پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (حج و عمره)

ارتباط با پایگاه
شخصی در عمره تمتع اوایل طواف، وضویش باطل شده و چون لباس احرامش نجس شده است طواف را رها کرده و چون می‌دانسته سعی و تقصیر نیازی به وضو و طهارت ندارد سعی و تقصیر را انجام داده هرچند شک داشته این کارش درست است یا نه ولی بعد از تقصیر و خروج از احرام با مراجعه به مناسک حج به اشتباه خیال کرده که اگر طواف و نماز به جا آورد عمره اش درست است و بعد از به جا آوردن طواف و نماز با طهارت و وضو خیالش راحت شده که کل اعمالش صحیح است و بعد بقیه اعمال حج تمتع را بجا آورده است آیا حج وی صحیح است؟ آیا شخص هنوز در احرام است؟ در صورت محرم بودن چنانچه الآن پول ندارد به حج برود چگونه باید از احرام بیرون بیاید؟
احتیاط واجب آن است که عمره مفرده به جا آورد و اگر حج او حج واجب بوده، باید در سال بعد عمره و حج تمتع را اعاده کند.
خانمی از لحاظ مالی برای حج مستطیع است، اما ترس فوق العاده و غیر قابل تصور از سوار شدن هواپیما را دارد، به نحوی که این کار به نظر وی، غیر قابل تصور و اصلاً امکان‌پذیر نیست. آیا در این صورت، مستطیع حساب می‌شود یا نه؟
اگر حج بر وی مستقر نبوده و پیمودن راه با هواپیما برای ایشان حرجی است و راه دیگری برای تشرف به حج ندارد، مستطیع نیست.
1. فردی که حج واجب انجام داده، آیا در سفر بعد می‌تواند به نیابت از شخص دیگر، که خود توانایی انجام حج را دارد، ولی هنوز مستطیع نشده، بدون اطلاع او حج انجام دهد؟
2. اگر آن شخص در آینده، مستطیع شود؛ آیا حجی که بدون اطلاع او و در زمان عدم استطاعت او انجام شده، کفایت می‌کند؟
ج1) انجام حج مستحبی به صورت تبرّعی ایراد ندارد.
ج2) در فرض سؤال، حج مذکور کفایت از حج واجب نمی کند.
کسی که بدون قصد عمره یا حج، وارد مکه یا حدود حرم شود، آیا احرام بستن برای وی واجب است؟ اگر احرام نبندد، کفاره دارد؟ کسانی که هر روز برای کسب و کار، وارد مکه شده و خارج می شوند، آیا باید با گذشت یک ماه، دوباره احرام ببندند؟
واجب است بر کسی که می خواهد داخل مکّه شود، با احرام وارد شود و برای احرام باید نیت عمره یا حج داشته باشد و اگر وقت حج نیست و می خواهد وارد مکّه شود، واجب است عمره مفرده انجام دهد؛ البته از این حکم، کسانی که مقتضای شغلشان این است که زیاد وارد مکّه می شوند و از آن خارج می شوند، استثنا شده است. همچنین کسانی که پس از اعمال حج یا عمره، از مکه خارج شده‌اند و می‌خواهند در همان ماه انجام حج یا عمره، دوباره وارد مکه شوند، احرام و عمره مجدّد واجب نیست. ولی با گذشت ماه قمری برای ورود به مکه، باید مجدد محرم شود و در هر صورت کفاره ندارد.
آیا فقط سقف و مشابه آن مانند سایه‌بان و چتر از محرمات احرام است یا کلاً مسئله سایه است؟ مثلاً آیا رفتن زیر سایه شاخ و برگ یک درخت هم برای مردها در حالت احرام، حرام است؟
ایستادن زیر شاخ و برگ درخت، اشکال ندارد.
کسی که به نیابت از پدر به حج مشرف می شود، آیا می‌تواند در همان سفر، برای خود نیز اعمال حج به جا آورد؟
صحیح نیست.
1- من و همسرم هر دو معلم هستیم، خرج زندگیمان یکی است. مهریه ام را بخشیده ام، طلایی که نزد من است به مقدار فیش حج است. آیا حج بر من واجب است؟ با وجود خانه و ماشین، ولی هنوز برای حج ثبت نام نکرده ایم، چون تا به حال مستطیع نبودیم.
2- اگر وام بگیریم می توانیم دو فیش حج آزاد بخریم. آیا این کار بر ما واجب است و ما مستطیع محسوب می شویم و در صورت فوت، حج بر گردن ماست؟
ج1) اگر مهریه شما به اندازه خرج حج بوده و همسر شما توانایی پرداخت آن را داشته است، و در گرفتن آن به مشقت نمی افتادید، حق بخشش آن را به میزان حج نداشته اید لذا با وجود سایر شرایط حج، بر شما واجب است که به حج بروید و اگر قادر بر این امر نبوده است و طلاهای مذکور نیز در حد شأن و کفاف شما باشد فروش آن واجب نخواهد بود.
ج2) کسی که هزینه ی رفتن به حج را در اختیار ندارد، اما می تواند قرض بگیرد، و سپس به سادگی قرض خود را ادا کند، واجب نیست که خود را با قرض گرفتن، مستطیع کند. اما اگر بگیرد، حج بر او واجب می شود.
بنده و همسرم چهار سال است که نوبت حجمان شده، چون در خارج از کشور سکونت داریم، همسرم کار و درآمد مشخصی ندارد، به دلیل (عدم پس انداز مادی، عدم ویزا از طریق کنسولگری سعودی، تکمیل ظرفیت کاروانهای ایران، که می بایست چند ماه زودتر در ایران باشیم، از طرفی دور بودن از محل زندگی و دختر دم بخت و دانشجو و دیگر مشکلات) و از لحاظ دارایی (غیر از پولی که از مستأجر نزد ماست) وجود یک باب منزل در تهران و یک خانه کلنگی درحاشیه شهر، که در اجاره مستاجر می باشد، با این وجود، آیا مستطیع محسوب می شویم و باید امسال حج را بجا آوریم؟ یا انجام آن را به زمان مناسب دیگر موکول کنیم؟
مجرد احتمال عدم موفقیت از طریق خارج، مجوز عدم اقدام برای تشرف به حج نیست؛ اگر واقعا از این طریق ممکن نباشد و از طریق داخل کشور نیز به دلایل مذکور، سفر به حج برایتان ممکن نباشد یا حرجی باشد، مستطیع نیستید و تشخیص آن با خود مکلف است.
آیا در عمل تقصیر عمره مفرده، گرفتن ناخن یک انگشت دست کافی است؟ یا اینکه باید از موی سر هم مقداری چیده شود؟
بهتر آن است که اکتفا به زدن ناخن نکند، و از مو قدری بزند، بلکه موافق احتیاط است.
سایه قرار دادن دست ها بر سر، در طی منازل به خصوص بعد از احرام، آیا جایز است؟
جایز است به بعض بدن خود، سر را بپوشاند؛ مثل آن‌که دست ها را روی سر بگذارد، لیکن احتیاط در ترک آن است.
آیا شخصی که اسمش برای حج تمتع در آمده، ولی از نظر جسمی بگونه‌ای است که نمی تواند به هیچ عنوان حرکت نماید، و حتی برای رفع قضای حاجت، نیاز به یاری چند نفر دارد. 1) آیا می تواند کسی را به نیابت از خود به حج تمتع بفرستد. 2) آیا شخصی که به جای وی می رود، باید خودش حج تمتع انجام داده باشد؟
ج1) در فرض سؤال اگر حج قبلا بر عهده او نبوده و بر او مستقر نشده باشد، حج تمتع از او ساقط است و نائب گرفتن هم لازم نیست.
ج2) نائب شرائطی دارد از جمله آنکه مستطیع نباشد و یا حج خودش را قبلاً بجا آورده باشد.
در تقصیر عمره مفرده، آیا تفاوتی دارد که از کدام قسمت سر، مو را بچیند؟
در حکم مذکور فرقی بین جاهای مختلف سر نیست.
برای حج امسال استطاعت مالی دارم، فیش و نوبت حج هم فراهم است، ولی با وجود کودک شیر خوار چهار ماهه و خوف آسیب رسیدن به آن، آیا امسال مستطیع هستم و باید حج را بجا آورم، یا می توانم آن را به تعویق بیاندازم؟
مجرد آنچه بیان شد مانع از تحقق استطاعت نیست. مگر آنکه برای بچه ضرر داشته باشد و ضرر بگونه‌ای باشد که شیر دهنده باید در کنار کودک بماند، یا به‌ نحوی باشد که شیر دهنده با رفتن به سفر حجّ، دچار عسر و حرج گردد، که در این دو صورت حجّ بر او واجب نیست.
فردی از دنیا رفته و در حال حاضر دو دختر بالغ مجرد دارد، وی قبلاً برای حج تمتع، ثبت نام کرده بود و الان نوبت حجش فرا رسیده، تکلیف ورثه چیست؟ آیا ورثه می توانند، فیش حج را بفروشند؟
در فرض سؤال اگر قبلاً حج بر ایشان مستقر شده (تمام شرائط استطاعت را داشته و مسامحه کرده و نرفته) باید برای وی نائب بگیرند - و لو با فروش فیش حج - تا برای ایشان حج تمتع بجا آورد، و اگر حج بر ایشان مستقر نشده باشد، نائب گرفتن برای وی واجب نیست و فیش، حکم سائر اموال متوفی را دارد و همه ی ورثه به حسب سهمشان در آن حق دارند.
بعد از تعطیلی حج تمتع، نام بنده و همسرم در واجدین شرایط حج تمتع اعلام شد، ولی به دلیل امنیت سفر حج و داشتن فرزند دو ساله از این سفر معنوی، انصراف دادم تا بتوانیم برای سال‌های بعد با بزرگتر شدن فرزندم، به حج برویم. قصد فرار از سفر حج را نداریم و ثبت نام حج را هم انجام داده ایم؛ حال با توجه به وضعیت مذکور، آیا تعویق آن برای سال‌های بعد، امکان پذیر خواهد بود؟ تکلیف چیست؟
در صورت تحقق شرائط استطاعت، باید به حج بروید و صِرف مورد مذکور در سؤال، مجوّز ترک حج نیست، مگر موجب حرج و مشقت شدید برای شما شود.