پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (احکام سفر)

ارتباط با پایگاه
به تازگی به شهر ایلام منتقل شده ام و از منزل تا محل کار هم 30 کیلومتر است:
1- حکم نماز و روزه در شهر ایلام چگونه است؟
2- آیا عنوان کثیر السفر برای بنده صدق می‌کند و در همه سفرها نمازم کامل است؟
1) چنانچه قصد دارید در ایلام برای مدت حداقل یکی دو سال زندگی کنید، چون آنجا محل استقرار شماست نمازتان در آنجا تمام و روزه صحیح است.
2) اگر هر روز به غیر از ایام تعطیل - و برای حداقل سه ماه - به محل کار می‌روید و برمی‌گردید، در این سفرهای شغلی، نمازتان تمام و روزه صحیح است.
اگر کسی فراموش کند مسافر است و نماز را تمام بخواند، اگر بفهمد که بر خلاف عمل کرده است، تکلیف چیست؟ اگر داخل وقت یا خارج وقت باشد، آیا حکم فرق دارد؟
اگر در وقت یادش بیاید باید اعاده کند و اگر اعاده نکرد، قضای آن بر او واجب است؛ اما اگر خارج از وقت یادش بیاید، قضا ندارد.
آیا فرزندان در کامل خواندن نماز، تابع وطن پدر می باشند؟
اگر فرزند در وطن پدر و مادر (چه وطن اصلی یا اتخاذی) به اندازه ای زندگی نکرده که وطنِ اصلیِ او شود، مانند اینکه بعد از تولد به دلیلی از پدر و مادر دور شده و در مکان دیگری رشد و نمو یافته است و مثلاً بعد از ده سال نزد والدینش برگشته باشد، در این صورت وطن والدین وطن اصلی او محسوب نمی شود، اما بعد از برگشتن به تبع زندگی با آنها، و با وجود شرایط دیگر، وطن اتخاذی او می شود.
در تهران زندگی می کنم؛ هر هفته یا دو هفته یا بیشتر، در جاده هراز به ویلای شخصی برای تفریح و ساخت و ساز و تکمیل منزل می روم و چند روز می مانم. آیا آنجا وطن دوم بوده و باید نماز را کامل بخوانم؟
اگر برای تفریح و تفرج به آنجا می روید، نماز در آنجا بدون قصد ده روز، شکسته بوده و روزه صحیح نیست.
از محل سکونت تا محل کار بعد از طی مسافت نوزده کیلومتر به مجموعه شرکت نفتی می رسد که تا محل کارم که به هم متصل است، چند کیلومتر فاصله دارد؛ ملاک مسافت شرعی همان شروع مجموعه شرکت های نفتی است یا دقیقاً محل کار؟
اگر بین ساختمان های شرکت مزبور فاصله نباشد و کل مجموعه یک مکان محسوب شود، معیار مسافت شرعی، تا ابتدای مجموعه می باشد.
1. از چهار سالگی از محل تولد، مهاجرت و در شهر دیگر ساکن شده ام؛ در ایام تعطیلات تابستان که به زادگاه می رفتم، نماز را کامل خوانده و روزه ها را می گرفتم؛ آیا صحیح بوده است؟
2. مسئله مذکور بنا بر فتوا است یا احتیاط واجب؟
1. مقدار زمان لازم برای تحقق وطن اصلی، موکول به نظر عرف است؛ مثلاً اگر ده سال اول زندگی را در جایی گذرانده است، از نظر عرف وطن اصلی صدق می‌کند و اگر یکی دو سال مانده باشد، وطن صدق نمی‌کند؛
2. قضای نمازهای گذشته - اگر وطن بودن ثابت نشد - احتیاط واجب است و قابل رجوع به مجتهد اعلم بعدی می باشد ولیکن روزه ها را باید قضا نمایید.
1. خانواده ام قصد دارند به مدت نامعلومی در شهر دیگر ساکن شوند، بنده نیز دو سال آینده سرباز هستم و از ماندن در محل سکونت جدید خانواده اطلاع قطعی ندارم، تکلیف چیست؟
2. در چند روزی که به دلیل انتقال اثاث منزل به قصد کمتر از ده روز در شهر جدید مانده ام، نمازم را شکسته خوانده ام، آیا صحیح بوده است؟
ج1) به طور کلی، جایی را که انسان برای مدتی معین - هر چند برای یکی دو سال - برای زندگی انتخاب می کند، عرفاً وطن نیست ولی چون در آنجا عنوان مسافر بر او صدق نمی کند، حتی بدون قصد اقامت ده روز، نمازش تمام است، لذا اگر به این مدت اقامت یقین دارید، نمازتان کامل است.
ج 2) اگر هنوز در شهر جدید مستقر نشده بوده اید، نمازهای خوانده شده صحیح بوده است.
ما در خارج از تهران، خانه ویلایی داریم، که هر ماه، هشت روز در آنجا ساکن می شویم؛ آیا نماز در آنجا شکسته است؟
اگر اقامت شما در آن مکان به مقداری نیست که عرفاً آن مکان برای شما محل استقرار و زندگی محسوب شود، بدون قصد اقامت ده روز، نماز شما در آنجا قصر است و روزه صحیح نیست.
بنده طلبه هستم. چند سالی برای یک کار تبلیغی هر هفته به تهران مسافرت می‌کنم. در ایام کرونا چند ماهی هست که به تهران نرفتم. طبق فتوای حضرت آقا می‌دانم در اولین سفر، نمازم شکسته است؛ ولی سؤال این است که:
1. اگر قبل از سفر اول، یک سفر غیر تبلیغی به تهران یا شهر دیگری داشته باشم، آیا باز هم در سفر اول، نمازم شکسته است؟
2. در فرض این که هفتۀ اول، در سفر غیر تبلیغی نمازم شکسته است، آیا هفته بعد، نمازم مطلقا کامل است یا باید بدانم در هفتۀ آینده هم حتماً سفر کاری دارم؟ (چون ممکن است هفته اول و دوم بروم؛ ولی هفته سوم مشکلی پیش بیاید و نتوانم سفر کنم.)
3. ملاک اتمام یا قصر نماز، داشتن سفر در هر ده روز است یا سفر کاری و تبلیغی و یا هر دو؟
ج1) در فرض مذکور، در سفر اول شغلی، بنابر احتیاط واجب باید نماز را به صورت جمع یعنی هم قصر و هم تمام بخوانید.
ج2) در فرض این که سفرهای شغلی ادامه دارد، هر وقت، قبل از سفر شغلی، ده روز یک جا ثابت نباشید، نمازتان تمام است و سفر بعدی ربطی به این سفر ندارد.
ج3) برای تحقق سفر شغلی که باعث تمام بودن نماز است، سه شرط لازم است:
1- قصد انجام سفر شغلی
2- شروع سفر شغلی
3- قصد استمرار سفر شغلی
بعضی از روزهای هفته فقط جهت سرکشی از کارخانه سنگبری (که به صورت شراکتی داریم) خارج از تهران رفت و آمد می کنم. نماز و روزه چه حکمی دارد؟
اگر رفت و آمد شما، در کمتر از ده روز و به اندازۀ مسافت شرعی* در طول سال ادامه داشته باشد، و یا اینکه تا محل مذکور کمتر از مسافت شرعی باشد نماز در این سفرها تمام و روزه صحیح است.
............................
*مسافت شرعی یعنی چهل و یک کیلومتر، هر چند به صورت رفت و برگشت، آنهم اگر مسیر رفت آن از بیست و نیم کیلومتر کمتر نباشد.
اول روز در محاسبه قصد عشره، طلوع آفتاب است یا طلوع فجر؟
مراد از «روز» در اقامت ده روز، معنای عرفی آن؛ یعنی از طلوع تا غروب خورشید است. بنابراین اگر فردی هنگام طلوع خورشید وارد مکانی شود و قصد کند تا غروب روز دهم آنجا بماند، نمازش تمام است..
اگر فردی به قصد سفر شغلی از وطن خارج شود اما در بین راه برای او مشکلی شخصی پیش آید و مجبور به رفتن به مکانی غیر از وطن و محل کار خود شود یا در بین راه برای مدتی در جایی توقف کند تا پس از رفع مشکل به محل کار خود برود، نماز و روزه در این مدت و در این مسیر و محل کار، چه حکمی دارد؟
در فرض مذکور، اگر بدون تغییر مسیر در آن محل بوده و عبور کرده تا به محل کار برود حکم سفر شغلی را دارد. اما اگر در غیر مسیر سفر شغلی و بیش از مسافت شرعی* باشد، نماز در آن مسیر و محل شکسته و روزه صحیح نمی‌شود.
---------------------------
* مسافت شرعی 41 کیلومتر است.
مدت رشد و نمو برای صدق وطن اصلی، چند سال است؟
مقدار لازم برای نشو و نما در وطن اصلی، موکول به نظر عرف است. مثلاً اگر حداقل ده سال اول زندگی را در جایی گذرانیده است، وطن اصلی صدق می کند و اگر یکی دو سال مانده باشد، وطن صدق نمی کند.
فتوای حضرت آقا در خصوص مبنای شروع سفر چیست؟ از خارج شهر محاسبه می شود یا از درب منزل؟ آیا تفاوتی بین بلاد کبیره و غیر آن وجود دارد؟
مبنای شروع سفر از آخر شهر است و فرقی بین شهرهای بزرگ و کوچک نیست.
وطن اینجانب تهران می باشد که به دلیل مأموریت شغلی حداقل هر هفته یا هر ده روز یکبار به قم می روم و هر بار، یک یا چند روز (کمتر از 10 روز) در قم می مانم.
الف: اگر در حین مأموریت، برای کار شخصی مانند تفریح، به کاشان بروم و سپس برای ادامه مأموریت، به قم بازگردم، نماز و روزه ی من در کاشان و مسیر رفت و برگشت قم به کاشان، چه حکمی دارد؟
ب: اگر بعد از پایان مأموریت، برای کار شخصی مانند تفریح، به کاشان بروم و سپس از مسیر قم یا مسیر دیگری به تهران بازگردم، نماز و روزه ی من در کاشان و مسیر رفت قم به کاشان و مسیر بازگشت از کاشان به تهران، چه حکمی دارد؟
ج1) در مسیر رفت به کاشان و در شهر کاشان نماز شکسته است و روزه صحیح نیست و در مسیر برگشت به محل شغل و در محل شغل، نماز تمام و روزه صحیح است.
ج2) در مسیر رفت و برگشت حتی اگر از قم عبور کند، نماز شکسته است و روزه صحیح نیست.