پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه
اگر کسی را دیدیم که مثلاً اشتباه وضو گرفت یا به رکوع نماز جماعت نرسید، اما نمازش را به جماعت ادامه داد، آیا واجب است به او تذکر دهیم؟
چنانچه جهل او به اجزاء و شرایطی باشد که اخلال به آنها از روی جهل، به صحت نماز ضرر نزند، آگاه کردن او واجب نیست، ولی اگر از اجزاء و شرایطی است که اخلال به آنها هر چند از روی جهل، موجب بطلان نماز و لزوم اعاده شود، مثل وضو، غسل، وقت، رکوع و سجود، در این صورت باید حکم صحیح را به او بگویید.
هنگام سجده اول متوجه وجود مانعی برای سجده شدم لذا بدون گفتن ذکر، سر را کمی بلند کرده، مانع را بر طرف و سپس مجدداً سر را روی مهر گذاشتم و ذکر سجده اول را گفتم؛ آیا با این فرض نماز من اشکال دارد؟
در فرض سؤال، وظیفه شما این بوده است که بدون برداشتن سر از زمین، پیشانی را حرکت دهید یا مانع را از زیر پیشانی برطرف کنید تا حداقل به اندازه سر انگشت روی مهر قرار بگیرد و اگر سر را از زمین بلند کنید و بعد از برطرف کردن مانع، دوباره بر مهر قرار دهید، چنانچه این کار بر اثر جهل یا فراموشی بوده و فقط در یکی از دو سجده یک رکعت، آن را انجام داده باشید، نماز صحیح است ولی اگر این کار از روی علم و عمد بوده و یا در هر دو سجده یک رکعت، آن را انجام دادید، نماز باطل است.
شخصی چند ساعت قبل از انجام غسل، روی دستش مانعی بوده است ولی به آن توجه نکرده و هنگام غسل حواسش نبوده که بررسی کند؛ ساعتی پس از غسل متوجه می شود دیگر مانع برطرف شده است؛ آیا این غسل، صحیح است؟
در فرض مذکور غسل، صحیح است.
1) در نماز جماعت اگر برای شروع نماز، به رکوع امام نرسیم حکمش چیست؟
2) در حین نماز جماعت، چند مرتبه مجاز هستیم که به رکوع یا سجود امام نرسیم؟
ج1) اگر هنگامی که امام در رکوع است، مأموم با اطمینان به درک رکوع امام اقتدا کند،اگر وقتی به حدّ رکوع می رسد، امام در حال برخاستن از رکوع یا ایستاده باشد، نماز به صورت فُرادا صحیح است و رکعت اول نماز او حساب می شود و باید نماز را ادامه دهد همچنین اگر شک کند که به رکوع امام رسیده یا نه، نمازش به صورت فرادا صحیح است.
ج2) به طور کلی مأموم باید افعال نماز را با امام یا کمی دیرتر از امام به جا آورد و اگر عمداً از امام جماعت جلو بیفتد یا مدتی بعد از او (به نحوی که متابعت از امام صدق نکند) انجام دهد، (حتی در یک رکوع) نمازش فرادا می شود.
اگر فرد در نماز نافله کاری کند که برای آن در نماز واجب، سجدۀ سهو واجب می‌شود، مثلاً یک سجده را فراموش نماید و وارد جزئی شود که شرعاً نمی‌تواند برگردد و آن را به‌جا آورد، آیا لازم است بعد از نماز سجدۀ سهو یا قضای سجده را به‌جا آورد؟
به طور کلی نماز مستحبی، سجده سهو و قضای سجده و تشهد ندارد؛ اما در عین حال باید توجه داشت که در نماز مستحبی اگر چیزی را فراموش کند حتی اگر وارد رکن بعدی هم شده باشد برمی گردد و آن را تدارک می کند؛ مثلاً اگر در رکعت اول یک سجده را فراموش کرد و در رکوع رکعت دوم به یادش آمد، بر می گردد و یک سجده را به جا می آورد و بعد نماز را ادامه می دهد و اضافه شدن یک رکوع در فرض سوال ضرری به نماز مستحبی نمی زند.
کسی که سفر، شغل اوست (یعنی قوام شغل و کار او به سفر است)، مانند راننده، خلبان، کشتیبان، ساربان، چوپان و مانند آنها، آیا از همان سفر اول باید نماز را تمام بخواند یا از سفر سوم نمازش کامل است؟
در فرض دوم اگر کسی که این شرایط را دارد و در اولین سفرش نماز نخواند، یعنی سفرش طوری باشد که به وقت نماز نرسد، آیا این سفر برای او سفر اول محسوب می شود؟ یا حتماً باید نماز بخواند تا صدق سفر اول کند؟
با تحقق شرائط سفر شغلی، از اولین سفر شغلی، حکم، جاری است و نماز تمام و روزه صحیح است.
1. اگر فردی مشروب یا عرق بخورد، برای خواندن نماز چه اعمالی را باید انجام دهد؟ و آیا این درست است که می گویند تا چهل روز نمی تواند نماز بخواند؟
2. تا چه مقدار الکل می تواند حرام باشد؟
ج1) باید توبه جدی کند و با رعایت شرائط از جمله تطهیر بدن (به جهت اینکه بنا بر احتیاط واجب مشروبات مست کننده نجس هستند) نماز بخواند؛ ضمن اینکه ترک نماز در هیچ حالت و شرائطی جائز نیست.
ج2) خوردن مشروبات مست کننده هرچند کم باشد و باعث مستی نشود، حرام است.
در حین نماز جماعت برخی از افراد که دیر به نماز می رسند، برای این که پیش نماز در رکوع صبر کند تا آنها به جماعت برسند با صدای بلند اذکاری نظیر یا الله، ان الله مع الصابرین و ... را می‌گویند. با توجه به این که این اذکار در حین برقراری نماز جماعت با صدای بلند گفته می‌شود و احتمال دارد حواس نمازگزاران را پرت کند. آیا از لحاظ شرعی این کار درست است؟ وظیفه پیش نماز در این مواقع چیست؟ آیا باید اعتنا نکند یا این که صبر کند؟
گفتن این اذکار اشکالی ندارد و اگر امام جماعت در رکوع بفهمد کسی تازه رسیده و می خواهد اقتدا کند، مستحب است رکوع را دو برابر معمول طول دهد و سپس برخیزد؛ اگرچه بفهمد کس دیگری هم برای اقتدا وارد شده است.
یکی از فامیلهامون واقعا فقیره، ولی اهل گناهه و علنی هم گناه کبیره می کنه. می خواستم ببینم بهش فطریه میرسه؟
چون در یکی از کانال ها خوندم طبق فتوای جدید رهبری، پرداخت فطریه به کسی که علنی گناه کنه هم فی نفسه اشکال ندارد.
به طور کلی، احتیاط واجب آن است که زکات فطره به فقیر شیعه داده شود. و احتیاط واجب آن است که به شراب‌خوار و کسی که آشکارا گناه کبیره انجام می دهد، فطریه داده نشود.
اگر شخصی مأمور خرید اداره دولتی باشد و برای خرید کالا نزد فروشنده ای برود و آن فروشنده پس از فروش کالا و با اصرار (و نه درخواست مأمور خرید) بگوید من از سود خودم مبلغی را به شما هدیه می دهم، تکلیف چیست؟ حال اگر چنین شرایطی برای مامور خرید شرکت خصوصی بوده و مدیر مربوطه نیز رضایت دهد تکلیف چیست ؟
ج1و2) این مبلغ متعلق به اداره یا شرکت مربوطه است نه مأمور خرید؛ البته اگر شرکت خصوصی باشد تصمیم در مورد آن به عهده مالک شرکت است.
محلی از بدن بچه خردسال که با کرم، چرب شده است، اگر با ادرار نجس شود، آیا به صرف شستن با آب کر و ولرم پاک می شود؟
در فرض مذکور اگر جرم چربی باقی نمانده باشد، همین که یک بار با آب کر شسته شود، پاک می گردد.
کیفیّت دو خطبه نماز عید فطر و قربان چگونه است؟
خواندن خطبه رجاءً اشکالی ندارد و در زمان غیبت می توان خطبه را ترک کرد.
در هر صورت می تواند برای نماز عید فطر و قربان بعد از نماز دو خطبه خواند مانند خطبه های نماز جمعه با این تفاوت که در نماز جمعه قبل از نماز و در نماز عید بعد از نماز خوانده می شود.
در خطبۀ اوّل خطیب، حمد و ثنای الهی بگوید و سپس بر پیغمبر (صلی الله علیه وآله) درود بفرستد و مردم را به تقوا سفارش کند و یک سوره کوچک قرآن بخواند. در خطبه دوم نیز حمد و ثنای الهی را ایراد کند و بر پیغمبر اکرم (صلی الله علیه وآله) درود بفرستد. احتیاط آن است که در خطبه دوم نیز مردم را به تقوا سفارش کند و سوره کوچکی از قرآن بخواند و احتیاط مستحب است که در خطبه دوم پس از درود بر پیغمبر (صلی الله علیه وآله)، بر امامان معصوم (علیهم السلام) نیز درود بفرستد و برای مؤمنین طلب مغفرت کند و سزاوار است در خطبه ی نماز عید فطر آنچه از احکام، شروط و وقت و مقدار زکات فطره است بیان کند و در خطبه نماز عید قربان، درباره قربانی توضیح دهد.
وظیفه کسی که تشهد را فراموش کند و قبل از رکوع یا بعد از آن یا بعد از نماز یادش بیاید، چیست؟
اگر قبل از رکوع یادش بیاید، باید برگردد و بعد از خواندن تشهد، نماز را ادامه دهد و اگر در رکوع رکعت بعد یا بعد از آن متوجه شود، بعد از سلام نماز، بنابر احتیاط واجب تشهد را قضا کند و بعد از آن برای تشهد فراموش شده، باید دو سجده سهو انجام دهد.
اگر شخصی نماز آیات را فراموش کند و یا پس از باز شدن کامل خورشید گرفتگی و مانند آن متوجه شود، آیا خواندن نماز آیات بر او واجب است؟
در فرض سؤال بر او واجب است ولی باید نماز آیات را به نیّت قضا بخواند.
اگر کسی در سجده عمدا یا سهوا یکی از مواضع سجده را روی زمین نمی گذاشته و مدت زمانی این گونه نماز خوانده، تکلیف نمازهای خوانده شده او چیست؟
اگر از روی علم و عمد بوده نمازهای گذشته باطل است؛ ولی در موارد سهو یا در مواردی که نمی دانسته اما اطمینان به درست بودن کار خود داشته است، نمازها نیاز به قضا کردن ندارد.