پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه
اگر نذری دارای مدت باشد، مثلاً تا یک سال هر جمعه دعای ندبه شرکت کند. اگر در این مدت انسان هر بار نذر را بشکند، آیا کفاره بر او واجب می‌شود؟ یعنی اگر ۳ جمعه به عمد به مراسم دعای ندبه نرود، ۳ کفاره بر او واجب می‌شود؟
اگر نذر، شرعی و همراه صیغه باشد در صورتی که هنگام نذر، منظورش تمام جمعه‌ها به عنوان مجموعه واحد بوده است، به این معنا که اگر حتی یک جمعه هم شرکت نکند، مطلوب تأمین نشده است، در این صورت به خاطر یک بار تخلف، نذر منحل شده و کفاره بر او واجب می‌شود و هفته‌های بعد، دیگر واجب نیست. اما اگر هر جمعه جداگانه مد نظر است، در این صورت در ازای هر جمعه یک کفاره، واجب است.
آیا استحباب افطار روزه مستحبی به خاطر تعارف برادر مؤمن، فقط در جایی است که نداند روزه هستم، یا اگر بداند و تعارف کند، باز مستحب است که دعوت او را بپذیریم؟
به طور کلی شرعاً پسندیده است انسان دعوت مؤمن را قبول کرده و روزه مستحب خود را افطار کند.
من مبالغی را از خواهر کوچکم قرض گرفته ام؛ او این پول‌ها را از پس انداز خرج مدرسه‌اش به من داده. آیا می توانم به عنوان پاداش و تشویق برای پس انداز کردنش، پولی بیشتر از قرضش به او بدهم؟
در فرض مذکور، اگر خواهرتان بالغ بوده و محجور نباشد، بدون شرط زیاده از طرف او و با میل خود می توانید مبلغی بیشتر بدهید و اشکال ندارد.
اهداء اعضای بدن و اهداء بافت قابل پیوند میت (استخوان، پوست، غضروف) به بیماران ضایعه سوختگی و یا پیوند استخوان در اثر انحراف شکستگی و شدید، به بیماران نیازمند جایز است؟
استفاده از اعضای میّت برای پیوند به بدن شخص دیگر برای نجات جان او یا درمان بیماری وی اشکال ندارد؛ مگر در اعضایی که برداشتن آنها از بدن میّت، موجب صدق عنوان مثله باشد و یا عرفاً هتک حرمت میّت محسوب شود، که در این صورت جایز نیست.
دایی من مرحوم شد و فقط یک همسر داشت و بچه نداشت. مادر من قبل از دایی‌ام فوت کرده ما دو برادر و پنج خواهریم که اموال مرحوم به جز حق خانمش به ما می‌رسه. تقسیم اموال میت، بین ما خواهر و برادرها چگونه است؟
اگر مادر شما با برادرش تنها از طرف مادر (خواهرِ مادری) خواهر و برادر محسوب می‌شدند؛ اموال دایی شما بعد از کسر ارث همسرش، بین شما به صورت مساوی تقسیم می‌شود؛ یعنی هر برادری به اندازۀ هر خواهر، ارث می‌برد. اما اگر مادرتان، خواهر پدری و یا خواهر پدر و مادری دایی شما بوده، در این صورت بعد از کسر ارث همسرش (یک چهارم اموال)، اموال دایی، بین شما به ازاء هر برادر، دو برابر خواهر، تقسیم می‌شود که در این صورت باید اموال، نُه قسمت شود و به خواهرها یک قسمت و به برادرها دو قسمت داده شود.
نصیحت و خیرخواهی دیگران در جلوی جمع چه حکمی دارد؟ بر فرض حرمت، از چه جهتی حرام هست؟
نصیحت و خیر خواهی در میان جمع فی نفسه اشکال ندارد؛ مگر اینکه طوری باشد که موجب آبرو ریزی فرد شود یا مستلزم اهانت و اذیت ایشان یا مفاسد دیگر باشد که جایز نیست. البته اگر از باب امر به معروف و نهی از منکر باشد باید با رعایت شرایطش انجام شود.
شوهرم در دادگاه دست روی قرآن گذاشت؛ و قسم جلاله خورد که تا آخر عمر با من زندگی کند. چون مهریه را به او بخشیدم، قسم خورد. ولی بعد از پنج ماه درخواست طلاق داد؛ آیا بعد از طلاق، این قسم عواقبی برای او دارد؟
اگر کسی به اسماء الهی قسم بخورد،- با وجود شرایط قسمِ شرعی، مخالفتِ با آن حرام است و کفاره دارد.
آیا بر زن حائض جایز است سجده زیارت عاشورا را بخواند؟
اشکال ندارد.
دختری دارم هنوز 13سالش تمام نشده است، یک طلبه ی با ایمان که تمامی ملاک های ما را دارا بود، به خواستگاری دخترم آمد و من هم طبق فرمایشات اسلام هیچ چیز از ایشان نخواستم، ولی در مورد مهریه ی دخترم نمی دانم که مهرالمثل قرار دهیم یا مهرالسنّه و یا 14 سکه، لطفا نظر حضرتعالی را در این رابطه بیان فرمائید.
در اسلام حدّی برای مهریه به نحو لزوم معیّن نشده، و بر اساس توافق زوجین است؛ البته مستحب است که مقدار مهریه از مهر السنه که پانصد درهم است، زیادتر نباشد.
شخصی روزۀ استیجاری گرفته، که باید در طی یک هفته، چهار روز، روزه بگیرد؛ ولی انجام نداده است. بعد از مدت‌ها می‌خواهد روزه‌ها را بگیرد اما نمی‌داند چند روز بوده است. گمان دارد که چهار روز بدهکار است ولی یقین ندارد. چند روز باید روزه بگیرد؟ از طرف دیگر چون باید روزه‌ها را در هفت روز می‌گرفت، ولی نگرفته، آیا به خاطر تأخیر، حق دیگری بر عهدۀ او است؟
اگر روزۀ چهار روز معین، بر عهدۀ او گذاشته شده ـ مثل این که گفته باشد روزهای شنبه تا سه شنبه را روزه بگیر ـ روزه در روزهای دیگر، مُجزی نیست و عقد اجاره، باطل شده است و باید از موجر، اذن مجدّد بگیرد و اگر روزۀ چهار روز، موضوع عقد است، اما شرط نشده که در روزهای خاصی انجام شود، می‌تواند در روزهای بعد به تعدادی که یقین دارد، روزه بگیرد. البته اگر شرط شده باشد که در روزهای خاصی انجام شود، گرفتن روزه در روزهای دیگر اگر چه صحیح است، اما اگر موجر، متوجه تخلف از شرط شود، می‌تواند عقد اجاره را فسخ کند.
آیا قرعه انداختن، بر سر خریدن یک چیز خوراکی بین چند نفر، اشکال شرعی دارد؟
اگر منظور از قرعه کشی، این باشد که کسی که قرعه به نام او در آمده، شیء خوراکی را تهیه کرده و با رضایت خود و بدون الزام، به دیگران هبه کند، اشکال ندارد. ولی اگر منظور این باشد که شیء خوراکی مشترک با قرعه کشی، مِلک کسی شود که قرعه به اسم او در آمده یا اگر منظور، برد و باخت باشد، شرعاً صحیح نیست.
من چهار سال پیش، بدون مشخص کردن محدوده زمانی و با خواندن صیغه نذر، نذر کردم که یک بار قرآن را ختم کنم. متأسفانه هنوز نذر به طور کامل أدا نشده است. آیا بر من کفاره واجب است؟ و اگر هست، چه مقدار و چگونه؟
در فرض سؤال که نذر، مطلق است و معلق به زمان خاصی نیست، مادامی که گمان به وفات و مرگ، حاصل نشده باشد، می توانید طبق نذر عمل نمایید و کفاره واجب نیست.
قبرستانی که مدت مدیدی از آن گذشته و مندرس شده، آیا در آن قبور می‌توان میت جدیدی دفن کرد؟ یا در موارد دیگر استفاده کرد؟
در صورتی که اجساد به طور کامل خاک شده باشند، دفن میت جدید در آن فی نفسه اشکال ندارد؛ اما استفاده دیگر غیر از دفن میت در صورتی که آن زمین وقف برای قبرستان باشد، جایز نیست.
اگر غسل جمعه از وقتش بگذرد، به چه نیتی انجام دهیم؟
اگر ‎‎غسل جمعه را تا ظهر انجام ندهید، بهتر است بدون نیت ادا و قضا، تا عصر جمعه به جا آورید و اگر در روز جمعه غسل نکنید، مستحب است از صبح شنبه تا غروب، قضای آن را‎‎ به جا آورید‎.
اگر عهد شکسته شود، آیا ادامه دادن آن واجب است؟ مثلاً عهد کند استمنا نکند، ولی عهدش را بشکند، آیا باز باید به عهد خود عمل کند؟ آیا یک کفاره لازم است یا بابت هر بار شکستن عهد، باید کفاره بدهد؟
اگر صیغه مخصوص عهد را که در رساله آمده، نخوانده است، تخلّف از آن کفاره ندارد. ولی اگر صیغه عهد را بخواند، در صورت ارتکاب معصیت کرده و یک کفاره لازم می شود و عهد منحل شده و با ارتکابهای بعدی، کفاره تکرار نمی شود؛ در هر حال استمنا مطلقاً حرام است و جزو گناهان بزرگ محسوب می شود که توبه جدّی از آن لازم است.