پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (نماز)

ارتباط با پایگاه
من گاهی فراموش می‌کنم نماز مغرب یا مثلاً نماز ظهر را خوانده ام یا نه؛ بعد از نماز نمی‌دانم چکار کنم؟ گاهی مادرم می‌گوید من فهمیدم دو نماز خواندی. آیا شهادت مادرم کافی است یا گاهی که مادرم می‎گوید نفهمیدم، باید دوباره بخوانم؟
در فرض سؤال اگر کثیر الشک نیستید و با شهادت مادر، اطمینان به خواندن نماز حاصل کنید، تکلیفی ندارید و گرنه پیش از پایان وقت نماز باید نمازی را که شک به خواندن آن دارید، بخوانید و در صورت گذشتن وقت، وظیفه ای ندارید.
1. آیا می‌شود از نماز مستحبی به نماز مستحبی دیگر عدول کرد؟
2. اگر در نماز مستحبی که مثلاً سوره خاصی سفارش شده و بعد از رکوع بخواهد عدول کند، آیا جایز است از رکوع برگردد و آن سوره خاص را بخواند؟
ج1) چنین عدولی مشروع نیست.
ج2) اگر مقصود شما عدول به نماز مستحبی دیگر باشد جایز نیست ولی اگر مراد این است که بعد رکوع برگردد تا آن سوره خاص را (که در نماز خاص وارده شده) بخواند، چنانچه سهواً به رکوع برود، می‌تواند برگردد و سوره را تدارک کند.
اگر وقت نماز بسیار ضیق و تنگ باشد، آیا باید نماز را سریع تر از حد معمول و مثلاً با حذف سوره، خواند؟
در فرض سؤال باید حداقل واجبات را بخواند و نیز سوره را ترک کند تا قسمت بیشتری از نماز داخل وقت واقع شود و مستحبات را ترک کند و بعد از این که وقت گذشت، در ادامه نماز، انجام مستحبات مانع ندارد و بلکه ترک سوره، جایز نیست.
1. کدام یک از نمازهای یومیه باید بلند و کدام باید آهسته خوانده شود؟
2. آیا به غیر از نمازهای یومیه، نماز دیگری هم وجود دارد که بلند یا آهسته خواندن آن سفارش شده باشد؟
ج1) بر مرد، واجب است که، حمد و سوره نمازهای صبح، مغرب و عشاء را بلند بخواند و لکن حمد و سوره نمازهای ظهر و عصر را هم مرد و هم زن باید آهسته بخوانند.
ج2) مستحبّ است که نافله‌های روز، آهسته و نافله‌های شب بلند خوانده شود.
اقتدا به امام جماعت در حین قرائت قنوت در نماز واجب، چه حکمی دارد؟
اقتدا در فرض سؤال جایز است و خواندن قنوت، مستحب و نماز صحیح است.
آیا زمان قضا شدن نماز ظهر و عصر، مغرب است یا غروب آفتاب؟
غروب آفتاب، آخر وقت نماز عصر می باشد.
آیا در نماز جماعت، گفتن تکبیرة الاحرام توسط مأمومین، باید به جهر باشد یا به جهر گفتن کراهت دارد؟
به طور کلی بلند گفتن تکبیرة الاحرام واجب نیست؛ هرچند اگر طوری بگوید که امام جماعت صدای او را بشنود، مکروه است.
قسمتهایی از بدن زن که پوشش آن در نماز لازم است، اگر برای خودشان قابل رؤیت باشد، آیا باید پوشانده شود؟ به طور مثال چادر جلوتر از سر انداخته شود و نماز را به آن صورت بخواند، آیا در سجده، پوشش او اشکال دارد؟
در فرض سؤال که بدن زن از نگاه دیگران، به مقدار واجب، پوشیده و غیر قابل رؤیت است، نماز صحیح است هر چند احتیاط مستحب این است که در همه اعمال نماز، بدنش برای خودش هم قابل رؤیت نباشد.
در رکعت سوم و چهارم اگر شک کنیم که دوبار تسبیحات را گفته ایم یا سه بار، تکلیف چیست؟
در فرض سؤال چیزی بر شما واجب نیست ولی تا به رکوع نرفته‌اید می‌توانید بنا را بر اقل بگذارید و آن را تکرار کنید تا یقین کنید که سه مرتبه گفته‌اید.
اگر نمازگزار زودتر از امام جماعت به رکوع برود وظیفه چیست؟ مثلاً امام جماعت قنوت می‌گیرد ولی مکلّف سهواً به رکوع می‌رود.
اگر سهواً پیش از امام جماعت به رکوع رود، باید سر از رکوع بردارد و دوباره بعد از قنوت، همراه با امام به رکوع رود و نماز را با امام جماعت تمام کند در این صورت نمازش به جماعت صحیح است و اگر از رکوع برنگردد، نمازش به صورت فرادا صحیح است.
1. کسی که به علت مشکلات دیسک کمر و آرتروز زانوها بالاجبار موقع سجده کردن از میز و صندلی استفاده می‌کند، آیا لازم است سر انگشتان بزرگ پا را مثل سجده معمولی روی زمین بگذارد؟ آیا اگر کف پاها را روی زمین بگذارد نمازش باطل است؟
2. اگر میز کوتاه باشد و به علت کمر درد، قادر به گذاشتن پیشانی روی میز نباشد، آیا می‌تواند در حالی‌که آرنج دست خود را برای ثابت ماندن دست و تکان نخوردن در موقع سجده، روی زانو گذاشته و با همان دست مهر را به پیشانی‌اش رسانده و دست دیگر را روی زانوی دیگر بگذارد، البته حتی المقدور سر خود را تا نزدیک میز خم نماید، آیا در این حالت نمازش صحیح است؟
ج1) اگر وظیفه او سجده بر روی میز و صندلی است، چنانچه بتواند باید سر انگشت بزرگ پا را هنگام سجده بر زمین بگذارد.
ج2) در صورت امکان باید به وسیله‌ای زیر مهر را بلند نماید تا سجده بر روی مهر انجام شود و کف دست ها به صورت طبیعی روی میز قرار گیرد ولی اگر نمی تواند، عمل به صورت مذکور در سؤال اشکال ندارد.
آیا دروغ گفتن یک امام جماعت، باعث از بین رفتن عدالت او می‌شود؟ یعنی اگر یک روحانی دروغی بگوید، می‌توان دیگر به او اقتدا نکرد؟
مجرّد کشف خلاف چیزی که امام جماعت گفته، دلیل بر دروغگویی او نیست، زیرا ممکن است گفته او از روی اشتباه یا خطا و یا توریه باشد، و سزاوار نیست انسان به مجرّد توهّم خروج امام جماعت از عدالت، خود را از برکات نماز جماعت محروم نماید و تا برای شخص احراز نشود که عمل آن امام جماعت که او آن را دروغگو می شمارد، با علم و اختیار و بدون مجوّز شرعی بوده، مجاز نیست که حکم به فسق او نماید.
شخصی که هر روز چند مرتبه نیاز به تزریق انسولین دارد و ممکن است گاهی در حد دو یا سه قطره خون بیاید آیا برای نماز، نیاز به تطهیر است؟
اگر مقدار خون در فرض سؤال کمتر از یک بند انگشت اشاره باشد، نماز با آن اشکال ندارد، به شرطی که رطوبتی (آب، الکل و...) از خارج به آن خون نرسیده باشد مگر در صورتی که رطوبت با خون مخلوط شده و در آن مستهلک شود و مجموع آنها هم بیش از اندازه مجاز نشود که در این صورت، نماز با آن صحیح است.
من در هر دو تشهد نماز، تشهد را با جمله بسم الله و بالله الحمدلله شروع می‌کنم؛ آیا نماز بنده درست است؟
نماز شما صحیح است و مستحب است که بگویید: بسم اللّه وباللّه والحمد للّه وخیر الأسماء للّه - یا - الأسماء الحسنی کلّها للّه.
کسی که قرائت نماز و تسبیحات اربعه را صحیح نمی خواند و با تذکر دادن هم اشتباه خود را به طور کامل اصلاح نکرده است، چه تکلیفی در برابر ایشان داریم؟ آیا اقتدا به ایشان جایز است؟
تذکر دادن در فرض مذکور واجب نیست؛ و اگر یقین به غلط خواندن حرکات حروف در قرائت رکعت اول و دوم نماز ایشان دارید، اقتدا صحیح نیست و در بقیه اذکار نماز نیز اقتدا اشکال دارد. (بنابر احتیاط واجب جایز نیست.)