پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (غصب)

ارتباط با پایگاه
آیا می‌توان با پول شخصی که مبتلا به آلزایمر است، بدون این که نظر او پرسیده شود، صدقه داد؟
تصرف مذکور، جایز نیست.
چندین سال قبل، فردی چند قطعه زمین را به پدر بزرگم امانت می دهد تا بر روی زمین کار کرده و محصول را نصف کنند. بعد از گذشت سال ها پدر بزرگم خود را صاحب زمین دانسته و از برگرداندن زمین به صاحب آن خودداری کرده است؛ حال آیا استفاده از میوه باغ های مذکور، برای ما جایز است؟
اگر درختان، توسط پدر بزرگ شما کاشته شده، استفاده از میوه های آن اشکال ندارد. ضمناً تصرف در زمین از زمانی که غصب شده است جایز نبوده و باید هزینۀ استفاده از زمین به صاحبش پرداخته شود.
1. تعدادی اراضی مشاعی تفکیک شده به برخی کارکنان از جمله به کارکنان خدمات شهرداری واگذار شده و اقدام به ساختمان سازی کرده اند. برخی از مالکان نسبت به سهم شهرداری ناراضی هستند. آیا این قبیل اراضی حکم غصب را دارد؟
2. نماز خواندن در آن ها چه حکمی دارد؟
ج1و2) اگر گرفتن زمین با استناد به قانون جاری دولت اسلامی یا با حکم حاکم شرع بوده، حکم غصب را ندارد و نماز در آن صحیح است.
کسی سابقاً بخشی از اموال دولتی را به منزل آورده است؛ اکنون آیا باید عین وسیله را برگرداند یا هزینۀ آن را به خزانۀ دولت واریز کند؟
با وجود خود وسیله، باید وسیله را همراه با خسارت نقص و اجرت استفاده در این مدت، بازگرداند.
یکی از اپراتور‌های تلفن همراه، دچار مشکل شده و بسته اینترنتی به مبلغ دویست هزار تومان را برای من به صورت رایگان فعال کرده است؛ با توجه به این که این اتفاق اشتباهاً پیش آمده و امکان لغو بسته وجود ندارد، تکلیف شرعی بنده چیست؟ آیا می‌شود در آینده، هزینۀ آن را پرداخت کرد؟
استفاده از این بسته، جایز نیست، مگر بعد از این که هزینه را بپردازید یا از مسئولی که حق اجازه دادن دارد، اجازۀ تصرف بگیرید و بعداً هزینه را بپردازید.
ما یک ماشین داشتیم که داخل ماشین پر از لباس و وسیله بود؛ دزد ماشین را بُرد و بعد از یک ماه ماشین پیدا شد که یک مقدار لباس داخل ماشین بود، اما لباس‌های ما نیست؛ آیا می‌توانیم از این لباس و وسایل استفاده کنیم یا خیر؟
اگر اطمینان ندارید که لباس و وسائل مذکور برای کسی است که لباسها را دزدیده است، استفاده از آن‌ها جایز نیست.
همسایه ما میوه‌ای که بدون اجازه و رضایت صاحب باغ بود را برای ما آورد و اعلام کرد که بعداً از صاحب باغ رضایت می‌گیرد، ما هم از آن‌ میوه ها استفاده کردیم؛ تکلیف چیست؟
خوردن میوه‎ها ولو در فرض سؤال برای شما جایز نبوده و شما ضامن می‌باشید ولی اگر بعداً مالک اجازه دهد و اعلام رضایت کند، تکلیفی ندارید.
1. آیا هک کردن وای فای دیگران جایز است؟
2. اگر وای فای کسی را هک کرده باشیم، باید حلالیت بگیریم؟
3. اگر شخص را نشناسیم یا سخت پیدا شود، چه وظیفه‌ای داریم؟
ج1) جایز نیست.
ج2) باید حلالیت بطلبید یا مبلغ اینترنت مصرف شده را به ایشان بدهید.
ج3) اگر از پیدا کردن شخص، مأیوس هستید، قیمت مقدار مصرفی را از طرف او به فقیر متدین صدقه دهید. هرچند مطابق احتیاط، آن است که با اذن حاکم شرع باشد.
حکم نگهداری و استفاده از کالای سرقت شده از مغازه ای که بعدها مبلغ آن‌ را پرداخت کرده‌ایم، چیست؟
در فرض سؤال کالای سرقت شده باید به صاحبش برگردد و یا با آگاهی و رضایت مالک، قیمت آن پرداخت شود؛ بنا بر این پرداخت پول بدون این که او آگاه و راضی به این مبادله باشد، کافی نیست.
اگر کسی آب پشت کنتور، را پای درخت بریزد، برای حلال شدن میوۀ درخت، چه وظیفه‌ای دارد؟
در فرض سؤال، استفاده از میوه، اشکال ندارد، ولی ضامن آب مصرفی می‌باشد و باید قیمت آن را طبق قوانین و مقررات ادارۀ آب، پرداخت کند.
انبار نمودن وسایل شخصی در فضاهای مشاع و مشترک (بام، زیر پله، حیاط، موتورخانه، پارکینگ و راه پله) در ساختمان‌های آپارتمانی، بدون اخذ موافقت ساکنین و همسایگان آپارتمانی در یک ساختمان، آیا جائز است؟
استفاده های یاد شده از ملک مشاء، باید با رضایت سایر شرکا باشد.
اگر شخصی سفیه باشد و امورات مالی او را خانواده‌اش بر عهده داشته باشند، مثلاً همسرش به هزینه های خورد و خوراک و هدیه دادن به دیگران و... می‌پردازد، آیا اگر هدیه ای از مال آن سفیه به ما بدهند، جایز است آن را بگیریم و استفاده کنیم؟ آیا استفاده از مال آن سفیه برای همسر و فرزندانش جایز است؟
در هر صورت تصرف در اموال سفیه باید با اجازه ولیّ شرعی او انجام شود، در غیر این صورت جایز نیست. ولایت بر سفیه، در صورتی که در حالت سفاهت بالغ شود، با پدر و جدّ پدری یا وصی آن ها است؛ اما ولایت بر سفیهی که سفاهتش بعد از بلوغ، عارض شده با حاکم شرع می باشد.
در صورت اعراض مالکین اراضی کشاورزی و احیاء آن توسط غیر مالک، آیا موجب تملّک آن توسط احیا کننده می‌شود؟
در صورتی که مالکین اراضی کشاورزی از آن واقعاً اعراض کرده و صرف نظر کنند و آن زمین‌ها توسط غیر مالک احیاء شود یا بر آن تسلط پیدا کنند؛ می توانند آن را با رعایت قوانین مربوط تملّک کنند.
اگر شاخه‌های درختی از دیوار رد شده باشد، حکم استفاده از میوه‌اش چیست؟
موارد مختلف است؛ اگر مقصود این است که شاخه درخت وارد منزل شما شده، استفاده از میوۀ آن بدون رضایت صاحب درخت، جایز نیست.
اگر شک کنم یک وسیله‌ای مال خودم است یا نه، به طوری که فوق العاده شبیه مال خودم باشد، ولی شک دارم؛ وظیفه چیست؟
موارد مختلف است. اگر مثلا در خانه ای که ساکن هستید چیزی را پیدا کنید و ندانید که مال شما است یا مال دیگری، پس اگر دیگران داخل خانه نشده باشند یا افراد اندکی از مردم اتفاقاً وارد آن شده باشند، آن چیز، مال شما محسوب می شود ولی اگر از جاهایی باشد که مردم در آن تردّد دارند، مانند بیرونی خانه که برای میهمان ها و واردین و عیادت کنندگان آماده شده است یا مسافر خانه ها و اماکن عمومی، در این صورت آن چیز حکم مال پیدا شده یا مجهول المالک را دارد، مگر این که اطمینان پیدا کنید که مال خود شما است.