پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (ازدواج و زناشویی)

ارتباط با پایگاه
کسی که قصد دارد با زن مسیحی و باکره، عقد موقت بخواند، آیا باید معلوم شود که پدرش اجازه داده و راضی به این کار است؟ چگونه به او تفهیم کند؟
می تواند به احتیاط عمل کند و بعد از موافقت دختر برای ازدواج و قبل از خواندن عقد موقت، به دختر تفهیم کند که برای اینکه همسر او باشد (هر چند به صورت موقت) از پدر یا جدّ پدری اش اجازه بگیرد؛ همچنین می تواند در این مورد به فتوای مرجع جامع الشرایط دیگری رجوع و مطابق آن عمل نماید.
اگر دختر و پسر با اطلاع والدین جهت آشنایی بیشتر در ضمن عقد موقت، توافق کنند که فقط ارتباط تلفنی و یا حضوری بدون هیچ گونه تماس بدنی باشد، آیا چنین شرطی صحیح بوده و الزام آور است؟ اگر بر خلاف شرط عمل کنند، آیا مرتکب حرام شده اند؟
اگر ازدواج با رعایت شرائط شرعی (از جمله اذن پدر یا جد پدری در ازدواج دختر باکره) محقق شود و در ضمن آن چنین شرطی شود صحیح است؛ البته بعداً اگر دختر و پسر توافق کنند که به این شرط عمل نکنند، اشکال ندارد.
آقا و خانمی جهت آشنایی جهت ازدواج، بدون اجازه پدر دختر و با موافقت امام جمعه شهر (از آذر تا دی ماه) صیغه محرمیت خوانده اند ولی محرمیت پیوسته نبوده است و به صورت هفتگی تمدید می شده است؛ با توجه به اینکه از طرفی دی ماه از یکدیگر جدا شده اند و از طرف دیگر فقط در ماه مرداد دخول داشته اند و تا آخر دی ماه هیچ ارتباطی نبوده است، اکنون عده از چه زمانی محاسبه می شود؟ (ماه مرداد یا دی) ضمناً خانم بعد از دو هفته جدایی با علم به اینکه باید عده نگه دارد، با مردی دیگر عقد می کند، آیا عقد صحیح است یا حرام ابد می شوند؟
با فرض اینکه در ازدواج مرداد ماه دخول صورت گرفته و در ازدواج های بعد تا دی ماه دخولی صورت نگرفته است، چنانچه ازدواج دوم با اذن پدر بوده است، صحیح بوده و الاّ (بدون اذن پدر) عقد بنا بر احتیاط واجب صحیح نیست. در هر حال حرمت ابدی حاصل نشده است.
مهریه زوجه به شکل متن ذیل تعیین شده است:
«بابت خرید یک دانگ منزل، تعداد صد و بیست و چهار عدد سکه و یک طلای بهار آزادی بر ذمه زوج، دین است عندالمطالبه به زوجه مذکور، کارسازی نماید یا اقدام به انتقال رسمی یک دانگ منزل مسکونی در شیراز»
آیا تعیین مهریه بین یکی از دو گزینه اول یک دانگ از منزل مسکونی و دوم صد و بیست و چهار عدد سکه تمام بهار آزادی، با توجه به اختلاف فاحش قیمتی و ارزش دو مورد، سبب مردد شدن مهریه نمی‌گردد؟ آیا مردد بودن مهریه سبب مجهول شدن مهرالمسمی و در نهایت بطلان آن و تبدیل به مهرالمثل می‌گردد؟ آیا می‌توان مهرالمسمی را مردد و از بین یکی از چند مورد قرار داد؟
به طور کلی مردد بودن مهریه صحیح نیست و در عقد دائم موجب بطلان مهر و در عقد موقت موجب بطلان عقد می شود؛ البته در فرض سؤال اگر مقصود این است که بابت خرید منزل، زوج موظف است صد و بیست و چهار سکه به زوجه پرداخت نماید، ولی در ضمن عقد هم مجاز شده، به جای تحویل سکه، منزل مسکونی به قیمت صد و بیست و چهار سکه به نام زوجه بزند، اشکال ندارد؛ بنابراین اگر مهریه مردد بین صد و بیست و چهار سکه یا منزل مسکونی باشد، مهر باطل است و بعد از دخول تبدیل به مهر المثل می شود.
۱- اگر شوهر به زن بگوید که راضی نیست او موهایش را کوتاه کند، آیا زن اجازه ی کوتاه کردن آن را دارد؟
۲- آیا موی زن به حقوق او بر بدنش محسوب می‌شود یا حقوق همسر او؟
1و2) کوتاه کردن موها فی نفسه اشکال ندارد؛ مگر آنکه موجب تنفر شوهر در لذتهای جنسی شود که در این صورت نباید انجام دهد.
بنده به مدت سه ماه (هفته ای دو یا سه بار) یا بیشتر از خاله خود شیر خورده ام؛ البته در این بین از مادر خود نیز شیر خورده ام؛ آیا در اینصورت دختران خاله ام خواهران رضاعی من هستند یا خیر؟ با توجه به اینکه عرفاً گوشت و استخوان روییده است
اگر پانزده مرتبه شیر کامل یا یک شبانه روز تمام شیر نخورده اید (به گونه ای که بین آن هیچ غذای دیگری نخورده باشید)، یا رویش گوشت و محکم شدن استخوان مستند به شیر خالۀ تنها نیست، رضاع محرّم، حاصل نشده است و به دختر خاله ها محرم نیستید.
عقیقه برای کسی که از دنیا رفته چه حکمی دارد؟ آیا قبول است؟
در فرض سؤال اگر در زمان حیات، برای او عقیقه نشده باشد، مستحب است بعد از مرگ او عقیقه نمایند.
اگر در خانواده‌ای دارای دو فرزند دختر و پسر، طلاق صورت بگیرد و دختر و پسر قصد کنند کنار مادر زندگی کنند، آیا مادر وظیفه‌ای در قبال تأمین مالی این دو فرزند دارد؟
اگر فرزند نیازمند و فقیر باشد و مادر هم تمکن مالی داشته باشد و پدر و جد پدری نتوانند پرداخت کنند و یا پرداخت نکنند، پرداخت نفقه فرزند (دختر یا پسر) بر مادر واجب است.
زن و مردی با یکدیگر صیغه موقت به مدت یک ماه خوانده‌ و مهریه را 110 شاخه گل قرار داده‌اند؛ بعد از رابطه زناشویی فهمیده اند که با مهریه مذکور، که مقدارش مجمل و مبهم است، عقد، باطل بوده است. این مرد چه مقدار مهریه به این خانم بدهکار است؟
در فرض سؤال اگر نوع و قیمت گل مشخص باشد، عقد صحیح است و مرد باید آن را بپردازد؛ در غیر اینصورت عقد باطل است و در صورت دخول، مهرالمثل برای زن ثابت است* و زن برای ازدواج با مرد دیگر باید عده وطی به شبهه نگه دارد.
-------------------
*مهرالمثل عبارت است از مهریه زنانی که مثل این زن هستند و مقدار آن با توجه به خصوصیات شخصی، خانوادگی و اجتماعی افراد متفاوت است.
اگر دختری به واسطه وطی، بکارتش را از دست ندهد، آیا همچنان در حکم باکره است؟
اگر دخول با شوهر به اندازه ختنه گاه از جلو صورت گرفته باشد، حکم باکره را ندارد و اذن پدر و یا جد پدری در عقد بعدی لازم نیست؛ در غیر این صورت بنابر احتیاط واجب (در عقد موقت یا دائم) اذن پدر و یا جدّ پدری شرط صحت ازدواج است.
شخصی خانمی را به عقد موقت خود در می‌آورد و سه دانگ از یک خانه‌ای را به عنوان مهریه خانمش نوشته است. بعداً مشخص شده است که دو دانگ از آن خانه متعلق به شخص دیگر است و یک دانگ متعلق به شوهر خانم هست؛ حال با توجه به این که از شرایط عقد موقت، مشخص و معلوم بودن مهریه است، آیا عقد فوق باطل است؟
عقد، در فرض مذکور باطل است و در صورتی که دخول محقق شده باشد، خانم مستحق مهر المثل است.
1. آیا می‌توان با زن مسیحی هم صیغه موقت طولانی مدت خواند و در مذهبشان هم به قصد ازدواج، عقد مسیحی خواند؟
2. آیا اذن پدر برای دوشیزه مسیحی و بانوی غیر باکره مسیحی که ازدواج شرعی نکرده، واجب است؟
ج1) عقد موقت با خانم اهل کتاب با رعایت شرائط شرعی اشکال ندارد ولی باید به طرف مقابل تفهیم ازدواج به صورت موقت شود و او هم قبول کند.
ضمناً توجه داشته باشید که به طور کلی صحت عقد موقت طولانی مدت مثل 99 ساله که عادتاً احتمال بقای زوجین تا آن مدت وجود ندارد، محل اشکال است.
ج2) اگر رشیده باشد و در مذهب او اذن پدر لازم نباشد، ازدواج با رضایت خود او اشکال ندارد.
مدیر اقتصادی خانواده چه کسی است؟ دو لباس مختلف وجود دارد که هیچ کدام از لحاظ جنس و کیفیت خارج از شأن زن نیست. آیا مرد می تواند هر کدام را که می‌خواهد برای زن تهیه کند حتی اگر خلاف سلیقه زن باشد؟ آیا بردن زن به بیرون از خانه برای خرید واجب است؟
ج1) آنچه برشوهر لازم است پرداخت نفقه همسر است و نفقۀ واجب زن عبارت است از هر آنچه زن به طور متعارف به آن احتیاج دارد، مانند غذا و وسایل مورد نیاز آن، لباس، مسکن، هزینۀ درمان بیماری های متعارف و نظافت و ... به مقدار و کیفیتی که برای امثال او متعارف است.
ج2) در فرض سؤال هر کدام را تهیه کند به مقدار واجب عمل کرده است ولی شایسته است سلیقه زن مراعات شود.
ج3) واجب نیست.
به طور کلی سزاوار است امور خانواده با تفاهم، همدلی، رفق و مدارا و گذشت انجام شود.
آیا اگر زن بعد از عقد، بدون اجازه شوهر، قرارداد کاری که منافات با حق شوهر دارد ببندد، آیا واجب است به آن عمل کند؟
آیا باید قرارداد را فسخ کرده یا استعفا دهد ؟
اگر زن بخواهد بعد از عقد نکاح قرارداد کاری که منافی حق شوهر است ببندد باید با اجازه شوهر باشد و اگر او اجازه ندهد، قرارداد باطل است، مگر این که زن ضمن عقد نکاح شرط کرده باشد که برای کار، بیرون برود یا عقد نکاح مبنی بر این شرط خوانده شده باشد که در این صورت باید به شرط عمل شود.
1. آیا عقد دائم با لفظ "مَتَّعتُ" صحیح است؟
2. فعل های "انکحتُ"، "زَوَّجتُ" و "مَتَّعتُ"، باید دو مفعولی خوانده شوند یا با حرف جر هم متعدی می شوند، اگر می شوند با کدام حرف جر؟
3. آیا عقد دائم و موقت با هر کدام از افعال مذکور (انکحت، زوجت و متعت)، به تنهایی کافیست؟ یا شرایط خاصی دارند؟
ج1) در صورتی که قرینه ای بر دوام وجود داشته باشد، صحیح است هر چند احتیاط در این است که با لفظ انکحت یا زوّجت خوانده شود.
ج2) هر کدام از انکاح و تزویج به دو مفعول متعدّی می شوند. و بهتر است که زوج، مفعول اول و زوجه مفعول دوم قرار داده شود و عکس آن نیز جایز است. هر کدام از این ها به مفعول دوم گاهی بدون واسطه و گاهی به واسطه «مِنْ» و لام متعدی می شوند. پس گفته می شود: «انکحت- یا زوّجت- زیداً هنداً» یا «انکحت هنداً من زید». و با «لام» هم گفته می شود.
ج3) جهت اطلاع از کیفیت خواندن عقد دائم و موقت می‌توانید به رساله حضرت امام خمینی (ره) مسئله ٢٣٦٨ به بعد مراجعه فرمایید.