اگر خانه یا مرکب یا سایر لوازم زندگی که از درآمد بین سال تهیه شده و سال خمسی بر آن گذشته است به فروش برسد، قیمت آن خمس ندارد، حال اگر شخصی یکی از موارد فوق را بفروشد و قیمت آن را سرمایه کسب قرار دهد، آیا خمس دارد؟ در صورت وجوب، خمس آن به قیمت وقتی است که تبدیل به سرمایه می شود یا هنگام فرا رسیدن سال خمسی؟

شخصی مسکن مورد نیاز تهیه نموده و به عللی نمی ­تواند در آن سکونت کند، و یا مدتی آن را اجاره داده است، سپس از سکونت در آن منصرف می شود و آن را می ­فروشد، بر فرض که در این مدت، سال خمسی بر آن گذشته باشد، حکم خمس آن چگونه است؟

شخصی خانه ای برای سکونت از درآمد سال خریداری نموده و چند سالی در آن منزل سکونت نمود. سپس به علت کوچک بودن منزل مذکور و نیاز این شخص به خانه بزرگ تر خانه دیگری از درآمد سال خریده و در آن ساکن شده است. بعد از سکونت در خانه دوم به مدت چند سال مجدداً به علت کثرت عیادات و رفت و آمد خانه سومی به متراژ بیشتر از درآمد سال خریده و فعلاً به آن خانه منتقل شده است. حال آیا دو خانه قبل مشمول خمس می شود به علت این که فعلاً مورد نیا برای سکونت نیست و یا چون قبلاً مؤونه شده دیگر خمس ندارد؟

خمس مالی که قیمت هنگام فروش آن کمتر از قیمت خرید است، چگونه می باشد؟

اگر مکلف با پولی که متعلق خمس نیست و یا خمس آن را داده، مغازه ای برای کاسبی و یا زمینی برای کشاورزی (نه افزایش ارزش) بخرد؛ ولی بعد از چند سال آن را گران تر بفروشد. آیا سود آن متعلق خمس است؟

اگر متعلق خمس همانند برنج و گندم مثلی باشد و مکلف سر سال خمسی آن را پرداخت نکند، آیا سر سال خمسی قیمت آن در ذمه شخص می باشد یا مثل آن؟ آیا هنگام پرداخت خمس باید قیمت مثل در همان زمان پرداخت شود یا قیمت سر سال به علاوه تورم پرداخت شود؟

اگر کسی خمس را با دفتر دستگردان کند و سر موعد مقرر _ و لو در حد اقساط یک سال یا بیشتر _ پرداخت نماید، آیا مکلف به پرداخت تورم نیز می باشد؟ آیا فرقی بین صورت اشتراط و غیر آن وجود دارد؟

در خصوص فردی که در بین سال فوت کند، گفته شده سال او به پایان می‌رسد و باید خمس آنچه که از درآمد سال فوت صرف مؤونه نشده پرداخت شود؛ آیا می توان هزینه کفن و دفن میت را به مقداری که از اصل مال برداشت می‌شود، هم جزء مؤونه وی محسوب و کسر کنیم و خمس بقیه مال را پرداخت کنیم؟ (خصوصا در صورتی‌ که هزینه کفن و دفن میت مستوعب تمام ترکه باشد) یا این‌که قبل از کفن و دفن، کل مال باید تخمیس شود؟

آیا پولی که بیمه طبق قرارداد و قانون بعد از مرگ بیمه شده به بازماندگان به عنوان حقوق و مستمری می ­پردازد، متعلق خمس است؟

آیا حقوق معوقه کارگر و یا کارمند که پس از مرگش پرداخت می شود، متعلق خمس است؟

آیا پولی را که بیمه طبق قرارداد و قانون به عنوان بیمه بیکاری و یا از کار افتادگی می­ پردازد، متعلق خمس است؟

آیا بیمه عمر که مثلاً شخص بیمه شده بیست سال در هر سال مبلغی معیّن به بیمه پرداخت می­ کند و سپس بیمه مبلغی معادل دویست برابر مبلغ سالیانه را به شخص می­ پردازد مشروعیت دارد؟ آیا مبلغ دریافتی متعلق خمس است؟

فردی که کارمند دانشگاه است هزینه تحصیل فرزندش را به مدرسه می پردازد و محل کار او طبق وعده قبلی 80% آن هزینه را به ایشان عودت می دهد و یا فردی هزینه درمان خود را به بیمارستان پرداخت می کنند و شرکت بیمه 80% هزینه را طبق تعهدی که دارد به ایشان عودت می دهد. اگر فرد مذکور پولی را از دانشگاه یا بیمه دریافت نموده مصرف نکرده باشد و سال خمسی او به پایان برسد، آیا این پول خمس دارد؟

آیا پرداخت خمس دیگران بدون اطلاع آنان موجب سقوط ذمه آنان می شود؟

آیا پولی که مستأجر ناچار است برای اجاره خانه به موجر قرض (رهن) دهد، خمس دارد؟