پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه
شخصی با اجازه و رضایت ورّاث، بیش از یک سوم اموال خود را وصیّت می کند. وراث بعد از فوت وی از اذن و اجازه خود بر می گردند. آیا وصیّت به بیشتر از یک سوم نافذ است؟
وصیّت نافذ است و ردّ بعد از اجازه، اعتبار ندارد.
آیا خانمی که بر اثر اختلافات خانوادگی با همسرش، به مدت 6 ماه هیچ گونه ارتباطی با وی نداشته است، آیا می تواند بعد از جاری شدن صیغه طلاق، بدون نگه داشتن عده، با مرد دیگری ازدواج کند؟
در فرض سؤال اگر زن و مرد از ابتدای عقد، حتی یک مرتبه رابطه زناشویی و دخول به اندازه ختنه گاه داشته باشند، زن برای ازدواج با مرد دیگر باید از زمان اجرای صیغه طلاق، عده نگه دارد مگر اینکه یائسه باشد که عده ندارد.
شخصی طواف نساء را فراموش کرده، ولی طبق اظهار خودش طوافی با نیّت طواف وداع انجام داده است، آیا طواف وداع از بابت طواف نساء، مجزی است یا نه؟
در فرض سؤال طواف وداع کفایت از طواف نساء نمی کند؛ بنا بر این باید خودش طواف را انجام داده و در صورت عدم قدرت بر انجام آن، نایب بگیرد تا طواف نساء را از طرف او بجا آورند. تا زمانی که طواف نساء انجام نشده، باید از هرگونه ارتباط با همسر پرهیز نماید و الّا معصیت کرده و موجب کفاره است.
اگر کسی به صورت شرعی نذر کرده باشد زیارت عاشورا بخواند، آیا باید با صد لعن و صد سلام بخواند یا بدون آن نیز کافی است؟ همچنین آیا خواندن نماز زیارت عاشورا و دعای علقمه در فرض فوق واجب است؟
اگر صیغه نذر شرعی را خوانده باشد، باید طبق نذر خود و آنچه در نیت داشته است، عمل نماید ولی اگر صیغه نذر شرعی را نخوانده باشد، در عمل به آن وظیفه‌ای ندارد و اختیار با خودش است.
-------------------------
* صیغه نذر عبارت است از «لله علی أن افعل کذا...» و می تواند ترجمه آن را بگوید که عبارت است از «برای خدا بر من است که فلان کار را انجام بدهم». و اگر بگوید: "برای خدا نذر می کنم فلان کار را انجام دهم" بنابر احتیاط واجب باید به آن عمل کند.
فردی زنی را به مدت دو ماه با مهریه پانصد هزار تومان به عقد موقت خود در می‌آورد؛ پس از پایان یک ماه در صورتی که به هر دلیلی مثل ناسازگاری و غیره، زن تقاضا کند مدت باقی‌مانده را که یک ماه دیگر است مرد ببخشد؛ آیا مهریه هم به تناسب، باید کسر گردد؛ یعنی دویست و پنجاه هزار تومان مهریۀ این خانم می‌شود یا مهریۀ کامل باید به این خانم پرداخت شود؟ یا اصلاً ربطی به هم ندارد و زن باید مدت باقی‌مانده را هم طی کند و مرد هم کامل مهریه را پرداخت نماید؟
اگر زن تمکین می‌کرده و دخول صورت گرفته باشد، مرد باید تمام مهریه را بپردازد، هر چند مرد (ولو به درخواست زن) باقیمانده مدت را ببخشد، مگر این که زن با رضایت خود از دریافت مهریه یا مقداری از آن گذشت کند. اما اگر مرد مدت را نبخشد و زن در بخشی از مدت تمکین نداشته باشد مالک مهریه به نسبت این ایام نمی شود.
در بحث زکات طلا، منظور از «سکّه رایج معاملی» چیست؟
در گذشته بجای پول رایج فعلی با سکّه طلا و نقره در بازار، خرید و فروش می کردند، که منظور از طلا، همان سکّه رایج بوده است.
فرزند خانواده بهایی که به اسلام گرویده است، در دوران دفاع مقدس به شهادت رسیده؛ و در قبرستان بهائیان دفن شده است. خانواده وی قصد دارند بدن فرزندشان را به قبرستان مسلمانان منتقل کنند، آیا نبش قبر جایز است؟ در صورت عدم جواز، آیا نصب سنگ یاد بود در قبرستان مسلمانان جایز است؟
دفن مسلمان در قبرستان کفار جایز نیست؛ و اگر در اثر معصیت یا فراموشی در آن دفن شود، بنابر اقوی نبش قبر او جایز است؛ خصوصاً وقتی که باقی بودنش در قبرستان کفار برای او هتک باشد، که باید نبش شده و انتقال داده شود.
اگر پزشک در مقام ضرورت، ناچار به دیدن عورت بیمار شود، آیا جهت معالجه باید از آینه استفاده کند؟
در صورتی که نگاه کردن با آینه ممکن باشد و نگاه کردن مستقیم ضرورتی نداشته باشد، می بایست از این طریق، نگاه انجام گیرد.
ما در خانه، ماهواره داریم و پدرم برنامه‌هایی را که برای اهل خانه مفسده دارد از ماهواره نگاه می‌کند؛ آیا اسلام این اجازه را به من می‌دهد تا ماهواره را خراب کنم؟
در هر صورت وظیفه شما نهی از منکر زبانی می باشد و خراب کردن ماهواره برای جلوگیری از استفاده حرام، اگر در سرزمینی باشید که دارای نظام و حکومت اسلامی است و به این فریضه اسلامی اهمیت داده می شود نیاز به اذن حاکم شرع دارد.
در نتیجه تقصیر راننده و واژگونی خودرو تمامی سرنشینان خودرو (زوج – زوجه – فرزند مشترک) فوت کرده‌اند. تاریخ تقدم و تأخر فوت هیچکدام از سرنشین ها و راننده معلوم نیست. آیا تصادف خودرو از مصادیق غرق و هدم مندرج در ماده ۸۷۳ قانون مدنی و در نتیجه امکان توارث از یکدیگر می باشد؟
اگر دو نفر بمیرند و در هم زمان بودن و تقدم و تأخر آن شک باشد و تاریخ آن هم معلوم نباشد، پس اگر سبب مرگ آن‌ها غرق شدن یا هدم (فرو ریختن ساختمان) باشد، بدون اشکال هر یک از آن ها از دیگری ارث می‌برد و اگر سبب آن، هر سببی غیر از این ها باشد یا مرگ طبیعی باشد یا در اسباب مختلف باشند، حکم هدم را دارد؛ اگر چه احتیاط به مصالحه مطلوب است، مخصوصاً اگر مرگ آن ها یا مرگ یکی از آن‌ها طبیعی باشد و این حکم، در مرگ بیشتر از دو نفر هم جریان دارد.
1. مقداری بدهی بر عهده دارم که به هیچ عنوان مقدار بدهی و مالک آنها را نمی شناسم. آیا اجازه هست که به فقیر بدهم؟ تا چه مقدار می توان به فقیر داد؟
2. مال مجهول المالکی که پیدا شده (لقطه) آیا قابل تملّک شخصی است؟
ج1) در ردّ مظالم (هر مقدار که باشد) جایز است خودتان آن را به فقیر متدین و عفیف بدهید هر چند احتیاط مستحب آن است که از حاکم شرع اجازه بگیرید. و در فرض سوال به مقدار حداقلی که یقین دارید بدهی بر عهده شما است، صدقه دهید مثلا اگر بین 1000 تومان و 2000 تومان تردید دارید، همان مقدار کمتر، کفایت می کند.
ج2) حکم مال پیدا شده (لقطه) با حکم مجهول المالک متفاوت است. یکی از این تفاوت ها این است که در مجهول المالک به هیچ وجه اجازه تملّک مال داده نشده اما در لقطه تحت شرایطی که در رساله بیان شده است می توان آن را تملّک کرد.
1) چنانچه پدری به فرزند صغیر خود، مال غیر منقولی (زمین) را هبه نماید، آیا با اعمال ولایت شرعی بدون رعایت غبطه (مصلحت) وی می تواند آن را پس بگیرد و به نفع خود یا دیگری در آن تصرف نماید؟
2) با توجه به عدم امکان رجوع در هبۀ ذی الأرحام، در صورت تصرف، آیا پدر مرتکب فعل حرام شرعی شده است؟
3) چنانچه پدر فوت نماید و مال به ورثه برسد، با توجه به ادلۀ حرمت اکل مال بالباطل، آیا ورثه می توانند در زمین مذکور تصرف کنند یا باید رد مال نمایند؟
ج1) با تحقق هبۀ شرعی برای فرزند صغیر (و قبض پدر از طرف او به عنوان ولیّ) زمین مزبور قابل رجوع توسط پدر نیست.
ج2و3) در فرض سؤال، هرگونه تصرف بر پدر و همچنین ورثۀ او حرام است و باید رد مال نمایند.
1. من مدتی است که در یکی از کشورهای اروپایی زندگی می‌کنم. اطراف ما یک رستوران هست که احتمالاً برای ترکیه‌ای‌ها است. آیا می‌توانم از گوشت‌های این رستوران استفاده کنم؟
2. برای این که مطمئن شوم گوشت، حلال است، آیا لازم است از فروشنده سؤال کنم؟
3. آیا گفته فروشنده، قابل اعتماد است؟
ج1-3) موارد مختلف است؛ به طور کلی، خوردن گوشت‌هایی که از غیر مسلمان و بازار غیر مسلمین تهیه می‌شود، حرام است و صرف سؤال از فروشنده یا گفته ی او مادامی که ذبح شرعی را احراز نکنید، تأثیری در حکم ندارد.
بنده با تشویق خانم آرایشگری، در کلاس‌های آموزشی ایشان، ثبت نام کردم. مدارک را بردم و بعد از مدتی احساس کردم واقعاً شرایط رفتن به کلاس را ندارم و تصمیم گرفتم انصراف دهم؛ اما استاد بسیار ناراحت شد و گفت نرفتن من برای آموزشگاه ایشان، خیلی بد می‌شود و نمره منفی می‌گیرد. بنده هم خیلی دنبال کسی گشتم تا جایگزین من برود، اما نشد. آیا من مقصر هستم؟ با توجه به این که اصلاً موقع ثبت نام، چنین قیدی وجود نداشت، وظیفه من چیست؟
در فرض سؤال که عقد اجاره محقق شده است، قابل فسخ نیست و کل اجرت را بدهکارید مگر این‌که استاد راضی به فسخ شود.
اگر کسی چند بار به میتی دست بزند یا به چند میت پشت سر هم دست بزند، آیا یک غسل، واجب می‌شود یا چند غسل؟
یک غسل، کفایت می‌کند.