پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (تکلیف و تقلید)

ارتباط با پایگاه
من تا کنون نماز می‌خواندم و روزه می‌گرفتم اما نمی‌دانستم باید مرجع تقلید داشته باشم و تازه متوجه شدم؛ حکم نماز و روزه هایم تا به امروز چگونه است؟
اعمال گذشته شما اگر طبق یکی از سه مورد زیر باشد، صحیح است:
الف) اعمال مطابق با فتوای مجتهدی باشد که در هنگام عمل باید از او تقلید می کردید.
ب) اعمال مطابق با فتوای مجتهدی باشد که فعلاً باید از او تقلید کنید.
ج) اعمال مطابق با احتیاط باشد.
اگر مرجع تقلید بنده در مسائل طهارات در موردی یک بار شستن را کافی بداند، آیا اگر من یک مرتبه شستم، برای کسی که مرجعش می گوید دو مرتبه شستن لازم است، پاک محسوب می شود؟
در مسائل شرعی، هر کس باید طبق نظر مرجع تقلید خود عمل کند.
وقتی تمام روشهای انتخاب اعلم برای ما مهیّا نباشد یا فقط به یک عادل خبره دسترسی باشد، تکلیف ما چیست؟
اگر شناختن اعلم از راههای ذکر شده در رساله، مشکل باشد به احتیاط واجب، انسان باید از کسی تقلید کند که گمان به اعلم بودن او دارد، بلکه اگر احتمال ضعیفی هم بدهد که کسی اعلم است و بداند دیگری از او اعلم نیست به احتیاط واجب باید از او تقلید نماید و اگر چند نفر در نظر او اعلم از دیگران و با یکدیگر مساوی باشند، اختیار با او است که یکی را برای تقلید انتخاب کند.
مرجعیت فقهی زنان چه حکمی دارد؟
از شرایط مرجعیت، مرد بودن است.
اگر شخصی در اعلمیت چند فقیه زنده، مردّد باشد، به طوری که نتواند از طریق تحقیق، أعلمیت یکی از آن ها را کشف کند، چه وظیفه ای دارد؟ آیا می تواند در بعضی از مسائل از یکی از آن ها و در بعضی از مسائل از دیگری تقلید نماید؟
بنا بر احتیاط واجب باید از کسی که احتمال اعلمیت او بیشتر است تقلید کند و تنها در صورتی که احراز کند مساوی هستند، مخیّر است که از هر کدام تقلید نماید یا در بعضی از احکام از یک مرجع و در بقیه از مرجع دیگر تقلید کند.
آیا خروج مذی، علامت بلوغ است؟
خروج مذی، نشانه بلوغ نیست.
تقلید چیست و در چه صورت تقلید از مرجع، تحقق می یابد؟
تقلید یعنی مکلف بر طبق تشخیص و فتوای مجتهد، اعمال شرعی را انجام دهد.
آیا مقام معظم رهبری اجازه می دهند به فتوای دیگر مراجع تقلید در صورت نیاز رجوع کرد؟
به طور کلی عدول از مجتهد زنده به مجتهد زنده دیگر بنابر احتیاط واجب جایز نیست، مگر این که مجتهد دوم اعلم یا محتمل‌الاعلمیه باشد؛ البته در موارد احتیاط واجب، مکلف می تواند یا طبق احتیاط عمل کند و یا به فتوای مجتهد جامع شرایط دیگری ـ با رعایت اعلمیت ـ رجوع نماید.
کسی که در زمان قبل از بلوغ از مجتهدی تقلید کرده است و الان که به سن تکلیف رسیده، مجتهد نیز فوت کرده است؛ آیا می تواند بر فتوای همان مجتهد باقی بماند؟
اگر غیر بالغ از مجتهد جامع شرایط تقلید کند و آن مجتهد از دنیا برود، می تواند پس از بلوغ بر تقلید او باقی باشد.
در مسائل سیاسی، اقتصادی و احکام شرعی آیا می شود از چند مجتهد تقلید کرد؟
مقلد می‌تواند هر قسمت از احکام شرعی را از مجتهدی که در آن قسمت تبحّر و مهارت بیشتری دارد تقلید کند. مثلاً عبادات را از مجتهدی و معاملات را از مجتهد دیگری تقلید نماید یا احکام فردی را از یکی و احکام اجتماعی و سیاسی و اقتصادی را از دیگری تقلید کند و اگر اعلمیت هر یک از مراجع در مسائلی که مکلف بنا دارد در آن مسائل از او تقلید کند محرز شود، بنا بر احتیاط واجب، تقلید از اعلم - در صورت اختلاف فتوا -، لازم است.
آیا در مستحبات هم باید تقلید کرد؟ یا همین که در برخی از منابع آمده باشد و بدان عمل کنیم، کفایت می کند؟
در مستحبات و مکروهات نیز باید طبق نظر مرجع تقلید عمل نمود؛ البته اگر در برخی منابع، کاری به عنوان مستحب ذکر شده باشد و شخص نظر مرجع تقلیدش را نداند، در صورتی که بداند مرجع تقلید آن کار را حرام نمی داند، می تواند به امید مطلوبیت و ثواب، به آن عمل کند.
آیا می توان مرجع تقلید را بر اساس ذوق و سلیقه شخصی انتخاب نمود؟
برای شناختن و انتخاب مجتهد دارای شرایط، باید خود مکلّف اطمینان پیدا کند ـ چه از راه شهرت فراگیر میان مردم و چه از راه تجربه شخصی و چه از هر راه دیگر ـ و یا باید دو نفر خبره عادل به این مطلب شهادت دهند، هرچند موجب اطمینان نشود.
اگر شخصی برای تعیین مرجع تقلید به دو نفر اهل خبره و عادل مراجعه نمود، و اعلم را به او معرفی کردند؛ سپس دو نفر عادل و خبره دیگر، فرد اعلم دیگری را معرفی کردند، تکلیف ایشان چیست؟
در این فرض، تعارض بین دو بیّنه ایجاد شده، بنابراین اگر شناختن اعلم مشکل باشد به احتیاط واجب باید از کسی تقلید کند که گمان به اعلم بودن او دارد، بلکه اگر احتمال ضعیفی هم بدهد که کسی اعلم است و بداند دیگری از او اعلم نیست به احتیاط واجب باید از او تقلید نماید. و اگرچند نفر در نظر او اعلم از دیگران و با یکدیگر مساوی باشند باید از یکی ازآنان تقلید نماید.
کسی که بعد از رحلت مرجع تقلید خود، از مقام معظّم رهبری تقلید می کند، آیا می تواند به فتاوای مرجع تقلید میت هم عمل کند؟ و در مسائلی که آن مرجع فتوا ندارد، به حضرت آقا رجوع نماید؟
اگر مکلّف پس از فوت مرجع تقلید، به مجتهد زنده جامع شرایط عدول کرد، بنابر احتیاط واجب دوباره نمی تواند از مجتهد اول تقلید کند.
مقلد مرجعی بودم که فوت کرده اما در خمس و نماز مسافر به حضرتعالی رجوع کرده ام. آیا می توان مجدداً به مرجع میت عدول کرد؟
رجوع مجدد به مرجع میّت، بنابر احتیاط جایز نیست.