پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه
اگر دو نفر با هم اختلاف دارند و در دادگاه، محاکمه می شوند و دادگاه هم نیاز به شاهد دارد اگر فردی بخواهد به دروغ شهادت بدهد و دست به قرآن بگذارد و قسم بخورد که به فرض مثال مردی زنش را زده است، آیا این قسم شرعاً حرام است و کفاره دارد؟
قسم مذکور دروغ و حرام است، ولی کفاره ندارد.
شخصی در ماه رمضان و بدون قصد انزال، به عکس شهوت انگیزی نگاه کرده و جنب شده است، سپس با تصور اینکه روزه باطل شده، استمناء کرده است. روزه وی چه حکمی دارد؟
اگر بدون قصد بیرون آمدن منی به عکس نگاه کرده است، در صورتی که عادتاً با این کار منی از او خارج نمی شود اگر چه اتفاقاً منی بیرون آید روزۀ او صحیح است. ولی اگر نگاه را ادامه دهد تا آنجا که نزدیک است منی خارج شود و خودداری نکند تا خارج گردد روزه‌اش باطل است و باید قضای آن را به همراه کفاره به جا آورد. بنا بر این در فرض سؤال اگر روزه دار سهواً یکی از کارهایی که روزه را باطل می‌کند انجام دهد و به خیال این که روزه‌اش باطل شده عمداً دوباره یکی از آنها را به جا آورد، روزۀ او باطل می‌شود و اگر از این مسأله اطلاعی نداشته است، کفاره بر او واجب نمی باشد.
خواندن نماز آیات برای کسی که در موقع وقوع زلزله و یا سایر وقایع، مثل خورشید گرفتگی و غیره، حائض است، آیا بعد از پاک شدن، واجب است بخواند؟ نیت آن چگونه است؟
در نمازهای آیات موقّته، مانند خسوف و کسوف اگر در تمام وقت حائض باشد و آیاتِ غیر موقّته، مانند زلزله - چه اداء و چه قضا - واجب نیست.
در یکی از مکان‎های نظامی، ساختمانی را از روز اول به عنوان مهمان‎سرا ساخته‌ایم؛ آیا می‌توان کاربری آن را تغییر داد؟
به طور کلی این گونه امور تابع قوانین و مقررات مربوطه است و تخلف از آن جایز نیست.
من مبلغ زیادی بدهکارم. آیا با داشتن بدهی و پرداخت نکردن دیون، می‌توانم زمین و مِلک مجاور خانه خودم را وقف مسجد کنم؟
اگر دیون شما منجر به ورشکستگی و محجور شدن در اموال‌تان توسط حاکم شرع نشده باشد، وقف اموال مذکور، اشکال ندارد. اما اگر برای فرار از پرداخت دَین باشد، صحت وقف، محل اشکال است.
سال خمسی، اول آذر و تاریخ بیمۀ ماشین، آخر آذر ماه است. آیا می‌توان هزینۀ بیمه را از درآمد سال جدا کرده، سپس خمس پرداخت شود؟
در فرض سؤال پرداخت بیمه ماشین جزء مخارج سال بعد محسوب می شود و کسر قیمت آن از درآمد امسال صحیح نیست.
پدرم قبل از فوتش، حج تمتع، ثبت نام کرده و مبلغی هم پرداخت نموده است. قرار شده، نایب به جای ایشان حج انجام دهد. برای انجام حج نیابتی، آیا می‌توان از ثلث مال متوفی، پرداخت کرد؟
در فرض سؤال، چنانچه حجّ بر پدرتان مستقر شده (مستطیع بوده) و اموالش برای هزینۀ سفر حج کافی باشد، ورثه او باید از اصل مال از طرف او نایب بگیرند؛ مگر آن که وصیت کرده باشد که مخارج حجّ از ثلث مالش پرداخت شود، که در این صورت از ثلث برداشته می شود. ولی اگر ثلث مالش برای انجام آن کافی نباشد، کمبود آن از اصل مال برداشته می‌شود. اما اگر ایشان در زمان حیات مستطیع نبوده، در این صورت اگر وصیتی نکرده، واجب نیست برای ایشان، حج به جا آورده شود و چنانچه وصیت به حج کرده و وصیت بیش از ثلث مال نیست، واجب است که از ثلث مال ایشان، حج به جا آورده شود.
آیا بازی حُکم جایز است؟
(کسی با قرعه، حاکم و دیگری محکوم می شود؛ حاکم دستور می دهد و محکوم، ملزم به انجام است.)
صرف قرعه کشی و تعیین حاکم در فرض سؤال اگر همراه با بُرد و باخت مالی بین بازیکنان نباشد، فی نفسه اشکال ندارد؛ البته محکوم، الزام شرعی به انجام دستور حاکم ندارد.
مستحاضه (کثیره یا متوسطه) بعد از خروج ضروری از مسجد، آیا برای ورود به مسجد لازم است غسل انجام دهد؟
مجرد ورود مستحاضه به مسجد، نیاز به غسل ندارد.
اگر کسی به دیگری بگوید که لقطه را به او بدهد؛ کدام یک مسئول است؟
اگر فرد مذکور، مال پیدا شده را برای خودش بر ندارد و به او برساند، بنابر احتیاط واجب هر دو نفر طبق احکام لقطه عمل نمایند.
اگر کفن میّت از پول غیر مخمّس تهیه شده باشد، آیا نبش قبر و تعویض کفن واجب است؟
نبش قبر لازم نیست، بلکه جایز هم نمی باشد، و دادن خمس آن کفایت می کند.
اگر گمان شود فرد گناه کار، اصرار بر گناه ندارد، آیا نهی او واجب است؟
به طور کلی اگر مکلف بداند یا گمان کند یا احتمال صحیح بدهد که شخص معصیت کار، گناه را تکرار نمی کند، نهی از منکر، واجب نیست.
اگر قبل از نوشتن قول‌نامه و اجاره‎نامه، به شخصی بگویم: که "منزلم را به مبلغ خاصی به تو اجاره یا رهن می‎دهم ولی اگر بعد از آن، مشکلی برایم پیش بیاید، باید مبلغی بر آن رهن یا اجاره اضافه کنی"؛ آیا گرفتن مبلغ مازاد بر قول و حرف اولیه، صحیح است؟
اگر هنگام عقد اجاره، قرارداد با مبلغ جدید و قطعی منعقد شده و مستأجر نسبت به آن رضایت دارد، باید طبق آن عمل شود و تغییر مبلغ تا پایان قرارداد بدون رضایت طرفین جایز نیست. البته صحبت‎های ابتدایی، قبل از قرارداد، اگر صِرف وعده باشد، تخلّف از آن حرام نیست؛ هر چند خُلف وعده، پسندیده نیست.
اگر کسی جلوتر و زودتر از سال خمسی، مبلغی را به عنوان خمس پرداخت نماید، کفایت از خمسی که بعداً در ذمه او خواهد آمد می‌کند؟
اگر زمان پرداخت خمس، مالِ مورد تعلق خمس نداشته باشد و بعد از پرداخت خمس، درآمدی به دست آورد، خمس پرداخت شده کفایت از خمس آن درآمد نمی کند؛ ولی اگر خمس درآمدی که موجود است را قبل از رسیدن سال خمسی بپردازد، در این صورت کفایت می‌کند.
شخصی بعد از ازدواج و تعیین مهریه همسرش، اولین حقوقش را دریافت کرده است. از زمان ازدواج 7 سال می‌گذرد و طی این 7 سال، خمسی برای پرداخت، محاسبه نکرده است، اما قصد دارد هم اکنون خمس خود را محاسبه و پرداخت نماید؛ از طرفی به همسرش مهریه بدهکار است؛ آیا اجازه دارد هم اکنون کل داراییش (به جز بخشی که برای مایحتاج و تأمین مخارج زندگی باید نگه‌دارد) را برای جبران بخشی از مهریه به همسرش تحویل دهد؟
به طور کلی درآمدهایی که سال خمسی بر آن نگذشته است را می توان بابت مهریه همسر داد. اما پرداخت خمس مقداری که در فرض سؤال در این چند سال، اضافه بر مخارج سالانه شخص مزبور بوده، با محاسبه تنزل ارزش پول لازم است؛ البته با توجه به اینکه فرد مذکور، حساب سال نداشته و نمی‌داند که به هنگام صرف پول در خرید مایحتاج، آیا سال خمسی بر آن گذشته یا نه، در مورد پول خرید آنها بنابر احتیاط واجب باید با یکی از نمایندگان مقام معظم رهبری مصالحه نماید.