احکام تقلید

کوتاهی در فراگیری احکام

س. آیا کسی که در آموختن احکام دینیِ مورد نیاز خود کوتاهی می کند، گناهکار است؟

ج. اگر نیاموختن احکام به ترک واجب یا ارتکاب حرام بیانجامد، گناهکار است.

سن تمییز

س. منظور از سن تمییز که در بحث تکلیف پسران مطرح می‌باشد، چیست؟ آیا داشتن شهوت یا برانگیخته شدن شهوت در پسران مطرح می‌باشد؟

ج. مقصود از تمییز، درک خوبی و بدی است و در صورتی که نوجوان به مرحله‌ای برسد که نگاه او به نامحرم یا نگاه نامحرم به او موجب تحریک شهوت شود، در مقابل او حفظ حجاب لازم است.

 لزوم تقلید

س. چرا باید مرجع تقلید داشته باشیم؟

ج. عقل حکم می کند که غیر متخصص به متخصص رجوع کند.

عوض کردن مرجع تقلید

س. می‌‌خواستم بدانم که اگر شخصی بخواهد مرجع تقلید خود را به خاطر برخی ملاحظات عوض کند، آیا باید اجازه مرجع تقلید را داشته باشد یا نه؟

ج. به طور کلی عدول از مجتهد زنده، به مجتهد زنده دیگر بنا بر احتیاط واجب جایز نیست؛ مگر این که اعلم یا محتمل الاعلمیه باشد.

ممنوعیت رجوع به عقل در فرض نیافتن پاسخ

س. در صورتی که مقلد از مرجع تقلید سؤال نماید ولی ایشان به دلایلی پاسخ ندهند و از سایر مراجع نیز جواب‌های متفاوتی دریافت کرده باشد می‌تواند با رجوع به عقل خویش اقدام نماید؟

ج. در فرض مذکور جای رجوع به عقل نیست و باید احتیاط کند یا از مجتهد جامع الشرایط دیگری که در آن مورد فتوا دارد تقلید نماید.

تقلید در مسائل جدید از غیر مرجع میّت

س. اینجانب مقلّد حضرت امام خمینی (ره) می‌باشم آیا می‌توانم در صورت لزوم بعضی مسائل جدید به مراجع دیگر مراجع نموده و در حالی که به تقلید خود از حضرت امام (ره) باقی بمانم؟

ج. عدول از مجتهد متوفّی به مجتهد زند جامع الشرایط ولو در بعض مسائل، بلا مانع است.

رجوع به مجتهد دیگر در مسأله احتیاطی

س. در مسائلی که حضرتعالی بنا بر احتیاط واجب حکم می‌فرمایید تکلیف مقلد چیست و اگر مقلد در صورت تمایل بتواند از مرجع تقلیدی که در آن زمینه حکم صریح داده تقلید کند آیا اجازه دارد و در صورت جواز آیا مرجع مورد نظر حتماً باید اعلم بعد از مرجع تقلید مکلف باشد و اگر اینگونه است چگونه باید آن مرجع را تعیین کرد؟ 

ج. در مسأله ای که اعلم فتوا ندارد، رجوع به غیر اعلم جایز است و احتیاط واجب آن است که رعایت الاعلم فالاعلم را بنماید و مکلف با همان روشی که اعلم تعیین می شود فالاعلم را تعیین می نماید.

تحقیق در اصول دین

س. اگر فرد مسلمانی به تحقیق در مورد نظریات مربوط به اثبات یا ردّ وجود خداوند، آخرت، روح و... بپردازد، آیا مرتکب گناهی شده است؟ و آیا بر اعتقادات او ممکن است تاثیرگذار باشد؟ با توجه به این که اکثریت ما جوانان بدون تحقیق اسلام آورده‌ایم؟

ج. تحقیق در مسائل اعتقادی مشروط به این که در سطح علمی و توان فکری او باشد امری مستحسن و گاهی لازم است، اما اگر شرط یاد شده را مراعات نکند به گونه ای که شبهات باطل در او تأثیر سوء بگذارد و قدرت پاسخگویی نداشته باشد، جایز نیست.

حکم عبادات بدون تقلید صحیح

س. می‌خواهم بدانم اگر کسی مدت چند سال اعمال خود را بدون تقلید انجام دهد حکم اعمال وی چه می‌شود؟

ج. اگر اعمال وی موافق احتیاط یا با نظر مجتهدی باشد که وظیفه داشته یا دارد از او تقلید نماید محکوم به صحت است.