پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه
نسبت به مراجعه بیمار به غیر مماثل دو استفتاء وجود دارد که جواب با هم فرق دارند. در یکی عدم جواز و در دیگری با عنوان (بهتر است) آمده. لطفاً توضیح بفرمایید.
س۱۴۶. اگر زنی دچار بیماری خفیفی شده به طوری که جانش در خطر نیست، با فرض دوری او از شهر و وجود پزشک مرد در روستا، آیا حتماً باید به پزشک خانم در شهر مراجعه کند و یا در همان جا، مراجعه به پزشک مرد مجاز است تا با انجام معاینات ضروری، اقدام به تشخیص و درمان نماید؟
ج. چنانچه به طور عادی و بدون حرج و مشقت، رفتن به شهر میسّر است، باید در شهر به پزشک زن مراجعه نماید.
س۱۵۱. آیا دکتر زن می تواند مرد نامحرم را ویزیت کند؟ (با لمس بدن)
ج. با امکان لمس از روی لباس یا با دست کردن دستکش هنگام معالجه مانع ندارد و بهتر است اگر ضرورت ندارد مرد به دکتر زن مراجعه نکند و چنانچه مستلزم لمس یا نظر حرام باشد، جایز نیست.
در هر دو مورد سؤال، چنانچه مراجعه به پزشک نامحرم مستلزم لمس و نظر حرام نباشد، فی نفسه اشکال ندارد؛ امّا اگر مراجعه و معاینه و درمان مستلزم لمسِ و نظر حرام باشد و رجوع به پزشک همجنس ممکن باشد، مراجعه و معاینه به پزشک غیر همجنس جایز نیست؛ البته در سوال دوم مرد به پزشک زن مراجعه کرده و زن نیز از دستکش استفاده می کند که لمس حرام اتفاق نمی افتد و اشکالی هم ندارد ولی در سوال اول، بیماری خفیف است و زن برای معاینه به پزشک مرد مراجعه کرده است و با توجه به اینکه معاینه زن توسط مرد، نوعاً مستلزم نگاه و یا لمس حرام می باشد بنا بر این چنانچه به طور عادی و بدون حرج و مشقت، رفتن به شهر میسّر باشد، باید در شهر به پزشک زن مراجعه نماید.
در نمازهای مستحبی که در کتب مختلف مثل مفاتیح الجنان وارد شده اند درباره قنوت هیچی وارد نشده است. آیا در این صورت قنوت در آن نماز (که وقتی هیچ حرفی درباره قنوت در آن نماز ذکر نشده) مستحب است؟ یا با نیت رجاء انجام داده شود؟
قنوت در رکعت دوم همه نمازهای واجب و مستحب، مستحب است.
جواب سلام در گفتگو های مجازی (چت) واجب است؟
بطور کلی جوابِ سلام، جز در ملاقات حضوری، مکالمه تلفنی و مانند آن، واجب نیست.
در مورد معاملات ارز دیجیتال، آیا گرفتن سود و فعالیت در بازارهای فیوچرز اشکال شرعی دارد؟ مثلاً سود گرفتن و معامله کردن از نوسانات بازار و قیمت ها، آیا مجاز است؟
ابتدا باید توجه داشت که حکم خرید و فروش ارزهای دیجیتال تابع قوانین و مقررات مربوطه است.
اما نسبت به معاملات فیوچرز اگر به صورت تعهد بر انجام معامله در زمان معین باشد اشکال ندارد و اگر معامله ای صورت نمی گیرد و کسب درآمد صرفاً بر اساس پیش بینی نوسانات قیمت باشد (معاملات آتی دائمی یا cfd) بنا بر احتیاط واجب موجب ملکیت درآمد حاصل نمی شود.
اگر پسری 13 ساله که سه نشانه ی سن بلوغ را نمی داند ولی به اعتقاد اینکه بالغ شده و باید واجبات را انجام دهد از روی قصد روزه اش را باطل کند آیا باید 60 روز روزه بگیرد؟ تکلیفش چیست؟
اگر شرعاً بالغ بوده و می دانسته که بالغ است، باید علاوه بر قضای آن روزه ها کفاره هم پرداخت کند و در این صورت پرداخت کفاره واجب فوری نیست و هر زمان که توان آن را داشت اقدام نماید.
اما اگر از بلوغ خود خبری نداشته است، قضای روزه کافی است و کفاره ندارد.
توجه داشته باشید نشانه‌های بلوغ یکی از سه چیز است:
1. روییدن موی درشت زیر شکم بالای عورت (شرمگاه).
2. احتلام (بیرون آمدن منی).
3. تمام شدن 15 سال قمری در پسر (که تقریباً معادل 14 سال و 6 ماه و 18روز شمسی می‌باشد.)
اگر یک امام جماعت جدید به مسجدی بیاید، آیا اول باید از قرائت صحیحش مطمئن بشویم بعد اقتدا کنیم یا نیازی نیست؟
اقتدا در فرض مزبور اشکال ندارد و نیازی به تحصیل اطمینان قبل از اقتدا کردن نیست.
گوشت طاووس حلال هست یا حرام؟
طاووس حرام گوشت می باشد.
1. پسر عموی اینجانب در زمانی که ٧ سال داشته است از طرف عموی خود به عنوان یکی از متولیان موقوفه ای به صورت منصوص منصوب می گردد و در وقف نامه ذکر می شود تا رسیدن به سن قانونی قیم ایشان می تواند وظیفه ایشان را انجام دهد. حال که ایشان به سن قانونی رسیده است تمایلی به انجام امور وقف و در اصل قبول تولیت ندارد. حال سؤال اینجاست: آیا ایشان با توجه به توضیحات ذکر شده می تواند شرعاً از تولیت استعفا داده و شخص دیگری به عنوان متولی جایگزین ایشان شود؟
2. آیا شرعاً متولی وقف بعد از قبول تولیت، در صورتی که با توجه به شرایط زندگی و… تمایلی به ادامه امر تولیت نداشته باشد، می تواند از سمت خود استعفا داده و جایگزین برای خود تعیین نماید؟
ج1) اگر قبلا این منصب را قبول نکرده، در پذیرش آن مختار است.
ج2) فردی که تولیت را پذیرفته بنا بر احتیاط حق عزل خودش را ندارد.
ضمناً باید توجه داشت به طور کلی متولی، حق نصب متولی دیگر را ندارد، مگر اینکه واقف به صورت صریح چنین اختیاری به او داده باشد. لازم به ذکر است چنانچه در ضمن وقف، مباشرت متولی شرط نشده باشد، می تواند برای اداره امور موقوفه، وکیل بگیرد تا کارها را انجام دهد.
آیا نماز خواندن در مسیر رفت و آمد عابرین، (به خاطر شلوغی حرم یا مسجد) مبطل نماز است؟
به طور کلی، نماز خواندن در مسیر رفت و آمد کراهت دارد و در صورتی که مزاحمتی برای عابرین داشته باشد، حرام است ولی مبطل نماز نیست.
اگر از کسی بپرسم: «چه کسی زیرابت را زده است؟» و او اسم فرد را بیاورد، آیا غیبت محسوب می‌شود؟ آیا می‌تواند به عنوان تظلم مظلوم حساب شود؟
موارد مختلف است؛ اگر به قصد خیرخواهی، افشاگری صورت گرفته باشد، غیبت نیست ولی نباید لحن کلام به نحوی باشد که تحقیر و تنقیص مؤمن محسوب شود. البته اگر ظلمی صورت گرفته، می توان از باب تظلم گفت و اشکال ندارد.
شخصی امام جماعت بوده و تصور می کرده در سفرهای شغلی حتی اگر استمرار و کثرت نداشته باشد، باید نماز را تمام خواند و بر این اساس نمازش را تمام می خوانده و به دیگران نیز این فتوای اشتباه را منعکس کرده و آنها نیز نماز را تمام می خوانده اند؛ آیا این شخص و افراد تابع ایشان باید نمازهای خود را قضا نمایند؟
اگر بر خلاف وظیفه نماز را تمام خوانده اند، بنا بر احتیاط واجب باید نمازها را اعاده یا قضا کنند. ضمناً این شخص باید به کسانی که حکم را اشتباه گفته، حکم صحیح را بگوید.
کسی که حدود 40 روز، روزه قضای ماه رمضان برعهده اش است و قصد دارد برای ایام عید غدیر، یک هفته به سفر زیارتی مشهد برود آیا می تواند در وطن نذر کند که روز معین (مثلا عید غدیر امسال) را در سفر روزه بگیرد؟
چنانچه صیغه شرعی نذر با شرایط آن در وطنش خوانده شود، اشکال ندارد و روزه مذکور به عنوان روزه مستحبی صحیح است ولی روزه قضا محسوب نمی شود.
اگر برادرم به من بگوید، "یکی از دوستانم شراب خوار است"، در حالی که من نمی دانم که در مورد کدام دوستش صحبت می کند، آیا غیبت است؟
موارد مختلف است؛ کسی که عیب او گفته می شود، اگر برای مخاطب بکلی ناشناس و مجهول الهویه باشد، این عیب گویی، غیبت محسوب نمی‌شود، ولی اگر مردد میان چند نفر محدود باشد، بنابر احتیاط واجب باید اجتناب شود.
در رساله نماز و روزه اینگونه آمده:
مسئله ۹۵۴: زن بارداری که زایمان او نزدیک است، اگر می‌ ترسد که روزه برای جنین یا خودش ضرر داشته باشد، روزه بر او واجب نیست و در صورت اول (ضرر برای جنین) باید برای هر روز یک مدّ طعام، یعنی گندم یا جو و مانند اینها (به عنوان فدیه) به فقیر بدهد و بعد از ماه رمضان نیز قضای آن را به جا آورد و در صورت دوم که برای خودش ضرر دارد، باید روزه هایی را که نگرفته، قضا نماید و بنابر احتیاط فدیه نیز بدهد.
مسأله ۹۵۶: در مساله فوق اگر تا ماه رمضان سال بعد روزه را نگیرد، در صورتی که کوتاهی کرده باشد، علاوه بر قضا، کفارۀ تاخیر هم واجب می شود ولی اگر به خاطر عذر، قضا را انجام نداده باشد، کفاره تاخیر ندارد و چنانچه این عذر، ترس ضرر برای فرزندش باشد، قضای روزه ها را هر زمان که بتواند باید انجام دهد و اگر عذر، ترس ضرر برای خودش باشد، قضا ساقط می شود و باید برای هر روز یک فدیه دهد.

حال در این فرض: زن بارداری که زایمان او نزدیک است، اگر می‌ ترسد که روزه برای جنین یا خودش ضرر داشته باشد باید روزه هایی را که نگرفته، قضا نماید و بنا بر احتیاط فدیه نیز بدهد. اگر تا ماه رمضان سال بعد نتوانست قضای روزه را به جا آورد اگر عذر، ترس ضرر برای خودش باشد، قضا ساقط می شود و باید برای هر روز یک فدیه دهد.

طبق حکم بالا آیا زن باردار باید دو بار فدیه دهد؟ یک بار بنا بر احتیاط واجب و یک بار هم به جای ساقط شدن قضا؟
بله؛ یک فدیه برای روزه نگرفتن در ماه مبارک رمضان که بنابر احتیاط است و دیگری برای ترک قضای آن (به خاطر ترس ضرر برای خودش) تا ماه رمضان آینده.
هنگام مسواک زدن، از دندان و دندان مصنوعی و ترمیم شده، خون خارج می شود. آیا دندان های مصنوعی و کاشته شده، حکم دندان طبیعی را دارد؟
دندان پر شده و کاشته شده، حکم دندان طبیعی را دارد که با زوال عین نجاست، پاک می‌شود و آب کشیدن داخل دهان لازم نیست؛ همچنین دندان مصنوعی اگر به گونه ای است که جزو دندان طبیعی محسوب می شود (تشخیص با خود مکلف است) حکم دندان طبیعی را دارد که با زوال عین نجاست پاک می شود و آب کشیدن داخل دهان لازم نیست و الا باید خود دندان مصنوعی نیز تطهیر شود.