پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه
1. فردی وصیت کرده که برای او حج نیابتی انجام دهم و قرار است امسال با همسرم به حج مشرف شویم. اول باید حج خودم را انجام دهم یا حج نیابتی؟
2. آیا همسرم می تواند حج نیابتی انجام دهد؟
ج1) اگر برای حج ایشان اجیر شده اید و به واسطه اجرت حج، مستطیع شده اید (و مال دیگری برای استطاعت ندارید)، باید حج ایشان را انجام داده و در غیر این صورت باید امسال حج خودتان را انجام دهید.
ج2) اگر وصیت کرده باشد که شما خودتان حج را به نیابت از ایشان انجام دهید چنانچه وصیت برای انجام حج در همان سالی باشد که خودتان مستطیع هستید، وصیت صحیح نیست و اگر وصیت کننده زنده است خودش هر تصمیمی می تواند بگیرد، در غیر این صورت حج بر عهده او بوده که باید ورثه حج را به نیابت از او از اموالش بعد از فوت انجام بدهند و چنانچه ورثه، خانم شما را به عنوان نایب انتخاب کنند، به خودی خود مانعی ندارد.
بنده جراحی فک داشتم؛ وقتی که روزه میگیرم، درد شدیدی در ناحیه فک خود احساس می کنم که گاهی اوقات باعث سر درد می شود و احساس ضعف و بی حالی شدیدی می گیرم و کم خونی نیز دارم؛ می خواستم بدانم با چنین شرایطی آیا باید روزه بگیرم یا خیر؟
بطور کلی کسی که می داند روزه برای او ضرر دارد یا احتمال عقلائی می دهد که ضرر داشته باشد (یعنی خوف ضرر دارد) روزه بر او واجب نیست، و تشخیص تأثیر روزه در ایجاد بیماری یا تشدید آن و یا تشدید درد و عدم قدرت بر روزه به عهده مکلف است.
اگر ذکر سجده سهو را اشتباه بگوئیم و بعداً بفهمیم، باید چه کنیم؟
اشکال ندارد و تکلیفی ندارید.
اگر چیزی از اندرون روزه دار به دهان او بیاید و شخص نداند که فرو بردن آن موجب بطلان روزه می شود، و فرو دهد، آیا روزه اش صحیح است؟ در صورت بطلان، آیا کفاره هم دارد؟
در فرض سؤال روزه باطل است و لکن کفاره ندارد.
مقداری پول برای خرید ابزار کسب و کار پس انداز کرده‌ام. اگر بخواهم خمس آن را پرداخت نمایم، توانایی خرید ندارم؛ تکلیف بنده چیست؟
به طور کلی پس انداز درآمد ــ به هر نیت ــ مشمول خمس است؛ اما اگر قبل از سررسید سال خمسی، ابزار کار را بخرید، چنانچه مجموع سرمایۀ شما به حدی باشد که اگر خمس آن را بپردازید، درآمد حاصل از سرمایۀ باقی مانده برای مخارج زندگی کافی نیست، سرمایۀ شما خمس ندارد.
حکم استفاده از ژل‌ ابرو که فاقد رنگ بوده و فقط موهای ابرو را سر جای خود مستحکم می‌کند و مانع به هم ریختگی ابرو می‌شود، در مقابل نامحرم چیست؟
فی نفسه اشکال ندارد و اگر مانع رسیدن آب به محل وضو یا غسل باشد باید آن را برطرف کرد.
بنده دانشجوی سال آخر هستم. یکی از مسئولان دانشگاه از ما خواسته است که درباره تمام اساتیدی که تا به حال داشته‌ایم با ذکر نام، نکات ضعف و قوتشان را بگوییم و آنها را نقد کنیم. سپس این‌ها را بنویسیم و تحویل آن مسئول دهیم تا در تصمیم گیری‌های دانشگاه برای انتخاب اساتید و یا لغو همکاری با آنان، از نظرات دانشجویان استفاده کنند؛ این‌که ما با ذکر نام و بدون این‌که آنها اطلاع داشته باشند، درباره نقاط ضعفشان برای مسئول دانشگاه صحبت کنیم، آیا غیبت و حق الناس محسوب نمی‌شود؟ با توجه به این‌که شرکت در این برنامه اجباری است، باید چطور نظراتمان را بنویسیم که غیبت نباشد؟
بیان نقاط ضعف اساتید که باعث می‌شود به وظایفی که نسبت به دانشجویان و دانشگاه دارد عمل نکند، در نظرخواهی یاد شده اشکال ندارد؛ ضمن اینکه مقام مشورت یکی از موارد استثناء از حرمت غیبت است.
اگر فردی، مشغول خواندن نماز صبح شود، سپس اشتباهاً خیال کند نافلۀ صبح می‌خواند و نماز را به نیّت نافلۀ صبح تمام نماید، آیا نماز خوانده شده، نماز صبح محسوب شده است؟ همچنین اگر در بین نماز ملتفت اشتباه و غفلت خویش شود، نماز او چه حکمی پیدا می‌کند؟
در هر دو حالت نماز صبح محسوب می شود و کفایت می‌کند.
سوالی در مورد کشیدن دندان داشتم:
معمولاً وقتی دندان را می کشند، پنبه ای برای جلوگیری از خونریزی روی آن قرار می دهند. باتوجه به این موضوع، دو سوال از محضرتان داشتم :
۱. آیا تا زمانی که آن پنبه خونی، داخل دهان است، بعد از اینکه ظاهر لب و دهان را آب کشیدم، می توانم با قاشق، غذا بخورم؟ یعنی آیا قاشقی که داخل دهان می رود و بیرون می آید، نجس است؟ (چون ممکن است قاشق به پنبه خونی برخورد کند و از این جهت که پنبه خونی داخل دهان، یک جسم خارجی نجس، محسوب می شود ولو قاشق، خونی هم نشود، باز هم قاشق، نجس می شود.)
۲. آیا دندان ایمپلنت شده، حکم همان جسم خارجی داخل دهان را دارد؟ (حتی اگر خیلی شبیه دندان طبیعی درست کنند؟) چون بعد از کشیدن دندان می خواستم آن را ایمپلنت کنم ولی اگر حکم جسم خارجی بر آن مترتب شود برایم سخت می شود.
ج1) با توجه به این که پنبه با نجاست خارج از دهان نجس نشده است، هر چند قاشق با آن برخورد کند، در صورتی که قاشق بعد از بیرون آمدن از دهان، آلوده به خون نباشد، پاک است.
ج2) دندان ایمپلنت هم وقتی در داخل دهان با خون داخل دهان برخورد کند با برطرف شدن عین نجاست، پاک است و نیاز به تطهیر ندارد.
اگر به قصد مسافت شرعی از شهر خارج شویم، اما اذان ظهر با اینکه از شهر خارج شده ایم، امّا به حد ترخص نرسیدیم، در اینصورت حکم روزه چیست؟
در فرض سؤال، احتیاط آن است که روزه را بگیرید و بعداً قضای آن را هم بجا بیاورید؛ البته در این مسأله می توان با رعایت شرائط به مرجع جامع الشرائط دیگر که در این مسأله فتوا دارند، رجوع کرد.
آیا می توان با ردّ مظالم، فرد زندانی را آزاد کرد؟
خیر؛ تنها در صورتی که فرد مزبور خرجی سال خود و خانواده اش را مطابق با شأنش نداشته باشد و از تأمین آن عاجز باشد و فقیر محسوب شود، می توان رد مظالم را به او داد یا با اجازه او بابت آزادیش از زندان، هزینه کرد.
آیا برای مسافر، جماع با همسر در روز ماه مبارک، جایز است؟
مسافر و کسی که از روزه گرفتن عذر دارد، مکروه است در روز ماه رمضان جماع نماید.
در خارج از کشور، چیزی به نام ازدواج موقت یا همسر موقت و صیغه با اهل کتاب، بی معناست و از لحاظ فرهنگی پذیرفتنش برای آنان دشوار است یا شاید توهین تلقی شود؛ آیا من برای عقد موقت باید ضرورت قرائت یک صیغه عربی و تعیین مهریه و مدت معین را به او توضیح دهم و بعد بگویم خود به وکالت از تو انجام می دهم یا بدون طرح این موضوعات و بعد از حصول اطمینان از این که ذهنیت او نسبت به این رابطه صحیح است، خودم می توانم بدون اطلاع او از جزئیات عقد و مدت و مهریه، این کارها را انجام دهم؟ به عبارت دیگر، او حتماً باید آگاه باشد که متنی به عنوان صیغه‌ میان ما قرائت می شود و این قرائت را من به نیابت از او انجام می دهم یا لازم نیست؟
در فرض سؤال، همین که موضوع برای او توضیح داده شده و بعد وکالت کلی برای انجام این امور به شما بدهد، کافی است.
اگر شخصی یقین داشته باشد که لباس امام جماعت، غصبی است. آیا می تواند به آن امام جماعت اقتدا کند؟
اگر امام جماعت اطلاع از غصبی بودن ندارد یا اعتقاد دارد که لباسش غصبی نیست، اقتدا اشکال ندارد.
در ماه مبارک رمضان به اعتماد اینکه اذان صبح هنوز از گوشی ام پخش نشده و صدای اذان مسجد محله نمی آید، جرعه ای آب خوردم، بعد تلویزیون را روشن کردم، دیدم اول اذان است؛ تکلیف روزه بنده چیست؟
در فرض سوال اگر بعد از بررسی گوشی و یقین به عدم طلوع فجر، آب خورده اید، روزه شما صحیح است.