پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه
آیا تصرف در زمین‌هایی که از طرف بنیاد مسکن به افراد واگذار می‌گردد، جایز است؟ در حالی که این زمین‌ها صاحبانی داشته است که در آنها کشاورزی می‌کردند و هم اکنون از واگذاری آنها توسط بنیاد مسکن به دیگران رضایت ندارند.
اگر زمین مزبور به حکم حاکم شرع یا با استناد به قانون جاری دولت اسلامی از مالک قبلی آن گرفته شده باشد، تصرّف در آن متوقف بر اجازه مالک قبلی آن نیست.
اگر دختر نه ساله ای که روزه بر او واجب شده، به دلیل دشواری، روزه اش را افطار نماید، آیا قضا و کفاره بر او واجب است یا خیر؟
به طور کلی دخترانی که تازه به سن بلوغ می رسند واجب است روزه بگیرند و ترک آن به صرف دشواری، ضعف جسمانی و مانند آن جایز نیست، مگر آنکه روزه برای آنها ضرر داشته یا تحمل آن با مشقت زیادی همراه باشد که در اینصورت می تواند روزه را افطار کند و سپس قضای آن را بگیرد و کفاره ندارد.
خانمی فوت شده که تنها ورثه وی برادر زاده و خواهر زاده های وی هستند، چگونه ارث تقسیم می شود؟
اگر میّت خواهر و برادر نداشته باشد، سهم ارث آنان را به اولادشان می دهند، و سهم برادر زاده و خواهر زاده مادری به طور مساوی بین آنان قسمت می شود، و از سهمی که به برادر زاده و خواهر زاده پدری یا پدر و مادری می رسد، هر پسری دو برابر دختر می برد.
آیا سرمایه ضروری که تنها وسیله امرار معاش مدیون است، جزء مستثنیات دَیْن محسوب می شود؟
سرمایه، جزء مستثنیات نیست.
اگر در اجاره‌نامه بنویسم و امضا کنم که: «مورد اجاره را تحویل گرفتم» ولی در واقعیت مورد اجاره به من تحویل نشده باشد، آیا باید اجاره بها یا اجرت المثل را بپردازم؟
اگر موجر ولو در فرض سؤال از دادن خانه امتناع ورزد، دادن اجاره بها بر مستأجر واجب نیست.
تماس بدن با میّتی که تیممّ بدل از غسل داده شده، آیا سبب غسل مسّ میّت می شود؟
اگر وظیفه تیمّم بوده است، بعد از تیمم، با مسّ میّت، غسل واجب نمی شود.
فردی پیش از فرا رسیدن سال خمسی، مبلغی جهت دارو و درمان، هزینه نموده و أسناد آن را جهت دریافت بیمه، به سازمان مربوطه ارسال کرده است. سازمان بیمه، بعد از گذشت سال خمسی، مبلغی را به ایشان پرداخت نمود. (نقداً یا چک روز یا به حساب ریخته یا...)
1- آیا به مبلغ دریافتی، خمس تعلق می گیرد؟
2- اگر به آن خمس تعلق می گیرد، آیا زمان پرداخت آن، هنگام دریافت مبلغ است؟ یا اگر تا سال خمسی بعد، هزینه نشد در آن زمان، باید خمس آن را بپردازد؟
ج1و2) اگر انسان هزینه درمان را از درآمد سال پرداخت کند و بعد از سال خمسی، بیمه، آن را به او برگرداند، به پول دریافتی از بیمه، خمس تعلق می گیرد، که باید بلافاصله پس از دریافت، فوراً پرداخت شود.
اما اگر هزینه درمان را از پول مخمس و یا پولی که خمس آن واجب نبوده، (مانند: هدیه و یارانه و...) پرداخته است، در این صورت مبلغ بازپرداختی بیمه، خمس ندارد.
من دختری سی و چهار ساله‌ام که متناسب با شأن خانواده ام برای مجالس خواستگاری و مهمانی چادر مناسب نداشتم. امسال چند تا چادر خریدم ولی تا زمان سال خمسی ام استفاده نکردم؛ آیا خمس دارد؟
در فرض سؤال چنانچه همه آن‌ها مورد نیاز و مطابق با شأن عرفی مناسب با شما باشد، پرداخت خمس آن، واجب نیست.
در حال روزه قضا، در خواب حالتی به من دست داد که بعد از بیداری جنب شدم. (بدون اختیار) آیا روزه باطل است؟
در فرض سؤال که به صورت عمدی نبوده است، روزه صحیح است.
حکم خوردن ملخ چیست؟
اگر ملخ را با دست یا به وسیله دیگری زنده بگیرند، بعد از جان دادن، خوردن آن حلال است. اما ملخی که بال در نیاورده و نمی‌تواند پرواز کند، حرام است.
در صورتی که نزد شخصی، پولی جهت مضاربه یا وکالت در معامله قرار گیرد و آن شخص با ادعای این که کارش سودی نداشته و با وعده این که سعی می‌کند اصل سرمایه را بازگرداند، برای چند سال، سرمایه بدون سود نزد او باقی بماند؛ آیا با توجه به وضعیت تورّم و اُفت ارزش پول در کشورمان، صاحب سرمایه حق دارد، مبلغی را بابت افت ارزش پول، علاوه بر اصل سرمایه، مطالبه کند؟
در فرض مذکور اگر مدت قرارداد به پایان رسیده و بعد از آن، اصل سرمایه را بازنگردانده است، در صورت مطالبه صاحب سرمایه، باید تورّم ناشی از افت ارزش پول را جبران کند.
اگر شاگردی بدون اجازه صاحبِ کار یا صاحب مغازه، پولی را از دَخل بردارد به قصد اینکه بعداً پول را برگرداند، آیا مصداق سرقت و غصب به شمار می آید؟
اگر بدون اجازه و رضایت صاحب مغازه باشد، غصب و حرام می باشد.
این که می گویند یک سوّم مال متوفی را می توان صرف دفن و کفن و مراسم کرد، شامل چه نوع از اموال متوفی می باشد؟
اگر میت برای کفن و دفن خود وصیت نکرده باشد، می توانند به طور متعارف که لایق شأن میت باشد، کفن و چیزهای دیگری را که از واجبات دفن است، از اصل مال بردارند؛ ولی نسبت به مستحبات کفن و دفن و همچنین مراسم، چنانچه متوفی وصیتی نکرده باشد، بدون اذن ورثه حق برداشت ندارند.
آیا با ریخته شدن مقداری خون در رودخانه ای جاری و پر از آب گل آلود که حکم آب مضاف را دارد، تماماً نجس می شود؟ (با توجه به اینکه به مجرد رسیدن نجاست به آب مضاف نجس می شود)
مجرد آنچه در سؤال آمده موجب مضاف شدن آب نمی شود و به طور کلی، تا زمانی که به مضاف شدن آبی که قبلاً مطلق بوده، اطمینان نداشته باشید حکم آب مطلق را دارد و اگر مضاف شده باشد با برخورد با نجاست نجس می شود مگر اینکه به نحوی سرازیر باشد که جریان از بالا به پایین بر آن صدق کند و نجاست به قسمت پایین آن برخورد نماید در این صورت قسمتهای بالاتر نجس نمی شود.
کارمند هستم قطعه زمینی در شمال به منظور این که زمین‌های آن منطقه رشد کند و سود کنم، خریده‌ام. در چند سال گذشته با مشارکت یک کشاورز شمالی، برنج می‌کارم و از آن مصرف می کنم؛ آیا باید خمس زمین را بپردازم؟
اگر خود زمین را از درآمد بین سال خریده‌اید، باید خمس ارزش زمین را در سر اوّلین سال خمسی - به اضافه مقدار تنزّل ارزش پول - بپردازید؛ اما چنانچه آن را برای کشاورزی خریده‌اید تا آن را نفروخته اید، ترقّی قیمت آن، خمس ندارد؛ ولی اگر آن را برای تکسّب یعنی گران شدن و ترقّی قیمت آن، خریده‌اید، سر هر سال خمسی، خمس ترقّی قیمت - به قیمتی که مشتری دارد- را با ملاحظه کسر تورم اصل آن که تخمیس گردیده، باید بپردازید.