پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه
آیا نوشتن وصیّت نامه واجب است؟ کسی که احتمال می دهد و یا می داند، مرگش نزدیک است، آیا نوشتن وصیّت نامه واجب می شود؟
اگر حق الناس یا حق الله تعالی بر عهده مکلف باشد و نشانه های مرگ بر او آشکار شده باشد و در دوران حیات توانایی ادای آن حقوق را نداشته باشد، واجب است در مورد آنها وصیّت کند و در غیر این صورت وصیّت واجب نیست.
من در یک شرکت خصوصی بازرگانی کار می‎کنم، که در زمینه صادرات و خرید و فروش سنگ، فعالیت دارد. از نظر خمس، چون پول‎های شرکت در گردش است و نزدیک به یک تا دو میلیون بیشتر در حساب باقی نمی ماند، آیا خمس به کل سرمایه در گردش اموال شرکت، تعلق می گیرد یا فقط به این مقدار تعلق می گیرد؟ آیا مسئول هیأت اداری، می تواند خمس آن را بپردازد؟
درآمدی که صَرف سرمایه گذاری در شرکت شده است، خمس دارد و هر یک از اعضا نسبت به سهم خود از مجموع دارایی شرکت باید خمس بدهند و انجام این کار توسط مسئول هیأت اداری، متوقف بر کسب اجازه و وکالت از سهام‌داران شرکت است.
14 سال پیش واجب الحج بودم، ولی بجا نیاوردم. اکنون که نوبت حج بنده اعلام شده، پولی ندارم که این واجب را انجام بدهم، برای انجام این فریضه، باید خودروی شخصی خود را بفروشم؛ با توجه به اینکه خودرو برای انجام کارهای ضروری مثل: رفت و آمد، خرید مایحتاج روزمره زندگی و... مورد نیاز است و در صورت فروش آن بنده و خانواده ام به زحمت می افتیم، آیا واجب است برای انجام حج تمتع، خودروی شخصی خود را بفروشم؟
معنای مستطیع بودن، آن است که علاوه بر باز بودن راه و توانایی جسمی، قدرت تأمین هزینۀ حج را داشته باشید و صرف قدرت مالی بر ثبت نام حج به معنای استطاعت نیست. به هر حال اگر استطاعت به معنایی که بیان شد، وجود داشته و کوتاهی شده است، اکنون باید از هر طریقی که می توانید این وظیفۀ شرعی را انجام دهید.
کسی که می خواهد پیش از هشت فرسخ از وطنش بگذرد و در آن توقف کند یا ده روز در محلی بماند و یا مردد است که از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند، اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود، حکم نمازش چگونه است؟
اگر باقیمانده ی راه، هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود و برگردد، باید نماز را شکسته بخواند.
غیبت از نظر حضرت آقا چیست؟ آیا فقط گفتن عیب های پنهان کسی جلوی دیگران غیبت است یا هر چیزی که او کراهت دارد؟
غیبت آن است که پشت سر مسلمان، عیب مستور او (امری که مستور عرفی است) گفته شود، مشروط به اینکه به قصد تنقیص و مذمت او باشد. بنا بر این در فرض سؤال بیان آنچه عیب نیست، اما موجب اذیت و آزار دیگران شود، جایز نیست.
من یک قرآن از خانه در مسجد جهت خواندن، گذاشته‌ام تا ثوابش به اموات برسد. اگر یک نفر این قرآن را از مسجد بیرون ببرد و برگرداند و من چون او را می‌شناختم به او اجازه دهم تا ببرد و بخواند، آیا اشکالی دارد؟ آیا چون از مسجد خارج شده است من گناه کرده‌ام؟ تکلیف من چیست؟
در فرض سؤال، اگر وقف مسجد نکرده باشید اشکال ندارد.
در صورتی که هبۀ معوّض، منعقد شده و یکی از طرفین، به شرط ضمن عقد، عمل نکرده باشد و از طرف دیگر مال موهوب از بین رفته و یا در حکم تلف است، آیا واهب می‌تواند با خیار تخلف شرط، به هبه خویش رجوع کند و مثل و یا قیمت مال موهوب را بگیرد؟
بله، واهب می‌تواند اعمال خیارِ تخلف شرط کرده و مثل یا قیمت را بگیرد.
اگر مرد در ایام پریود همسرش از جلو یا از پشت با او نزدیکی کند، چه حکمی دارد؟
در زمان عادت ماهانه، دخول در جلو جایز نیست و بنا بر احتیاط، موجب کفاره است؛ اما وطی در دبر کراهت شدیده دارد.
مبنای اموال و نقدینگی که از سال گذشته خمسی باقی مانده، چیست؟ اصل آن پول است یا موجودی؟ و در اموال نیز اصل مال سال قبل یا موجودی؟ مثلاً فروشگاهی سال گذشته صد حلقه لاستیک ماشین به ارزش پنجاه میلیون داشته و امسال هشتاد لاستیک به ارزش پنجاه میلیون دارد، ولی نود درصد لاستیک‎های سال گذشته، فروش رفته و جایگزین شده است. در مورد موجودی نقدی نیز، سال گذشته ده میلیون داشته و خمس آن را داده و الآن نیز ده میلیون دارد؛ ولی آن پول پارسال نیست یا آن پول، کاملاً مصرف شده و یا معلوم نیست.
با فرض این که پول موجود، حاصل خرید و فروش کالا (لاستیک‎ها) است، مجموع کالاها و پول مخمّس سال قبل - به اضافه مقداری که به جهت تنزّل ارزش پول از ارزش آن‎ها کاسته شده - از مجموع قیمت کالاها و پول موجود فعلی کم می شود، آنچه اضافه بود، مشمول خمس است و تغییر کالا و یا پول، مشکلی ایجاد نمی کند.
اگر در دوران عدّه، مرد از جلو یا عقب با همسرش نزدیکی کند، چه حکمی دارد؟
اگر در عدّۀ طلاق رجعی باشد، با نزدیکی رجوع محقق می‌شود و مجدّداً زن و شوهر هستند؛ اما در طلاق بائن، حتی در عدّه، اگر زن به بذل خود رجوع نکند مرد نمی تواند به او رجوع کند و نزدیکی - بدون رجوع زن به آنچه بذل کرده است -، زنا محسوب می شود.
اگر فردی به خاطر عذری قوی، گمان کند که روزه بر او واجب نیست و روزه نگیرد، ولی بعداً معلوم شود که روزه بر او واجب بوده است، تکلیف چیست؟
در هر صورت اگر خوف حاصل شده، منشاء عقلائی داشته و احتمال آن قابل توجه بوده، فقط قضا دارد.
این جانب دارای فرزندی هفت ساله با بیماری cp یا همان بیماری فلج مغزی هستم. همسرم، شش ماه پس از تولد او از دنیا رفت و در طول این سال‎ها، بزرگ کردن فرزند با من بوده است. این کودک راه نمی ‎رود، بلع غذا ندارد و حرف نمی زند، چهار دست و پا راه می‎ رود و دائم پوشک دارد. دیگر قادر به نگهداری اش نیستم و بهزیستی هم او را نمی‎ پذیرد. مراکز خصوصی هم شهریه می‎خواهند و من هم کارگرم و درآمدی ندارم. از آن جا که کودک، خودش بیشترین زجر و رنج را تحمل می‎ کند، بارها از خدا خواستم که مرگ این کودک را برساند؛ تا اول او راحت شود و بعد هم ما.
کمر درد هم اجازه نمی ‎دهد بتوانم برایش کاری کنم. چند وقتی هست که به این فکر می کنم که خودم راحتش کنم؛ ولی از عذاب وجدان می ‎ترسم. راه دیگری هم ندارم. آیا اجازۀ چنین کاری دارم یا راهکار دیگری دارید؟
در هر صورت، قتل او مطلقاً حرام است و گناه کبیره محسوب می‌شود. به فضل و رحمت خداوند متعال، امیدوار بوده و به دنبال راه حل مناسب برای برطرف کردن مشکل باشید.
در صورت نوشیدن آب، توسط ذوالعطاش (کسی که بیماری عطش دارد و زود تشنه می شود) در ماه رمضان چه حکمی دارد؟ اگر روزه صحیح است؟ آیا بقیه روز را باید امساک نماید؟
کسی که بیماری ای دارد که زیاد تشنه می شود و نمی تواند تشنگی را تحمل کند یا تحمل تشنگی برای او مشقت دارد، روزه بر او واجب نیست. البته در صورت دوم (مشقت) باید برای هر روز یک مدّ طعام به فقیر بپردازد و بنابر احتیاط واجب در صورت اوّل نیز این فدیه را بدهد و چنانچه بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگیرد، بنابر احتیاط مستحب قضای روزه ها را بگیرد.
فردی که هفته ای یک بار به عنوان خادم افتخاری حرم امام رضا (علیه السلام) به مشهد مقدس سفر می کند، آیا این سفر، سفر شغلی محسوب می شود؟ وضعیت نماز و روزه اش چگونه است؟
در فرض سوال، خادم افتخاری شغل محسوب نمی شود؛ بنابراین نماز شکسته می باشد و روزه صحیح نیست.
آیا به پولی که به شکل سهام در بازار بورس است، خمس تعلق می‎ گیرد؟ اگر در طول یک سال، در معاملات زیادی، خرید و فروش صورت گیرد و گاهی سودی هم در مجموع داشته باشد، آیا به سود حاصل شده، خمس تعلق می گیرد؟
اصل سهام، اگر از درآمد کسب و کار در بین سال خمسی، خریداری شده و تا چند روز بعد از سال خمسی باقی بماند به قیمت قابل فروش در سر سال، خمس دارد. اما اگر اصل آن خمس نداشته، مانند هدیه و... یا خمس آن پرداخت شده، چنانچه سر سال، ترقّی داشته و قابل دریافت باشد، به ترقّی قیمت آن با لحاظ کسر تورم اصل آن، خمس تعلّق می گیرد و سود آن نیز اگر تا چند روز بعد از سال خمسی، خرج زندگی نشود، خمس دارد.