پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (روزه)

ارتباط با پایگاه
آیا استعمال دارویی که پزشک تجویز کرده است از طریق واژن برای خانم‎ها باعث ابطال روزه می‌گردد؟
مورد مذکور، از مبطلات روزه نیست.
کار بنده در قسمتی است که پر از دیگ‌های پخت و پز و گرمای زیاد است و کارم خیلی سخت است. وقتی روزه می‌گیرم، خیلی تشنه و گرسنه می‌شوم؛ تکلیف من چیست؟
در فرض سؤال، باید روزه بگیرید و احکام آن را رعایت کنید، مگر آن که به حدّی برسد که ادامه روزه، قابل تحمل نباشد؛ در این زمان می‌توانید روزه را افطار کرده و قضای آن را بعد از ماه رمضان بگیرید.
بنده با توجه به بروز علائم موجود برای بارداری و این که احتمال می‌دهم باردار باشم، در زمان روزه، تحت فشار قرار می‌گیرم. با این احتمال که روزه به خودم و فرزندم آسیب برساند، آیا می‎توانم روزه را بخورم؟ یا کفاره دارد؟ ضمن این که جهت قطعی شدن موضوع به وسیله آزمایش، باید مدت بیشتری صبر کرد.
صرف ضعف و احتمال بارداری مجوّز شرعی برای ترک روزه نیست. بله زن بارداری که زایمان او نزدیک است، اگر می‌‌ترسد که روزه برای جنین یا خودش ضرر داشته باشد، روزه بر او واجب نیست و در صورت اول (ضرر برای جنین) باید برای هر روز یک مدّ طعام، یعنی گندم یا جو و مانند این‌ها (به عنوان فدیه) به فقیر بدهد و بعد از ماه رمضان نیز قضای آن را به جا آورد و در صورت دوم، که روزه برای خودش ضرر دارد، باید روزه‌هایی را که نگرفته، قضای آن‌ها را به جا آورد و بنابر احتیاط، فدیه هم بدهد و در مورد زنی که زایمان او نزدیک نیست، پرداخت فدیه مبنی بر احتیاط وجوبی است.
اگر مردی به دلیل ندانستن حکم شرعی، روزه ماه رمضان را بخورد و بعد از خوردن روزه، همسر او متوجه شود که شوهرش اشتباه کرده است، آیا زن، مکلف است حکم صحیح را به شوهرش بگوید؟ گفتن یا نگفتن زن، تفاوتی در حکم شرعی مرد (قضا و کفاره روزه) ایجاد می‌کند؟
به طور کلی اگر کسی به دلیل بی‌اطلاعی از حکم شرعی، کاری انجام دهد که روزه را باطل می‌کند، مانند این که نداند خوردن دارو نیز مثل سایر خوردنی‌ها روزه را باطل می‌کند و در روز ماه رمضان دارو بخورد، روزه‌اش باطل می‌شود و باید قضای آن را به جا آورد؛ ولی کفاره واجب نیست و در این جهت گفتن و نگفتن همسر بعد از آن دخالتی ندارد. در هر حال، اگر مرد، جاهل به حکم شرعی باشد، بر زن واجب است او را ارشاد کند.
در مورد دروغ بستن به معصومین علیهم السلام در حال روزه، آیا راه جبران دارد؟ مثلا می‌شود حرفی که مطمئن نیستی درست است را بگویی درحالی که می‌گویی: «مطمئن نیستم ولی فکر کنم این حدیث این گونه بوده» یا مثلاً از امام معصوم علیه السلام نقل کنی یا چیزی را بگویی بعد متوجه شوی دروغ است و بگویی: «اشتباه گفتم حدیث درست نبود.»
دروغ بستن به خدا و پیامبران و معصومین علیهم السَلام بنابر احتیاط واجب روزه را باطل می‌کند، هرچند بعداً توبه کند و بگوید نسبت دروغ داده است. نقل روایاتی که در کتاب‌ها آمده است و انسان نمی‌داند که دروغ است، اشکال ندارد، هر چند احتیاط مستحب آن است که آنها را با نسبتِ به آن کتاب، نقل کند.
1) بنده سال گذشته یکی دو روزی به خاطر سفر امکان گرفتن روزه نداشتم؛ سال گذشته به خاطر دارم مقداری کفاره پرداخت کردم، که الآن مطمئن نیستم مربوط به سال گذشته بوده یا قبل از روزه سال گذشته محاسبه و پرداخت شده است. حال تکلیف چیست؟
2) اگر امسال هم یک روز بعد از اذان ظهر مسافرت بروم و فردا از آن شهر به شهر خودم برگردم، برای گرفتن روزه در روز بعد، آیا امکان گرفتن روزه وجود دارد؟
ج1) اگر تا ماه رمضان سال بعد روزه‌های فوت شده را قضا نمودید، کفاره واجب نیست و در غیر این صورت کفاره تأخیر* واجب است و با شک در پرداخت آن، کفاره ساقط نمی شود و باید بپردازید.
ج2) اگر مبطلی در سفر به جا نیاورده باشید و فردا تا قبل از اذان ظهر به وطن خود مراجعت نمایید، روزه صحیح است.
......................
* یعنی برای هر روز 750 گرم گندم، آرد، نان، برنج و امثال آن باید به فقیر داده ­شود.
در صورتی که روزه‌دار استفراغ کند ولی چیزی پایین نرود آیا روزه، درست است؟
اگر استفراغ عمدی نباشد، روزه صحیح است.
برای کسی که در یک روز از ماه رمضان، چند بار روزه خود را عمداً شکسته است، آیا دادن یک کفاره کافی است یا باید برای هر افطار یک کفاره داده شود؟
اگر روز‌ه‌دار در یک روز، بیش از یک بار کاری که روزه را باطل می‌‌کند انجام دهد، فقط یک کفاره بر او واجب می‌‌شود؛ البته اگر با آمیزش جنسی یا استمناء روزه را باطل کند، احتیاط واجب آن است که به عدد دفعات آمیزش جنسی یا استمناء، کفاره بدهد.
اگر در یوم الشک، در طول روز، احراز گردد که ماه مبارک رمضان است، حکم شرعی افرادی که روزه نگرفته و عمداً مفطر انجام داده‌اند، چیست؟
روزه یوم الشک (قبل از ماه رمضان) واجب نیست؛ لذا اگر فردی عمداً این روز را روزه نگیرد، گناهی مرتکب نشده است، ولی اگر بعداً بفهمد ماه مبارک رمضان بوده است باید قضای این روز را بگیرد.
پانزده سال سن دارم ولی کم وزن و بسیار لاغر هستم و خوف بروز بیماری زخم معده دارم؛ آیا روزه بر من واجب است؟
به طور کلی کسی که می داند روزه برای او ضرر دارد یا احتمال عقلائی می دهد که ضرر داشته باشد (یعنی ترس از ضرر دارد) روزه بر او واجب نیست؛ بلکه در مواردی نیز حرام است. البته ترک روزه برای کسی که تازه به سن بلوغ رسیده به صرف دشواری، ضعف جسمانی و مانند آن جایز نیست؛ مگر آن که روزه برای او ضرر داشته یا تحمّل آن با مشقت زیادی همراه باشد.
من ساکن نروژ هستم و روزها کمی اینجا طولانی هست؛ از اونجایی که من دو شغل دارم، خواستم بدونم که باید روزه ها رو کامل بگیرم یا می‌تونم به وقت ایران هم بگیرم؟
به طور کلی مکلف باید در مورد اوقات نمازهای یومیه و روزه، همان افق محل سکونت خود را رعایت کند؛ بنا بر این روزه ها را در فرض سؤال کامل بگیرید ولی اگر روزه گرفتن بر اثر طولانی بودن روز، حرجی (همراه با مشقت) باشد، ادای آن ساقط و قضای آن واجب است.
روزه داری که محتلم شده است، آیا قبل از غسل جنابت، می‌تواند بول کرده و استبرا نماید؟ بعد از غسل جنابت چطور؟ اگر بعد از غسل به واسطه بول کردن، باقی‌مانده منی از مجرا بیرون بیاید، روزه او چه حکمی دارد؟
روزه داری که محتلم شده، می تواند بول و استبراء نماید، ولی اگر بداند به واسطه استبراء کردن باقیمانده منی از مجری بیرون می آید، در صورتی که غسل کرده باشد نمی تواند استبراء کند.
شخصی که قصد و نیت قطعی برای روزه مستحبی دارد و یقین می کند اذان صبح گفته نشده و مشغول خوردن سحری می شود؛ ناگهان متوجه می شود که چند دقیقه پیش، اذان صبح را گفته اند، بنابراین سریع دهان خود را خالی کرده و دیگر چیزی نمی خورد، حکم روزه مستحبی این شخص چیست؟ آیا حکم تحقیق و عدم تحقیق از اذان صبح، فقط مختص ماه مبارک رمضان است یا شامل روزه‌های دیگر هم می‌شود؟
در فرض سؤال اگر یقین دارد بعد از طلوع فجر، چیزی خورده است، روزه باطل است و تفاوت حکم بین تحقیق از طلوع فجر و عدم آن، مخصوص ماه رمضان است.
اگر به واسطه بی‌اطلاعی و ندانستن مسئله، کاری را انجام دهد که می‌داند حرام است، ولی نمی‌دانسته است، روزه را باطل می‌کند، حکم آن چیست؟
اگر می‌دانسته است که حرام است، علاوه بر قضا، بنابر احتیاط واجب کفاره نیز بدهد.
اگر کسی بعد از گذشت چند ماه از ماه رمضان، فراموش کند که چند روز در ماه رمضان را در مسافرت بوده است، در اینصورت باید چند روز روزه بگیرد و وظیفه اش چیست؟
کسی که چند روز از ماه رمضان را به خاطر سفر روزه نگرفته و تعداد آنها را نمی‌داند، چنانچه شروع سفر را نمی­‌داند؛ مثلاً نمی‌‌داند بیست و پنجم ماه رمضان به سفر رفته تا روزه‌های فوت شده، شش روز باشد یا بیست و ششم رفته تا پنج روز باشد، می‌تواند مقدار کمتر را قضا کند، اما در صورتی­ که زمان شروع عذر را می‌داند، مثلاً می‌‌داند روز پنجم ماه به سفر رفته ولی نمی‌‌داند شب دهم برگشته تا پنج روزه فوت شده باشد یا شب یازدهم برگشته تا شش روزه فوت شده باشد، در این صورت احتیاط واجب آن است که مقدار بیشتر را قضا کند.