پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه
اگر دسترسی به آب یا حمام نباشد، آیا تیمم صحیح است؟
باید برای تهیه آب جستجو کرد و اگر انسان از یافتن آب مأیوس شود می تواند تیمم کند؛ اما با صِرف نبود فضای مخصوصی برای غسل، مثل حمام، حکم تغییر نمی کند و باید غسل انجام داد.
اگر کسی نذر کند که مثلاً کاری را هر روز انجام دهد و پس از مدتی از نذر خود پشیمان شود، آیا می تواند آن را ترک کند؟
اگر صیغه* نذر خوانده نشده تکلیفی ندارد و اختیار با خود شخص است؛ ولی اگر صیغه مخصوص نذر را با رعایت همه شرایط آن خوانده است عمل به آن لازم است و در صورت تخلف از نذر کفاره دارد. کفاره شکستن نذر عبارت است از اطعام ده فقیر یا پوشاندن آنها و در صورت عدم تمکن سه روز، روزه گرفتن می‌باشد. بله اگر پشیمانی از نذر به خاطر آن باشد که دیگر انجامش کار نیک و خوبی محسوب نشود مثلاً باعث ترک واجبی شود یا موضوع نذر، از بین رفته باشد، در این موارد اشکالی ندارد.
----------------------
* صیغه نذر عبارت است از «لله علی أن افعل کذا...» و می تواند ترجمه آن را بگوید که عبارت است از «برای خدا بر من است که فلان کار را انجام بدهم». و اگر بگوید: برای خدا نذر می کنم فلان کار را انجام دهم، بنابر احتیاط واجب باید به آن عمل کند. اما با صرف عبارت نذر می کنم، نذر شرعی محقق نمی شود.
اگر شخصی دختری را به خوبی و پاکی توصیف کند و بگوید که این دختر باکره است و قبلاً هم ازدواج نکرده است ولی بعد از ازدواج معلوم شود که قبلاً ازدواج کرده و باکره نیست، آیا می توان عقد را فسخ کرد؟ تکلیف مهریه چیست؟ آیا می‌توان برای مهریه به آن شخص بیگانه رجوع کرد؟
اگر با دختر، شرط بکارت نشده و یا عقد مبنی بر بکارت نبوده باشد، حق فسخ وجود ندارد؛ اما مرد حق دارد از مهر او نسبت تفاوت بین مهر المثل او از حیث باکره بودن و باکره نبودن را کم کند؛ و اگر شخص بیگانه علم به باکره نبودن دختر داشته است و ازدواج هم مستند به قول او باشد و از کسانی است که در ازدواج به قول او اعتماد می‌کرده‌اند، می‌تواند به او برای مطالبه این مقدار، رجوع کند ولی اگر با دختر، شرط بکارت شده است و یا عقد مبنی بر بکارت بوده است حق فسخ دارد و نسبت به مهریه ـ در جایی که حق فسخ دارد ـ در صورت فسخ، اگر قبل از دخول باشد، مهری ثابت نیست و اگر بعد از دخول باشد مهر، استقرار پیدا می‎کند که بر تدلیس کننده، رجوع می‌کند.
اگر فردی به قصد سفر شغلی از وطن خارج شود اما در بین راه برای او مشکلی شخصی پیش آید و مجبور به رفتن به مکانی غیر از وطن و محل کار خود شود یا در بین راه برای مدتی در جایی توقف کند تا پس از رفع مشکل به محل کار خود برود، نماز و روزه در این مدت و در این مسیر و محل کار، چه حکمی دارد؟
در فرض مذکور، اگر بدون تغییر مسیر در آن محل بوده و عبور کرده تا به محل کار برود حکم سفر شغلی را دارد. اما اگر در غیر مسیر سفر شغلی و بیش از مسافت شرعی* باشد، نماز در آن مسیر و محل شکسته و روزه صحیح نمی‌شود.
---------------------------
* مسافت شرعی 41 کیلومتر است.
اغلب تولید کنندگان داخلی برای فروش بیشتر محصولات خود از برندهای تقلبی خارجی استفاده می‌کنند؛ آیا خرید محصولات چرمی از بازارهای موجود، دلیل بر تذکیه است و می‌توان از آنها خرید و استفاده کرد؟
اگر شک در این باشد که آن چرم طبیعی است یا مصنوعی، پاک و نماز با آن صحیح است؛ اما چنانچه یقین دارید که چرم از حیوانی است که ذبح اسلامی نشده، نجس است و اگر احتمال دهید که حیوان، ذبح اسلامی شده گرچه پاک است، ولی مادامی که تذکیه شرعی را احراز نکنید، نماز با آن صحیح نیست.
مدت رشد و نمو برای صدق وطن اصلی، چند سال است؟
مقدار لازم برای نشو و نما در وطن اصلی، موکول به نظر عرف است. مثلاً اگر حداقل ده سال اول زندگی را در جایی گذرانیده است، وطن اصلی صدق می کند و اگر یکی دو سال مانده باشد، وطن صدق نمی کند.
آیا فروش اسکناس های نو که مخصوص عیدی دادن است به قیمت بالاتر، (مثلاً اسکناس 10 هزار تومانی به مبلغ 11 هزار تومان) جایز است؟
در صورتی که خرید و فروش این اسکناس ها به قصد جدّی و به غرض عقلایی باشد، اشکال ندارد؛ ولی اگر بیع صوری و برای فرار از ربای قرضی باشد حرام و باطل است.
جهت انجام عمل جراحی ترمیم رباط صلیبی زانو، آیا می توان از رباط صلیبی میّت استفاده نمود؟
اگر با اجازه از میّت در دوران حیاتش و یا با اذن اولیای او بعد از مردنش باشد و جدا کردن این عضو از میّت، مُثله یا هتک حرمت محسوب نشود، اشکالی ندارد.
فردی بنا به درخواست همسرش و در وجه او، یک فقره چک، (بدون تاریخ) برای بعد از مدت ده سال و یا بعد از وفات خویش با مبلغ بسیار بالا به شرط داشتن پول، به‌ عنوان هدیه و به شرط تمکین و پایبندی به زندگی مشترک، داده است.
نامبرده ضمن عدم تمکین، اکنون این چک را به یک شخص ثالث واگذار کرده. با توجه به موارد فوق، آیا مرد، شرعاً می‌تواند از هدیه (هبه) مذکور، رجوع کند یا خیر؟
در فرض مذکور، زن استحقاقی ندارد و شوهر می تواند چک را پس بگیرد.
آیا مدفوع، ادرار و خون فیل و تمساح نجس است؟
خون، بول و مدفوع هر حیوانی که دارای خون جهنده (خونگرم) باشد مانند فیل نجس است برخلاف خون، بول و مدفوع حیوانی مانند تمساح که خون جهنده ندارد و خونسرد است.
آیا خانم می‌تواند مهریه‌اش را بدون اطلاع، از جیب شوهر بر دارد؟
در صورتی که امکان گرفتن مهریه - با مطالبه کردن از خود شوهر - وجود داشته باشد، نباید با تقاص از مال او بردارد؛ اما چنانچه مرد قبول دارد که مهریه را بدهکار است و با وجود قدرت بر پرداخت مهریه و طلب کردن زن، در پرداخت آن کوتاهی کند و نپردازد، زن می تواند از مال او بردارد.
در خصوص خوراکی وارداتی (اسنک تام تام) از کشور مالزی که در تولید آن طعم دهنده ای که در آن به مقدار 7 دهم درصد خرچنگ استفاده شده است به سؤالات ذیل پاسخ فرمایید:
1- آیا قاعده استهلاک فقهی در این خصوص جاری می‌شود یا خیر و حکم چیست؟
2- با عنایت به مقدار 7 دهم درصدی در موارد مشابه آیا درصدی جهت اجراء قاعده استهلاک می توان ارائه نمود که حد مجاز حلیت باشد و بیشتر از آن باعث حرمت شود؟
ج1و2) در فرض سؤال اگر اجزاء حرام به گونه ای با مواد حلال دیگر مخلوط شده باشد که عین اجزاء حرام عرفاً باقی نمانده و قابل تشخیص نباشد به گونه ای که صدق خوردن خرچنگ نکند، اشکال ندارد و تشخیص موارد با مکلف است و اگر شک در تحقق استهلاک داشته باشد خوردن آن جائز نیست.
در باینری آپشن، شخص با تحلیل علمی بر اساس روش‌های علمی و بر اساس محاسبه، سابقه و تخصصی که دارد، اقدام به تحلیل بازار ارز بین‌المللی می‌کند و تخمین می‌زند که در زمان مقرّر، قیمت فلان ارز و یا طلا به مقدار معین رشد می‌کند. اگر تحلیل و تخمین وی درست باشد، درصدی سود خواهد کرد و گرنه معمولاً کل پول خود را که سرمایه‌گذاری کرده بود، از دست می‌دهد. این موضوع چه حکمی دارد؟
بنا بر احتیاط معاملۀ مذکور، موجب حصول مالکیت نسبت به درآمد حاصل نمی‌شود.
سردفتر طلاق هستم. به خاطر کراهت زوجین، صیغه طلاق مبارات را خوانده و سپس برای احتیاط، صیغه خلع را جاری کردم. بعد از مدتی زوج ادعا کرد کراهتی نداشته و دروغ گفته است. با توجه به اینکه در آخر صیغه مبارات، لفظ طلاق آمده (...فهی طالق) آیا طلاق رجعی شده و صیغه خلع که بعد از آن خوانده شده، صحیح نیست؟
ادعای فعلی او بی اثر است و با تحقق شرائط دیگر، طلاق مبارات واقع شده است؛ ولی اگر زن هم تایید کند که تنفّر از جانب شوهر نبوده است (بدون اینکه در این زمینه نزاعی داشته باشند) و موالات عرفی بین بذل و صیغه طلاق خلع مراعات شده باشد (و وکالت شما از مرد شامل طلاق خلع هم می شده است)، طلاق خلع واقع شده و در صورتی که موالات مراعات نشده باشد، طلاق رجعی واقع شده است و طلاق خلع بی اثر است و مرد باید بذل را به زن برگرداند.
اگر در تطهیر فرش با آب قلیل، خیسی ناشی از ریختن آب در فرش به بخش‎های مجاور آن برسد، خواه با فشار دادن خواه با ریختن آب قلیل روی آن باشد، آیا قسمت های مجاور هم نجس می‌گردد؟
اگر آب قلیل ریخته شود و به طریق معمول آب آن گرفته شود، در نجاست غیر بول، همان دفعه اول بعد از جدا شدن غساله و در نجاست بول بعد از گرفتن غساله دفعه دوم، محل مذکور و رطوبت باقیمانده، پاک است.