مبنای اموال و نقدینگی که از سال گذشته خمسی باقی مانده، چیست؟ اصل آن پول است یا موجودی؟ و در اموال نیز اصل مال سال قبل یا موجودی؟ مثلاً فروشگاهی سال گذشته صد حلقه لاستیک ماشین به ارزش پنجاه میلیون داشته و امسال هشتاد لاستیک به ارزش پنجاه میلیون دارد، ولی نود درصد لاستیک‎های سال گذشته، فروش رفته و جایگزین شده است. در مورد موجودی نقدی نیز، سال گذشته ده میلیون داشته و خمس آن را داده و الآن نیز ده میلیون دارد؛ ولی آن پول پارسال نیست یا آن پول، کاملاً مصرف شده و یا معلوم نیست.

آیا به پولی که به شکل سهام در بازار بورس است، خمس تعلق می‎ گیرد؟ اگر در طول یک سال، در معاملات زیادی، خرید و فروش صورت گیرد و گاهی سودی هم در مجموع داشته باشد، آیا به سود حاصل شده، خمس تعلق می گیرد؟

فردی پیش از فرا رسیدن سال خمسی، مبلغی جهت دارو و درمان، هزینه نموده و أسناد آن را جهت دریافت بیمه، به سازمان مربوطه ارسال کرده است. سازمان بیمه، بعد از گذشت سال خمسی، مبلغی را به ایشان پرداخت نمود. (نقداً یا چک روز یا به حساب ریخته یا...)
1- آیا به مبلغ دریافتی، خمس تعلق می گیرد؟
2- اگر به آن خمس تعلق می گیرد، آیا زمان پرداخت آن، هنگام دریافت مبلغ است؟ یا اگر تا سال خمسی بعد، هزینه نشد در آن زمان، باید خمس آن را بپردازد؟

من دختری سی و چهار ساله‌ام که متناسب با شأن خانواده ام برای مجالس خواستگاری و مهمانی چادر مناسب نداشتم. امسال چند تا چادر خریدم ولی تا زمان سال خمسی ام استفاده نکردم؛ آیا خمس دارد؟

کارمند هستم قطعه زمینی در شمال به منظور این که زمین‌های آن منطقه رشد کند و سود کنم، خریده‌ام. در چند سال گذشته با مشارکت یک کشاورز شمالی، برنج می‌کارم و از آن مصرف می کنم؛ آیا باید خمس زمین را بپردازم؟

آیا هزینه طول درمان، خمس دارد؟ (هزینه ای که پزشک به خاطر استعلاج، استراحت داده و بیمه، پول استراحت را مثلاً روزی بیست تومان تا یک یا دو ماه می پردازد) اداره بیمه این ماه پول را داده و ماه بعد، سال خمسی من است. آیا باید خمسش را بدهم؟

فرض کنید بنده دستگاهی را ساخته ام که با استفاده از آن، کسب و کار می کنم. برای محاسبه خمس دستگاه، باید کدام مورد را در نظر بگیرم؟ هزینه ساخت با احتساب اجرت کارگر سازنده یا هزینه ساخت، بدون احتساب اجرت کارگر یا هزینه ای که این دستگاه در بازار می ارزد؟

آیا با وجود کسر شدن مالیات از حقوق ماهانه، از دادن خمس معاف می شویم؟ برخی می گویند چون هر ماه، مقداری از حقوق کارمندان دولتی، بابت مالیات کسر می شود، دیگر خمس نمی دهیم یا هنگام بازنشستگی و دریافت مبلغ بازنشستگی به علت آن که مالیات داده ایم، به پول بازنشستگی ما خمس تعلق نمی گیرد!

آیا ممکن است کسی به جای هر سال، در هر ماه خمس بدهد؟ آیا بعد از این که پولی به عنوان خمس جدا شد (در این فرض) رساندن آن به ذی حق، وجوب فوری دارد؟

آیا به هدیه‌ای که ذخیره شده، خمس تعلق می‌گیرد؟

یک ماه بعد (اواخر بهمن)، سال خمسی بنده است.
1. اگر اکنون لباس و کفش نو به نیت مراسمی که در اسفند ماه داریم و همچنین عید نوروز تهیه کنم، آیا به آنها خمس تعلق می گیرد؟ اگر یک بار از آنها استفاده کنم چطور؟
2. اگر پیش پرداختی برای سفر زیارتی که قرار است بعداً عازم شوم، داشته باشم، آیا بایستی مبلغ پرداختی را در محاسبه خمس سال، در نظر بگیرم یا نه؟

پدر سالخورده‌ای در مقابل نگهداری و پرستاری از خود و همسرش، مغازه ای را به پسرش داده و پسر هم بعد از فوت والدین، آن مغازه را فروخته است. آیا به پول فروش این مغازه، خمس تعلق می‌گیرد؟

مبلغی را به عنوان هدیه به همسرم داده‌ام؛ اکنون به من برگشت داده و گفته نیت ایشان دریافت هدیه نبوده، بلکه قرض گرفته؛ آیا این وجه خمس دارد؟

اجناسی که به صورت نسیه فروخته شده و مشتریان هنوز پول اجناس را پرداخت نکرده‌اند، تکلیف خمس آن‌ها چگونه است؟

اگر از پول خودم، برای اداره خرج کنم و بعد از سال خمسی با اداره تسویه و پول هزینه شده را دریافت کنم، آیا به آن خمس تعلق می‌گیرد؟