پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (روزه)

ارتباط با پایگاه
با وجود این‌که روزه قضا دارم، آیا می‌‌توانم روزه نذری بگیرم؟ مثلاً نذر کنم که اگر خداوند در روز عرفه نصیبم گرداند که به زیارت حضرت زینب (سلام‌الله علیها) بروم، آن روز را روزه بگیرم؛ آیا چنین نذری صحیح است؟
عبارت مذکور در سؤال، صیغه نذر محسوب نمی‌شود؛ اما با فرض خواندن صیغه شرعی آن، اگر در حضر نذر کرده باشد که روز معینی را در حضر روزه بگیرید، تنها در صورتی که به مقداری فرصت داشته باشید که بتوانید در آن مدت روزه های قضا را بگیرید، نذر و روزه های نذری صحیح است. البته اگر در حضر (قبل از سفر) نذر کنید که در روز معیّنی در سفر روزه مستحبی بگیرید، نذر و روزه نذریتان صحیح است، هر چند قضای روزه واجب بر عهده‌تان باشد.
آیا مسافر می‌ تواند روزه مستحبی بگیرد؟
خیر، گرفتن روزه مستحبی در سفر جایز نیست؛ مگر در صورتی که در حضر (نه در سفر) نذر شرعی کند که در سفر روزه بگیرد یا در مدینه طیبه که برای بر آورده شدن حاجت، می‌ تواند سه روز، روزه مستحبی بگیرد و احتیاط آن است که روز چهارشنبه، پنج شنبه و جمعه را اختیار کند
از آنجایی که بنده ۱۵ فروردین برای معرفی خود به یگان مربوطه جهت انجام خدمت سربازی باید بروم و کارهای اولیه تشکیل پرونده را انجام دهم تا پس از آن، شهر و محل اصلی خدمتم مشخص گردد؛ آیا روز ۱۵ فروردین روزه ام صحیح است؟ قابل ذکر است محل خدمت بنده چون سرباز امریه هستم مشخص است اما برای کارهای اولیه ثبت نام و تشکیل پرونده باید به مرکز استان بروم و کارم در مرکز استان همان یک روز است، آیا روزه همان روز صحیح است؟
در فرض مذکور، اگر تا قبل از ظهر به وطن خود مراجعت نکنید، روزه آن روز شما باطل است.
کار پسر من جدیداً طوری شده که باید به عراق سفر کند؛ سفر قبلی او یک هفته قبل بوده و حالا دوباره رفته است. در این سفر هم ممکن است که به جاهای دیگر مثل سوریه هم برود. این کار ممکن است تا چند ماه آینده به شکل رفت و آمدی باشد. آیا ایشان حکم کثیر السفر را دارد؟ نماز و روزه اش به چه شکل است؟
در فرض سؤال اگر وضعیت مذکور حداقل سه ماه ادامه دارد و در طول هفته _ غیر تعطیلات _ به جهت شغل مسافر باشد و یا اگر مدت طولانی مثلا یک سال در هر ده روز یک سفر شغلی دارد، نمازش در محل کار و بین راه تمام و روزه اش صحیح است و اگر ده روز هیچ سفری نداشته و در یک محل توقف داشته باشد، در اولین سفر حکم مسافر دارد.
کسی که شغلش سفر است اگر ده روز در یک مکان اقامت کند، در اولین سفر شغلی بعد از ده روز نماز او شکسته است؛ حال اگر در این ده روز، سفر شغلی نداشته ولی سفر غیر شغلی داشته است، آیا این موجب می شود که در اولین سفر، نماز او کامل شود یا شکسته؟
در فرض مذکور، فرقی بین سفر کاری و غیرکاری نیست.
محل کار اینجانب تهران و محل زندگی ام قم می باشد و مدت ۵ سال است که هر روز به آنجا رفت و آمد می کنم؛ با توجه به اینکه ده سال قبل در تهران دانشجو بودم و قصد دارم در صورت فراهم شدن شرایط (مثل ازدواج) در تهران زندگی کنم؛ آیا می توانم تهران را وطن دوم انتخاب کنم و بدین ترتیب نماز و روزه هایم در تمام اوقات کامل باشد؟
در فرض مذکور، نماز شما در تهران و در مسیر رفت و برگشت، کامل و روزه صحیح می باشد؛ ولی تهران وطن دوم شما محسوب نمی شود؛ بله اگر قصد دارید برای همیشه یا سالیان متمادی سالی سه چهار ماه (هر چند به صورت پراکنده) در آنجا زندگی کنید، بعد از آنکه وسائل زندگی مانند خانه و امثال آن را فراهم کنید، آنجا وطن دوم شما محسوب می شود.
اگر یکی از طلاب علوم دینی قصد داشته باشد تبلیغ را شغل خود قرار دهد، آیا می‌ تواند در سفر، نماز خود را تمام بخواند و روزه هم بگیرد؟ اگر شخصی برای کاری غیر از تبلیغ و ارشاد یا امر به معروف و نهی از منکر مسافرت نماید، نماز و روزه‌ اش چه حکمی‌ دارد؟
اگر عرفاً تبلیغ و ارشاد یا امر به معروف و نهی از منکر شغل و کار او محسوب شود، در سفر برای انجام آن کارها حکم مسافری را دارد که به‌ خاطر شغل و کارش سفر می‌ کند و اگر زمانی برای کاری غیر از ارشاد و تبلیغ مسافرت کرد، در آن سفر مانند سایر مسافران، نمازش شکسته است و روزه او صحیح نیست.
سرباز هستم به گونه ای که 40 روز در پادگان مشغول به خدمت و یک هفته برای مرخصی در وطن به سر می برم؛ در حال حاضر قصد دارم به محل خدمتم برگردم (که حدود ۱۲۰۰ کیلومتر از شهر خودم دور هست). آیا در روزِ حرکت به محل خدمت، باید روزه بگیرم؟
در فرض سؤال چنانچه بعد از ظهر از وطن خود حرکت نمایید، روزه این روز صحیح است؛ همچنین روزه فردا، اگر قبل از ظهر به مقصد برسید و کارهائی که روزه را باطل می کند در بین راه انجام نداده باشید، باید نیت روزه نموده و آن روز را روزه بگیرید؛ اما اگر بعد از اذان ظهر به مقصد برسید و یا در بین راه مبطلی انجام داده باشید، روزه آن روز صحیح نیست.
اگر شخصی بخواهد قبل از زوال به محل اقامتش برسد، ولی در راه به خاطر حادثه‌ای نتواند در زمان معین به مقصد برسد، آیا روزه او اشکال دارد و آیا کفّاره بر او واجب است یا فقط قضای روزه آن روز را باید به جا آورد؟
در فرض سوال اگر قبل از ظهر مسافرت را آغاز کرده و شب گذشته قصد سفر داشته، فقط قضای روزه آن روزی که پیش از ظهر به محل اقامتش نرسیده، واجب است و کفّاره‌ ندارد.
اگر مسافر، قبل از اذان ظهر ماه رمضان، به وطن برسد، آیا واجب است روزه را بگیرد؟
انسان در ماه رمضان، می تواند در سفر (مشروط به اینکه از شب قبل، قصد سفر داشته باشد) روزه خود را افطار کند، هر چند که یقین دارد قبل از ظهر به وطن می رسد؛ اما اگر در سفر روزه خود را افطار نکرد، در صورتی که قبل از ظهر به وطن رسید، واجب است روزه را ادامه دهد.
حکم مسافری که در ماه رمضان، صبح حرکت می کند و بعد از ظهر به وطن یا جایی که می خواهد ده روز در آنجا بماند، برسد، چیست؟
اگر از شب قبل، قصد سفر داشته، روزه آن روز باطل است؛ ولی اگر در روز، قصد سفر کرده است، بنابر احتیاط واجب باید روزه بگیرد و پس از ماه رمضان هم قضای آن را به جا آورد.
اگر فاصله دو وطن اصلی و اتخاذی فردی ۲۵ کیلومتر باشد، حکم نماز و روزه وی در بین راه دو وطن چگونه است؟
نماز در فرض مذکور کامل و روزه صحیح می باشد.
طبق نظر حضرتعالی، نماز را به صورت جمع می خوانم؛ آیا در این مدّت می توانم روزه قضا بگیرم؟
در فرض سؤال، روزه صحیح نیست؛ مگر این که در احتیاطی که معظّم له (در نماز جمع) دارند، به مرجع جامع الشرائطی رجوع کنید، که به تمام بودن نماز و صحت روزه، فتوا داده باشد.
مسافری که به هر دلیل، نماز را شکسته می خواند، آیا ضرری برای صحت روزه دارد؟
موارد مختلف است؛ اگر مسافر هنگام اذان ظهر در وطن بوده و یا مشمول مواردی است که در سفر، مجاز به گرفتن روزه است، صِرف شکسته خواندن نماز، ضرری به صحت روزه وارد نمی کند.
دختر تازه مکلف شده ای که از نظر جسمانی ضعیف است؛ حکم روزه گرفتن ایشان چگونه است؟
اگر به خاطر ضعف جسمانی، روزه گرفتن به خودی خود ـ حتی با ترک فعالیت و مراعات تغذیه ـ سختی فوق العاده داشته باشد، در این صورت بنا بر احتیاط روزه بگیرد و وقتی به سختی فوق العاده افتاد، افطار کند و قضای آن را بگیرد.
اما اگر حرجی بودن ادامۀ روزه به دلیل فعالیت مانند اشتغال به کار یا تحصیل و مطالعه باشد، در این صورت بنابر فتوا باید روزه بگیرد و هر گاه به سختی فوق العاده افتادد، افطار کند و قضای آن را بگیرد.