همه
احکام بانوان
احکام سفر
احکام محتضر و اموات
احکام پزشکی
ازدواج و زناشویی
اعتکاف
اماکن مذهبی
امر به معروف و نهی از منکر
اموال پیدا شده و مجهول المالک، مظالم
تکلیف و تقلید
جهاد و دفاع
حج و عمره
حقوق
خمس
خوردنی ها و آشامیدنیها
روزه
زکات
شکار و ذبح حیوانات
صدقات و تبرعات
طلاق و عده
طهارت و نجاست
غصب
قوانین و مقررات و اموال بیت المال
مسائل فرهنگی و اجتماعی
مسائل قضایی
معاملات و شغلها
نذر، قسم و عهد
نماز
نگاه، پوشش و معاشرت
ورزش، مسابقات و تفریحات
وصیت و ارث
وضو، غسل و تیمم
وقف، مساجد و قبرستان
ولایت فقیه
گناهان
موضوعات
پرسش و پاسخ (نماز)
ارتباط با پایگاهفاصله بین مأموم و امام جماعت در افعال نماز تا چه مقدار صحیح است؟
به طور کلی مأموم باید افعال نماز را با امام یا کمی دیرتر از امام به جا آورد و اگر عمداً از امام جماعت جلو بیفتد یا مدتی بعد از او (به نحوی که متابعت از امام صدق نکند) انجام دهد، نمازش فرادا میشود.
کسی حین نماز یادش بیاید که اذان و اقامه را نگفته است، آیا نماز باطل است؟ آیا می توان بعد از نماز اذان و اقامه را گفت؟
نماز در فرض سؤال باطل نیست و بعد از اتمام نماز، دستور شرعی بر گفتن اذان و اقامه وارد نشده است؛ ولی اگر در رکعت اول پیش از آن که به اندازه رکوع خم شود یادش بیاید که اذان یا اقامه را فراموش کرده، چنانچه وقت نماز وسعت دارد مستحب است برای گفتن آنها نماز را بشکند.
در تعدادی از نمازهای چهار رکعتی که شک بین 3 و 4 کرده بودم و به دلیل عدم اطلاع از حکم، بین نماز احتیاط و اصل نماز، فاصله انداخته بودم؛ با توجه به اینکه فقط میدانم نماز 4 رکعتی بوده و نمیدانم ظهر یا عصر یا عشا بوده، این نمازها را دوباره به چه نیتی (ادا یا قضا / ظهر یا عصر یا..) باید بخوانم؟
در فرض سؤال، اگر نماز احتیاط را خواندهاید، بنابر احتیاط به همان تعداد، نماز 4 رکعتی قضا بدون تعیین ظهر یا عصر یا عشا، بخوانید.
1. اگر مکان ایستادن امام جماعت کمتر از یک وجب یعنی ۲۰ سانتی متر بلندتر از مکان ایستادن مأموم باشد آیا این جماعت، صحیح است؟
2. اگر بلندی جای امام جماعت به صورت رمپ و سراشیبی با شیب ملایم باشد به نحوی که افراد بتوانند نمازشان را بر آن اقامه کنند به این صورت که محل سجده به اندازه ۴ انگشت بسته، بلندتر از مکان ایستادن ایشان باشد، آیا اقامه جماعت در چنین زمینی که امام جماعت در قسمت بلندی بایستد، صحیح است؟
2. اگر بلندی جای امام جماعت به صورت رمپ و سراشیبی با شیب ملایم باشد به نحوی که افراد بتوانند نمازشان را بر آن اقامه کنند به این صورت که محل سجده به اندازه ۴ انگشت بسته، بلندتر از مکان ایستادن ایشان باشد، آیا اقامه جماعت در چنین زمینی که امام جماعت در قسمت بلندی بایستد، صحیح است؟
ج1و2) در هر دو فرض چنانچه مکان امام از مکان مأمومین اختلاف کمتر از یک وجب داشته باشد، اشکال ندارد.
اگر کسی سهواً یا عمداً در رکوع و سجود ذکر را جابجا بگوید، (در رکوع، ذکر سجده و در سجده، ذکر رکوع) آیا نماز صحیح است؟
اگر ذکرهای رکوع و سجده را به جای یکدیگر بگوید، در صورتی که سهوی باشد اشکال ندارد، همچنین است اگر عمدی باشد و به قصد مطلق ذکر خداوند «عزوجل» بگوید، ولی ذکر مخصوص آن را نیز باید بگوید و در صورتی که ذکر مخصوص را نگفته چنانچه عمدی بوده و در یادگیری مسئله کوتاهی نکرده، نمازش صحیح است؛ همچنین اگر سهوی بوده و بعد از رکوع و سجده متوجه شود که ذکر رکوع یا سجده را اشتباه گفته، نمازش صحیح است.
آیا باتوجه به این که طوطی چینه دان دارد و هنگام پرواز تندتند بال میزند، حرام گوشت است یا حلال گوشت؟ اگر پر طوطی بر روی لباس نمازگزار باشد نماز باطل میشود؟
اگر بال زدن آن بیشتر از بال نزدنش باشد و یا چینه دان داشته باشد، حلال گوشت است و در صورتی هم که شک کنید از قسم حلال گوشت است یا حرام گوشت، ضرری به صحت نماز نمیزند.
بلند خواندن تسبیحات اربعه چه حکمی دارد؟
اگر بلند خواندن تسبیحات، عمدی باشد موجب بطلان نماز میشود؛ ولی اگر سهوی باشد اشکال ندارد و نماز خوانده شده، صحیح است.
محل سجده نمازگزار تا چه مقدار بلند باشد، سجده او صحیح است؟ اگر مثلاً نمازگزار بر روی تشکچهای نماز میخواند که خود تشکچه مقداری ارتفاع دارد و مهر بر روی آن است، مقدار بلندی مهر از روی فرش و زمین محاسبه میشود یا از روی تشکچه؟
به طور کلی در حال سجده باید جای پیشانی از جای زانوها و سرانگشتان پا، بالاتر یا پایین تر از چهار انگشت بسته نباشد.
اگر هنگام نماز، بچه مهر را بردارد، تکلیف چیست؟ بدون مهر نماز بخوانم یا نماز را بشکنم؟
موارد مختلف است.
اگر امکان تهیه چیزی که سجده بر آن صحیح است باشد مثل این که خاک یا سنگ یا... در دسترس او است، لازم است بردارد و سجده را انجام دهد؛ ولی اگر امکان تهیه چیزی که سجده بر آن صحیح است نباشد:
1- چنانچه وقت نماز وسعت داشته باشد. باید نماز را رها کرده و بعد از تهیه آنچه سجده بر آن صحیح است، دوباره نماز بخواند.
2- چنانچه وقت نماز تنگ باشد. اگر لباس او از جنس پنبه یا کتان است یا چیزی از جنس پنبه و کتان دارد باید بر آن سجده کند، و احتیاط (واجب) آن است که تا سجده بر لباسی که از پنبه و کتان، ممکن است بر غیر آن یعنی غیر لباسی که از این جنس باشد سجده نکند و اگر ندارد بنابر احتیاط واجب بر پشت دست خود سجده کند.
اگر امکان تهیه چیزی که سجده بر آن صحیح است باشد مثل این که خاک یا سنگ یا... در دسترس او است، لازم است بردارد و سجده را انجام دهد؛ ولی اگر امکان تهیه چیزی که سجده بر آن صحیح است نباشد:
1- چنانچه وقت نماز وسعت داشته باشد. باید نماز را رها کرده و بعد از تهیه آنچه سجده بر آن صحیح است، دوباره نماز بخواند.
2- چنانچه وقت نماز تنگ باشد. اگر لباس او از جنس پنبه یا کتان است یا چیزی از جنس پنبه و کتان دارد باید بر آن سجده کند، و احتیاط (واجب) آن است که تا سجده بر لباسی که از پنبه و کتان، ممکن است بر غیر آن یعنی غیر لباسی که از این جنس باشد سجده نکند و اگر ندارد بنابر احتیاط واجب بر پشت دست خود سجده کند.
با عنایت به زلزله پیش آمده در منطقه ما و اعلام مرکز لرزه نگاری، آیا نماز آیات واجب است؟
چنانچه مرکز لرزه نگاری، وقوع لرزشهای خفیف زمین را در منطقهای اعلام کند، که فقط با دستگاه قابل تشخیص است و افرادی که در آنجا زندگی می کنند اصلاً آنها را احساس نکنند، نماز آیات واجب نمیشود.
نماز آیاتی را که در وقت خود نخواندهایم، (سهواً یا عمداً) آیا بعداً باید به نیت قضاء خواند یا اداء یا ما فی الذمة؟
ترک عمدی نماز آیات گناه است و مکلف باید توبه و استغفار کند ولی در هر دو صورت (ترک عمدی و یا سهوی) از جهت قضا مختلف است؛ در زلزله و... (که مدت زمان وقوعش کم است) بنا بر احتیاط مکلف باید فوراً نماز آیات را بخواند؛ و اگر تأخیر بیاندازد، باید آن را تا آخر عمر بدون نیت اداء و قضا (قصد ما فی الذمه) به جا آورد. ولی نسبت به خورشید و ماه گرفتگی اگر مکلف نماز آیات را به قدری تأخیر بیندازد که خورشید یا ماه شروع به باز شدن کند، باید نماز را به قصد قربت، بدون نیّت ادا یا قضا (به قصد ما فی الذمه) به جا آورد؛ ولی اگر نماز را تا باز شدن کامل آن به تأخیر اندازد، باید نماز را به نیّت قضا بخواند البته باید توجه داشت کسی که هنگام گرفتن ماه یا خورشید اصلاً مطلع نشود و بعد از باز شدن آن بفهمد، درصورتی که گرفتگی کامل بوده، باید قضای نماز آیات را بخواند ولی اگر فقط مقداری از آن گرفته بوده، قضا بر او واجب نیست و چنانچه مطلع شده ولی از روی فراموشی نماز را نخوانده است باید قضای آن را بخواند، هر چند تمام آن نگرفته باشد.
کسی که با درخواست یا رضایت خودش برای عمل جراحی، بیهوش شده است و برای یک یا چند نماز در بیهوشی بوده، آیا قضای نمازها بر او واجب است؟
اگر مکلف در تمام وقت نماز بیهوش باشد، قضای آن واجب نیست؛ مگر این که بیهوشی به اختیار خودش بوده باشد که بنابر احتیاط واجب باید نماز را قضا کند.
درحین خواندن ترجمه قرآن به آیه سجده واجب میرسیم آیا سجده انجام بدهیم؟
با خواندن ترجمه آیه سجده دار، سجده، واجب نمیشود.
اگر در نماز هنگام خواندن آیهای شک کنم که آیه یا آیات پیش را خواندهام یا نه، یا وقتی آخر آیه را میخوانم، شک کنم که اول آن را خوانده ام یا نه، وظیفه ام چیست؟
اگر در حال خواندن آیهای شک کنید که آیه پیش را خواندهاید یا نه یا وقتی آخر آیه را میخوانید، شک کنید که ابتدای آیه را خواندهاید یا نه، به شک خود اعتنا نکنید.
اگر کسی به طور عمدی نماز عشا را زودتر از نماز مغرب آن روز، به جا آورد، حکم نماز او چیست؟ برای جبران آن باید چه کار کند؟ اگر همین حالت به طور سهوی رخ دهد حکم نماز چیست؟ آیا باید دوباره نمازها را بخواند؟
ج1) در فرض مذکور نماز عشاء، باطل است و باید بعد از خواندن نماز مغرب دوباره نماز عشا را ادا نماید.
ج2) هرگاه به تصور این که نماز مغرب را خوانده، مشغول نماز عشاء شود و بین نماز بفهمد که اشتباه کرده است، چنانچه در وقت مشترک نماز مغرب و عشاء بوده و به رکوع رکعت چهارم نرفته باشد، باید نیت را به نماز مغرب برگرداند و نماز را تمام کند و بعد نماز عشا را بخواند ولی اگر به رکوع رکعت چهارم رفته باشد، بنا بر احتیاط باید نماز را تمام کند، سپس نماز مغرب و عشاء را به ترتیب بخواند. همچنین اگر در وقت مخصوص به نماز مغرب باشد و وارد رکوع رکعت چهارم نشده است، احتیاط واجب آن است که نیّت را به نماز مغرب برگرداند و نماز را تمام کند و بعداً هر دو نماز را به ترتیب به جا آورد و چنانچه با غفلت نماز عشاء را پیش از نماز مغرب بخواند و بعد از تمام شدن نماز متوجه شود، نمازش صحیح است.
ج2) هرگاه به تصور این که نماز مغرب را خوانده، مشغول نماز عشاء شود و بین نماز بفهمد که اشتباه کرده است، چنانچه در وقت مشترک نماز مغرب و عشاء بوده و به رکوع رکعت چهارم نرفته باشد، باید نیت را به نماز مغرب برگرداند و نماز را تمام کند و بعد نماز عشا را بخواند ولی اگر به رکوع رکعت چهارم رفته باشد، بنا بر احتیاط باید نماز را تمام کند، سپس نماز مغرب و عشاء را به ترتیب بخواند. همچنین اگر در وقت مخصوص به نماز مغرب باشد و وارد رکوع رکعت چهارم نشده است، احتیاط واجب آن است که نیّت را به نماز مغرب برگرداند و نماز را تمام کند و بعداً هر دو نماز را به ترتیب به جا آورد و چنانچه با غفلت نماز عشاء را پیش از نماز مغرب بخواند و بعد از تمام شدن نماز متوجه شود، نمازش صحیح است.