال استمنا مطلقاً حرام است و جزو گناهان بزرگ محسوب می شود که توبه جدّی از آن لازم است.
اگر کسی بدون اطلاع برای فرد دیگری، نذر کند؛ آیا آن فرد باید نذر را اداء کند؟
نذر مذکور، صحیح نیست.
اگر کسی نذر کرده باشد سه روز پیاپی که غیر معین است روزه بگیرد، وقتی دو روز را روزه گرفت و روز سوم به علت مریضی یا خوف ضرر روزه نگرفت، آیا باید فقط یک روزه بگیرد به جای آن روز سوم یا باید دوباره سه روز پیاپی را روزه بگیرد تا نذر مذکور ادا شود؟
اگر صیغه نذر را با رعایت شرایط صحت نذر خوانده، احتیاط در این است که از اول به صورت پی در پی انجام دهد.
اگر برای انجام کاری، نذرهای مختلف کرده باشیم و آن کار هنوز اتفاق نیفتاده باشد، آیا می توان آن نذرها را پس گرفت و ادا نکرد؟
اگر صیغه مخصوص نذر* را نخوانده‌اید، اختیار آن با خود شما است؛ و در غیر این صورت امکان پشیمانی وجود ندارد و باید طبق نذر عمل نموده؛ و در صورت تخلف، کفاره آن لازم است.
------------------------------------------------
* صیغه نذر عبارت است از «لِلّه عَلیّ أن أفعل کذا...» و می‌تواند ترجمه آن را بگوید که عبارت است از « برای خدا بر من است که فلان کار را انجام بدهم». و اگر بگوید: "برای خدا نذر می‌کنم فلان کار را انجام دهم" بنابر احتیاط واجب باید به آن عمل کند. اما با صرف عبارت "نذر می‌کنم"، نذر شرعی محقق نمی‎شود.
اگر کسی با خواندن صیغه، نذر کند که در صورت برآورده شدن فلان حاجتم نماز امام زمان (عج) را مثلاً 40 روز خواهم خواند؛ آیا اعمال بعد از این نماز (تهلیل و تسبیحات حضرت فاطمه و صد صلوات در سجده) را هم باید انجام دهد؟
در فرض سؤال اگر در هنگام نذر، کیفیت خاص نماز (همراه با تعقیبات وارد شده) مد نظر نبوده است تنها نماز را ـ بدون تعقیبات ـ انجام دهد و کافی است.
1. قبل از به دنیا آمدن فرزندم، نذر کردم در صورت صحت و سلامت او، یک گوسفند در وسع خودم قربانی کنم؛ حتی پول حاصل از فروش پوست آن را نیز بین نیازمندان تقسیم کنم. آیا این نذر من، عقیقه را نیز شامل می شود یا نه؟
2. آیا گوسفند قربانی شرایط سِنّی و وزنی خاصی باید داشته باشد؟
ج1) در صورتی که نذر شرعی کرده باشید که گوسفندی را عقیقه کنید، باید طبق آن عمل نمایید. همچنین اگر نذر کرده اید که گوسفندی قربانی کنید ، چنانچه آن را مقید به غیر از عقیقه نکرده باشید، (بلکه مطلق باشد که شامل عقیقه هم بشود) نیز می توانید یک گوسفند به نیت عقیقه ذبح کنید و کفایت از نذر هم می کند.
ج2) اگر خصوصیتی به لحاظ وزن و سن تعیین نکرده اید، وزن و سن خاصی واجب نیست.
آیا صیغه نذر به صورت ذیل صحیح است و باید به آن عمل شود؟
مثلاً شخصی عمل ثوابی (مثل نمازشب) را در نظر دارد و هنگام نذر می گوید برای خدا بر من است که آن عمل را 40 شب انجام دهم. (اشاره مستقیم به نماز شب نمی کند.)
در فرض سؤال نذر صحیح و عمل به آنچه در ذهن بوده (نماز شب) واجب است.
نذرهایی که توی دلمان می گوییم و با نیت است، اما به زبان نمی آوریم، آیا درست و قابل اعتنا است؟
صیغه نذر باید با زبان گفته شود؛ بنابراین عمل به نذرهای مذکور واجب نیست.
آیا می‌توان نذر را قبل از برآورده شدن حاجت، به جا آورد؟
چنانچه صیغه نذر خوانده شده باشد و آن را مشروط به امری کرده باشید عمل به آن، قبل از برآورده شدن آن امر کافی نیست.
من چند سال پیش نذر کردم که در صورت استخدام شدن در هر کاری دو ماه از حقوق خودم را به نیازمندان بدهم اما هیچ وقت فکر نمی کردم که زمانی من سرمایه گذار در بورس باشم؛ حالا باید چگونه به نذرم جامه عمل بپوشانم؟ آیا هنوز عمل به نذر لازم نیست و باید تا زمانی که استخدام شدم، صبر کنم؟
نذر شرعی تابع قصد است؛ اگر قصد شما استخدام بوده و نه صرف سرمایه گذار در بورس، تا استخدام نشده اید تکلیفی ندارید.