پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (نماز)

ارتباط با پایگاه
1. آیا مسافر می‌تواند نافله ظهر را در حرم امام حسین علیه السلام همراه با نماز چهار رکعتی ظهر اقامه کند؟ اگر نماز ظهر را در حرم امام حسین علیه السلام شکسته بخواند، آیا باز هم می‌تواند نافله ظهر را بخواند؟
2. به طور کلی مسافر چه نافله‌هایی را جایز است در سفر بخواند؟
ج1) اگر کسی در اماکن تخییر بخواهد نماز را به صورت تمام بخواند، می‌تواند نوافل یومیه را نیز بخواند.
ج2) خواندن نافله‌های ظهر و عصر در سفری که نماز در آن قصر است (هر چند با قصد رجاء) جایز نیست ولی انجام نافله عشا (وتیره) در سفر با قصد رجاء و به امید ثواب اشکال ندارد، نافله شب و نافله صبح و مغرب و سایر نمازهای مستحبی از مسافر ساقط نیست.
آیا گوش کردن به تمام خطبه‌های نماز جمعه واجب است یا نسبت به مقدار واجب خطبه‌ها، لازم است؟
بنا بر احتیاط واجب باید نمازگزاران به خطبه‌های امام (به تمام خطبه) گوش دهند و ساکت باشند و از حرف زدن بپرهیزند.
اگر با لباس نجس، نماز بخوانم بعد یادم بیاید که نجس بوده است، آیا باید دوباره نماز را بخوانم یا قبول است؟
اگر ندانید که بدن یا لباستان نجس است و بعد از نماز بفهمید، نماز صحیح است؛ ولی اگر قبلاً نجاست آن را می‌دانسته و فراموش کرده اید، نماز خوانده شده، باطل است.
آیا می‌توان در نماز جماعت دو نماز که یکی قضا و دیگری ادا باشد را به یک نماز اقتدا کرد؟ مثلاً پیش نماز، چهار رکعت می‌خواند ولی من سه رکعت نماز قضا نیت می‌کنم و موقع قنوت، نمازم را فرادا کرده و زودتر از پیش‌نماز تمام می‌کنم و در رکعت سوم امام، نماز ادای چهار رکعتی را اقتدا می‎کنم.
اشکال ندارد، حتی اگر از اوّل نماز قصد مأموم همین باشد؛ البته احتیاط مستحب آن است که از ابتدای نماز چنین قصدی نداشته باشید.
1. کسی که در نماز جماعت از رکعت دوم وصل شود و تشهد را فراموش کند اگر قبل از رکوع رکعت سوم یادش بیاید تکلیفش چیست؟
2. اگر بعد از نماز یادش بیاید تکلیفش چیست؟
ج1) اگر هنوز به رکوع رکعت سوم نرفته است باید بنشیند و تشهد را بخواند و دوباره بایستد و آنچه باید در آن رکعت خوانده شود، بخواند و خود را به رکوع امام برساند یا نماز را به فرادا تمام کرده و بعد از اتمام نماز، برای ایستادن بی جا، بنا بر احتیاط مستحب دو سجده سهو به جا آورد.
ج2) اگر بعد از نماز فهمید تشهد نخوانده است، بعد از سلام، برای تشهد فراموش شده دو سجده سهو به جا آورد و احتیاط آن است که پیش از سجده سهو، تشهد فراموش شده را قضا کند.
اگر شک کنیم که ذکر تسبیحات حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها را کم گفته‌ایم یا زیاد، در این صورت تکلیف چیست؟ به طور کلی اگر شک کنیم ذکری را کم گفته‌ایم یا بیشتر، در این صورت تکلیف چیست؟
اگر در همان محل باشید، بنا را بر اقل گذاشته و تکمیل نمایید و اگر محل آن گذشته باشد، اعتنا نکنید.
اگر من و طرف مقابل همزمان به هم سلام کنیم آیا وظیفه ما دوباره سلام کردن است؟
اگر دو نفر با هم به یکدیگر سلام کنند بر هر یک واجب است جواب سلام دیگری را بدهد.
1. آیا می‌شود نماز شب را قبل از شروع نیمه شب شرعی خواند؟ اگر می‌شود باید با چه نیتی خواند؟
2. بنده چند بار قبل از نیمه شب شرعی، نماز شب را خوانده ام و نیت ادا کردم؛ تکلیف چیست؟
ج1) مسافر یا جوانی که خواندن نماز شب در وقتش برایش سخت است یا کسی که عذری مانند پیری یا بیماری دارد، می‌تواند قبل از نیمه شرعی به نیت ادا بخواند.
ج2) اگر مشمول پاسخ اول نبوده اید، مستحب است قضا نمایید.
1. اگر کسی صلوات را در تشهد نماز، فراموش کند و در رکعت سوم یادش بیاید، حکمش چیست؟
2. اگر بعد از نماز یادش آمد، وظیفه اش چیست؟
ج1) اگر نمازگزار تشهد و یا بعض تشهد مثل صلوات را فراموش کند و برای رکعت سوم بایستد، ولی پیش از رکوع یادش بیاید، هر چند مشغول تسبیحات شده باشد یا تسبیحات را به اتمام رسانده باشد، باید بنشیند و مقدار فراموش شده را بگوید و بعد از اتمام تشهد، دوباره ایستاده و تسبیحات رکعت سوم را مجدداً بگوید و نماز را ادامه دهد و پس از نماز، برای ایستادن بی‌جا، بنابر احتیاط مستحب دو سجده سهو به­ جا آورد.
ج2) در فرض مذکور تکلیفی ندارد و قضای بخشی از تشهد که فراموش شده است لازم نیست.
اگر کسی در حال نماز به صورت ناخودآگاه (سهوی) یک کلمۀ فارسی بگوید، (مثلاً: بله) آیا نمازش باطل است؟
در فرض مذکور، نماز باطل نیست؛ بلکه باید بعد از نماز، دو سجدۀ سهو به جا آورد.
آیا با لباس نجس هم می‌شود نماز خواند؟
لباس نمازگزار در شرایط عادی باید پاک باشد و نماز خواندن با لباس نجس، صحیح نیست.
بله در چهار صورت اگر بدن یا لباس نمازگزار نجس باشد، نماز صحیح است:
1) خون زخم، جراحت و دمل: اگر در بدن یا لباس نمازگزار، خون زخم، جراحت یا دمل باشد، چنانچه آب کشیدن بدن یا لباس یا عوض کردن لباس برای بیشتر مردم یا برای شخص او سخت و مستلزم حرج و مشقت است، تا وقتی که زخم، جراحت یا دمل خوب نشده است، می‌تواند با آن خون نماز بخواند. همچنین چرکی که با خون بیرون می‌آید یا دوایی که روی زخم می‌گذارند و نجس می شود، همین حکم را دارد.
2) خون کمتر از یک بند انگشت اشاره: اگر بدن یا لباس نمازگزار به خونی غیر از آنچه در صورت قبل ذکر شد آلوده باشد، در صورتی که مقدار آن کمتر از یک بند انگشت اشاره باشد، نماز با آن اشکال ندارد.
3) متنجس بودن لباس‌های کوچک: اگر لباس های کوچک نمازگزار، مانند جوراب، دستکش و عرقچین که با آنها نمی‌توان عورت را پوشاند و نیز انگشتر، دستبند و مانند آن، با نجاستی تماس پیدا کند و نجس شود، نماز با آن صحیح است.
4) اضطرار به پوشیدن لباس نجس: کسی که به‌خاطر سرما یا نداشتن آب و مانند آن ناچار شود که با بدن یا لباس نجس نماز بخواند، نمازش صحیح است.
آیا سلام کردن به افراد گنهکار حرام است؟ سلام کردن به افراد مسیحی و دیگر ادیان چه حکمی دارد؟
سلام کردن به مسلمان، هر چند گنهکار باشد، اشکال ندارد. ضمناً مکروه است مسلمان به غیر مسلمان، ابتدا سلام کند؛ البته اگر غیر مسلمان به او سلام کرد در جواب او بگوید: «علیک» یا برای ایجاد محبت بگوید: «سلام».
صبر کردن برای برگزاری نماز جماعت صبح تا چند دقیقه بعد از اذان صبح فضیلت دارد‌؟ یعنی اگر شخصی موقع اذان صبح بیدار است و می داند که اگر تا ده دقیقه مانده به طلوع آفتاب نماز نخواند، امکان برگزاری نماز جماعت فراهم خواهد شد، آیا چنین تأخیری افضل است؟ اگر این شخص خودش امام جماعت باشد چه؟
صبر کردن برای نماز جماعت (چه به عنوان امام و چه مأموم) تا زمانی که از اول وقت، تأخیر زیادی نشود، بهتر است و الّا بهتر آن است که نماز را اول وقت به صورت فرادا بخواند.
در شک‌هایی مثل نماز دو رکعتی یا سه رکعتی که گفته می‌شود نماز باطل است آیا به محض عروض شک، نماز باطل است؟ یا این که اگر نمازگزار لحظه‌ای شک کند و با قدری تأمل، بفهمد که شکش وجهی نداشته و نمازش صحیح است، در این صورت، نمازش باطل نخواهد بود؟
اگر یکی از شک‌هایی که نماز را باطل می‌کند، برای نمازگزار پیش آید، بنابر احتیاط نمی‌تواند بلافاصله نماز را رها کند؛ بلکه باید قدری فکر کند تا شک پابرجا شود (یعنی یقین یا گمان به یک طرف پیدا نکند) آنگاه می‌تواند نماز را رها کند.
آیا صلوات تشهد می‌تواند به صورت «ربّ صل علی محمد و آل محمد» باشد؟
ذکر واجب در حال تشهد عبارت است از: «اَشْهَدُ اَنْ لاَ اِلهَ اِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَریْکَ لَهُ و اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ، اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ». و غیر آن جایز نیست، اگر چه همان معنا را بدهد.