پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (نماز)

ارتباط با پایگاه
من قبلاً نمی‌دانستم بعد از اذان صبح باید چند دقیقه صبر کرد و بعد نماز خواند؛ آیا نمازهایی که قبلاً خواندم باطل است و باید قضا کنم؟
اگر هنگام خواندن نمازهای گذشته، اطمینان به داخل شدن وقت نماز داشته‌اید، نمازهای گذشته، قضا ندارند.
آیا ذکر سجدۀ سهو، واجب است یا مستحب؟
برای سجدۀ سهو، باید بعد از سلام نماز، فوراً به نیّت آن، پیشانی را بر چیزی که سجده بر آن صحیح است بگذارد و بنابر احتیاط واجب بگوید: «بسم اللَّه و باللَّه، السلام علیک أیها النّبیُّ و رحمة اللَّه و برکاته» سپس سر از سجده بردارد و دوباره به سجده رود و ذکر را تکرار کند و پس از آن تشهد بخواند و سلام دهد.
۱. آیا در وقت مخصوص نمازهای یومیه مثل وقت مخصوص نماز ظهر (که به اندازۀ چهار رکعت از ابتدای اذان ظهر است) می‌توان نمازهای دیگری از قبیل نمازهای قضا و یا مستحبی و یا هر نوع نماز دیگری خواند؟
۲. دقیقاً وقت مخصوص یعنی چه؟
ج1) به طور کلی در وقت مخصوص هر نمازی خواندن نماز قضا یا مستحبی مانعی ندارد.
ج2) وقت مخصوص در مورد نماز صبح معنا ندارد. در وقت مخصوص نماز ظهر، خواندن نماز عصر ادائی همان روز صحیح نیست و در وقت مخصوص نماز عصر، نماز ظهر، قضا شده است و همچنین است نسبت به نماز مغرب و عشاء.
اگر در نماز سه رکعتی شک کنیم که رکعت دوم هستیم یا سوم ولی مثلاً به نظرمان بیشتر رکعت دو هستیم و نماز را با رکعت دوم ادامه بدهیم؛ آیا نماز باطل است؟
گمان در رکعات در حکم یقین است و لذا بنا را بر همان رکعت دوم بگذارید و نماز صحیح است.
مکان‌هایی که مسافر می تواند نمازش را در آن‌ها کامل بخواند، کجا است؟
مسافر مخیّر است در اماکن چهارگانه: شهر مکه، مدینه، مسجد کوفه و حائر حسینی "علیه السلام"، نمازهای چهار رکعتی را قصر یا تمام بخواند و اگر تمام بخواند، افضل است؛ اما احتیاط مستحب، قصر است.
قضای تشهد، چگونه است و در چه صورتی واجب می شود؟ آیا بعد از آن باید سلام بدهیم؟
اگر نمازگزار تشهد رکعت دوم را فراموش کند و در رکوع رکعت بعد یا پس از آن متوجه شود، نمازش باطل نیست، ولی بنا بر احتیاط واجب باید پس از سلام نماز، قضای آن را به جا آورد. برای قضای تشهد نیز باید بعد از سلام نماز، به قصد به جا آوردن قضای تشهد، یک تشهد بخوانید و لازم نیست که بعد از تشهد، سلام را بگویید. ضمناً بعد از قضای تشهد فراموش شده باید دو سجده سهو نیز به جا آورید.
آیا بلند کردن یک پا از روی زمین در حال نماز، باطل کننده نماز است؟
در حالاتی که واجب است نمازگزار با حالت آرامش ایستاده باشد، مانند هنگام تکبیرة الاحرام یا قرائت نماز، باید بر روی دو پا بایستد و ایستادن بر روی یک پا صحیح نیست.
نحوه خواندن نماز آیات را لطفاً توضیح دهید.
نماز آیات دو رکعت است که هر رکعت آن پنج رکوع و دو سجده دارد و به چند صورت می‌توان آن را به جا آورد:
صورت اول:
در هر رکعت، پنج بار حمد و سوره خوانده می‌شود؛ به این صورت که بعد از نیت و تکبیرة الاحرام، یک حمد و سورۀ کامل می‌خواند و به رکوع می‌رود؛ سپس سر از رکوع برداشته، دوباره حمد و سوره را می‌خواند و به رکوع دوم می‌رود و باز سر از رکوع بر می‌دارد و به همین شکل ادامه می‌دهد تا پنج رکوع انجام شود؛ سپس به سجده می‌رود و پس از انجام دو سجده، رکعت دوم را مانند رکعت اول به جا می‌آورد و پس از انجام دو سجده، تشهد را خوانده و سلام می‌دهد.
صورت دوم:
در هر رکعت، فقط یک حمد و سوره خوانده می‌شود؛ به این صورت که سوره را پنج قسمت کرده و بعد از نیّت و تکبیرة الاحرام، حمد و یک قسمت از سوره را (چه یک آیه باشد یا کمتر و یا بیشتر) می‌خواند و به رکوع می‌رود و بعد از رکوع بدون این که حمد بخواند، قسمت دوم سوره و سپس رکوع دوم را انجام می‌دهد و همین طور ادامه می‌دهد تا سوره‌ای که پیش از هر رکوع، یک قسمت از آن را خوانده، قبل از رکوع آخر تمام شود؛ سپس رکوع پنجم را به جا می‌آورد و به سجده می‌رود و پس از اتمام دو سجده، رکعت دوم را مانند رکعت اول انجام داده و تشهد را خوانده و سلام می‌دهد.
و بنابر احتیاط واجب «بِسْمِ الله الرَّحْمنِ الرَّحیمِ» را نمی‌توان یک قسمت از سوره به حساب آورد و با آن رکوع کرد.
در نماز چهار رکعتی، اگر بین رکعت یک و دو شک کنیم تکلیف چیست؟
در مورد سؤال، نماز باطل است.
گاهی بعد از نماز جماعت، بلافاصله تکبیر می‌گویند و شعار می دهند (مرگ بر آمریکا و تا آخر)؛ آیا این کار صحیح است و ارزش تعقیبات و ثواب آن کم نمی‌شود؟
اشکال ندارد. قرائت آیه و ذکر صلوات بر پیامبر و آل او (صلی الله علیهم اجمعین) مطلوب است و ثواب دارد، همچنین مواظبت بر شعارهای اسلامی و انقلاب اسلامی (تکبیر و ملحقات آن) که یاد آور رسالت و اهداف بلند انقلاب اسلامی است، مطلوب است.
کسی که در نماز همیشه بین سه و چهار رکعت شک می‌کند و همیشه بعد از کمی فکر، گمانش به یک طرف می‌رود و مطابق گمان عمل می‌کند؛ با توجه به این که کثیر الشک است، باید از این به بعد چه کند و حکم نمازهایی که به این صورت خوانده، چیست؟
نمازهای گذشته صحیح است و از این به بعد هم طبق گمان خود عمل کند.
نماز خواندن روی فرشی که در آن، درصدی ابریشم به کار رفته چه حکمی دارد؟
در فرض مذکور، نماز صحیح است.
اگر فردی در تشهد رکعت دوم در نماز سه رکعتی، حواسش نباشد و سلام‌ نماز را بدهد، البته تا گفته «الس»، متوجه شده و برای رکعت سوم بلند شده است. آیا به خاطر کلمه نصف و نیمه «الس»، سجده سهو، واجب است؟
در فرض سؤال، نماز صحیح است و سجده سهو لازم نیست؛ هرچند احتیاط مستحب در به جا آوردن سجده سهو است.
در نماز جماعت ظهر، مأموم یقین دارد که امام در رکعت چهارم به جای تشهد و سلام و اتمام نماز، برخاسته و نمازش را پنج رکعتی خوانده است، لذا خودش تشهد و سلام داده و نمازش را چهار رکعت خوانده است؛ ولی امام می‌گوید یقین دارم که من چهار رکعت خوانده‌ام. حالا وظیفه نماز ظهر امام و مأموم چیست؟
هر دو می توانند طبق یقین خود عمل کنند و لازم نیست نماز ظهر را دوباره بخوانند.
آیا حتماً لازم و ضروری است که نماز صبح قضا شده را قبل از نماز ظهر همان روز بخوانیم؟ اگر چنین نباشد و نماز قضا را چند روز بعد بخوانیم، فعل حرامی مرتکب شده ایم؟
کسی که نماز قضا دارد، می‌تواند ابتدا نماز اداء را بخواند و صحیح است ولی احتیاط واجب آن است که اگر فقط یک نماز قضا دارد، ابتدا نماز قضا را بخواند، بخصوص اگر نماز قضا مربوط به همان روز باشد و در این صورت اگر عمداً احتیاط را ترک کند، احتیاط در عدم اکتفا به این نماز ادا است.